Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland Nieuwsblad Lieve mensen, Als landgenoten mogen wij in vrede en vrijheid leven in een prachtig land, waar heel wat wereldburgers graag aan deel zouden nemen. Want hier zijn wij vrij om te zeggen en te denken wat wij willen, ook als dit afwijkt van wat de meerderheid normaal vindt. Wij delen een welvarend land dat hoog scoort op de kwaliteitslijstjes voor onderwijs, zorg en welzijn. Leef en laat leven, is onze leidraad. Jammer genoeg dreigen wij ook een maatschappij te worden, die onderschat hoeveel verdriet en angst discriminatie teweeg brengt. Een maatschappij die nogal eens aanpassing vraagt van de slachtoffers aan de norm van de daders. Een maatschappij waarin de rabbijn vreest te worden bespuugd om zijn keppeltje en een moslima vreest vijandig te worden bejegend om haar hoofddoek. Kerkgebouwen, synagogen en moskeeën beginnen drempels op te werpen ter beveiliging, juist nu deze tijd om open ramen en deuren vraagt. Nu de tegenstellingen op de spits worden gedreven, is het een verkeerde beweging om de onderlinge acceptatie naar beneden te laten vallen. Wij voelen ons allemaal tekort gedaan en vinden allemaal dat de ander dit veroorzaakt heeft. Wij laten gebeuren dat politici deze slachtofferhouding die helemaal niets goeds oplevert, verder aandikken. Aan de ene kant Geert Wilders, die de blanke Hollander als de enige ware bedreigde Nederlander aanwijst. En aan de andere kant de heren van Denk en mevrouw Simons die de blanke boosaardige Hollander aanwijst als enige ware dader. Het ligt in ieder geval niet aan de 1 3 p Said Bouhharou Vicevoorzitter RMMN Alexander Pechtold Lijsttrekker D66 www.rmmn.nl www.islamitischemeetlat.nl /raadmarokkaansemoskeeennederland/ [email protected] elkaar de ruimte om te zeggen wat wij te zeggen hebben en gaan wij met oprechte interesse luisteren? Blijven wij de gemakkelijke weg kiezen om van slachtoffers te eisen dat zij zich aanpassen, of verzamelen wij de moed om de daders aan te pakken voor hun wangedrag? Als het aan mij ligt, gaan wij dit doen, zowel luisteren als corrigeren. Zo houden wij de verworvenheden van Nederland met recht in ere. Vrede zij met u, Yahia Bouyafa, Voorzitter Raad Marokkaanse Moskeeën Nederland 4 p Contact @RMMN_Bericht rabbijn als hij bespuugd wordt. Het ligt ook niet aan de moslima met haar hoofddoek als zij vijandig bejegend wordt. Het ligt niet aan de gebedshuizen als zij beveiligd dienen te worden. Zoals het ook niet ligt aan vrouwen in korte kledij als zij lastiggevallen worden, of aan homoseksuelen als zij uitgescholden worden. En natuurlijk ligt het niet aan Ahmed of Fatima dat zij door hun namen worden uitgeselecteerd bij een sollicitatie. Het ligt aan ons allemaal. Zolang wij onze onderlinge verschillen niet accepteren zullen wij elk voor zich altijd in de ander de schuldige zien. Zo zijn wij geen goede erfgenamen van dit prachtige land waar generaties gevochten hebben voor vrijheid en vrede. Wat betekent het om zo’n kostbaar erfgoed verder uit te bouwen? Gaan wij elkaar overschreeuwen of geven wij 15 maart • jaargang 1 • nummer 1 6 p Jan Gruiters Directeur PAX 7 p Lodewijk Asscher Lijsttrekker PvdA p Dick Schoof Nationaal Coördinator NCTV De Islamitische Meetlat Door Said Bouharrou HOREN EN GEHOORD WORDEN De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur. Niet eerder heb ik mij zoveel zorgen gemaakt over het politieke klimaat in Nederland als nu. De afgelopen tien jaar zie ik veel spanningen, niet alleen in Nederland maar eigenlijk in heel Europa. Nederlandse moslims klagen over hun kansen op de arbeidsmarkt, stageleerplekken en sociale uitsluiting. Nederlandse moslims maken zich ook zorgen over de beeldvorming. Criminaliteit, radicalisering en terroristische aanslagen zijn factoren die er bijvoorbeeld voor zorgen dat de vrijheid van godsdienst onder druk staat en haatmisdrijven toenemen. Ook het beginsel van gelijke rechten en gelijke kansen staat onder druk. Bewijs jij maar eens dat jij onschuldig bent, dat jij te vertrouwen bent, zal de werkgever denken. Die zorgen deel ik. Ik ken eigenlijk geen gezin of familie waarvan gezinsleden niet op een of andere manier met discriminatie te maken hebben gehad. Maar laten wij ons ook verplaatsen in de persoon van de Nederlander zonder migratieachtergrond. Hij ziet, hoort en leest dat het moslims zijn die aanslagen plegen en dat extreme haatdragende boodschappen worden verkondigd door imams. Hij ziet dat de overheid de afgelopen tientallen jaren onvoldoende heeft gedaan om Nederlanders met een migratieachtergrond goed te laten integreren en om een zorgvuldig en succesvol immigratie- en asielbeleid te hanteren. Hij kijkt naar Opsporing Verzocht en ziet vrijwel alleen verdachten met het profiel ‘lichtgetint of donkergetint’ voorbij komen. Dit zijn terechte zorgen maar vaak worden de verhoudingen hierbij helemaal uit het oog verloren doordat perceptie werkelijkheid wordt en negatieve beeldvorming overheerst. Hoewel de overgrote meerderheid van de Nederlanders met migratieachtergrond in toenemende mate slaagt en scoort en de Lees verder op pagina 2 Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland 2 Vervolg van pagina 1 verhoudingen dus zoek zijn, zijn er belangrijke zorgen die wij serieus moeten nemen. HASSAN UIT NIJMEGEN Zoals gezegd hebben Nederlanders met een migratieachtergrond dezelfde gemeenschappelijke zorgen als het gaat om jongeren die in de fout gaan. Ik zag enkele weken geleden in dagblad De Gelderlander een buitengewoon ontroerende oproep voorbij komen van Hassan uit Nijmegen. Een 76-jarige Nijmegenaar, geboren in Marokko, die de eerste generatie Nederlanders met een migratieachtergrond vertegenwoordigt en welhaast op Jan Terlouw-achtige wijze heel duidelijk en kernachtig jongeren aanspreekt op het grijpen van hun kansen. Zijn boodschap komt aan bij veel jongeren. Ik dacht, wow, deze meneer doet iets wat ik tot dusver geen politicus heb zien doen. Hij uit zijn zorgen, benoemt problemen maar spreekt de jongeren echt aan en wil graag met hen in gesprek over oplossingen. Jongeren waren massaal ontroerd en wakker geschud en wilden zelfs voor Hassan gaan werken. Zijn respect verdienen. Hassan staat namelijk symbool voor hun vaders en grootvaders en spreekt ook namens die vaders en grootvaders. POPULISTISCH Het geluid van Hassan mis ik in de politiek, sterker nog, ik hoor teveel voorstellen die geen oplossingen omvatten maar verwerpelijke en populistische oproepen die in de kern iets van deportatie in zich hebben. Pleur op, rot maar op en ‘ik kan ze niet wegtoveren’ zijn geen oplossingsvoorstellen of boodschappen waarmee wij verder komen. Eigenlijk weten zij het gewoon niet, die politici. Maar waarop nu massaal dreigt te worden gestemd, zijn de politici die de pijn en zorgen van Nederlanders met of zonder migratieachtergrond, goed kunnen verwoorden. Het zijn de politici van het