Weekhuidmijten bij azalea

Weekhuidmijten bij azalea:
Beter begrijpen van de plaag…
Gil Luypaert
22e Studiedag Azalea
20/02/2014
Institute for Agricultural and Fisheries Research
Plant Sciences Unit
www.ilvo.vlaanderen.be
Agriculture and Fisheries Policy Area
Overzicht





Weekhuidmijt, what’s in a name?
Levenscyclus
Ontwikkelingsnelheid
Verspreiding
Gevoeligheid van azalea cultivars
Weekhuidmijt, what’s in a name?
 Verschillende soorten weekhuidmijten in azalea (7-tal)
• Verschillende schimmelvoedende mijten
• Beperkt aantal mijten schadelijk voor de plant
• Polyphagotarsonemus latus - begoniamijt
• Phytonemus pallidus - cyclamenmijt
• Xenotarsonemus
 Belangrijste plaag is Polyphagotarsonemus latus
•
•
•
•
Begoniamijt
Broad mite
Yellow mite
…
Levenscyclus
Ei
Larve
Wijfje
Nimf
Mannetje
Figuur – Smith, Beattie and Broadly 1997
Mannetje met
nimf op rug
Levenscyclus
Ei
Larve
Wijfje
Nimf
Mannetje
Figuur – Smith, Beattie and Broadly 1997
Mannetje met
nimf op rug
Levenscyclus
Ei
Larve
Wijfje
Nimf
Mannetje
Figuur – Smith, Beattie and Broadly 1997
Mannetje met
nimf op rug
Levenscyclus
Ei
Larve
Wijfje
Nimf
Mannetje
Figuur – Smith, Beattie and Broadly 1997
Mannetje met
nimf op rug
Levenscyclus
Ei
Larve
Wijfje
Nimf
Mannetje
Figuur – Smith, Beattie and Broadly 1997
Mannetje met
nimf op rug
Ontwikkelingssnelheid
Ontwikkelingsnelheid van begoniamijt op azalea
 Constante omgeving:
• 80% relatieve vochtigheid
• 16h licht
• Vaste temperatuur: 15, 17, 20, 25, 30 en 33°C
Ontwikkelingssnelheid
Ontwikkelingsduur (dagen)
Temperatuur (°C)
Ei-Larve Larve-Nimf
Nimf-Adult
Ei-adult
15
6,7
3,9
2,8
13,3
25
2,0
1,3
0,9
4,2
Ontwikkelingssnelheid
Ontwikkelingsduur (dagen)
Temperatuur (°C)
15
17
20
25
30
33
Ei-Larve Larve-Nimf
6,7
5,3
3,3
2,0
1,7
1,8
3,9
3,0
1,9
1,3
1,2
1,6
Nimf-Adult
Ei-adult
2,8
2,2
1,4
0,9
0,6
0,7
13,3
10,5
6,6
4,2
3,5
4,0
-1
Ontwikkelingssnelheid (dag )
Ontwikkelingssnelheid
0.3
Ei-adult
30°C
0.2
0.1
10
?
15
10°C
20
25
30
35
Temperatuur (°C)
36°C
Ontwikkelingssnelheid
Gemiddelde buitentemperatuur per maand over periode
van 20 jaar
20
Temperatuur (°C)
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Ontwikkelingssnelheid
PAK 2013
4
3
2
1
0
Percentage positieve stalen
Aantal theoretische generaties
Aantal theoretische generaties weekhuidmijten
in openlucht verdeeld over 1 jaar
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
April
Augustus
Ontwikkeling in forcerie
Simulatie forcerie
1000
800
600
400
> 200
200
Temperatuur Ei-adult
(°C)
(dagen)
13,3
10,5
6,6
4,2
3,5
4,0
Theoretisch aantal mijten
Theoretisch aantal mijten
Schatting: wijfje leeft 10 dagen
Schatting: wijfje legt 2 eitjes per dag
Schatting: 7 dagen nodig om van ei
tot ei te gaan (6 dagen + 1 dag
extra)
15
17
20
25
30
33
> 6500
7000
6000
Stel 14 dagen forcerie bij 22°C.
•
•
•
> 1000
5000
4000
3000
2000
> 1300
1000
0
0
0
2
4
6
8 10 12 14
Aantal dagen forcerie
1 eitje
10 eitjes
50 eitjes
24 mijten
Foto - PCS
0
2
4
6
8 10 12 14
Aantal dagen forcerie
1 wijfje
10 wijfjes
