jaarverslag 2015 - Theaters Tilburg

jaarverslag
2015
9 t/m 11 januari: Grootste reizende musical strijkt neer in Tilburg
Nederlands beste zangeressen als Berget Lewis en Pearl Jozefzoon
brengen samen met een twintigkoppige cast en liveband de
musicalsensatie Dreamgirls, die vijf avonden uitverkoopt.
6 januari: Nieuwjaarsconcert Gemeente Tilburg
De provincie en de gemeente bieden de inwoners van
Brabant jaarlijks een nieuwjaarsconcert aan. Traditioneel
eindigt het concert van philharmonie zuidnederland met
Brabant van Guus Meeuwis in samenzang als toegift.
Foto: Jostijn Ligtvoet
voorwoord
Hoe omschrijf je een jaar in Theaters Tilburg? Hoe onderscheid
je eigenlijk een jaar terwijl je meestal juist denkt in
theaterseizoenen? Aan de vele activiteiten in de brede
basisprogrammering of de enkele hoogvliegers in de
internationale top? Aan de berichten in de lokale krant of aan de
reacties van gasten in foyers en de sociale media? Elk jaar staan
we voor de schier onmogelijke opgave om de veelheid aan
activiteiten in ons huis te beschrijven en de betekenis te duiden
die dit heeft gehad voor onze gasten, onze artiesten en voor de
stad Tilburg.
De prestatiegetallen die de weerslag vormen van een jaar
samenwerken in Theaters Tilburg vindt u in dit jaarverslag.
Zo zal u lezen dat het totaal aantal gasten dat Theaters Tilburg in
2015 bezocht vrijwel gelijk is aan dat in voorgaande jaren, terwijl
de mix van activiteiten weer heel anders was. Het aantal
voorstellingen en concerten van maatschappelijke partners heeft
2
namelijk fors meer bezoekers getrokken, terwijl de omvang en
het bezoek aan de eigen programmering evenredig kleiner was.
Opvallende maatschappelijke activiteiten waren bijvoorbeeld het
Hand-in-Hand Gala en No Glitter, No Glamour. Ook een festival
als Incubate en Fontys-activiteiten zoals het STORM-festival vallen
onder deze categorie. De Tilburgse Revue en Tilburg in Koor zijn
daarnaast typische voorbeelden van breed gedragen
amateuractiviteiten in ons huis. Commerciële activiteiten in onze
zalen zijn schaarser, maar qua omvang gemiddeld groter dan
voorheen. De commerciële inkomsten en horecabestedingen zijn
dan ook toegenomen. De klanttevredenheid voor het programma
en de diensten van Theaters Tilburg is onverminderd hoog.
Dat het goed gaat met Theaters Tilburg wordt door ons publiek,
maar ook door fondsen, artiesten en impresariaten opgemerkt.
Zo deden we in 2015 een aanvraag bij het Fonds Podiumkunsten
voor het artistieke deel van de programmering, die positief werd
beschikt voor de jaren 2016 en 2017. Daarnaast werden we door
de Vereniging Vrije Theaterproducenten genomineerd (maar
misten we op een haar na) de prijs ‘Theater van het Jaar 2015’.
Financieel gezien is Theaters Tilburg in balans. We zijn erin
geslaagd de kosten in de hand te houden en een even groot deel
aan baten te verwerven, waardoor we met een bescheiden
positief resultaat zijn geëindigd. Dat is geen vanzelfsprekendheid
en we zijn voor de komende periode zeker niet vrij van zorgen.
Het consumentenvertrouwen staat immers nog steeds onder
druk, het besteedbaar inkomen is al geruime tijd niet significant
verbeterd. De situatie in de Nederlandse detailhandel vormt
daarvan een pijnlijk bewijs. Voorstellingen en concerten vormen
voor een deel van de Tilburgse inwoners een luxeproduct,
waarvan ze de aankoop uitstellen. Daarbij zijn de mogelijkheden
van het bedrijfsleven om hun gasten en personeel te fêteren
fiscaal beperkt.
jan
11 januari: Ludovico Einaudi
Elk jaar wacht ons de populaire nieuwjaarstournee van
Amsterdam Sinfonietta; dit keer de beurt aan Italiaanse
componist/pianist en fenomeen Ludovico Einaudi.
Wereldwijd verkoopt hij prestigieuze zalen uit, zo is ook het
publiek in Tilburg laaiend enthousiast over dit concert.
Het denken over en het werken aan de positie van Theaters
Tilburg in de lokale en regionale samenleving gaat onverminderd
voort. De samenwerkingsverbanden met het bedrijfsleven zijn al
jaren ijzersterk en binnen het Tilburgse podiumkunstenveld
worden de handen opnieuw ineen geslagen, strategische
bewegingen die de komende jaren van betekenis zullen zijn. In
de loop van 2016 zal de nieuwe meerjarenvisie van Theaters
Tilburg worden gepresenteerd. De positie en financiële situatie
zoals die in dit jaarverslag wordt beschreven vormt een stabiele
basis, waarop de organisatie en haar activiteiten kunnen blijven
floreren in een zichzelf sterk ontwikkelende stad.
Rob van Steen, directeur-bestuurder
jan
21 januari t/m 1 februari: Tilburgs feestje met de Revue
Van productieteam en cast, tot decorbouw en
kostuumafdeling: het enthousiasme spat er bij de 175
medewerkers van de Tilburgse Revue vanaf. Onderwijs in
Tilburg is de rode draad in deze twaalfde editie Ik zal oe leere.
De 12 voorstellingen trekken ruim 8.000 bezoekers.
3
surfen op de
golven van de tijd
Een opmerkelijk stabiel
bezoekersaantal
Elk jaar denken orkesten, gezelschappen en solisten in al hun
creativiteit na over nieuwe programma’s, elk jaar organiseren
commerciële en maatschappelijk partners nieuwe activiteiten op
onze podia. Vervolgens gaan wij gezamenlijk aan de slag om een
zo breed mogelijk publiek aan die producties te binden. Het is
dan ook min of meer toevallig dat de optelsom van al die
inspanningen ertoe leidt dat ook we in 2015 meer dan 176.000
gasten mochten ontvangen. Overall gezien waren die activiteiten
gemiddeld iets beter bezocht dan vorig jaar, oftewel: met iets
minder activiteiten realiseerden we een hoger bezoekersaantal.
Het gemiddelde aantal bezoekers voor de eigen programmering
is in zowel de schouwburg als de concertzaal toegenomen,
terwijl dat in de studio juist iets afnam. Dat is een aanduiding dat
aanbod en afname min of meer in balans zijn. Anders gezegd,
een aanmerkelijke vergroting van het aanbod van voorstellingen
en concerten zal naar verwachting niet leiden tot een
aanmerkelijke stijging van de vraag.
In de verhouding tussen de zalen blijkt overall gezien dat de
concertzaal en de studio meer bezoekers ontvingen en de
schouwburg juist minder. De onderstaande tabel toont de
onderlinge verschuivingen.