volk waarmee ook ik mij kan identificeren, emotioneel zelfs, die ook voor mij aantrekkelijk zijn om naar te luisteren en te kijken. Maar welke oplossingen dragen jullie aan? Ja, jullie begrijpen mij en ja, jullie weten waar mijn pijn ligt maar waar zijn jullie concrete oplossingen voor mij en Henk, voor Aisha en Ingrid, beste Tunahan en Geert? DE ISLAMITISCHE MEETLAT Het is belangrijker dan ooit om te gaan stemmen op 15 maart en belangrijker dan ooit is het om verstandig te gaan stemmen. Wij hebben als ondersteuning de partijprogramma’s van politieke partijen naast een islamitische meetlat gelegd. Die Islamitische meetlat kun jij vinden op www.islamitischemeetlat.nl en laat zien welke politieke partijen staan voor kernwaarden zoals vrijheid van godsdienst en onderwijs maar er wordt ook gekeken naar belangrijke factoren als verbinding van de samenleving, discriminatiebeleid en coalitiekansen in het nieuwe kabinet. Er blijken toch wel belangrijke onduidelijkheden en misvattingen te bestaan over zaken waar partijen nu eigenlijk voor staan. PVV EN DENK Ik kan nu alvast verklappen dat partijen als de PVV en Denk slecht zullen scoren op de Islamitische meetlat op factoren als verbinding en bevordering van gelijke kansen. Beide willen ook niets weten van integratie en hanteren etnische of religieuze achtergrond als blijvend uitgangspunt voor hun verkiezingsprogramma’s. Maar de moslim of Marokkaan bestaat niet. Nederlandse moslims en Marokkaanse Nederlanders zijn heel divers, individualistisch, met ambities en economische en sociale behoeftes als ieder ander in Nederland. Het verkiezingsprogramma van GroenLinks past bij de een terwijl het verkiezingsprogramma van D66 beter bij de ander kan passen gelet op zijn of haar omstandigheden. En zo geldt dat jegens meer politieke partijen. Etnische of religieuze achtergrond als blijvend en generaliserend uitgangspunt nemen is schadelijk voor de posities, carrières en toekomstperspectieven van Nederlanders met een migratieachtergrond in Nederland. Het onderscheid tussen Nederlanders met migratieachtergrond en Nederlanders zonder migratieachtergrond wordt op basis van de verkiezingsprogramma’s van de PVV en Denk groter in plaats van kleiner. En Denk en de PVV zullen geen belangrijke rol spelen in de formatie na de verkiezingen. Het effect van hun verkiezingsprogramma’s zal voor diegenen die op hen stemmen dan ook klein zijn. STEM VOOR VERBINDING OP 15 MAART Ga stemmen op 15 maart en stem rationeel. En geef diegene die na de verkiezingen jou vertelt dat jij er niet bij hoort, een snelcursus filosofie. Zeg tegen hem of haar: ‘ik heb gestemd voor verbinding, dus ik hoor erbij. En jij, heb jij ook gestemd voor verbinding om erbij te horen?’ Said Bouharrou Vicevoorzitter RMMN Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland 3 Interview met Alexander Pechtold Wie is Alexander Pechtold? Bent u getrouwd en heeft u kinderen? Alexander Pechtold is opgegroeid in Rhoon, net onder Rotterdam. Daar ging ik ook naar school, waarna ik in Leiden ging studeren. Ik ben politiek leider van D66 sinds 2006 en daarvoor was ik burgemeester in Wageningen, wethouder in Leiden en veilingmeester. Ik ben een optimist, die ’s ochtends niet op staat met het idee dat ik me die dag ergens aan moet gaan ergeren. Ik sta op met het idee dat ik iets van de dag ga maken. Van huis uit heb ik dat meegekregen. Net als de instelling dat je niet in je schulp moet kruipen, maar juist je beste been voor moet zetten. Wees geen schuwe aap, zeiden mijn ouders tegen mij en mijn broer. Ik heb zelf ook kinderen, met mijn vrouw. Die houd ik echter ver weg van mijn politieke bestaan. De politiek is mijn leven; mijn keuze, en ik let er op dat dat zo blijft. U doet het namens D66 goed in de peilingen als derde of vierde partij en de kans is reëel dat u deel kunt uitmaken van de coalitie. Welke coalitie heeft uw voorkeur en wat zijn uw breekpunten? Een coalitie met een sterk midden en zowel een linker- als een rechterflank heeft mijn voorkeur. Het is tijd dat er een regering komt, waar alle Nederlanders zich in herkennen. Dat gaat over meer dan alleen linkse en rechtse politiek. Dat gaat over verbinden. Mijn ambitie is dan ook om die regering te leiden, als premier van álle Nederlanders. Breekpunten heb ik niet. We hebben onze idealen; die hebben we de afgelopen jaren vanuit de oppositie regelmatig kunnen verwezenlijken. Ik heb er vertrouwen in dat we daar in een eventuele regering gevolg aan kunnen geven. Het enige dat ik nooit zal doen, is tekenen voor een regering die mensen uitsluit en minderwaardig maakt. Welke partij(en) sluit u definitief uit? Het is geen geheim, al jaren niet, dat ik niet met de PVV zal regeren. Heel veel moslims maken zich zorgen dat PVV de grootste wordt en ondanks dat partijen Wilders uitsluiten, is er een kans aanwezig dat hij meeregeert als hij de grootste wordt. U heeft de PVV ook uitgesloten. Hoe ver gaat u om te voorkomen dat PVV mee zal regeren? Laat u desnoods breekpunten vallen jegens andere partijen? We gaan uit van onze eigen kracht. Wij willen groter worden dan Wilders en hoe langer de campagne vordert, hoe groter wij worden. Dit is niet de eerste keer dat de PVV de grootste is in de peilingen. Ze hebben nooit die voorsprong weten te verzilveren; al vier verkiezingen op rij heeft de PVV verloren. Zelfs al zou de PVV de grootste worden, in Nederland hebben we geen recht van de grootste. Wilders heeft zichzelf bovendien zo ver buitenspel gezet, dat ik geen breekpunten hoef te offeren om eruit te komen met de andere partijen. Als je echt wilt dat Wilders niet de grootste wordt, dan moet je gaan stemmen. Het is uiteraard mijn vaste overtuiging, dat een stem op D66 de beste keuze is om niet alleen Wilders een hak te zetten, maar ook te voorkomen dat partijen die dicht tegen Wilders aankruipen, zoals VVD en CDA, uiteindelijk toch met hem gaan samenwerken. Wat onderscheidt u fundamenteel van de andere politieke partijen? D66 is de laatst overgebleven echte middenpartij. Een partij voor wie verbinden van links en rechts centraal staat. We kunnen met nagenoeg alle partijen praten, op basis van wederzijds respect en begrip. Daarom krijgen we ook veel voor elkaar. Daarom hebben we er vertrouwen in dat we na 15 maart ook veel van ons programma voor elkaar gaan krijgen. Wat is uw oplossing tegen populisme? Blijven bij de feiten. Blijven staan voor je principes. Je moet politieke moed tonen als het tij tegenzit, scherp blijven en volhouden. Op de lange termijn wordt iedereen ingehaald door de feiten, maar dan moet je wel het zoeklicht erop houden bij de populisten. De eerste keer dat ik tegenover Geert Wilders stond in de Kamer, verbaasde ik me erover dat ik daar alleen stond. Na verloop van tijd is Wilders weliswaar populairder geworden, maar ook het verzet sterker en breder. Nu zie je dat bij hem ook de glans eraf is. Mensen zien Trump en dan begint het