Rijk van de Dieren Geleedpotigen en gewervelden Rijk van de dieren Op basis van twee kenmerken wordt het rijk van de dieren opgedeeld in 7 afdelingen. Kenmerken: • Symmetrie • Skelet Symmetrie Een dier kan… • Niet-symmetrisch zijn. • Tweezijdig-symmetrisch zijn. • Veelzijdig-symmetrisch zijn. Niet-symmetrisch Een amoebe is een voorbeeld van een dier dat niet-symmetrisch is. Een amoebe is op geen één mogelijkheid te spiegelen in twee gelijke delen. Tweezijdig-symmetrisch Een bij is een voorbeeld van een dier dat twee-zijdig symmetrisch is. Een bij is op één manier in twee gelijke delen te spiegelen. Veelzijdig-symmetrisch Een zeester is een voorbeeld van een dier dat veelzijdig-symmetrisch is. Een zeester is op meerdere manieren in twee gelijke delen te spiegelen. Skelet Stevige delen in het lichaam van een dier wordt het skelet genoemd. Een dier kan… • Geen skelet hebben. • Een uitwendig skelet hebben. • Een inwendig skelet hebben. Geen skelet Een kwal is een voorbeeld van een dier zonder skelet. Uitwendig skelet Een mossel is een voorbeeld van een dier met een uitwendig skelet. Aan de buitenkant van het lichaam van een mossel bevinden zich harde delen (schelp). Inwendig skelet De mens is een voorbeeld van een dier met een inwendig skelet. Aan de binnenkant van het lichaam van de mens zitten harde delen (botten). Afdelingen Het rijk van de dieren wordt in de volgende afdelingen verdeeld: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Eencellige dieren (eencelligen) Holtedieren Wormen Weekdieren Sponzen Stekelhuidigen Geleedpotigen Gewervelden Geleedpotigen en gewervelden De afdeling van de geleedpotigen en gewervelden wordt op basis van een aantal kenmerken opgedeeld in kleinere groepen. Deze groepen worden ook wel klassen genoemd. Geleedpotigen Op basis van drie kenmerken wordt de afdeling van de geleedpotigen in vier klassen verdeeld. Klassen: • Duizendpoten • Kreeftachtigen • Spinachtigen • Insecten Geleedpotigen Op basis van drie kenmerken wordt de afdeling van de geleedpotigen in vier klassen verdeeld. Kenmerken: • Hoeveelheid poten • Aanwezigheid van een kop, borststuk en/ of achterlijf • segmenten Duizendpoten Kenmerken: • Aan elk segment (klein deeltje) zitten twee poten • Het lichaam bestaat uit twee delen: kopstuk en achterlijf • Het hele lichaam bestaat uit segmenten (kleine delen). Kreeftachtigen Kenmerken: • Kreeftachtigen hebben 10 of meer poten • Het lichaam bestaat uit twee delen: kopstuk en achterlijf • Het achterlijf bestaat uit segmenten (kleine delen) Spinachtigen Kenmerken • Spinachtigen hebben 8 poten • Het lichaam bestaat uit twee delen: kop/borststuk en achterlijf • Geen segmenten Insecten Kenmerken: • Insecten hebben 6 poten • Het lichaam bestaat uit 3 delen: kopstuk, borststuk, achterlijf • Het achterlijf bestaat uit segmenten (kleine delen) Gewervelden Op basis van vijf kenmerken wordt de afdeling van de gewervelden in vijf klassen verdeeld. Klassen: • Vissen • Amfibien • Reptielen • Vogels • Zoogdieren Gewervelden Op basis van vijf kenmerken wordt de afdeling van de gewervelden in vijf klassen verdeeld. Kenmerken: • Huid • Lichaamstemperatuur • Ademhalingsorganen • Manier van voortplanten • Milieu Vissen Kenmerken: • De huid is bedekt met schubben met slijm. • Vissen zijn koudbloedige dieren. • Vissen halen adem door middel van kieuwen. • Vissen planten zich voort door middel van eieren zonder schaal. • Vissen leven in het water. Amfibiën Kenmerken: • De huid is bedekt met slijm. • Amfibiën zijn koudbloedige dieren. • Amfibiën halen eerst adem door kieuwen en de huid en later door longen en de huid. • Amfibiën planten zich voort door middel van eieren zonder schaal. • Amfibien leven in het water en op het land. Reptielen Kenmerken: • De huid is bedekt met droge schubben. • Reptielen zijn koudbloedige dieren. • Reptielen halen adem door middel van longen. • Reptielen planten zich voort door middel van eieren met leerachtige schaal. • Reptielen leven op het land. Vogels Kenmerken: • De huid is bedekt met veren. • Vogels zijn warmbloedige dieren. • Vogels halen adem door middel van longen. • Vogels planten zich voort door middel van eieren met kalkschaal. • Vogels leven in de lucht. Zoogdieren Kenmerken: • De huid is bedekt met haren. • Zoogdieren zijn warmbloedige dieren. • Zoogdieren halen adem door middel van longen. • Zoogdieren zijn levendbarend. • Zoogdieren leven op het land. Extra uitleg Lichaamstemperatuur Een gewerveld dier kan koudbloedig of warmbloedig zijn. Bij koudbloedige dieren is de lichaamstemperatuur niet constant (gelijk). De lichaamstemperatuur van koudbloedige dieren is afhankelijk van de omgevingstemperatuur. Is het buiten koud dan is de lichaamstemperatuur laag. Is het buiten warm dan is de lichaamstemperatuur hoog. Extra uitleg Lichaamstemperatuur Een gewerveld dier kan koudbloedig of warmbloedig zijn. Bij warmbloedige dieren is de lichaamstemperatuur constant (gelijk). De lichaamstemperatuur van warmbloedige dieren is niet afhankelijk van de omgevingstemperatuur. Ondanks dat het buiten koud of warm is blijft de lichaamstemperatuur gelijk (bijv: mens (37 graden). Manier van voortplanten Zoogdieren zijn levendbarend. Zoogdieren leggen geen eieren maar “baren”. Voorbeeld: mens