het boeddhisme onder de loep

EDITORIAL
NUMATA LEERSTOEL
INSPIRATIE
EEN SELECTIE UIT PUBLICATIES VAN DE UNIVERSITEIT LEIDEN, HAAR MEDEWERKERS EN HAAR ALUMNI.
DE SINOLOGISCHE
TRADITIE
DREES: BIOGRAFIE
VOLTOOID
NAOORLOGSE
INTRIGES
Nederland kent een lange, rijke
traditie in het bestuderen van
China en de Chinese taal en cultuur. Voor het eerst zijn nu, onder redactie van alumnus prof.
dr. Wilt. L. Idema van Harvard
University, artikelen gebundeld
die een beeld schetsen van de
historische ontwikkeling van dit
vakgebied vanaf het midden van
de negentiende eeuw. Ze bieden
inzicht in het Nederlandse
onderzoek naar verschillende
disciplines binnen Chinese
studies. Bijdrages van onder
andere Leonard Blussé, Maghiel
van Crevel, Frank Pieke en Rint
Sybesma houden het Leidse
aandeel hoog.
Na jarenlang onderzoek is de
politieke biografie van Willem
Drees eindelijk voltooid. Al in
1973 vroeg oud-premier Willem
Drees de Leidse hoogleraar politicologie Hans Daalder om zijn
biografie te schrijven. Daalder
had Drees al eerder overgehaald om een boek te schrijven
over diens ervaringen als
minister-president en de twee
hadden sindsdien geregeld contact. Pas in 1993 echter na zijn
emeritaat had Daalder tijd om
het noodzakelijke onderzoek
voor de biografie ter verrichten.
Een subsidie van het Prins
Bernhard Cultuurfonds maakte
het mogelijk om Leids alumnus
Jelle Gaemers van begin af aan
hierbij te betrekken. De eerste
vier delen van de biografie verschenen tussen 2003 en 2006.
Het vijfde en laatste deel werd
op 17 maart jongstleden in Den
Haag gepresenteerd.
Het lijkt wel een spannende
spionageroman, maar het boek
van alumnus Jochem Botman is
beslist geen fictie. Hij beschrijft
in De intriges van de gebroeders Sassen het leven van de
broers Wim en Alfons Sassen,
die beiden een belangrijke
rol speelden in de naoorlogse
schemerwereld waarin oorlogsmisdadigers werden ingezet om
Duitse weerwolfnetwerken en
communistische cellen bloot te
leggen. Als de broers vervolgd
dreigen te raken, wijken ze uit
naar Latijns-Amerika, waar
ze worden opgenomen in de
gemeenschap van uitgeweken
nazi’s. Via dit netwerk, waarin
zij met Adolf Eichmann, Josef
Mengele en Klaus Barbie
bevriend raken, komen de
Sassens terecht in de wereld
van internationale wapenhandel en huursoldaten.
Chinese Studies in
the Netherlands. Past, Present
and Future – Wilt L. Idema.
BRILL 2013,
ISBN 13 978 900 422 5916.
Premier en elder statesman.
Willem Drees 1886-1988.
De jaren 1948-1988 – Hans
Daalder, Jelle Gaemers.
Uitgeverij Balans, 2014.
ISBN 978 94 6003 715 3.
48 LEIDRAAD
De intriges van de gebroeders
Sassen – Jochem Botman.
Uitgeverij Aspekt, 2013.
ISBN: 978 946 153 3579.
HAAGSE THRILLER
Wie volgt de vermoorde
staatssecretaris van Veiligheid
en Justitie op? In haar derde
thriller, Noodtoestand, biedt
alumna en Algemeen Dagbladjournaliste Ellen den Hollander
een (fictief) kijkje achter de
schermen van politiek Den
Haag. De beoogde opvolger
van de staatssecretaris is een
vakkundige criminoloog die
ook de politieke klappen van de
zweep kent. De vraag is of hij
opgewassen zal blijken tegen
de enorme taak die voor hem
ligt. En belangrijker: loopt deze
man zelf geen gevaar?
Noodtoestand – Ellen den
Hollander. Uitgeverij Querido,
2014. ISBN 978 90 214 5476 4.
HET BOEDDHISME
ONDER DE LOEP
Een vreedzame wereld creëren
door studenten en toekomstige
wereldleiders in contact te brengen
met het boeddhisme – dat was de
missie van dr. Yehan Numata,
oprichter van de Numata-leerstoel
in Leiden.
Als jonge Japanse uitwisselingsstudent kreeg Numata de
mogelijkheid om Engineering te studeren aan de Universiteit
van Berkeley. Terug in Japan richtte hij in 1934 met zijn pas
verworven kennis de zeer succesvolle onderneming Mitutoyo
Manufacturing Company op, die uitgroeide tot wereldleider
in precisiemeetinstrumenten. Als dank voor zoveel succes
besloot hij in 1965, ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van zijn bedrijf, een actieve bijdrage te leveren aan een
betere, vreedzame wereld. Het middel dat hij daarvoor wilde
inzetten, stond hem helder voor ogen: het boeddhistische
gedachtegoed. Hij richtte daartoe de stichting Bukkyo Dendo
Kyokai (BDK) op, die onder andere de werken van Boeddha
in vrijwel alle wereldtalen liet vertalen.
In 1984 lanceerde Numata vervolgens het Numata-programma, om de kennis van het boeddhisme binnen de
academische wereld te vergroten. De eerste Numata-leerstoel
werd ingesteld aan zijn alma mater in Californië. In 1991 was
de Universiteit Leiden de eerste universiteit in Europa die een
Numata-leerstoel kreeg. Daarna volgden ook in Hamburg,
Wenen, Oxford vergelijkbare leerstoelen. De Numata-leerstoel
valt onder de faculteit Geesteswetenschappen en wordt sinds
2007 begeleid door prof.dr. Jonathan Silk, hoogleraar Buddhist Studies. In het kader van de Numata leerstoel nodigt
hij elke twee jaar een buitenlandse hoogleraar uit om enkele
maanden in Leiden te verblijven en met studenten, promovendi en andere belangstellenden het boeddhisme vanuit
een wetenschappelijke invalshoek te bestuderen. Hierbij
wordt gekeken naar de tradities van het boeddhisme, waar
mogelijk aan de hand van authentieke materialen. Er worden
twee cursussen verzorgd: een voor bachelorstudenten en een
voor masterstudenten. Beide cursussen zijn ook toegankelijk
voor studenten van andere universiteiten dan Leiden, om het
bereik te maximaliseren.
In 2013 zijn de fondsen die BDK sinds 1991 heeft opgebouwd
voor de Leidse Numata Chair ondergebracht in het Numata
Chair in Buddhist Studies Fonds van het Leids Universiteits
Fonds (LUF). Hiermee is de continuïteit van de leerstoel verzekerd. <
Voor meer informatie over het LUF en deze bijzondere
leerstoel: www.luf.nl/numata-chair.
LEIDRAAD 49