Activiteiten en bezoek totaal
De optelsom van al die
inspanningen leidt ertoe dat
we ook in 2015 meer dan
176.000 gasten mochten
ontvangen
bezoek
11 t/m 17 februari: Carnaval
De Kruikenconcerten, het traditioneel succesvolle
Seniorenfist, het Tulpefist, het Kouwvoetenfist en voor de
jongste carnavalsvierders het Kènderfist: het feestgedruis
barst weer los tijdens carnaval 2015.
activiteiten
bezoek
activiteiten
bezoek
‘15 t.o.v. ‘14
activiteiten
bezoek
Concertzaal
Schouwburg
Studio
Overig
8424.131
17290.873
106 9.662
--
9026.622
17888.036
10510.297
1
161
86 26.591
-4%
0%
155 82.699
-10%
-6%
118 11.002
7%
5%
--
--
Eigen programmering
362 124.666 374 125.116 359 120.292 -4%
-4%
Overige activiteiten
250 51.350 289 51.592 285 56.515 -1%
10%
Totaal Theaters Tilburg
612 176.016
663 176.708 644
176.807
-3%
0%
Verdeling van alle activiteiten en bezoek over zalen
2015
2014
2013
activiteiten
‘15 t.o.v. ‘14
bezoek
activiteiten
bezoek
activiteiten
bezoek
activiteiten
bezoek
Concertzaal
Schouwburg
Studio
Overig
135 228 140 109 42.313 111.994 13.312 8.397 145 238 143 137 46.349 109.860 15.124 5.375 143 217 171 113 47.662
105.382 19.019 4.744 -1%
-9%
20%
-18%
3%
-4%
26%
-12%
Totaal
612 176.016 663 176.708 644 176.807 -3%
0%
feb
4
2015
2014
2013
activiteiten
mrt
12 maart: Première Romeo & Julia
In de taal en traditie van Shakespeare en met een team
van dertigers, laat Lucas De Man in zijn grotezaaldebuut bij
Het Zuidelijk Toneel de worsteling van zijn generatie zien
met al hun dromen, verwachtingen en angsten in de liefde.
14 maart: TiLt
In vijf jaar tijd is TiLT uitgegroeid tot het grootste en
meest veelzijdige literaire festival van Zuid-Nederland.
Het hoofdprogramma van het festival brengt dit jaar
literatuur in alle hoeken en gaten van Theaters Tilburg.
5
27 maart: Alain Clark voor Van Spaendonck
“Door samenwerking worden kleine dingen groot”:
in samenwerking met Theaters Tilburg biedt Van
Spaendonck haar relaties een bijzonder concert: Alain Clark
treedt op in een overvolle schouwburg.
Eigen programmering
2013
2014
2015
‘15 t.o.v. ‘14
voorstellingbezoek voorstellingbezoek voorstelling bezoek voorstellingbezoek
Musical en show
57 28.189 39 19.757 51 27.823 31%
41%
Cabaret en kleinkunst
69 27.344
88 40.297 59 22.119 -33%
-45%
Klassiek
54 15.197 67 19.938 54 17.530 -19%
-12%
Dans
28 12.533 29 10.150 24 10.022 -17%
-1%
Toneel
102 22.195 103 20.084 104 17.917 1%
-11%
Populaire muziek en wereldmuziek
47 17.154 44 13.101 64 23.274 45%
78%
Opera en operette
5
2.054 4
1.789 3
1.607
-25%
-10%
Totaal eigen programmering
362 124.666
374 125.116
359 120.292 -4%
-4%
Waarvan
jeugd (als % van totaal)
37
6.406
40
6.674
39
9.713
-3%
46%
internationaal (als % van totaal)
58 21.648
50 16.693
50 16.307
0%
-2%
Meer aanbod en meer
bezoek voor muziek
We maken keuzes op basis van inschattingen van de wensen en
behoeften van ons publiek, we maken keuzes op basis van
artistieke ontwikkeling van makers. Bij de totstandkoming
worden kwalitatieve, kwantitatieve en financiële criteria
gehanteerd, die we hierna zullen beschrijven. In 2015 hebben
we het profiel van het programma niet drastisch gewijzigd: we
tonen lef, maar we zijn wel gedwongen scherpere keuzes te
maken. Om risico’s aanvaardbaar te houden zijn we enigszins
terughoudend in het vernieuwende internationale aanbod (voor
zowel de schouwburg als de concertzaal).
Theaters Tilburg brengt bij voorkeur hoogwaardige voorstellingen
en concerten, we zoeken naar het beste van elk genre. Die mix
van voorstellingen en concerten moet herkenbaar zijn voor ons
publiek, niet alleen voor de ‘happy few’. We programmeren
breed, in alle genres, voor alle publieksgroepen. Daarbij moet dat
programma actueel en relevant zijn. Niet dat alles moet gaan
over de waan van de dag, wel dat de voorstelling ertoe moet
doen, dat er een noodzaak is om gebracht te worden.
We werken in een grote stad, ons programma mag dat
weerspiegelen. Dat betekent dat we graag belangwekkende en
imagoversterkende voorstellingen en concerten brengen. Zowel
voor de massa, als voor de niche. Bij elk event zoeken we de
juiste maat en schaal, de juiste locatie in ons gebouw.
Een theaterseizoen is niet gelijk aan een kalenderjaar. Vandaar
dat er soms schommelingen optreden die binnen een
theaterseizoen niet zo snel te zien zijn. Dat is dit jaar met name
het geval bij cabaret en muziek. Zo hadden we iets minder grote
cabaretnamen, wat resulteerde in iets minder bezoekers per
cabaretvoorstelling (375 nu versus 425 in 2014). We werkten aan
de vernieuwing van het muziekaanbod in de concertzaal.
Er waren minder klassieke concerten, waarmee de gemiddelde
6
apr
bezetting juist verbeterde. Het meest opvallend was dat er meer
popmuziek in onze zalen te vinden was, met name
theaterconcerten van grote Nederlandse artiesten zoals Herman
van Veen, Acda en de Munnik, Nick en Simon. Daarnaast is de
categorie musical en show, mede dankzij de samenwerking met
Stage Entertainment, weer op het peil van 2013 gebracht.
Opvallend is ook de verdere terugloop van de belangstelling voor
toneel. Theaters Tilburg biedt een breed palet aan
gezelschappen en individuele makers. Vanwege de positie
binnen de landelijke basisinfrastructuur (BIS) en de relatie met
Het Zuidelijk Toneel houden we ons aanbod van rijksgesubsidieerde gezelschappen op peil (met 27% van de totale
programmering), terwijl juist die voorstellingen kampen met een
dalend bezoekersaantal. In 2015 werd door de commissie Ter
Horst een rapport gepubliceerd dat dit beeld op landelijk niveau
bevestigde en dat handreikingen deed voor vergroting van het
publieksbereik. Samen met de andere BIS-podia werkt Theaters
Tilburg mee aan de uitwerking van deze adviezen.
Theaters Tilburg brengt bij
voorkeur hoogwaardige
voorstellingen en concerten,
we zoeken naar het beste
van elk genre
apr
9 april: Benoeming rijksmonument
Schouwburg Tilburg wordt door de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed officieel aangewezen als rijksmonument uit
de wederopbouwperiode. Het gebouw, van de architecten
Bijvoet en Holt, wordt geprezen om de architectonische
schoonheid en historische waarde.
7
26 april: Koningsconcert met Souvenir
De gemeente Tilburg, het oranjecomité en Kamermuziek
Souvenir verzorgen dit jaar het Koningsconcert. Voor de
Tilburgse dragers van een Koninklijke Onderscheiding als
speciale gasten, treedt pianist Boris Giltburg op.
