Media achtergrond Bloedkanker Soorten kanker die het bloed, beenmerg en het lymfestelsel aantasten.1 Hoe worden bloedcellen normaal aangemaakt? 2/3 Het beenmerg bevat niet gedifferentieerde cellen die bekend staan als Bloedcellen worden gevormd door een proces bloedstamcellen. Wanneer deze cellen delen en rijpen, specialiseren zij genaamd hematopoëse. Hierbij zijn het beenzich in drie typen bloedcellen, met elk een specifieke functie. merg en een deel van het lymfestelsel betrokken. Beenmerg Beenmerg is een sponsachtig weefsel dat zich bevindt in: Het lymfestelsel Organen van het lymfestelsel betrokken bij aanmaak van bloedcellen: Witte bloedcellen Beschermen tegen infecties en vreemde stoffen Rode bloedcellen Vervoeren zuurstof door het lichaam Bloedplaatjes Voorkomen bloedverlies Thymus Schedel Lymfocyten Lymfocyten zijn een soort witte bloedcellen en bestaan uit B-cellen en T-cellen, die een belangrijke rol spelen in het immuunsysteem Lymfeklieren Borstbeen en ribbenkast Milt B-cellen en T-cellen Ruggenwervels T cell Bekken B cell Worden gewoonlijk gevormd in het beenmerg. B-cellen rijpen ook in het beenmerg en de T-cellen rijpen in de Thymus. Plasmacellen ontstaan uit B-cellen. Bloedcellen hebben een beperkte levensduur en moeten voortdurend vervangen worden voor de juiste balans van cellen in het lichaam. Eén van de belangrijkste functies van de milt is om oude bloedcellen te verwijderen uit de circulatie. Een extra bestandsdeel van bloed is plasma. Lange botten 1 Wat veroorzaakt bloedkanker? Om goed te functioneren dient het lichaam precies de juiste hoeveelheid van elk type bloedcel te produceren. Bloedkanker ontstaat wanneer specifieke genen beschadigen, waardoor de normale levenscyclus van bloedcellen wordt verstoord en uit balans raakt. Risicofactoren zijn onder meer: Infectie Lage weerstand Bestraling Chemotherapie Genetische Blootstelling Milieufactoren Autoaandoeningen aan chemicaliën immuunziekten Wat zijn de symptomen van bloedkanker?4 Veel symptomen van bloedkanker zijn het gevolg van minder goed functionerende bloedcellen of door overproductie van abnormale cellen. Hierdoor ontstaat een gebrek aan ruimte waar de bloedcellen gevormd kunnen worden, namelijk in het beenmerg en het lymfestelsel. Symptomen van bloedkanker kunnen variëren, maar omvatten meestal: Vermoeidheid Kortademigheid Opgezwollen/pijnlijke klieren Botpijn Veroorzaakt door een afname van rode bloedcellen Blauwe plekken Bloedingen Veroorzaakt door een afname van bloedplaatjes Veroorzaakt door een ophoping van abnormale bloedcellen in het beenmerg en het lymfestelsel Infecties Koorts Veroorzaakt door een afname van witte bloedcellen Onverklaarbare of onverwacht gewichtsverlies Media achtergrond Bloedkanker Soorten kanker die het bloed, beenmerg en het lymfestelsel aantasten.1 Wat voor soorten bloedkanker zijn er? 1/5-12 Er bestaan 140 verschillende soorten bloedkanker, deze zijn ingedeeld in drie hoofdgroepen: Leukemie Maligne lymfoom Multipel myeloom Kanker van witte bloedcellen. Een vorm van kanker die start in het lymfestelsel. Kanker van de plasmacellen in het beenmerg. Indeling op basis van: • Het type witte bloedcel die is aangetast Twee groepen: • Of de ziekte acuut (snelle vordering) of chronisch is (langzame vordering) • Ziekte van Hodgkin (HL) • Non-hodgkinlymfoom (NHL) in Westerse ≈1 op de 3 kinderen landen is leukemie Maligne lymfoom ≈40% is de meest voorkomende soort van bloedkanker soorten kanker bij van de gevallen van leukemie is chronische lymfatische leukemie De kankerplasmacellen produceren ook grote hoeveelheden van een abnormaal antilichaam (ook wel bekend als immunoglobulines), waardoor organen of weefsels worden aangetast. ≈40,000 mensen in Europa krijgen elk jaar Multipel myeloom Andere bloedziekten die nauw verwant zijn aan bloedkanker en die zich mogelijk kunnen ontwikkelen tot leukemie, zijn: Myelodysplastisch syndroom (MDS) Sommige bloedcellen die in het beenmerg worden aangemaakt zijn beschadigd door een gebrek aan gezonde bloedcellen in de bloedbaan. Myeloproliferatieve aandoeningen Te veel van één of meerdere typen bloedcellen worden in het beenmerg aangemaakt. Bronnen 1. Rodriguez-Abreu D, Bordoni A, Zucca E. Epidemiology of hematological malignancies. Ann Oncol. 2007;18(Suppl 1):i3-i8. 2. Munker R. Basic biology of hemopoiesis. In: Munker R, Hiller E, Glass J, Paquette R, eds. Modern hematology: biology and clinical management. 2nd edition.Totowa, NJ: Humana Press, 2007; 1-18. 3. Knight R, ed. Transfusion and transplantation science. Oxford: OUP, 2013; 12. 4. Patient.co.uk. Leukaemia: a general overview. Available at: http://www.patient.co.uk/pdf/4876.pdf Last accessed February 2015. 5. Smith D, Yong K. Multiple myeloma. BMJ. 2013;346:f3863. 6. LeukaemiaCARE. About blood cancer. Available at: http://www.leukaemiacare.org.uk/about-blood-cancer Last accessed February 2015. 7. World Health Organization Europe, European Environment and Health Information System. Incidence of childhood leukaemia: fact sheet 4.1, December 2009. Available at: http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0005/97016/4.1.-Incidence-of-childhood-leukaemia-EDITED_ layouted.pdf?ua=1 Last accessed February 2015. 8. Cancer Research UK. Chronic lymphocytic leukaemia (CLL) incidence statistics. Available at: http://www.cancerresearchuk.org/cancer-info/cancerstats/types/leukaemia-cll/incidence Last accessed February 2015. 9. Lymphoma Research Foundation. Non-Hodgkin Lymphoma (NHL). Available at: http://www.lymphoma.org/site/pp.asp?c=bkLTKaOQLmK8E&b=6300139 Last accessed February 2015. 10. EUCAN. Multiple myeloma and immunoproliferative diseases: estimated incidence, mortality & prevalence for both sexes, 2012. Available at: http://eco.iarc.fr/eucan/Cancer.aspx?Cancer=39 Last accessed February 2015. 11. Albitar M, Manshouri T, Shen Y, et al. Myelodysplastic syndrome is not merely "preleukemia". Blood. 2002;100:791-8. 12. Arranz L, Sánchez-Aguilera A, Martín-Pérez D, et al. Neuropathy of haematopoietic stem cell niche is essential for myeloproliferative neoplasms. Nature. 2014;512:78-81. Janssen-Cilag B.V. Janssen-Cilag NV