Excellente zorg voor ouderen vraagt excellente verpleegkundigen

Excellente zorg voor ouderen vraagt
excellente verpleegkundigen en
verzorgenden
Dr Jita Hoogerduijn
Lectoraat Verpleegkundige en
Paramedische Zorg voor
Mensen met Chronische
Aandoeningen
Ede workshop, [email protected]
Trends
(VWS, 2011)
• Demografische verandering: steeds meer
ouderen
• Focus verschuift van ziekte naar betekenis van de
ziekte en behoud van functioneren
• De rol van de patiënt, cliënt en burger verandert
• Ontwikkelingen in preventie en zorg
• Technologie, nieuwe ontwikkelingen, innovaties
• Verschuiving van taken
Ede workshop, [email protected]
WELKE ONTWIKKELINGEN ZIEN
VERPLEEGKUNDIGEN?
• Persoonsgerichte zorg én standaardisering
• Persoonsgerichte zorg én verzakelijking
bedrijfsvoering
• Ketenzorg, taakverschuiving en domeingrenzen
• Generalistisch én specialistisch
• ICT
• Mondige én minder mondige patiënten
• Individualisering en eenzaamheid
• Toename thuiszorg, rol HBO verpleegkundige daar
verandert
Ede workshop, [email protected]
Aantal ouderen 1970 -2030
2.500.000
2.000.000
65-74 jr
1.500.000
75-84 jr
1.000.000
> 85 jr
500.000
0
1970
1980
1990
2000
2010
2020
Ede workshop, [email protected]
2030
Specifieke behoeften van die oudere
patiënt?
• Focus op functionele zelfstandigheid en voorkomen van
functieverlies. Niet alleen de focus op het medische
probleem
• Voorkomen van complicaties: geriatrische problematiek
• Complexe zorg: multimorbiditeit en polyfarmacie
• Aandacht voor de gewone dingen: gehoorapparaat, bril,
gedoseerde informatie enz
• De patiënt EN zijn naaste
• Risico herkennen en daar actie op ondernemen
• Zorgen voor continuïteit van zorg
• Meer zorg thuis
• …….
Ede workshop, [email protected]
Wat vraagt dat van verpleegkundigen?
• Een positieve attitude tov ouderen
motivatie
initiatief
leiderschap
• Kennis van de oudere patiënt
verouderingsproces
geriatrische problematiek
communicatie
Ede workshop, [email protected]
Attitude?
• Oud is zielig
• Ouderen pakken de
banen van jongeren
• Ouderen kosten te
veel
• Ouderen zeuren
• Ouderen zijn zo traag
Ede workshop, [email protected]
Waar komen onze ideeën vandaan?
(Andere tijden 2011)
Ede workshop, [email protected]
En verpleegkundigen?
• Negatieve tot matig
positieve houding (oa
Courtney 2002, Eulderink 2004)
• Andere verwachtingen
van werken in de zorg
• Gebrek aan kennis
(Schuurmans, 2011)
Ede workshop, [email protected]
Ontwikkelingen tav kennis en attitude
1. Valideren meetinstrument om de attitude
van verpleegkundigen in het ziekenhuis tov
ouderen te meten (promotietraject Jeroen
Dikken- HU) in samenspraak met USA, Zuid
Afrika en tzt Australië (OPACS).
2. Ontwikkelen van een meetinstrument om de
kennis van verpleegkundigen in het
ziekenhuis tov ouderen te meten (ook DikkenHU)
Ede workshop, [email protected]
En de verpleegkunde opleidingen?
• Wereldwijd een tekort aan kennis over de
oudere patiënt in de opleidingen (King, 2004; Gilje,
2007; Xiao, 2008; Deschot, 2010, Schuurmans, 2011)
• Kennis wordt vaak diffuus aangeboden en is
niet zo goed herkenbaar voor studenten
(Schuurmans, 2011)
Ede workshop, [email protected]
Ontwikkelingen tav onderwijs,
Zon MW, 2014
1. Ontwikkelen van een kader voor de inhoud
van het curriculum verpleegkunde (MBO4 en
HBO) tav de zorg voor ouderen
2. Samenwerking daarbinnen met de medische
opleidingen (Leiden) en MBO 2 en 3
(Groningen)
3. Projecten om de belangstelling van jongeren
voor de zorg aan ouderen te vergroten
(levenSles,Leiden)
Ede workshop, [email protected]
Stap 1 opstellen concept op basis van
• Nieuwe beroepsprofiel
• Literatuur tav ouderen
• Bestaande deelprofielen
(wijkverpleegkundige, VVG enz)
• (Internationale) publicaties en rapporten
• Interviews met experts, gespecialiseerd
geriatrisch verpleegkundigen en ouderen
Ede workshop, [email protected]
Van zorgen voor naar zorgen dat!
Ede workshop, [email protected]
Rollen verpleegkundige
• Centraal: zorgverlener, MBO en HBO
• Voor HBO nadruk op
•
•
•
•
•
•
Organisator
Professional en kwaliteitsbevorderaar
Communicator
Samenwerkingspartner
Reflectieve professional
Gezondheidsbevorderaar
Ede workshop, [email protected]
Stap 2: Reacties op voorstel
• Feedback van ouderen, studenten (mondeling
en schriftelijk)
• Feedback (schriftelijk)van vakspecialisten uit
de HBOV’s
• MBO raad: kleine subgroep: inhoudelijk feed
back
Ede workshop, [email protected]
Stap 3: zorgen voor draagvlak in de
beroepspraktijk
• Samen met Leiden en Groningen: overleg met
andere stakeholders ( zoals ACTIZ, ouderen
organisaties)
Ede workshop, [email protected]
Resultaat tot nu: kader stuk
• Zo veel mogelijk alleen specifieke doelen (dat
vraagt keuzes, niet altijd even gemakkelijk)
• Kennis doelen
• Vaardigheid en attitude doelen
• Leerinhouden
• Rationale
• Voor MBO niveau 4 én HBO
Ede workshop, [email protected]
Rol van zorgverlener
• Staat centraal voor MBO én HBO
• Van zorgen voor naar zorgen dat!
• HBO: theoretisch kader, breder en meer
diepgang
• Onderbouwen handelen vanuit theoretisch
kader
• Toepasbaar maken van theorie in praktijk
Ede workshop, [email protected]
Discussie 1: VGG profiel
• Wanneer de HBOV een brede basis aanbrengt
vwb kennis, vaardigheden en attitude is een
VGG opleiding niet meer nodig
Ede workshop, [email protected]
Discussie 2 MBO4 / HBO
• Wanneer de rol van zorgverlener door beide
niveaus goed kan worden uitgevoerd is in de
uitvoerende zorg de HBO (bachelor)
verpleegkundige niet meer nodig
Ede workshop, [email protected]
Discussie 3: aantrekkelijk onderwijs
• Hoe maken we het onderwijs over ouderen
aantrekkelijker voor jongeren?
Ede workshop, [email protected]
Discussie 4: ouderen in curriculum
• Is het zinvol om meer ouderen zelf te betreken
in het onderwijs?
• Wat is de meerwaarde, zijn er valkuilen?
Ede workshop, [email protected]
Ede workshop, [email protected]