Meer voorstellingen en concerten met
maatschappelijke partners
Overige activiteiten
2014
2013
Maatschappelijke activiteiten
Amateurs
Commerciële activiteiten
Inleidingen
Rondleidingen
Totaal
2015
‘15 t.o.v. ‘14
activiteiten
bezoek
activiteiten
bezoek
activiteiten
bezoek
activiteiten
bezoek
84 27 62 43 34 29.750 9.055 9.066 2.518 961 76 29 98 49 36 25.041 12.236 10.931 2.442 942 119 27 72 35 32 31.864 13.050 8.992 1.667 942 57%
-7%
-27%
-30%
-11%
27%
7%
-18%
-32%
0%
250 51.350 288 51.592 285 56.515 -1%
10%
Theaters Tilburg biedt ruimhartig zaalruimte, personeel en
faciliteiten aan maatschappelijke instellingen, het onderwijs,
amateurgezelschappen en bedrijfsleven. Meer dan voorheen lag
hier in 2015 de focus op projecten die we niet alleen faciliteren,
maar die in samenwerking met deze partijen worden
geproduceerd. Opmerkelijke voorbeelden zijn het Hand-in-Hand
Gala (met de Stichting Roze Maandag), No Glitter, No Glamour
(met ContourdeTwern) en Beppen (met Traverse). Ook het
Nieuwjaarsconcert (door philharmonie zuidnederland) en de
nieuwe traditie van het Koningsconcert (dit keer in
samenwerking met Souvenir) wordt als maatschappelijke
activiteit geregistreerd. De tabel links illustreert de groei van het
bezoekersaantal voor deze groep van activiteiten.
De sterke toename van de activiteiten van maatschappelijke
partners is grotendeels toe te schrijven aan festival Incubate dat
in de editie 2015 36 voorstellingen en concerten op onze podia
bracht met meer dan zesduizend bezoekers. Met de gewijzigde
opzet van het festival zal dit zich in 2016 echter niet nog eens
voordoen. Daarnaast constateren we een groei van de
voorstellingen, concerten en activiteiten van Fontys
Hogescholen. Ten slotte speelt bij de categorie amateurs de
Tilburgse Revue een grote rol, met twaalf voorstellingen en ruim
8.000 bezoekers.
Meer dan voorheen lag
in 2015 de focus op projecten
die we niet alleen faciliteren, maar die
in samenwerking met deze
partijen worden geproduceerd
Inspelen op wispelturige
publiekswensen
Gemiddelden laten niet zien wat er dagelijks in Theaters Tilburg
gebeurt. Want al blijven de bezoekcijfers overall netjes op peil,
van dag tot dag zijn er grote verschillen. Zoals elk jaar zijn
sommige voorstellingen direct al na de start van de kaartverkoop
uitverkocht. Denk aan de grote cabaretiers en populaire
muzieknamen, maar ook aan concerten zoals de Matthaüs
Passion. Daar staan voorstellingen en concerten tegenover
waarvoor lange tijd weinig kaarten worden verkocht, tenzij er
een hype ontstaat in de media. Met name bij popmuziek kunnen
bandjes door een korte speelbeurt bij De Wereld Draait Door
qua bezoekersaantallen tot grote hoogte stijgen.
9 mei: Ontruiming tijdens voorstelling
Tijdens een show van Jandino Asporaat wordt, voor het eerst in
decennia, de schouwburg iv.m. een (vals) brandalarm ontruimd.
Asporaat kan er de lol wel van inzien. “Mijn show in Tilburg was
zo heet dat de brandweer erbij moest komen.”
De tendens dat het publiek later en vooral via internet boekt lijkt
door te zetten. Qua inzet van marketingmiddelen betekent dit
dat wordt ingezet op online verkoop en advertising, zonder dat
de inzet op traditionele media verminderd. In het geweld van
apr
8
28 april: Seizoenpresentatie
Optredens, interviews en beeldfragmenten geven een voorproefje van al wat het nieuwe seizoen gaat brengen. Presentator
Roeland Kooijmans ontvangt o.a. cabaretduo Yentl & De Boer en
de hoofdrolspelers van de musical Grease.
mei
12 mei: Levende legende Sokolov
Grigory Sokolov wordt door velen geroemd als de grootste nog
levende pianist. Zijn concert is een prachtige afsluiting van
kamermuziekserie Souvenir van het seizoen.
alle reclameboodschappen die mensen tegenwoordig op zich
afgevuurd krijgen, is het lastig op te vallen en relevant te zijn.
We willen dan ook steeds gerichter met de doelgroep
communiceren. Om deze doelgroepen naar het theater te
verleiden, maken we gebruik van het Mentality-model van
Motivaction. Ons marketingteam is ingedeeld per doelgroep,
waardoor de kennis over onze gasten steeds verder toeneemt en
de juiste boodschap met de juiste middelen wordt
gecombineerd, zonder de totale uitstraling uit het oog
te verliezen.
Belangrijk is daarbij ook onze vindbaarheid en het bestelgemak
op onze website. Mede hiertoe is onze website verder
vernieuwd, met daarbij een soepel bestelproces, versterking van
de beleving (meer beeld, meer recensies, meer tips), en een
vergroting van de interactiviteit als uitgangspunt.
9
17 mei: Tilburg in Koor
Na drie succesvolle edities begint Tilburg in Koor inmiddels
een begrip te worden. Met meer dan veertig deelnemende
koren en zo’n 2.000 bezoekers vormde het festival een
mooie afsluiting van de Week van de Amateurkunst.
facts and
figures
aantal bezoekers
eigen programmering
per zaal
aantal bezoekers
2015
140.000
120.000
124.666
120.704
125.116
120.292
100.000
80.000
60.000
51.350
40.000
56.515
51.592
39.243
20.000
0
2012
2013
aantal bezoekers
culturele voorstellingen
2014
8.3
82.699
bezoekers
schouwburg
11.002
bezoekers
studio
2012 26.453
2013 24.131
2014 26.622
2012 85.967
2013 90.873
2014 88.036
2012 8.284
2013 9.662
2014 10.297
2015
aantal bezoekers
overige activiteiten
waardering
programmering
2015
We boden 60 keer een podium aan jonge, muzikale talenten
in het randprogramma De Toegift.
26.591
bezoekers
concertzaal
2011 7.9
2012 7.9
2013 8.0
2014 8.2
Van het totale aanbod in de drie zalen bestond 11% uit
voorstellingen voor de jeugd; 14% van de totale
programmering was internationaal.
nice
to
know
overall
waardering
2015
Ruim 3.700 jongeren hebben Theaters Tilburg bezocht via onze
kortingsregeling voor jongeren en studenten.
2011 7.9
2012 7.9
2013 8.0
2014 8.2
8.2
Er zijn 27 voorstellingen van Tilburgse amateurverenigingen
ondersteund door het bieden van zaalruimte, personeel en
ticketingservices tegen kostendekkende tarieven.
Met een bijdrage via de gemeentelijke Meedoen-regeling
zijn ruim 3.500 tickets gekocht.
Bijna 2.200 middelbare scholieren hebben in het kader van
CKV een voorstelling of concert bezocht.
De gemiddelde besteding van
de Lucebert-gast is in 2015 met
zo’n 14% gestegen
In 2015 hadden we 230 partners die samen een jaarlijkse bijdrage
van ruim € 22.500 doneerden.
€ 1.192.000
omzet
horeca
2015
10
2011 € 1.405.000
2012 € 1.280.000
2013 € 1.194.000
2014 € 1.138.000
aantal overige
activiteiten per jaar
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Zo’n 9% van onze gasten dineert voorafgaand aan een
voorstelling of concert in restaurant Lucebert.
98
84
76
43
2012
maatschappelijke
activiteiten
72
Het aanbod van de concertzaal bestond voor 62% uit
klassiek aanbod (symfonisch, ensembles, kamermuziek,
nieuwe orkestpraktijk en crossovers) naast lichte muziek
(seated pop concerts).