bij hen ook te dagen: “er zit wel wat in die waarschuwingen van Pechtold – en gelukkig ook steeds meer anderen” Wilders wordt steeds groter terwijl D66 al een tijdje meedoet en ageert tegen de PVV, blijkbaar zonder veel succes, PVV wordt groter. Andere partijen proberen Wilders wind uit de zeilen te halen door ook te ‘verrechtsen’. U lijkt daar niet in mee te gaan. Hoe gaat u zorgen voor minder onvrede in de samenleving onder de Nederlandse samenleving met zowel migrantenachtergrond als zonder migrantenachtergrond? Integendeel, de PVV krimpt. Als de peilingen kloppen, dan verliest Wilders nu flink terrein. Ik denk dat D66 daar aan bij heeft gedragen door zichzelf te blijven. Dat is het eerste antwoord op je vraag. Als je je moet optrekken aan Wilders, dan heb je je eigen idealen en denkbeelden niet 100% op orde. Tegelijkertijd is één van de belangrijkste dingen die we moeten doen, contact houden met de groep mensen die in Wilders de oplossing ziet voor hun problemen. Dat streef ik ook zelf na; ik heb die mensen opgezocht voor mijn boek (Henk, Ingrid & Alexander), ik heb hen gesproken aan tafel bij Jeroen Pauw en ook in de Kamer uitgenodigd. Die groep mensen is veel diverser dan je zou denken. D66 en ik hebben niet voor iedereen een antwoord dat tevreden stemt, maar PVV-kiezers verdienen wel meer dan het ene antwoord dat Wilders hen biedt. Eerlijk ingaan op hun zorgen, is iets anders dan die mensen naar de mond praten. De islam is een speerpunt voor veel politieke partijen. Er zijn zorgen omtrent de ‘radicale islam’. Hoe wilt u binnen de vrijheid van godsdienst toch de zorgen wegnemen van veel Nederlanders (waaronder de moslimgemeenschap) over extremisme en terreur? Ik heb hier geen pasklaar antwoord op. Zo eerlijk moet ik zijn. Zo eerlijk moeten alle politici zijn. Helaas is dat nog niet het geval; komen er teveel eendimensionale antwoorden, extreme antwoorden ook, op dit vraagstuk. Het resultaat is dat we voornamelijk reacties hebben gezien die averechts werken. Reacties die in dit geval de moslimgemeenschap op meer afstand hebben gezet. Daar tegenover staat dat buiten het zicht van de camera’s duizenden en duizenden mensen, moslims en niet-moslims, zich inzetten om extremisme tegen te gaan. D66 zit in het college in de grote steden en je ziet daar echt vooruitgang, met een realistische aanpak – zonder de polarisatie op het spits te drijven. De vraag of het binnen de godsdienstvrijheid kan, is eenduidig: ja. Extremisten die de rechtsstaat aantasten of terreurdaden plegen worden niet beschermd door de vrijheid van godsdienst. Zij stellen zich buiten die bescherming met hun daden. Zij moeten, ongeacht afkomst en geloof, voor justitie verschijnen. Daar trek ik een lijn, want overgaan op preventieve maatregelen tegen hele groepen, die van mensen in feite tweederangs burgers maken, daar zal ik me tegen verzetten. Moskeeen worden steeds vaker bedreigd met dreigbrieven en zelfs aanslagen en vinden dat de overheid meer moet doen in verband met beveiliging. Hoe denkt u daarover? Het is onacceptabel dat moskeeën bedreigd worden. Onacceptabel. Ik ben niet in de positie om de bedreigingen te beoordelen, maar een serieuze bedreiging moet onmiddelijk aangepakt worden. Als daar twijfel over bestaat, dan moeten we in gesprek, want het is in ieders belang dat het vertrouwen van moskeeën in de beschermende taak van de overheid blijft. We moeten voorkomen dat we de dreiging onderschatten, want moskeeën moeten altijd in gesprek willen blijven met de overheid. Politici, als figuren van autoriteit, moeten dat gesprek ook zelf opzoeken. Het is in ieders belang dat het onderling vertrouwen groot blijft. Daarom ben ik zo beducht op de retoriek die de moslimgemeenschap buiten de samenleving duwt. Volgens een recent rapport van het SCP groeit de onvrede onder allochtonen in Nederland. Moeilijk vinden van stageplekken en een baan, zelfs onder hoogopgeleiden, zijn daar oorzaken van. Het zogenaamde invechten waar Rutte het over heeft, lijkt zijn tol te eisen. Wat vindt u hiervan en hoe gaat u ervoor zorgen dat Nederlandse moslims die een zeer diverse achtergrond hebben, zich meer thuis gaan voelen in Nederland en hoe gaat u daarbij discriminatie op de arbeidsmarkt effectief aanpakken? Discriminatie bestaat en net als op een eerdere vraag, moet ik bekennen dat de politiek hier geen pasklare antwoorden voor heeft. Dat doet pijn, want het is beschamend. Zeker als je in hetzelfde SCP-rapport ziet dat op veel vlakken wel degelijk vooruitgang is. We zien dat mensen met een niet-westerse achtergrond het in Nederland op tal van vlakken steeds beter doen: opleiding, ondernemerschap, vrijwilligerswerk. Dat Nederlandse moslims zich steeds minder thuis voelen, is in dat licht schrijnend. Politiek heeft daar ook aan bijgedragen. Rutte-I was een kabinet van uitsluiten en ook de PvdA-minister van integratie heeft het gevoel van inclusie eerder minder gemaakt, dan versterkt. Dat is toch mini- maal zeven jaar stilstand. Wat de politiek kan doen is strenger handhaven, want discriminatie is gewoon illegaal. Het andere dat we kunnen doen, is proberen zoveel mogelijk het speelveld gelijk te trekken. Dat is onze plicht, misschien wel sterker dan ooit. D66 doet dat door anoniem solliciteren te steunen, door te investeren in onderwijs en het wegwerken van taalachterstanden. We willen de drempel verlagen om mensen aan te nemen in het algemeen. Dat zal ook voor allochtone jongeren een positief effect hebben. Toch zijn er muren waar we tegenop lopen, omdat we als politiek beperkingen hebben. We kunnen niet op commando de gedachten van mensen veranderen, maar dat ontslaat ons niet van de plicht om het goede voorbeeld te geven als politiek. Om toch iedere keer weer te proberen de situatie te verbeteren. Nederlandse moslims maken nog steeds een klein of nauwelijks deel uit van de top van het bedrijfsleven, rechterlijke macht, politie en justitie, banken, uitgeverijen, universiteiten etc. Volgens velen ligt daar een belangrijk en fundamenteel probleem voor de ultieme integratie en afspiegeling van de samenleving. Wat is uw visie hieromtrent en wat gaat u daaraan doen? Wat ik wel weet, is dat kansengelijkheid een absolute kernwaarde is in onze democratie. Een gebrekkige afspiegeling van de samenleving wijst ons erop dat die kansengelijkheid er niet is. Wij zijn zeer voor het uitgangspunt dat kwaliteit altijd leidend moet zijn. Maar daarbij is diversiteit wenselijk en noodzakelijk. Dat is voor ons echter niet beperkt tot achtergrond of afkomst. Diversiteit is ook leeftijd, regionale achtergrond of geslacht. Lees verder op pagina 4 Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland Dat vind je bij D66 ook in alle geledingen. Binnen de Nederlandse moslimgemeenschap lijkt u populairder te worden onder de jongeren maar een groot deel wordt niet door u bereikt, met name de ouderen. Wat gaat u doen om ook hen beter te