Tienerzwangerschap in Latijns-Amerika: Resultaten van een interventieonderzoek Waarom? Enthousiasme/zinvol/trots Link met (huisarts-) geneeskunde in Vlaanderen - Huisarts – onderzoeker - Gezondheids-bevorderende interventie - Resultaten ook relevant in onze context Inhoud ICRH Het CERCA onderzoeksproject Determinanten van tienerzwangerschap Interventies Resultaten van interventies Video ICRH: International Centre for Reproductive Health Opgericht in 1994 Multidisciplinair expertisecentrum Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten Structureel ingebed in de vakgroep UroGynaecologie – UZ Gent WHO Collaborating Centre sinds 2004 Activities Onderzoek en interventies Vorming en capaciteitsopbouw Dienstverlening In Afrika, Azië, Latijns Amerika en Europe Zusterorganisaties in Kenia en Mozambique Tienerzwangerschap in Latijns-Amerika: een uitdaging Aantal geboortes bij 1000 meisjes tussen 15 en 19 jaar oud Mundo America Latina Belgica Peru Bolivia Ecuador Nicaragua 0 20 40 60 80 100 120 Fuente: UNFPA 2013 Verhoogd risico voor: •De moeder: complicaties tijdens zwangerschap en bevalling, illegale abortus, geen diploma, … •De boreling: laag geboote gewicht, vroeggeboorte, kindersterfte, … •De vader: angst, depressie, … Een uitdaging voor de hele maatschappij tieners autoriteiten leraars gezondheidswerkers familie Een uitdaging die aanzet tot WatReflexionar kunnen we doen? Palpar CERCA: community-embedded Actuar reproductive care for adolescents Het CERCA-team Een uitdaging die noopt tot actie: Determinanten van tienerzwangerschap CERCA Strategie Determinanten van tienerzwangerschap: Het socio-ecologisch model Determinantes del problema Estrategias validas probadas Fact. sociales y culturales Factores organizacional es Factores interpersonal es Factores individuales Incidencia y prevalencia Consecuencias Bio-psico- sociales Kwantitatief onderzoek: huis aan huis bevraging bij jongeren Percentage seksueel actieve jongeren per leeftijd (Nicaragua) Gebruik van anticonceptie (Nicaragua) Seksueel actieve jongeren met vaste meisjespartnerjongens (N=232) contraceptie Condoom gebruik(laatste 3 (N=305) 138(59.5%) 155(50.8%) 5 (22.0%) 84(27.5%) 35 (15.1%) 9 (3.9%) 1 (0.4%) 71 (30.6%) 68 (22.3%) 5 (1.6%) 2 (0.7%) 37 (12.1%) Seksueel actieve jongeren zonder vaste partner meisjes (N=67) 24 (35.8%) hombres (N=170) 51 (30%) 19(28.4%) 38(22.4%) contacten) pil Spiraal Implant Inyección 4 (6%) 2 (3%) 0 (0%) 3 (4.5%) - Persoonlijke en interpersoonlijke factoren die gerelateerd zijn aan condoomgebruik (Nicaragua) Multivariate analyses meisjes (N=299) AOR DEMOGRAPHIC AND SOCIO-ECONOMIC Vloer (ref=aarde) DETERMINANTS other type of floor Religie (ref=No religion) katholiek Other COMMUNICATIE Geen probleem om over seksualiteit te praten … vrienden (ref=No) 2.16 met… USO DE CONTACEPTIVOS Condoom bij zich (ref=No) 4.92 REASONS FOR HAVING SEXUAL INTERCOURSE Wie nam initiatief voor seksueel contact (ref=beiden) Respondent Partner Respondent voelde druk vanwege peers (ref=No) 0.31 0.09 jongens (N=475) p AOR p 1.95 0.048 * 1.77 0.94 0.042 * 0.838 2.58 <0.001*** 0.35 0.034 * 0.023 * 0.001*** 0.144 0.025* Jongeren met een positieve houding ten opzichte van gender gelijkheid (Bolivia en Ecuador) • Gebruiken frekwenter anticonceptie: • meisjes: OR = 2.28; 95% CI= 1.40-3.72; p< 0.001 • jongens: OR = 1.61; 95% CI= 1.13-2.29; p< 0.01 • Percipiëren laatste seksueel contact als aangenaam • meisjes: OR = 2.22; 95% CI= 1.34-3.67; p< 0.01 • jongens: OR = 1.49; 95% CI= 1.06-2.11; p< 