62
63
28
119
29
27
11
2013
amateur
voorstellingen
27
2014
commerciële
activiteiten
2015
waardering sfeer in
het theater
2015
8.2
2011 7.9
2012 7.8
2013 7.7
2014 7.9
als podium staan
we nooit alleen
Lokale partners floreren
op ons podium
Het Zuidelijk Toneel
Ons stadsgezelschap staat midden in de samenleving en weet
daarop altijd te reflecteren. Omdat Tilburg de vestigingsplaats is
van het gezelschap, tonen we (samen met De NWE Vorst) vrijwel
alle voorstellingen en brengen we de premières voor de grote
zaal. Zoals in 2015 de voorstelling Romeo & Juliet, het
beroemdste liefdesverhaal uit de geschiedenis, die Lucas De Man
als zijn grotezaaldebuut regisseerde voor Het Zuidelijk Toneel.
De TilburgvoorCultuurNACHT was bovendien het startsein voor
de themaweken Lift Us Up. Kersverse artistiek directeur van Het
Zuidelijk Toneel Piet Menu, stelde hierin een gevarieerd
theaterprogramma samen over het gezamenlijke verlangen naar
‘meer’, naar ‘zingeving’ naar ‘iets’ dat ons verheft en
samenbrengt. Hij presenteerde de avond Zo zou het kunnen zijn
en bracht talentvolle theatermakers uit Nederland en België
bijeen die ieder op hun eigen wijze verbeelding gaven aan dat
verlangen. In Theaters Tilburg waren onder meer voorstellingen
te zien van Stefaan Van Brabant en Lucas De Man.
Vaste grond voor philharmonie zuidnederland
Dit orkest, ontstaan in 2013 vanuit het samengaan van het
Brabants Orkest en het Limburgs Symfonie Orkest, blijkt een
waardevol en flexibel symfonieorkest te zijn dat door onze
gasten gewaardeerd wordt dankzij de kwaliteit, het hechte
samenspel en het enthousiasme dat de musici uitstralen. Door
deze grote omvang blijkt het orkest uitgebreide mogelijkheden
te hebben om zich op velerlei gebied breed in te zetten,
waaronder de series en jeugdconcerten in de Concertzaal
Tilburg. In het voorjaar van 2015 introduceerde intendant Stefan
Rosu voor het seizoensprogramma 2015-2016 drie concertseries
die de artistieke ambities van het orkest zo divers en kleurrijk
mogelijk verbinden met de wensen van het publiek. Twee van
die series vormen de basis van de symfonische programmering
in Tilburg.
Thuishaven voor Kamermuziekserie Souvenir de Montagnards
Dankzij de flexibele opstellingsmogelijkheden van de concertzaal
kan de juiste intimiteit worden geboden voor kamermuziek van
wereldniveau. Theaters Tilburg is blij met deze serie van
internationale toppers en streeft naar een optimale afstemming
van de programmering met de andere concerten in de zaal. De
stichting slaagde er in 2015 in het bezoekersaantal op peil te
houden en financieel het hoofd boven water te houden.
Hoogtepunt in 2015 was het concert voor een uitverkochte en
enthousiaste zaal van de Russische pianist Grigory Sokolov.
Tilburg in koor
Na drie succesvolle edities begint Tilburg in Koor inmiddels een
begrip te worden. Op zondag 7 juni vond dit groots opgezette
korenfestival plaats, georganiseerd door de Federatie Tilburgse
Zangverenigingen en Theaters Tilburg. In de concertzaal en in de
Muzentuin waren meer dan veertig Tilburgse koren en vocale
ensembles te zien. Het evenement eindigde met een
grootschalige samenzang in de Muzentuin. Met zo’n 2.000
bezoekers vormde het festival een mooie afsluiting van de Week
van de Amateurkunst.
Amateurkunsten vinden een podium bij Theaters Tilburg
In 2015 is met name de concertzaal vaker dan voorheen gebruikt
voor concerten van lokale en regionale orkesten, ensembles en
koren. Zo vormt de serie Verrassende ontmoetingen een vaste
partner voor vier fraaie combinaties van harmonieorkesten en
fanfares. In de schouwburg boden we ruimte aan grote
producties, zoals die van de Tilburgse Revue eind januari. In Ik
zal oe Leere, de twaalfde revue, stond het onderwijs centraal,
met een knipoog naar het leren in het algemeen en Tilburg als
onderwijsstad in het bijzonder. De voorstellingen trokken in
totaal ruim 8.000 bezoekers. Andere amateurs die genoemd
moeten worden zijn het Regionaal Senioren Orkest
Midden-Brabant, het Tilburgs Mannenkoor La Renaissance en
Toneelgroep Kabaal.
Hand-in-Hand Gala
Al 25 jaar viert Tilburg tijdens de Tilburgse Kermis een feest dat
staat voor verbroedering, homo-acceptatie en gelijkheid.
Maatschappelijk gezien belangrijke thema’s, omdat geweld en
discriminatie tegen homo’s helaas nog altijd aan de orde zijn.
Deze onderwerpen staan natuurlijk ook tijdens dit jubileumjaar
centraal. Om het roze gevoel dit jaar sterker dan ooit te maken
organiseerde Stichting Roze Maandag in samenwerking met
Theaters Tilburg op 2 juli het Hand-in-Hand Gala: een feestelijke
avond met een uniek programma samengesteld voor iedereen,
straight and gay. Een late night in de stijl van het Berlijns Cabaret
met Sven Ratzke als master of ceremonies, sopraan Claron
McFadden en de souldiva Shirma Rouse.
Hand in hand met culturele en
maatschappelijke partners
TiLT
Van 12 tot en met 15 maart streek dit literaire festival weer neer
in Tilburg met een gevarieerd en spannend programma.
Liefhebbers van het geschreven, gezongen of geacteerde woord
kwamen volop aan hun trekken op zes locaties in de stad tijdens
dit ‘feest voor wie leest’. Bij het hoofdprogramma van deze vijfde
editie was literatuur te vinden in alle hoeken en gaten van
Theaters Tilburg. Vanaf het najaar van 2015 heeft Tilt een vaste
plek in het maandelijkse Studio Café van Theaters Tilburg. Elke
eerste zondag van de maand krijgt een jonge auteur de kans zich
te presenteren aan een nieuw publiek.
jun
12
24 juni: Tilburg Fashion
De volledige mode-opleiding van het ROC geeft een
spetterende modeshow. Drie studenten staan in de
spotlights van de schouwburg en worden met de
Tilburg Fashion Award beloond voor hun verbazend
goede, eigentijdse en gedurfde ontwerpen.
jun
13
29 juni: Rolstoelconcert De Wever
De speciaal voor de gelegenheid ingerichte concertzaal is
even voor de cliënten van De Wever, die genieten van een
prachtig concert van het Atheneum Kamerorkest en Blazers
Consort van het Koninklijk Conservatorium Den Haag.
We werken aan festivals en
events in huis en in de stad
Hand-in-Hand Gala:
een feestelijke avond
met een uniek programma
samengesteld voor
iedereen, straight
and gay
Incubate
Op meer dan twintig locaties bracht Incubate een divers
programma met de (internationale) top van vooruitstrevende
muziek, beeldende kunst, film en theater. Theaters Tilburg was
als festivalhart decor voor veel concerten en theatervoorstellingen. Tijdens deze elfde editie in september breidde het festival
hun programma uit op het gebied van grensverleggend theater.