bereiken en te informeren over uw programma? Ik denk niet dat de populariteit van mij of van D66 komt, omdat we ons specifiek richten op moslims of dat we hen specifiek proberen te bereiken. Ik heb me al die jaren dat ik tegenover Wilders kwam te staan, laten leiden door de wil om op te staan tegen onrecht. Dat principe leidt mijn acties nu en in de toekomst. Ik wil Rutte opvolgen als premier. En mijn belangrijkste uitdaging vind ik premier zijn van alle Nederlanders. Dat heeft de huidige premier laten liggen met zijn opmerkingen als ‘ik haat de multiculturele samenleving’ en ‘pleur op’. U staat voor Europa terwijl een groeiend deel van de samenleving de macht uit Brussel wil heroveren. Wat zijn de belangrijkste voordelen van Europa en Brussel volgens u? Ik denk niet dat een groeiend deel van de samenleving echt van Europa af wil. Als puntje bij paaltje komt, bijvoorbeeld in peilingen als de Eurobarometer, blijkt 80% van de Nederlanders toch voor een lidmaatschap van de euro en de EU te zijn. Het dringt langzamerhand door dat we als Nederland steeds afhankelijker zijn van het buitenland en een steeds kleiner deel van de wereld worden. Onze kop boven water houden en onze waarden laten meetellen op internationaal niveau, kan alleen als we in Europa samenwerken. Wat we ook gedaan willen krijgen in Moskou, Beijing, Washington, maar ook Nairobi, Lagos en La Paz, van klimaat tot handel en veiligheid. Voor alles hebben we Europa nodig om gewicht te geven aan die wensen. Nu ik dit zo formuleer, besef ik weer hoe makkelijk we voorbijgaan aan de vrede en veiligheid, die we in Europa zo vanzelfsprekend zijn gaan vinden. Met Poetin als gevaar aan de oostgrens en de onvoorspelbare Trump in de VS wil ik dat Europa hechter en beter samenwerkt. Populistische partijen verenigen zich op Europees niveau. Le Pen leidt in de peilingen in Frankrijk. De kans is aanwezig dat de PVV en Front National ook via het Europees Parlement behoorlijke voet aan de grond krijgen. Wordt Europa dan juist geen gevaar voor onze manier van leven als die trend zich doorzet? Ik vind het ironisch, dat anti-Europese partijen zich Europees verenigen. Zelfs zij zien in dat Europese samenwerking logisch is, zeg ik met een knipoog. Om een serieus antwoord te geven; we hebben een diepe crisis doorstaan. We zijn er nog niet, maar het geeft voor mij aan, naast veel andere zaken, dat de fundamenten onder Europese samenwerking sterk zijn. Dat die ook niet zo makkelijk op te blazen zijn. Ik neem de bedreiging voor Europese samenwerking desalniettemin zeer serieus. Waar wil een premier Pechtold naar toe met Nederland binnen vier jaar kabinet Pechtold? In één zin: weer een premier voor alle Nederlanders zijn. We zijn in Den Haag nog altijd in staat om samen te werken. Om te werken aan economische groei, banen en goede zorg. De uitdaging om de onderliggende maatschappij bijeen te houden is echter veel groter. Na vier jaar Pechtold, daar ga ik immers voor, is Nederland in dat opzicht een stap verder dan nu. ‘We hebben altijd een keus’ Wat voor een Nederland wilt u als erfenis voor uw kinderen achterlaten? Het voorrecht dat ik heb als politicus, is dat ik hier daadwerkelijk invloed op kan uitoefenen. Ik denk dat Nederland op zijn best is, wanneer er vrijheid, gelijkheid en onderling vertrouwen tussen mensen is. Dat is in de wereld een stuk minder vanzelfsprekend dan tien of zelfs vijf jaar geleden. Als ik een land kan achterlaten dat als vrije democratie stand kan houden, dan zou dat mijn wens zijn voor de volgende generaties. Heeft u nog een specifieke boodschap voor de Nederlandse moslimgemeenschap? Ik beloof de Nederlandse Moslimgemeenschap dat ik er alles aan zal doen premier van álle Nederlanders te zijn. Ik zal altijd staan voor de rechten en vrijheden van iedere groep in Nederland, ongeacht afkomst of samenstelling. Dat betekent vandaag de dag helaas ook, dat ik vaker dan me lief is moet benadrukken dat ook de Nederlandse moslims Nederlander is zoals ieder ander. Ik hoop dat ik eraan kan bijdragen, dat we dat in de toekomst niet meer hoeven te doen. << Moussa Aynaou Mijn naam is Moussa Aynaou, ben 40 jaar, vader van 4 prachtige kinderen en woonachtig in het mooie Brabantse Zundert. Na mijn studie in 2001 ben ik, naast mijn werk als jurist, het vrijwilligerswerk in gegaan. Ik had vooral de passie om mensen bij elkaar te brengen en voor elkaar te werken om samen iets moois te bouwen waarbij de buurt en de gemeenschap zich beter thuis kunnen voelen. Gedurende deze jaren ben ik veel betrokken geweest bij diverse welzijns- en onderzoeksprojecten. Als oprichter van onze plaatselijke moskee en mede-oprichter van de Wijkraad ben ik uitgegroeid tot een bruggenbouwer die mensen bij elkaar brengt en mensen verbindt. In 2012 was ik een van de initiatiefnemers voor samenwerking tussen moskeeën in Brabant en Zeeland. Er was duidelijk behoefte aan onderlinge samenwerking tussen moskeebesturen om kennis en ervaring te delen, solidariteit te vergroten en de kwetsbaarheid te verminderen. Momenteel ben ik plaatsvervangend voorzitter van deze samenwerking. Met de andere bestuursleden vormen we de drijvende kracht. Momenteel is de samenwerking uitgegroeid tot 10 moskeeën. Wat mij aanspreekt is dat 4 iedereen betrokken en gedreven is. De samenwerking en het teamverband is super. Moskeeën zijn nu meer instituten geworden en niet meer de klassieke ouderwetse gebedshuizen. Wat ik vooral merk is dat de band tussen overheid en moskeeën groter wordt. De transparantie is veel beter. Onze moskeeën treden nu beter en representatiever naar buiten. In onze samenwerking doen wij dat op een zeer professionele manier, waarbij kwaliteit en wederzijds begrip voorop staan. Wij zien dat we voor grote uitdagingen staan rondom de veiligheid van moskeeën en de verbetering van de interne bestuurlijke infrastructuur ervan. Als persoon houd ik daarom van nieuwe uitdagingen en ben ik competitief en sociaal ingesteld. Het prachtige van Nederland is dat verschillende religies naast elkaar kunnen leven en hun geloof vrij en blij kunnen belijden. Dit is een goed recht waar we gezamenlijk, zowel moslims als niet-moslims, zuinig en trots op moeten zijn. Samenwerken tussen moskeeën is de kracht van een trotse maatschappij die dit recht van harte nastreeft. Dat is ook het mooie van onze samenwerking van Moskeeën in Brabant en Zeeland! Momenteel ben ik bezig met een studie naar diverse nieuwe bestuursmodellen voor moskeeën. Ik houd ervan om, daar waar het beter kan, nieuwe ideeën te ontwikkelen en deze in de prakrijk toe te passen. Moussa Aynaou is pl. voorzitter en secretaris Samenwerking Moskeeën Brabant en Zeeland P AX werkt aan vrede. We doen dat o.a. in Afrika en het Midden-Oosten. In landen als Zuid-Soedan, Irak en Syrië waar samenlevingen verscheurd zijn door oorlogsgeweld. Samen met mensen die verlangen naar vreedzaam en menswaardig samenleven. Hoe verschillend