0.05 • Voelen minder druk om seksueel actief te zijn • Meisjes: OR = 0.34; 95% CI= 0.14-0.79; p< 0.05 • Vinden het gemakkelijker om met partner of seksualiteit te praten • Meisjes: OR = 3.02; 95% CI= 1.60-5.71; p< 0.001 Kwalitatief onderzoek: focus groep gesprekken Het gezondheidscentrum: een obstakel voor toegang tot anticonceptie? “de hoge graad van criminaliteit in de wijk is een belemmering voor jongeren om naar het gezondheidscentrum te komen” (NI) “Jongeren voelen schaamte om aan de receptie de reden van consultatie te geven”(BO) “Jongeren hebben schrik om gezien te worden door familie of buren” (EC) “artsen willen geen jongeren op consultatie zonder de aanwezigheid van de ouders” (NI) Een uitdaging die noopt tot actie: Determinanten van tienerzwangerschap CERCA Strategie CERCA strategie: eigenschappen Complex Participatief Evidence based Dynamisch Gecontextualizeerd In lijn met bestaande gezondheidssysteem Interventies Adolescent-vriendelijke gezondheidscentra Seksuele educatie in de wijken Friends of Youth Huisbezoeken Culturele manifestaties Politieke druk door wijkverantwoordelijken Communicatie per SMS … Impact van interventie: condoom gebruik Ecuador Bolivia Impact van interventie: communicatie over seksualiteit (Bolivia) Impact van interventie: gebruik van eerstelijns gezondheidsdiensten door jongeren (Ecuador) Gebruik gezondheidscentra door jongeren Parameter Interventie (vs controle) Niet seksueel actief Estimate Standard Error 95% confidentie interval Z P waarde 0.3351 0.1134 0.1128 0.5573 2.96 0.0031 -0.6282 0.1863 -0.9934 -0.2630 -3.37 0.0007 0.0125 0.0024 0.0079 0.0172 5.30 <.0001 (vs seksueel actief) Zelfwaardering Enkele conclusies na de impact evaluatie We hebben een positief effect gemeten De interventie (18 maanden) is te kort Gedragsverandering is complex en vraagt tijd Obstakels voor meer impact? Er zijn meer resultaten dan hetgeen we hebben gemeten. Verwachtingen/hoop voor de toekomst: Kennis verdiepen: - Verder werken met beschikbare data - Nieuwe data: kwalitatief onderzoek Opgedane kennis “wereldkundig” maken - Wetenschappelijke artikelen - Congressen Rol in politieke besluitvorming - Lokaal - Nationaal - Internationaal Nieuwe onderzoeksvoorstellen: Nieuwe ideeën: Promoten van anticonceptie met lange werking: spiraal of implant Adria Co: adolescent driven access to contraception Onze grootste wens is dat: Het CERCA onderzoek effectief bijdraagt tot efficiënte politieke maatregelen die de gezondheid te goede komt van: Websites en Wetenschappelijke artikels tot nu toe - Website project: www.proyectocerca.org - Website congres: www.proyectocerca.com - Decat P, Nelson E, De Meyer S, et al. Community embedded reproductive health interventions for adolescents in Latin America: development and evaluation of a complex multi-centre intervention. BMC Public Health. 2013 Jan 14;13(1):31. - Jaruseviciene L, Orozco M, Ibarra M, et al. Primary healthcare providers’ views on improving sexual and reproductive healthcare for adolescents in Bolivia, Ecuador, and Nicaragua. Glob Health Action. 2013 May 6; 20444 - Jaruseviciene L, De Meyer S, Decat P et al. Factorial validation of the Attitudes toward Women Scale for Adolescents (AWSA) in assessing sexual behaviour patterns in Bolivian and Ecuadorian adolescents. Glob Health Action. 2014 Vol 7 Ons wereldwijd onderzoek rond seksuele gezondheid en rechten steunen? Fonds marleen temmerman https://universiteitsfonds.ugent.be/andereprojecten/881 Google: “fonds marleen temmerman”