In samenwerking met Theaters Tilburg presenteerde Incubate
onder andere de spraakmakende voorstelling Europa, Europa
van kunstcollectief Ful en synthpopduo The Knife en de
multimedia performance Shiny, Shiny... van het Zwitserse
dansgezelschap Liquid Loft. Deze enorme schaalsprong van
Incubate heeft de organisatie in financiële problemen gebracht,
aanvullende publieke middelen bleken nodig om het ontstane
exploitatietekort te dekken. Voor 2016 en verder heeft Incubate
nieuwe, kleinschaliger plannen opgesteld. Voor 2016 wordt
derhalve een zeer bescheiden aandeel van de activiteiten in
Theaters Tilburg voorzien.
Het zou een groot feest worden, de première van theatertour
van Roy Donders op 17 oktober. Toen hij kenbaar maakte zijn
tour terug te trekken, greep een aantal andere Tilburgse
artiesten deze gelegenheid aan om een eigen initiatief te starten.
Samen met Theaters Tilburg is een gratis toegankelijk
programma samengesteld, vooral voor Tilburgers voor wie het
leven niet altijd ‘glitter & glamour’ is. No Glitter, No Glamour dus
– maar op die zaterdag werd er alsnog een feest van gemaakt.
De bezoekers werden getrakteerd op een avondvullend
programma met Karin Bruers, Frank van Pamelen, Steven
Brunswijk alias de BraboNeger, de band Projekt Rakija én met
Roy Donders. De binnen twee weken geproduceerde avond was
mogelijk dankzij de inzet van vele Tilburgse artiesten en in
samenwerking met ContourDeTwern, Stichting Broodnodig,
Voedselbank Tilburg, Tilburg Citymarketing, Stichting Jacques de
Leeuw, Audax en Gemeente Tilburg.
Tilburg Dansstad, Dansmaand
Alle faciliterende dansinstellingen van de stad werken samen
aan de dansmagneet voor publiek uit Tilburg en
Zuid-Nederland, voor professionele danskunstenaars en
amateurdansers, voor buitenlandse choreografen en bezoekers.
Tilburg Dansstad brengt jaarlijks lokaal, nationaal en
internationaal danstalent samen om buiten het welbekende te
werken en te denken en zo hun creatieve proces te stimuleren.
Dit werd onder meer gedaan tijdens de International
Choreographers Week (ICW) in maart in De NWE Vorst en
Theaters Tilburg.
TilburgvoorCultuurNACHT
Op zaterdag 24 oktober vond voor de vijfde keer de
TilburgvoorCultuurNACHT plaats. Deze jubileumeditie bood een
avond vol culturele uitspattingen, met concerten, dans- en
theaterperformances, open ateliers en exposities op veel
bijzondere locaties in de stad. Het Zuidelijk Toneel en Theaters
Tilburg brachten een speciaal voor de avond samengesteld
programma, de NachtMis voor de Moderne Mens, dat tevens als
startschot van de themaweken Lift Us Up fungeerde. Tijdens
deze religie-overstijgende nachtmis werd de concertzaal
omgetoverd tot geurend geloofshuis; de avond werd afgesloten
met een bijzonder concert van Islam Chipsy & EEK, speciaal
hiervoor overgekomen uit Egypte.
Oktober Dansmaand 2015 stond in het teken van
Next Generation, met een nieuwe, succesvolle generatie
dansmakers centraal. Jan Martens verzorgde een
indrukwekkende openingsavond in de zalen en foyers van
Theaters Tilburg, met vele gasten en talenten van de Fontys
Dansacademie. Next Generation stond die maand bovendien
voor nieuwe, verbluffende technische mogelijkheden,
waardoor dans een heel nieuwe dimensie kreeg.
No Glitter, No Glamour
14
jul
Beppen
Een volle schouwburg keek en luisterde op 14 december naar de
indrukwekkende levensverhalen van (voormalig) daklozen uit
Tilburg. In theatervoorstelling Beppen vertelden zij zelf hun
verhaal, kwetsbaar, krachtig en aangrijpend. Theater, muziek,
dans en hulpverlening werden samengesmolten tot een voorstelling die een bijzonder kijkje gaf in het leven van (oud-)cliënten in
de maatschappelijke opvang van Tilburg. Beppen kwam tot stand
als samenwerking tussen Stichting Maatschappelijke Opvang
Midden-Brabant Traverse en Theaters Tilburg.
15
2 juli: Jacques de Leeuw Prijs: talenten Fontys
Tom Sanderman en Nele Vandeneede, “studenten met unieke
kwaliteiten en ambitie”, ontvangen in de concertzaal de Jacques de
Leeuw Prijs. Een bijzondere prijs, omdat er geen vergelijkbare is
voor studenten aan kunstvakopleidingen in Nederland.
2 juli: Hand-in-Hand Gala
Voor 25 jaar Roze Maandag slaan de stichting en Theaters
Tilburg de handen ineen, met een unieke, feestelijke avond
als resultaat: een late night in de stijl van het Berlijns
Cabaret met Sven Ratzke als mc, sopraan Claron McFadden
en de souldiva Shirma Rouse.
We werken samen met
het onderwijs
Fontys Hogescholen
De relatie met Fontys is mede van belang voor de
doorontwikkeling van Theaters Tilburg. Dankzij de aanwezigheid
van studenten in diverse projecten binnen de organisatie kunnen
nieuwe leisure- en horecaconcepten en nieuwe vormen van
marketing worden getest. Maar die mogelijkheden gaan verder.
In het kader van de opleiding organiseren studenten activiteiten
in de stad en hier in huis. Denk aan het Purple Festival, de Nacht
voor de Kunsten en het Get Out! festival. De koppeling met de
organisatiecapaciteiten van de studenten van de Fontys
Academy for Creative Industries ligt voor de hand. In 2014 is de
sleutel van de voormalige Filmfoyer dan ook aan hen
overgedragen. De ‘Vrije Ruimte’ vormde toen als ‘Favourite
Meeting Place’ een uitvalsbasis voor de studenten van Fontys
ACI. De ruimte werd intensief gebruikt voor reguliere lessen en
onderwijsactiviteiten, maar het intensiveren van de inhoudelijke
samenwerking kwam ondanks de nabijheid onvoldoende van de
grond. Omdat de ruimte uiteindelijk toch minder geschikt leek
als onderwijsruimte, is de huur ervan door Fontys ACI per 1
januari 2016 opgezegd.
Als bezoekers zijn studenten van de Fontys Hogeschool voor de
Kunsten hier kind aan huis, mede door de speciale
Fontys-toegangsprijs, maar Theaters Tilburg biedt ook een
podium aan de diverse opleidingen. De hele maand juni waren
al onze zalen voor de FHK: in onze schouwburg vonden de
eindvoorstellingen van de muziek-en musicaltheateropleiding
plaats, de concertzaal was voor de circusopleiding en in onze
studio was plaats voor eindexamens en het STORM
Theaterfestival. STORM biedt afstudeervoorstellingen van
vierdejaarsstudenten, projecten van docenten en presentaties
van tweede- en derdejaars studenten: een stevige
dwarsdoorsnede van het potentieel aan docenten en makers
van dit moment.
Praktijkgericht onderwijs
Vanaf schoolseizoen 2014/2015 bestaat er een bijzonder
samenwerkingsverband tussen Theaters Tilburg en het ROC.
Vierdejaarsstudenten van de opleiding Sound & Vision krijgen
praktijkles in de schouwburg over het bedienen van de
mechanische trekkenwand (BMT). De module is ontwikkeld door
medewerkers van Theaters Tilburg en wordt afgesloten met een
officieel examen.