oorlogen ook zijn, bijna altijd spelen ongelijkheid en identiteit een rol. Vaak is er sprake van grote ongelijkheid. Rijkdom, invloed en toekomstkansen zijn onrechtvaardig verdeeld. Vaak zijn er ook verschillen in identiteit. Mensen zijn verdeeld geraakt door verschillen in religieuze overtuiging, etnische achtergrond en regionale afkomst. Er zijn ook steeds weer politieke leiders. Ze beloven de ongelijkheid aan te pakken maar wakkeren verdeeldheid aan om hun eigen macht te vergroten. In zijn meest extreme vorm kan het zaaien van verdeeldheid ontsporen in geweld. De eerste stap is het verdelen van samenlevingen in ‘wij’ en ‘zij’. Mensen zijn daar gevoelig voor. We hebben nu eenmaal de behoefte deel uit te willen maken van een groep met een gemeenschappelijke identiteit. Maar het wordt een probleem als deze groepsidentiteit geprofileerd wordt door tegenstellingen aan te scherpen. En het wordt gevaarlijk als de groep de ‘ander’ ziet als vijand, als belichaming van het kwaad. Als de ander wordt weggezet als een paria die eigenlijk niet thuishoort in de gemeenschap, die maar beter kan vertrekken. Dit indelen van mensen in ‘wij’ en ‘zij’ kan uiteindelijk ook leiden tot het dehumaniseren van mensen. Mensen worden dan gezien als beesten, ziekten of rampen die we niet alleen moeten weren maar ook moeten verdrijven. Het zijn deze patronen die overal ter wereld hebben geleid tot onderdrukking en geweld. Ook in Nederland is er sprake van ongelijke kansen voor mensen. En ook hier beloven politieke leiders de ongelijkheid aan te pakken. Daar is niks mis mee zolang zij geen verdeeldheid zaaien. Zolang zij onze samenleving niet verdelen in ‘wij’ en ‘zij’, in mensen die hier thuishoren en mensen die er niet bij horen of niet welkom zijn enkel omdat zij een andere afkomst, religie of geaardheid hebben. In Nederland zijn er gelukkig wetten en regels die ontsporing van het misbruik van identiteit moeten voorkomen. Er zijn wetten die de rechten van minderheden moeten beschermen en discriminatie en dehumanisering van mensen moeten voorkomen. Het is belangrijk om deze normen en regels samen te respecteren en te beschermen. Dat is niet enkel een taak van de politiek maar ook een verantwoordelijkheid voor ons als burgers. Gelukkig zijn er niet alleen verdelende krachten. Er zijn ook verbindende krachten. Mensen die verlangen naar een menswaardig bestaan. Mensen die het ideaal van vreedzaam samenleven delen. Sommigen van deze mensen vormen samen met PAX een ‘Ambassade van Vrede’. www.vredesweek.nl geeft een overzicht van deze lokale initiatieven, waarbij soms ook moskeebesturen betrokken zijn. Dat verlangen naar een menswaardig bestaan, dat ideaal van vrede, verbindt mensen. Daarom werkt PAX niet alleen samen met christenen maar ook met moslims en met alle mensen die het ideaal van vrede delen. Die beseffen dat elk mens recht heeft op een menswaardig bestaan. Die verbindende krachten blijken uiteindelijk altijd sterker dan de verdelende krachten. Als we zelf verantwoordelijkheid nemen en samen met anderen ons inzetten voor een menswaardig en vreedzaam bestaan kan er echt iets veranderen. Juist in deze tijd die ons confronteert met verdeeldheid en geweld moeten we een waarheid ontdekken. Een waarheid waarvan we ons niet altijd bewust zijn. Wij hebben altijd een keuze. Ieder van ons – hoe onbekend en machteloos ook – kan de menselijke waardigheid redden. Maar, alleen als ik, alleen als jij, als wij allen besluiten in actie te komen zal er iets veranderen in de wereld. In onze eigen samenleving die wij samen vormen en waarvoor we samen verantwoordelijk zijn. Een eerste stap is om op 15 maart te gaan stemmen. Op een partij die verbindt en niet verdeelt. Jan Gruiters is algemeen directeur van de vredesorganisatie PAX Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland 5 Stichting Marokkaanse Islamieten Alkmaar Moskee Bilal M oskee Bilal, onderdeel van Stichting Marokkaanse Islamieten in Alkmaar maakt al sinds 1981 deel uit van de Alkmaarse samenleving. Begin jaren ’80 is er vanuit de Marokkaanse gemeenschap behoefte ontstaan voor een gebedsruimte in Alkmaar. In 1981 is de eerste gebedsruimte gekocht aan de Spanjaardstraat in het centrum van Alkmaar. Dit betrof een kleine ruimte die al snel uitgebreid moest worden. Eind jaren ’80 was het aantal gelovigen dat gebruikt maakte van de moskee dusdanig groot dat de stichting op zoek moest naar een grotere en geschikte gebedsruimte. Tevens was er behoefte naar een ruimte waarin andere activiteiten konden plaatsvinden. Dit heeft geresulteerd in een jarenlange en moeizame zoektocht naar een nieuw pand. Op 25-05-1998 heeft de stichting met succes een voormalig pand van een basisschool aan de Montalbaen in Overdie-oost (Alkmaar-Zuid) kunnen kopen. In deze wijk woont uiteindelijk ook een groot deel van de moskeebezoekers. Naast het zorgdragen voor het faciliteren van de godsdienstige plichten, organiseert de stichting diverse maatschappelijke, educatieve, voorlichtings- en sociale activiteiten. Vanuit een op de islam geïnspireerde maatschappelijke verantwoordelijkheid probeert de stichting te voldoen aan de groeiende behoeftes binnen de moslimgemeenschap in Alkmaar. De ontwikkelingen in leeftijdsopbouw van deze gemeenschap brengt nieuwe vragen met zich mee en nieuwe uitdagingen, vooral vanuit de jongeren en vrouwen. De functie van moskee Bilal is meer dan het bieden van een gebedsruimte. De volgende opsomming van activiteiten laat dit duidelijk zien: • Religieuze activiteiten (Islamitische feestdagen, uitvaartdiensten verzorgen...) • Koran en taallessen voor de kinderen • Religieuze begeleiding (door de imam) • Sociaal en educatieve activiteiten • Lezingen en workshops over islam • Voorlichtingsbijeenkomsten over diverse onderwerpen • Nederlandse taal voor volwassenen • Individuele hulpverlening • Doorverwijzingsfunctie • Ontmoetingsplaats • Zorg voor elkaar De moskee is in de loop der tijd meer geworden dan alleen gebedsruimte. De educatieve en maatschappelijke activiteiten vanuit moskee Bilal zijn de afgelopen decennia gegroeid en het aantal bezoekers van de moskee is gestegen. Het pand daarentegen is sinds de aankoop niet uitgebreid en niet groot gerenoveerd. Het pand vergt veel onderhoud en voorziet onvoldoende in de bestaande behoeften vanuit het bestuur en de achterban. De stichting wil ruimte kunnen blijven bieden aan het stijgende aantal bezoekers. Uit de cijfers in hoofdstuk 6 is gebleken dat het aantal Alkmaarders van Marokkaanse afkomst sinds de aankoop van het huidige pand met 35% is toegenomen. Daarnaast is het aantal vluchtelingen in Alkmaar ook toegenomen. Beide factoren hebben geleid tot een stijging in het aantal bezoekers van de moskee. Door toe te werken naar een nieuw Islamitisch Cultureel Centrum beoogt de stichting voor iedereen een waardevolle bijdrage te kunnen leveren aan de sociale cohesie in de samenleving van Alkmaar, integratie