Goed voor Ogen Traanvocht problematiek Informatiefolder Goed voor Ogen Optiek www.goedvoorogen.nl Andere informatiefolders: Macula degeneratie Diabetes en ogen Glaucoom Heeft u ook wel eens last van droog aanvoelende of geïrriteerde ogen? Volgens een schatting van oogartsen hebben in Europa meer dan 35 miljoen mensen in meer of mindere mate last van ‘droge’ ogen. Het gaat hierbij om een irritatie van het oogoppervlak die, in de meeste gevallen, te wijten is aan milieu- of omgevingsfactoren, het gebruik van medicatie, contactlenzen dragen, ouderdom of soms door een ziekte. Wat kan uw Goed voor Ogen opticien voor u betekenen? Allereerst is het belangrijk om te weten wat bij u specifiek de oorzaak is. Doormiddel van een traanvochtscreening is dat door ons goed te beoordelen en vast te leggen. Tijdens een traanvochtscreening kunnen wij u adviseren hoe te handelen of wat te gebruiken. Daarnaast kunnen we monitoren hoe het een en ander zich bij u in de toekomst ontwikkelt. De vijf meest voorkomende traanvochtafwijkingen Op een rij, met de gevolgen voor het oog en voor het hoornvlies in het bijzonder. Om uitdroging tegen te gaan, wordt het oog elke 5 seconden d.m.v. een knipperslag bedekt met een nieuwe traanfilmlaag. Als dit onder invloed van een te lage knipperreflex of wegens een verkeerde samenstelling van de traanfilm gebeurt, zal de voeding van het hoornvlies in het geding komen met alle gevolgen. 1.Lage knipperreflex of onvolledig sluiten van de oogleden bij knipperen en/of slapen(veel mensen slapen gedeeltelijk met hun ogen open!). Het kan zijn dat men te weinig knippert. Dit komt veel voor bij langdurig beeldschermwerk of stress waardoor de knipperreflex wordt onderdrukt. Vaak knipperen is belangrijk, maar óók volledig knipperen; Dus dat bij een knipperslag de bovenoogleden de onderoogleden aanraken. Bij een niet volledige knipperreflex droogt met name de onderste helft van het hoornvlies uit. Een niet volledige knipperslag is nadelig als je contactlenzen wilt proberen. Het gevolg is ‘plakkende’ oogleden en ook vaak een beschadigd geïrriteerd ondergedeelte van de oogleden (zie gestippelde kleuring op de foto). Oplossing kan zijn knipperslag training icm druppels en/of gels. Voor meer ‘oog’ informatie: www.goedvoorogen.nl Blepharitis Blepharitis is een chronische ontsteking van de ooglidranden. Vaak zijn de ooglidranden rood, licht gezwollen en zijn er ter hoogte van de wimperinplant schilfertjes en/of korstjes te zien. Blepharitis is niet te genezen, maar kan door de juiste behandeling wel onder controle worden gehouden. Behandeling: De behandeling is ongeveer hetzelfde als de meibom klier behandeling, maar u moet er wel voor zorgen dat u voor beide ogen een ander kompres gebruikt. Dit voorkomt dat de ogen elkaar infecteren. Wij raden het om regelmatiger kunsttranen te gebruiken ter verlichting van eventuele irritaties. Eventueel kan bij een zware ontsteking het gebruik van antibiotica worden aangeraden in samenspraak met huis- of oogarts. Wij hebben verschillende oogdruppels in ons assortiment zonder conserveringsmiddelen en deze zijn bijna allemaal te gebruiken in combinatie met contactlenzen. Voeding en traanvocht: Waarbij bij tekort aan mucine een tekort aan Vitamine A soms de oorzaak is, is dit bij de kwaliteit van de andere lagen vaak een verstoring van de omega 3 en/of omega 6 stofjes in de traanlaag. Omdat het hier lichaamskliertjes betreft die worden aangestuurd door hormonen (waar nog veel onbekend is) en de traanlaag vaak al langdurig verstoord is, is er meestal geen eenduidige oplossing maar vaak met een combinatie van oplossingen goede resultaten te behalen! 2.Tekort aan traanvocht Een aandoening is keratoconjunctivitis sicca (KCS). Deze wordt gekenmerkt door een vermindering van de traanvochtproductie. De traanfilm wordt dunner, stukjes van het hoornvlies vallen droog en uiteindelijk ontstaat er uitdroging van het gehele oogoppervlak. KCS komt relatief meer voor bij vrouwen in de overgang. Wanneer KCS optreedt in combinatie met verschijnselen zoals een droge mond en een ontsteking van de gewrichten (artritis), kan er sprake zijn van het syndroom van Sjögren. Het risico is hier een chronische uitdroging en dus het (blijvend) troebeler worden van het hoornvlies. Oplossing is bijna altijd oogdruppels en/of gels 3.Tekort aan slijmstof (mucine) Indien er te weinig mucine in de traanfilm terecht komt, geeft dit aanleiding tot een instabiele traanfilm. Meestal wordt dit tekort aan mucine veroorzaakt door een vermindering van het aantal mucine producerende cellen in het bindvlies. Deze vermindering kan optreden bij onder andere een tekort aan vitamine A. Vooral de voeding van het hoornvlies wordt hierdoor minder in kwaliteit en in hoeveelheid. Dus ook hier is gezonde, afwisselende voeding essentieel voor je lichaam! 