16
Samen met CiST en
onze partners konden wij onze
ambitie om kinderen met
theater in aanraking te laten
komen werkelijkheid maken
Met medewerking van De Rooi Pannen en Fontys, gaf de
volledige mode-opleiding van het ROC in juni een spetterende
modeshow. Drie studenten stonden in de spotlights van de
schouwburg en werden met de Tilburg Fashion Award beloond
voor hun verbazinwekkend goede, eigentijdse en gedurfde
ontwerpen. Eind augustus werd de kick-off van het nieuwe
schoolseizoen voor zo’n 750 medewerkers van Onderwijsgroep
Tilburg georganiseerd in de concertzaal.
De basis voor podiumbezoek wordt gelegd op jonge leeftijd
Naast de eerder genoemde activiteiten met het middelbare en
hogere onderwijs, zijn er meer relaties met het onderwijs en
educatieve instellingen. Zo zijn er 2015 23 rondleidingen
verzorgd voor basis- en middelbare scholen, en liepen er
veertien stagiaires van diverse opleidingen (van techniek tot
marketing) in ons huis rond. De versteviging van de
jeugdprogrammering die in 2014 is ingezet, met doorlopende
theaterervaar-leerlijnen, is in 2015 gecontinueerd. En door de
samenwerking met CiST (Cultuur in School Tilburg) en de inzet
van private bijdragen (gegenereerd door de partners van
Theaters Tilburg) konden wij ook in 2015 onze ambitie om
kinderen met theater in aanraking te laten komen werkelijkheid
maken. Met Alice in Wonderland bijvoorbeeld, een eigentijdse
versie van het verhaal door philharmonie zuidnederland met
jeugdtheatergezelschap Het Laagland, compleet met
geprojecteerde illustraties en een instrumentengalerie waarbij
kinderen alle instrumenten ook zelf konden bespelen. De
partnerbijdrage wordt ook ingezet voor kleinschaliger projecten.
Jongens en meiden met een liefde voor techniek of theater
konden bijvoorbeeld deelnemen aan een ‘doe’-rondleiding
onder leiding van een van onze toneelmeesters. De 8-plussers
mochten een kijkje achter de schermen nemen, op het grote
podium staan en deden een workshop kleurmengen met licht.
Jongeren en studenten hebben een streepje voor
Voor jongeren en studenten bood Theaters Tilburg al langer de
mogelijkheid om tegen gereduceerde tarieven voorstellingen en
concerten te bezoeken. Het gaat daarbij om voorstellingen van
grote gesubsidieerde gezelschappen en orkesten van Nederland.
Bij alle andere voorstellingen en concerten kunnen jongeren
(t/m 25 jaar of met een CJP-pas) op de dag zelf met 50% korting
tickets kopen. In 2015 is meer bekendheid gegeven aan deze
mogelijkheid, wat heeft geresulteerd in een flinke stijging van
het aantal verkochte tickets via deze regeling. In totaal hebben
ruim 3.700 jongeren met deze kortingen onze zalen bezocht, een
stijging van ongeveer 1.200 ten opzichte van 2014. Nog eens
bijna 2.200 middelbare scholieren hebben in het kader van CKV
met hun Cultuurkaart-tegoed een voorstelling of concert bij
Theaters Tilburg bezocht.
Bedrijven en particulieren
steunen onze inspanningen
Stichting Kunst en Ondernemen Brabant (KoBra)
De businessclub van Theaters Tilburg bestaat uit meer dan zestig
bedrijven die een jaarlijkse bijdrage leveren aan de
programmering. In ruil daarvoor verzorgt Theaters Tilburg de
organisatie van evenementen voor de deelnemers van deze
stichting. Deze belangrijke link met het bedrijfsleven zorgt voor
wederzijdse betrokkenheid, met een win-winsituatie als gevolg.
KoBra levert een financiële bijdrage aan de internationale
programmering van Theaters Tilburg. In 2015 zijn twee gala’s
georganiseerd (met de acrobatische voorstellingen van het
Engelse The Generating Company en het Duitse dUMMY) en
heeft het gezelschap een reis ondernomen naar Bilbao en
San Sebastian.
Business Partners
Zonder steun van het bedrijfsleven zou het voor Theaters Tilburg
niet mogelijk zijn om een aantal bijzondere, grootschalige
buitenlandse voorstellingen en concerten te presenteren. Naast
KoBra is er een aantal betrouwbare businesspartners die onze
activiteiten ondersteunt en waarmee een nauwe samenwerking
bestaat. In 2015 waren dat Rabobank Tilburg en omstreken,
AB-InBev Nederland, CZ Verzekeringen, Aarts & CO kantoor- en
projectinrichters BV en het Brabants Dagblad.
Partners
Partners zijn onmisbaar, in deze tijd meer dan ooit. Partners van
Theaters Tilburg zijn particulieren, cultuurliefhebbers die ons
een warm hart toedragen en onze doelstellingen ondersteunen.
Toegewijde mensen die inzien dat de wetten van vraag en
aanbod in de kunsten niet altijd opgaan. De voorstellingen die
samen met Cultuur in School Tilburg worden geprogrammeerd
tijdens schooltijd, zijn onder andere mogelijk dankzij de genereuze bijdragen van onze partners. In 2015 hadden we 230 partners
die samen een jaarlijkse bijdrage van ruim € 22.500 doneerden.
Vereniging Vrienden van Theaters Tilburg
De Vereniging Vrienden van Theaters Tilburg organiseert het
hele seizoen extra activiteiten bij voorstellingen en concerten.
Dat varieert van inleidingen, ontmoetingen met een regisseur en
jeugdwedstrijden tot diners die aansluiten bij een voorstelling.
Er zijn Zondagochtendsalons waar leden elkaar informeel kunnen
ontmoeten en kunnen bijpraten over theater en aanverwante
zaken en waar altijd een kleine productie wordt gebracht. Een
jaarlijks hoogtepunt is de Vriendencultuurprijs. Er speelden in
september vijf jonge, talentvolle pianisten uit België, China,
Indonesië en Rusland.
De positie en de toekomst van de VVTT is sterk afhankelijk van
het aantal Vrienden, een aantal dat de afgelopen jaren tanende
is. Met de vereniging is afgesproken om ons gezamenlijk te
bezinnen op nieuwe impulsen om haar toekomst en betekenis
voor haar leden en Theaters Tilburg veilig te stellen.
aug
26 & 27 augustus: Introductieweek studenten
Duizenden nieuwe studenten maken eind augustus kennis
met de stad én Theaters Tilburg. Voor het Purple Festival
staat cabaretier Martijn Koning in de concertzaal;
de schouwburg is voor een show i.h.k.v. de TOP-week.
17
31 augustus: Simone Mager neemt afscheid
Na 16 jaar werkzaam te zijn geweest bij Theaters Tilburg
neemt Simone Mager (directeur programmering, marketing
en tickets) afscheid, om algemeen directeur van
jeugdtheatergezelschap Het Laagland in Sittard te worden.
We zetten ons in voor
cultuur in stad en land
Cultuuralliantie / Kunst & Cultuur Instellingen Tilburg (K&CIT)
De directie van Theaters Tilburg trad ook in 2015 op als
voorzitter van dit overleg. De directies zijn in 2015 eens in de zes
tot acht weken bijeengekomen met als vaste agendapunten
programmering en marketing, instellingsoverschrijdende
projecten, gezamenlijke inkoop en de afstemming met de
gemeente, subsidiënten, sponsoring en samenwerkingspartners.
Ook in 2015 bleek het overleg een welkome sparringpartner
voor de gemeente op stedelijke onderwerpen zoals
citymarketing, festivals en de vorming van het culturele beleid.