50 wijfjes
127 mijten
Foto - PCS
Verspreiding
 Wind
 Teelthandelingen
•
•
•
•
•
Uitwisseling van stekmateriaal
Mechanisch insnijden van planten
Recirculatie via watergift??
Overleving op substraat/teeltmatten??
…
Foto - UGent
Thrips larve
 Transport via andere plagen
•
•
•
•
Thrips
Witte vlieg
Bladluizen
…
Witte vlieg
Verspreiding
 Wind
 Teelthandelingen
•
•
•
•
•
Uitwisseling van stekmateriaal
Mechanisch insnijden van planten
Recirculatie via watergift??
Overleving op substraat/teeltmatten??
…
 Transport via andere plagen
•
•
•
•
Thrips
Witte vlieg
Bladluizen
…
 Contact tussen planten
Gevoeligheid van azalea cultivars
Verschil in gevoeligheid voor weekhuidmijten bij
verschillende azalea cultivars
 Cultivars omringen met geïnfecteerde
klimop
 Weekelijkse beoordeling op basis van
zichtbare schade
 Score 0 (geen schade) tot 4
(volledig aangetast)
 Tellen van het aantal weekhuidmijten
in een scheuttop om de twee weken
3.5
60
3.0
50
2.5
40
2.0
30
1.5
20
1.0
10
0.5
10
20
30
40
50
Aantal dagen na start infectie
‘Nordlicht’
Gemiddeld aantal weekhuidmijten per tip
Gemiddelde score van ziekte
Gevoeligheid van azalea cultivars
60
3.0
50
2.5
40
2.0
30
1.5
20
1.0
10
0.5
10
20
30
40
Gemiddeld aantal weekhuidmijten per tip
3.5
50
3.5
60
3.0
50
2.5
40
2.0
30
1.5
20
1.0
10
0.5
10
20
30
40
50
Aantal dagen na start infectie
Gemiddeld aantal weekhuidmijten per tip
Aantal dagen na start infectie
Gemiddelde score van ziekte
Gemiddelde score van ziekte
Gevoeligheid van azalea cultivars
‘Michelle Marie’
50
2.5
40
2.0
30
1.5
20
1.0
10
0.5
20
30
40
50
2.5
40
2.0
30
1.5
20
1.0
10
0.5
10
50
20
30
40
50
Aantal dagen na start infectie
Aantal dagen na start infectie
Gemiddelde score van ziekte
60
3.0
3.5
60
3.0
50
2.5
40
2.0
30
1.5
20
1.0
10
0.5
‘Elien’
10
20
30
40
50
Aantal dagen na start infectie
Gemiddeld aantal weekhuidmijten per tip
10
3.5
Gemiddeld aantal weekhuidmijten per tip
60
Gemiddelde score van ziekte
3.5
3.0
Gemiddeld aantal weekhuidmijten per tip
Gemiddelde score van ziekte
Gevoeligheid van azalea cultivars
Conclusies
 Snelheid ontwikkeling begoniamijt hangt sterk af van temperatuur
vb. 13,3 dagen bij 15°C en 4,2 dagen bij 25°C
 Gedurende zomermaanden, zijn in openlucht op korte termijn 3-4 generaties
mogelijk
 Gedurende forcerie zijn snelle uitbraken mogelijk, ongeacht het seizoen
 Verspreiding door contact en teelthandelingen vormen groot risico
 Zichtbare schade kan reeds optreden bij vrij lage populaties
 Mogelijke resistentiebronnen bestaan
Dank aan…






Magali Losschaert
Johan Witters
Ellen De Keyser
Jan De Riek
Tine Maes
Johan Van Huylenbroeck






Els Mechant
Els Pauwels
Philip Cools
Dirk De Cock
Peter Dhaens
Bruno Gobin
“Plantresistentie tegen Polyphagotarsonemus
latus (Acari: Tarsonemidae) in de sierteelt”
LO: 100859
25
Bedankt voor uw aandacht!
[email protected]
22e Studiedag Azalea
20/02/2014
Institute for Agricultural and Fisheries Research
Plant Sciences Unit
www.ilvo.vlaanderen.be
Agriculture and Fisheries Policy Area