en emancipatie. Wasalam. Stichting Marokkaanse Islamieten Alkmaar Moskee Bilal Adres: Montalbaen 4 1813 EB Alkmaar Tel. 072- 5403315 / 0686265346 event. WhatsApp Fax. 072- 5403351 Email. [email protected] Facebook. Moskeebilalalkmaar Bankgegevens: Bank: ABN AMRO locatie Alkmaar Bankrekeningnummer: NL 37ABNA0438375971 Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland 6 Interview met Lodewijk Asscher Zoals u weet is dit een interview voor het nieuwsblad van RMMN. Laten we maar met de deur in huis vallen: waarom moeten moslims volgens u op de PvdA stemmen? gesproken van jongeren die door wat ik ‘fanboys van het kwaad’ noem, zijn verleid om te vertrekken naar IS-gebied. Hun verhalen zijn echt hartverscheurend. Mijn boodschap is dan ook heel helder: als je haat zaait, als je probeert onze jongeren te vergiftigen met haat, als je probeert de toekomst en levens van onze jeugd kapot te maken, dan pakken we je keihard aan. Onze individuele vrijheid is misschien wel de belangrijkste waarde van dit land. Daar hoort ook de vrijheid van godsdienst bij. Hier mag je geloven wat je wilt, orthodox zijn of juist helemaal niet religieus. Maar bestaansrecht van deze grote vrijheid is de wederkerigheid; hij kan alleen bestaan als je hem een ander ook gunt. Ik wil mensen niet aanspreken als moslim, of als christen, maar als individu. Dat is uiteindelijk de kern van Nederland. Dat je hier mag zijn wie je wilt zijn, mag geloven wat je wilt, maar ook de vrijheid om niet te geloven. Dus ik vertel aan iedereen hetzelfde: stem op de PvdA omdat we na jaren van hard werk Nederland nu echt vooruit kunnen brengen. Daar is nu de ruimte voor. De werkloosheid daalt, de economie groeit. Nu is het tijd voor de volgende stap. Wij willen een sociale economie en een fatsoenlijke samenleving waarin we minder schreeuwen en beter naar elkaar luisteren. Waarin er gelijke kansen zijn voor iedereen, ongeacht achtergrond, achternaam of geloof. Jonge allochtonen komen moeilijker aan een baan of stageplek dan autochtone Nederlanders. Hoe bent u van plan discriminatie op de arbeidsmarkt aan te pakken? De PvdA doet het slecht in de peilingen. Hoe denkt u het vertrouwen van de kiezer terug te winnen? Gelijke kansen op de arbeidsmarkt is het streven, maar helaas nog geen werkelijkheid. De discriminatie door werkgevers verwoest toekomstdromen, zorgt dat ambitie eindigt in frustratie en dat talent wordt verspild. Werkgevers lopen ook echt enorme kansen mis als ze de deur dichthouden voor mensen op basis van hun achternaam. Om dit probleem aan te pakken wordt anoniem solliciteren als het aan de PvdA ligt de norm bij alle overheden en (semi) publieke instellingen. Verder roep ik iedereen die gediscrimineerd wordt op om altijd aangifte te doen, dan kunnen de politie en het OM in actie komen. De PvdA wil verder dat racisme als een haatmisdrijf (hate crime) wordt behandeld, zodat de straffen voor de daders hoger worden. Door met zelfvertrouwen en overtuiging te vertellen wat we de afgelopen jaren hebben gedaan en wat onze plannen voor de toekomst zijn. We hebben moeilijke maatregelen moeten nemen, maar Nederland staat er nu veel beter voor. Op 15 maart staat er veel op het spel: slaan we rechtsaf, naar een land van egoïsme en uitsluiting, of kiezen we voor een sociaal en fatsoenlijk land? Wij horen geluiden dat steeds meer mensen met een migratie-achtergrond die voorheen op de PvdA stemden, nu op DENK willen stemmen. Wat zou u tegen deze kiezers willen zeggen? Dat ik heel goed begrijp dat veel Nederlanders met een migrantenachtergrond het gevoel hebben niet volwaardig onderdeel van de samenleving te zijn. Dat ze te vaak als groep worden weggezet, in plaats van als individu te worden beoordeeld. DENK speelt handig in op dat gevoel. Maar in plaats van de verschillen te overbruggen, zoals ze zeggen te doen, drijft die partij juist groepen uit elkaar. Zij rekenen namelijk mensen voortdurend af op hun achtergrond en spreken mensen voortdurend aan op die achtergrond. Kijk maar naar de filmpjes die ze op hun website plaatsen van Tweede Kamerleden met een Turkse én Marokkaanse achtergrond. In die zin doen ze hetzelfde als de PVV, namelijk mensen beoordelen op waar zij of hun ouders vandaan komen, in plaats van op wie ze zijn. Dat gaat ons land geen steek verder brengen. Een van de verwijten van afhakers (vooral tweede en derde generatie) is dat uw partij Geert Wilders niet genoeg tegengas geeft. Ik heb de afgelopen jaren in de Tweede Kamer geen enkele kans laten liggen om de PVV stevig aan te spreken op hun onverdraagzaamheid en soms ronduit schandalige uitspraken. Ik stond er, als vicepremier, om hem van repliek te dienen toen hij die schandalige ‘minder, minder, minder’ uitspraak deed. De PVV steekt onze Grondwet in de fik. Zij vinden namelijk mensen met een andere achtergrond en een ander geloof om die reden verdacht. De PvdA zal dan ook onder geen enkele voorwaarde met de PVV gaan regeren en ik zal er altijd staan om hem tegen te spreken als hij de samenleving uit elkaar wil spelen. Wat is het belangrijkste speerpunt van de PvdA deze verkiezingen? De PvdA gelooft in een samenleving waarin we met elkaar leven. Waar kinderen zonder zorgen opgroeien en waar iedereen vooruit kan komen. Maar meer dan ooit tevoren moeten we knokken voor een samenleving waar ruimte is voor alle verschillende mensen en overtuigingen. Dat vraagt om een verbonden samenleving die we steeds moeten onderhouden en waarin we achterstand en ongelijkheid bestrijden. Wat heeft de PvdA dat andere partijen niet hebben? De PvdA is de enige partij die voor de hele samenleving is. Niet voor een doelgroep, voor ouderen, of voor jongeren, maar voor iedereen. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat we in dit land alleen verder komen als we het met elkaar doen, als we samen vooruitgaan. Moskeeën zijn steeds vaker het doelwit van agressie, en na de aanslag op moskeegangers in Canada maken ook moslims hier zich grote zorgen. Ze vinden dat de overheid meer actie moet ondernemen om de veiligheid van Nederlandse moskeegangers te garanderen, misschien zelfs door permanente beveiliging te regelen. Hoe denkt u daarover? Ik snap die zorgen heel goed. Bij agressie tegen een moskee of moskeebezoekers is de aanpak heel helder: daders oppakken en vervolgen, want in ons land is geen ruimte voor onverdraagzaamheid. Samen met de veiligheidsdiensten en politie wordt voortdurend bekeken wat er nodig is om gebedshuizen en hun bezoekers te beschermen, net zoals we dat bij andere instellingen doen. Ik ben ook regelmatig in gesprek met moslimorganisaties en moskeebesturen, bijvoorbeeld als zij dreigementen hebben ontvangen, over wat we kunnen doen om hun zorgen weg te nemen. Wat is uw oplossing tegen het populisme en de polarisering? Veel mensen hebben terechte zorgen en terechte boosheid. Zorgen over hun baan die zomaar kan worden overgenomen door iemand uit