Daarnaast werd het overleg een nieuwe rol toebedacht, namelijk
de advisering van de wethouder over de matching van subsidies
van het Brabant-C fonds voor Tilburgse initiatieven. Zo werd over
aanvragen geadviseerd van de festivals Woo Hah! en Incubate.
Samen met lokale bestuurders, ambtenaren en verschillende
toezichthouders werd een bezoek gebracht aan Mons, de Waalse
stad die in 2015 een van culturele hoofdsteden van Europa was.
Stadsbrede samenwerking voor Theater De NWE Vorst
Theaters Tilburg is een (verdere) samenwerking aangegaan met
andere culturele instellingen uit de stad: Theater De NWE Vorst,
DansBrabant, Het Zuidelijk Toneel en Incubate. De insteek is om
gezamenlijk van De NWE Vorst een makershuis en een levendig
centrum voor ontmoeting, debat en experiment te maken. Voor
Theaters Tilburg is met name de afstemming van de
programmering van de verschillende zalen in de stad cruciaal. De
eerste stappen hiertoe zijn eind 2015 gezet; in 2016 wordt dit
samenwerkingsverband verder vormgegeven.
Brabantse 4
In Brabant is door de cultuurbezuinigingen een kwetsbare
situatie ontstaan. Je ziet een verschraling van het aanbod, zeker
bij kleinere theaters. Ook grotere theaters kijken scherp naar
hun risicovollere grote producties, internationale programmering
en bijzondere belevenissen. Vooral nieuw publiek (passanten,
ook in de tussenliggende gebieden tussen de grotere theaters) is
lastig alleen te werven. Met ondersteuning door het BKKC zijn de
krachten gebundeld in een samenwerkingsverband tussen de
vier grootste theaters van Brabant. Onze concrete aanpak
behelst het volledig open met elkaar delen van informatie, het
denken vanuit bezoekmotivaties en het koppelen van aanbod
daarbij, in plaats van andersom. Dit is gedaan door in een stevige
onlinecampagne per motivatie verschillende banners en
‘landingspages’ te hebben, en door heel gericht de doelgroep
offline te benaderen via events en samenwerking met Wegener.
Deze collectieve aanpak leverde echter onvoldoende
bevredigende resultaten op: voor 2016 wordt een andere
invulling van de samenwerking voorzien.
Brancheorganisaties
Theaters Tilburg is lid van de brancheorganisaties ZeBraLim
(Vereniging van theaters in Zuid-Nederland), VSCD (vereniging
van schouwburg- en concertgebouwdirecties) en de WNP
(Werkgeversvereniging Nederlandse Podia). Theaters Tilburg
heeft een actieve bijdrage geleverd aan het functioneren van
deze verenigingen.
Cultuurfonds Tilburg (Tilburgvoorcultuur.nl)
Theaters Tilburg treedt op als adviseur van deze stichting en
heeft vanaf 1 september bovendien 2015 een medewerker
gedetacheerd aan Cultuurfonds Tilburg. Deze medewerker treedt
op als coördinator van het Cultuurfonds. Op basis van bijdragen
van ondernemers, de gemeente Tilburg en het publiek
(crowdfunding) worden kleinschalige culturele projecten
gerealiseerd die een bijdrage leveren aan een bruisende,
creatieve stad. In het vierde jaar van het Cultuurfonds Tilburg
zijn minder projecten tot stand gekomen dan verwacht, het
fonds bleef onderbenut. Crowdfunding blijkt lastig voor
kleinschalige culturele initiatieven en in 2016 worden nieuwe
impulsen verwacht om het fonds haar functie te laten vervullen.
Stichting Kwaliteitsfilm Tilburg
Om het aanbod van kwaliteitsfilms in Tilburg te borgen is
Stichting Kwaliteitsfilm Tilburg opgericht, Theaters Tilburg heeft
zitting in het bestuur van deze stichting. In 2015 werden
projecten ondersteund van filmtheater Cinecitta, filmprojecten
van Pop Up Cinema (bijzondere films op bijzondere locaties) en
filmfestival Breinwind, georganiseerd door de Tilburgse Anarcho
Sociëteit (TAS), dat plaatsvond in de Vrije Ruimte.
sep
18
6 september: Vaste gastendag Lucebert
Voor de honderd meest trouwe gasten starten Lucebert het
theaterseizoen 2015/2016 op met een heerlijke
nazomermiddag vol culinaire én theatrale verrassingen.
19
13 september: Première Grease
Op een feestelijke middag met veel bn’ers en pers gaat de
Stage Entertainment-musical Grease op onze bühne in
première. In december verkoopt Grease nog eens zes keer
de schouwburg uit.
Theaters Tilburg,
de organisatie
Een functionele organisatie
Bestuur
Theaters Tilburg is een operationeel bedrijf met een functionele
organisatiestructuur. Per 31 december 2015 had Theaters Tilburg
een vaste formatie van 51 medewerkers (42,9 formatieplaatsen).
Daarnaast is een beroep gedaan op oproepkrachten die tezamen
gemiddeld 26,4 fte werkzaam waren. Binnen de organisatie zijn
er 14 stage- en werkervaringsplaatsen geboden.
Stichting Theaters Tilburg kent een directeur-bestuurder en een
raad van toezicht. De directeur, in de persoon van Rob van Steen,
is belast met het bestuur van de stichting en is aan de raad van
toezicht verantwoording verschuldigd over het gevoerde beleid
en beheer. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van
beide organen zijn vastgelegd in de statuten. De bezoldiging van
de directeur is op basis van richtlijnen van de Vereniging voor
Schouwburg- en Concertgebouwdirecties.
In 2015 is het gemiddelde ziekteverzuimpercentage fors gedaald
met 3% ten opzichte van 2014. Met een uiteindelijk gemiddelde
van 2,7 % is dit het laagste verzuimpercentage van de afgelopen
jaren. Het is positief te constateren dat het percentage ook in
2015 is gedaald. Ook hieruit blijkt weer dat het langdurig ziek
zijn van medewerkers een groot risico is voor de organisatie en
dat dit een grote impact kan hebben op het uiteindelijke
gemiddelde percentage.
Stichting Theaters Tilburg voldoet aan de principes en best
practice-bepalingen van de Governance Code Cultuur.
Raad van toezicht
De raad van toezicht bestond eind 2015 uit zeven leden.
Voorzitter is de heer J. Gevers, vice-voorzitter is de heer J.
Buckens, leden zijn mevrouw M. van Eijndhoven, de heer H. van
Gestel, mevrouw E. Huizen, de heer G.-J. van den Nieuwenhoff
en de heer P. de Roij. De raad van toezicht kwam in 2015 vijf keer
bijeen in aanwezigheid van de directie. De leden van de raad van
toezicht zijn onbezoldigd.
Ondernemingsraad
De ondernemingsraad van Theaters Tilburg bestond in 2015 uit
zes leden, afkomstig van zes verschillende afdelingen. De OR
vergaderde in 2015 vier maal. Daarnaast waren er twee
overlegvergaderingen met de directie. De OR was
gesprekspartner voor zaken als het arbobeleid en het
personeelsplan, en heeft (gevraagd en ongevraagd) diverse
adviezen afgegeven.
17 oktober: No Glitter, No Glamour
Het wegvallen van de première van Roy Donders vormt de aanleiding om met vele
maatschappelijke, culturele én zakelijke partners een feestelijk, avondvullend
programma samen te stellen voor Tilburgers voor wie het leven niet altijd
‘glitter & glamour’ is. Roy zelf is de onaangekondigde verrassing.
sep
20
14 t/m 20 september: Incubate
Als festivalhart van Incubate vormen onze zalen het decor
voor 36 voorstellingen en concerten, die samen ruim 6.000
bezoekers trekken.
okt
27 september: Ruimtevaartcollege door Andre Kuipers
Van raket naar volle theaters: de eerste van een reeks
theatercolleges geeft een kijkje in het leven van astronaut
André Kuipers, die het publiek meeneemt op een magische
reis door het heelal.