4.Afwijking van de vetachtige laag als gevolg van afwijkingen aan de meibomkliertjes. De kliertjes van Meibom produceren vetten die terecht komen in het traanvocht. Daar vormen ze de buitenste laag van het traanvocht. Hierdoor wordt het waterige gedeelte van het traanvocht, welke wordt geproduceerd door de traanklier, vastgehouden. Met andere woorden; als de kliertjes van Meibom slechter produceren, wordt de ‘kwaliteit’ van het traanvocht minder. Hierdoor ‘verdampt’ de waterige laag sneller van het oogoppervlak weg met alle bijbehorende risico’s. Het oog wordt kwetsbaarder voor omgevingsfactoren en als het langer blijft bestaan wordt zelfs het hoornvlies kwetsbaarder voor ontstekingen. Klachten welke zijn ontstaan door de Meibomkliertjes zijn meestal prima op te lossen. 5.Stoornissen van de ooglidfunctie De oogleden spelen een vitale rol bij het handhaven en maken van de traanfilm. Bepaalde ooglidafwijkingen en aangezichtsverlamming kunnen de ooglidfunctie verstoren. Waardoor (gedeeltes) van het hoornvlies ‘droog’ vallen en dus geïrriteerd en/of beschadigd raken. Hierbij zal overleg met je optometrist of oogarts nodig zijn, om te kijken wat er in jouw geval aan te doen is. Oplossingen Als er iets mis met de kwantiteit van het traanvocht is er eigenlijk maar één oplossing, namelijk druppels en/of gels. Echter als er iets mis is met de kwaliteit dan is er soms door voeding en vaak door behandeling veel te winnen dit soms icm (tijdelijk) druppels en/of gels. De meest voorkomende zijn als de kliertjes van Meibom productie vermindert. Deze kliertjes produceren vetten die terecht komen in het traanvocht. Daar vormen ze de buitenste laag van het traanvocht. Hierdoor wordt het waterige gedeelte van het traanvocht (geproduceerd door de traanklier) vast gehouden. Met andere woorden, als de kliertjes van Meibom slechter produceren, wordt de ‘kwaliteit’ van het traanvocht minder. Veel voorkomende klachten hierdoor zijn: Tranende ogen (vooral buiten door de wind) Verdampen van het traanvocht Droog aanvoelende ogen (prikken/branden) Lenzen worden minder verdragen; Deze klachten komen voor terwijl er met de hoeveelheid tranen (de productie van de traanklier) dus niets mis is. Er zijn verschillende oorzaken, bijvoorbeeld: Een Lossere huid (evt door leeftijd) Mindere doorbloeding van het ooglid Verandering van de hormoonspiegel; Make-up (zorgt voor kleinere openingen van de kliertjes) Reumatische of diabetes aandoeningen Bepaald medicijn gebruik; Vaak zorgt een combinatie van de bovenstaande oorzaken voor een verslechterde werking van de Meibom-kliertjes. Doormiddel van de juiste behandeling kan het weer ‘overgaan’ of in ieder geval sterk verbeteren. Het geheim van de behandeling is het dagelijks uitvoeren ervan. De ‘behandeling’: Warmte massage: Voor de massage moeten warme kompressen gebruikt worden. De warmte doet de bloedvaten verwijden. Hierdoor neemt de bloedcirculatie rond, en de productie van de meibom kliertjes toe. Warmte helpt ook om de kliertjes te legen, doordat de inhoudt vloeibaarder wordt. U kunt de warme kompressen maken door ze in warm/heet water te dompelen en gedurende 3-4 minuten op gesloten oogleden te leggen. Pas hierbij op dat u zich niet verbrandt! Door daarna te masseren kunnen de klieren geleegd worden. U moet hiervoor naar beneden kijken en gelijkmatig op het bovenooglid drukken. Daarna kijkt u naar boven en drukt u gelijkmatig op het onderooglid om ook daar de kliertjes te legen. Reiniging: De basis van de behandeling ligt in een goede dagelijkse hygiëne van de oogleden. Door de ooglidranden zo schoon mogelijk te houden worden de klieropeningen vrijgemaakt. Aanbevolen wordt om tweemaal daags te reinigingen en te masseren. Hulpmiddelen: a. Ter overbrugging en ter voorkoming van verdere irritatie is het gebruik van kunsttranen aan te bevelen (bij voorkeur zonder conserveringsmiddelen). b. Ter bescherming van uw ogen raden wij aan om een goede beschermbril te dragen. Wanneer de kwaliteit van de traanlaag slechter is, en deze dus meestal dunner wordt, beschermt de traanlaag slechter tegen irritaties van buitenaf, zoals wind, zon en zand. Het oog kan dan sneller geïrriteerd raken van bijvoorbeeld een gezonde wandeling buiten, of een ritje op de fiets. Uw ‘drogere’ oog wordt geïrriteerd en reageert dmv extra zg ‘reflex’ tranen te gaan produceren. Deze tranen zijn van een andere samenstelling als uw ‘normale’ traanlaag en hebben bv veel minder voedingsstoffen bij zich. De opties om uw ogen te beschermen lopen uiteen van een super-de-luxe sportzonnebril met verschillende kleuren wisselglazen tot een ‘eenvoudige’ beschermbril.