Oost-Europa. Boosheid omdat ze belasting betalen, maar anderen dat niet doen. Denk ook aan de zorgen van ouders die zich afvragen of hun kind ooit wordt geaccepteerd als volwaardige Nederlander. We moeten nooit de fout maken die zorgen niet serieus te nemen. Ik denk dat tegelijkertijd veel mensen ook genoeg hebben van het gescheld en de negativiteit. We moeten wat minder schreeuwen en wat meer naar elkaar luisteren. Als we niet steeds de nadruk leggen op wat ons verdeelt, maar op wat ons verbindt, dan ben ik er van overtuigd dat we veel meer op elkaar lijken dan sommige mensen denken. Er zijn veel zorgen omtrent de radicale islam. Hoe gaat u ervoor zorgen dat de dreiging vermindert zonder de kaders van de vrijheid van godsdienst te overtreden? Laat ik voorop stellen dat ik de zorgen over de radicale islam deel. Dat gedachtegoed staat namelijk haaks op de principes van ons land. Ik heb een tijd terug een aantal ouders Wat ziet u als het grootste gevaar voor de verzorgingsstaat? De politieke keuzes die de rechtse partijen maken! Zij willen, juist nu het beter met Nederland gaat, de ongelijkheid vergroten en de kans op een vaste baan en een zeker bestaan verkleinen. Het zijn partijen die willen dat je zonder reden ontslagen kan worden. Dat doet afbreuk aan al het mooie van Nederland. Aan alles wat we hier met elkaar hebben opgebouwd. De afgelopen weken heeft u actief campagne gevoerd door het hele land. Welk moment (of persoon) heeft het meeste indruk op u gemaakt? Ik was vorige week 24 uur in Westerbroek, een dorpje onder de rook van Groningen. De mensen daar zijn niet boos, zeker niet, maar ze wilden wel gehoord worden. De dorpsschool dreigt te verdwijnen en arbeidsmigratie van Polen en Roemenen zorgt voor het verdringen van werk. Ondanks die zorgen zijn ze optimistisch. Ze komen voor elkaar op. Ze gaven me een hele duidelijke opdracht mee: geef ons de ruimte om het dorp vorm te geven zoals wij willen, investeer in leefbaarheid, en werk aan een politiek van verbinding in plaats van gehakketak. U heeft drie kinderen. In wat voor samenleving hoopt u dat zij opgroeien? En met welke normen en waarden? In een land waarin we voor elkaar opkomen en naar elkaar om zien. Waarin we trots zijn op ons land en samenwerken om ons land nog mooier te maken. In een land waarin iemands afkomst weer iemands afkomst is en waarin we minder schreeuwen, en beter naar elkaar luisteren. Heeft u nog een specifieke boodschap voor de Nederlandse moslimgemeenschap? Tegen iedereen in Nederland zeg ik: zorg dat je jezelf niet opsluit in je eigen gemeenschap maar doe mee en maak gebruik van de kansen die dit prachtige land je biedt. Zorg dat je de taal spreekt, dat je de Nederlandse waarden omarmt. Ik ben ervan overtuigd dat je krachtig in je schoenen staat als je trots kunt zijn op je achtergrond, op je afkomst, op je geloof en op je identiteit. Dat hoef je niet weg te stoppen. Er is geen land in de wereld waar je zoveel vrijheid hebt als hier. Wees daar trots op en verdedig die vrijheid niet alleen voor jezelf maar ook voor anderen. << Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland 7 Interview Dick Schoof: ‘Een moskee hoort gewoon bij onze samenleving’ De dreiging van jihadisten, opkomst van extreemrechts en toenemende spanningen in de maatschappij. Het zijn drukke tijden voor Dick Schoof, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Al vier jaar staat hij aan het hoofd van een organisatie met een zware taak: de kans op een aanslag in ons land zo klein mogelijk maken. O Door Brenda Stoter p de vraag of hij de afgelopen jaren anders naar de wereld is gaan kijken, antwoordt Dick Schoof luchtig: “De dreiging is toegenomen, maar we zijn met zijn allen ook alerter geworden.” Samen met de politie, justitie, AIVD, overheden en partners werkt de NCTV continue aan het verminderen van het risico op terroristische aanslagen en het beperken van de mogelijk schade na een eventuele aanslag. Het is een baan die ontzettend veel druk met zich meebrengt, maar Schoof kan het hebben. “Als je eronder lijdt, moet je het niet doen. Ik lijd er niet onder,’’ zegt hij in zijn kantoor. Als boegbeeld van de NCTV krijgt Schoof veel lof, maar ook kritiek. Zoals toen hij in 2014 in gesprek ging over Syriëstrijders tijdens een debat van de Moslimkrant. Het publiek in de zaal verweet Schoof toen dat hij alleen maar paspoorten innam van moslims. “Ik zei toen: ik neem geen paspoorten van moslims in, ik neem Nederlandse paspoorten in. Dat is een fundamenteel ander verhaal,” zegt Schoof. “Toch is het gevoel dat de NCTV voor andere partijen meer zou doen dan voor de moslims.” En dat is niet zo, benadrukt Schoof meerdere malen tijdens het interview. Of het nou om de veiligheid van een kerk, evenement of moskee gaat; de overheid is er voor iedereen. Zo vond na de aanslag op een moskee in Quebec, waarbij zes mensen werden doodgeschoten, direct overleg plaats tussen de NCTV, vertegenwoordigers van zes moslimorganisaties, minister Blok van Veiligheid en Justitie en minister Asscher van Sociale Zaken. Tijdens het overleg werd de veiligheid van de moskeeën in Nederland besproken. “We snappen heel goed dat zo’n aanslag op een moskee tot angst en onzekerheid onder moslims leidt. Dan volgt onmiddellijk overleg.” De NCTV zegt dat er vooralsnog geen extra maatregelen nodig zijn in de vorm van bewaking door de politie of marechaussee. Steeds meer moslims geven aan zich zorgen de maken over de opkomst van extreemrechts. Deelt de NCTV hun zorgen? “Het is zeker een punt van aandacht. In het buitenland zien we al dat het rechtsextremisme zich mogelijkerwijs kan ontwikkelen tot terrorisme. In Duitsland was laatst een grote actie om rechtsradicalen op te pakken. De aanslag in Quebec is ook gepleegd door een rechtsextremist, die vooralsnog alle trekken van een loner heeft. In Nederland is een er kleinere rechtsextremistische beweging die iets actiever is geworden, mede door de Pegida-beweging.” Veel moslims vragen zich af waarom Joodse instellingen wel beveiliging krijgen en moskeeën niet. Waarom is dat? “De vraag moet zijn: waar zit de dreiging en worden er de juiste maatregelen genomen? Er is op moskeeën niet dezelfde soort type van dreiging als op Joodse instellingen. Daar staat de marechaussee met een wapen. Die staan er niet bij de moskee. (Dat moet je trouwens ook niet willen.) De dreiging op Joodse instellingen is nou eenmaal van een andere orde en het kent een lange traditie. Zie de aanslag op het Joods museum en een Joodse supermarkt een paar jaar geleden in Frankrijk of -als we nog verder teruggaan- het ‘bloedbad van München’ tijdens de Olympische Spelen in 1972 (toen atleten van de Israëlische ploeg werden vermoord door een Palestijnse terreurbeweging).” Hoe wordt de hoogte van de dreiging bepaald? “Op basis van informatie van de AIVD, de politie en ontwikkelingen in de samenleving maken wij analyses. Naast de dreiging van het jihadisme, houden we ook goed in de gaten hoe extreemrechts zich beweegt. Als de dreiging op moskeeën zo groot wordt dat er maatregelen nodig zijn, nemen we die onmiddellijk. Want voor ons maakt het echt niet uit of het om een synagoge, evenement, moskee of een departement gaat. Een moskee hoort gewoon bij onze samenleving en moslims moeten deze veilig kunnen bezoeken. Dat recht waarborgen wij, daarvoor zitten wij hier. En met wij bedoel ik de overheid.” Wordt hier misschien ook te weinig bij stilgestaan door de moslimgemeenschap? “Ik wil geen verwijten maken, maar constateer dat we de brug niet altijd weten te slaan. Dat is een van de redenen dat ik blij ben met dit interview. Nu kan ik het goed uitleggen.” Kort geleden is de Handreiking Veilige Moskee opgesteld. Wat kan er gedaan worden om de moskee veiliger te maken? “Een aanslag voorkomen is niet aan de moskee, laat dat duidelijk zijn, maar je kunt als bestuur natuurlijk wel een aantal basismaatregelen nemen. Opletten wie er binnenkomt, hang- en sluitwerk optimaliseren, werken met vrijwilligers die tijdens gebed een oogje in het zeil houden, camera’s ophangen... Daarnaast is het belangrijk goed contact met de gemeente, lokale politie en buren te hebben, zodat je je niet eerst hoeft voor te stellen als je elkaar opeens nodig hebt.” U vindt het ook belangrijk dat zij aangifte doen van agressie tegen hun moskee. “Ieder incident moet serieus worden opgepakt, of het nou om een varkenskop, bekladding of brandbom gaat. De politie kan dan een onderzoek starten. Een incident kan een incident zijn, maar het kan ook een opmaak zijn voor iets ergens. Nu denken veel besturen nog: laat maar, het heeft toch geen zin, die aangifte.” Het dreigingsniveau van de NCTV blijft onveranderd. De kans op een aanslag is nog altijd reëel, zegt u. Kunnen we maar beter wennen aan de terreurdreiging? “Er zijn aanslagen geweest in Frankrijk, België en Duitsland. Wat daar gebeurd is, kan hier ook gebeuren, want Nederland is Lees verder op pagina 8 Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland een legitiem doelwit in de ogen van ISIS en Al-Qaida. Dat is de realiteit die we proberen over te brengen. Zelfs als het lukt om het ISIS-kalifaat te versplinteren, is de dreiging nog niet weg. Dat gaat nog jaren duren. De terreurgroep heeft een speciale planningseenheid die zich richt op het plegen van aanslagen in Europa. Daarnaast lopen er ook in ons land sympathisanten rond die zich kunnen ontwikkelen tot een risico voor onze nationale veiligheid.” Wat kunnen moskeeën zelf doen aan het tegengaan van radicalisering? “Besturen kunnen ervoor zorgen dat de moskee niet misbruikt wordt door predikers, bewegingen of jongeren die het radicale gedachtegoed verspreiden. Neem de zogenoemde haatpredikers. We kunnen deze predikers tegenhouden door ze geen visum te geven. Maar het zou nog mooier zijn als moskeebesturen zelf tot de conclusie komen dat het beter is om zo’n prediker niet uit te nodigen, omdat hij haat zaait, antidemocratische denkbeelden erop nahoudt of voor tweespalt zorg in de samenleving. Het gebeurt nu ook al dat moskeeën (na dialoog) besluiten iemand toch niet uit te nodigen.” Bestaat er zoiets als een internationale lijst met haatpredikers? Daar wordt aan gewerkt. Veel predikers hebben een visum nodig omdat ze van buiten Europa komen. We kijken dan naar wat diegene in het verleden allemaal heeft gezegd. Geloof mij; ook hier gaat het dus niet om of die meneer ons bevalt. Waar het om gaat, is dat we met alle criteria die we in Nederland hebben ten aanzien van haat zaaien en antidemocratische uitlatingen die speeches hier niet willen hebben. Punt. Die criteria gelden trouwens net zo goed voor de rechterzijde. Waarom dan toch uitnodigen? “Dat vragen wij ons ook af. Sommigen hechten zoveel waarde aan een bepaalde prediker dat hij toch uitgenodigd wordt. Anderen hangen misschien het gedachtegoed aan of vinden dat het moet kunnen onder het mom van vrijheid van meningsuiting. In een paar salafistisch moskeeën gebeurt dit nadrukkelijk.” ISIS trok vooral voornamelijk jongeren, waaronder tieners. Waarom voelen juist zij zich zo aangetrokken tot extremisme? “Voor een deel is het een verbijzonderd puberteit- of adolescentieprobleem. Dat zeggen deskundigen ook. De een zoekt een uitweg in de criminaliteit en is opeens de bink omdat hij in een mooie auto rijdt. Een ander zoekt het in het jihadisme. Deze jongeren zijn om wat voor reden dan ook ongelukkig, voelen zich buitengesloten of achtergesteld, zoeken naar een doel… En dan is daar opeens de briljante eenvoud en helderheid van dat ene doel, in dit geval dan de strijd bij ISIS. Tegelijkertijd is het een heel apart en serieus probleem, omdat het over terrorisme en daarmee over onze veiligheid gaat.” De polarisatie groeit, net als de onvrede onder bevolkingsgroepen. Zal de terreurdreiging de komende tijd nog meer toenemen? “Er heerst inderdaad veel onvrede, ook onder jonge moslims. Maar is dat dan dé reden om een jihadstrijder te worden? Zo simpel is het niet. Hetzelfde geldt voor het links en rechtsextremisme. In heel Europa zie je dat de sociale spanningen, politieke tegenstellen en polarisatie toenemen. Dat kan op een bepaalde manier zijn weerslag hebben in dit soort extremistisch bewegingen. Waarmee niet direct gezegd is dat er een relatie is tussen politieke ontwikkelingen en extremisme, en ook niet tussen extremisme en terrorisme. Het zijn ingewikkelde relaties. Een ding is zeker: ze helpen in ieder geval niet.” De RMMN worstelt ook met de vraag hoe ze moeten omgaan met jongeren die buiten de moskee om radicaliseren. Heeft u misschien een goede tip? “Dat is een hele uitdaging. Ik denk dat het belangrijk is dat moskeeën, scholen, gemeenten sportverenigingen en samen- werkingsverbanden een netwerk creëren waardoor ze signalen van radicalisering eerder opmerken. Maar dan heb je natuurlijk nog het probleem dat een deel van deze jongeren bewust om de moskee heenlopen en op zoek gaat naar alternatieven. De kunst is om ze weer binnen te halen. Hoe dat moet? Daar heb ik geen eindantwoord op, misschien niet eens een begin. Ik vraag me af of jongeren die zo graag radicaal willen zijn, wel bereikt kunnen worden met een gematigde boodschap.” Er is veel te doen over ongewenste financiering uit het buitenland. Hoe moeten de moskeebesturen hier- mee omgaan? 8 “Kijk, buitenlandse financiering is niet verboden en het hoeft ook geen probleem te zijn. Het wordt pas een probleem als het geld gebruikt wordt om hier een moskee of instelling te bouwen die een evident haatdragende boodschap gaat verspreiden. Het wordt ook een probleem als men probeert weg te moffelen van wie ze het krijgen, zoals van dubieuze organisaties. Het zou helpen als moskeeën open en transparant zijn over waar het geld vandaan komt. Dan haal je de schimmigheid ervan af. Dan kan er een publieke discussie en verantwoording plaatsvinden.” <<