1 oktober: Oktober Dansmaand
Een volle maand dans op de Tilburgse podia, pleinen en straten
opent met een speciaal voor de gelegenheid samengestelde
avond door Jan Martens, een van Europa’s meest gevraagde
jonge choreografen.
21
22 oktober: Artist in residence Reinbert de Leeuw
De bevlogen pianist, dirigent, componist en hoogleraar Reinbert
de Leeuw is seizoen ‘15/’16 drie keer te gast in onze concertzaal
als artist in residence; bij dit concert in oktober speelt hij een
prachtig Satie-programma.
Theaters Tilburg,
de organisatie
22
23
de financiën zijn
op orde
Exploitatie
2015
2014
2013
2.578
329
1.138
3.973
392
108 2.645
294
1.194
3.963
361
96
Totaal opbrengsten 8.649
8.518
Programmakosten 2.395 -
2.610 -
Activiteitenkosten 121 -
120 -
Sponsorkosten 48 -
49 -
Horecakosten 394 -
379 -
Marketingkosten 262 -
243 -
Personeelskosten 2.883 -
2.903 -
Huurkosten 1.123 -
1.113 -
Exploitatiekosten 764 -
682 -
Algemene kosten 283 -
362 -
Kapitaallasten 347 -
331 -
8.553
2.545 123 41 360 240 2.944 1.087 770 458 304 -
Totaal kosten8.620 -
8.872 -
Programmaopbrengsten 2.527
Opbrengsten activiteiten 412
Horeca-opbrengsten 1.192
Subsidie-opbrengsten 4.013
Overige opbrengsten 397
Sponsoropbrengsten 109
Totaal resultaat excl. vrijval
Bijzondere opbrengsten/kosten vrijval 29
0
Totaal resultaat incl. vrijval
29
8.791 -
273 -
280 7
(x 1.000)
319 319
3
De programmering bepaalt het
ritme van de organisatie, maar
vooral de geldstroom in de kassa
Het financiële reilen en zeilen van Theaters Tilburg wordt in de
eerste plaats bepaald door de kwaliteit en de publiekswaarde
van de voorstellingen en concerten op onze podia. Het
programma voor 2015 is grotendeels meer dan een jaar vooraf
bepaald, waarmee het wat minder bepaald is door de waan van
de dag en wat meer op een gezonde inschatting van de artistieke
waarde enerzijds en het publieksbereik anderzijds. Ondanks het
wispelturige publieksgedrag is het programmaresultaat
(nettorecettes minus directe programmakosten) ruim € 184.000
positief. In 2014 was dit bedrag nog € 32.800. De schouwburg
financiert daarmee de andere twee zalen. Het programma in die
zaal zorgt voor een positief resultaat van € 275.000. Daar staan
tekorten van € 52.000 in de concertzaal en € 38.000 in de studio
tegenover. Binnen de zalen is sprake van kruislingse financiering.
Een voorstellingenreeks zoals de musical Grease levert daarbij
een fors positief resultaat, terwijl voor bijvoorbeeld het artistiek
hoogwaardige toneel van NTGent of de muziek van het
Nederlands Blazersensemble na afloop diep in de buidel moet
worden getast.
Het bruto horecaresultaat fors toegenomen
Geen voorstellingen en concerten zonder een hapje en een
drankje, geen congres zonder passende catering. In de foyers,
het restaurant en de foyers van Theaters Tilburg wordt voor bijna
€ 1,2 miljoen besteed. De brutomarge (omzet minus directe
inkoopkosten) daarop is € 798.000 (tegenover
€ 759.000 in 2014). Dit bedrag dient ter dekking van de
personele kosten en draagt bij aan de dekking van de
basiskosten voor investeringen en huisvesting.
Personele en algemene kosten zijn incidenteel lager
Enkele vacatures binnen de organisatie zijn tijdelijk niet ingevuld,
of zijn op dit moment nog vacant. Dit leidde tot lagere personele
kosten in 2015. Daarnaast is het ziekteverzuimpercentage
gedaald, met name dankzij het afnemen van langdurig
ziekteverzuim. Vervangingskosten zijn derhalve ook afgenomen.
Daarnaast zijn de algemene kosten ten opzichte van 2014 fors
lager, in dat jaar werd door Theaters Tilburg namelijk nog
bijgedragen aan de kosten van het Magogo Kamerorkest.
Activiteiten van derden dragen bij aan de dekking
van de basiskosten
Maatschappelijke activiteiten en voorstellingen van amateurs
worden tegen kostendekkende uurtarieven uitgevoerd en dragen
daarmee bij aan de dekking van de personele kosten van
Theaters Tilburg. Op commerciële activiteiten wordt daarboven
een positieve marge gemaakt. In totaal bedraagt het
activiteitenresultaat van Theaters Tilburg ruim € 290.000
(tegenover € 209.000 in 2014).
De prestatiecijfers en
financiële gegevens tonen
wellicht een stabiel beeld, de
toekomst is niet vrij
van zorgen
24 oktober: 5e TilburgvoorCultuurNACHT
Met de concertzaal omgetoverd tot geurend geloofshuis
brengen Het Zuidelijk Toneel en Theaters Tilburg de
NachtMis voor de Moderne Mens; een bijzonder concert van
Islam Chipsy & EEK, speciaal overgekomen uit Egypte, sluit de
avond af.
24
okt
nov
25 oktober: Rabo Jeugdtheaterdag
Tromgeroffel in de foyer: 300 verhitte kinderen trommelen er
op los. Zij hebben € 10,- op hun rekening gespaard en mogen
daarom naar de voorstelling van de Gebroeders Kist. De vier
broers nemen de kinderen mee op hun zoektocht naar geluk.
12 november: Premiere Rudolphs Christmas
Voor één avond is het al kerst… Tilburger en 24Kitchenpersonality Rudolph van Veen kookt de sterren van de
hemel in onze speciaal voor deze première in kerstsferen
gehulde schouwburg.
25
Balans
2013
2014
2015
1.575
69
101
83
160
413
1.817
1.678
73
115
90
114
392
1.689
1.486
53
165
90
80
388
1.695
Totaal ACTIVA Totaal Crediteuren
Totaal Belastingen en premies soc verzekeringen
Totaal Entreegelden
Totaal Overige schulden en ovl passiva
Totaal KORTLOPENDE SCHULDEN
Totaal VOORZIENINGEN
Totaal ALGEMENE RESERVE
€ 3.805 761
203
1.349
401
2.714
0
1.088
€ 3.759 669
134
1.371
493
2.667
0
1.091
€ 3.569
Totaal PASSIVA
Aanvulling op algemene reserve
€ 3.802 €3
€ 3.758 €1
€ 3.569
Totaal VASTE ACTIVA
Totaal Voorraden
Totaal Debiteuren
Totaal Omzetbelasting
Totaal Overige vorderingen en ovl activa
Totaal VLOTTENDE ACTIVA
Totaal LIQUIDE MIDDELEN
533
122
1.384
410
2.449
0
1.120
€ 29
(x 1.000)
Exploitatiekosten en kapitaallasten hoger dan vooraf voorzien
In de afgelopen jaren hebben we veel huurdersinvesteringen
gedaan in het gebouw, de ICT en horeca. In samenwerking met
de gebouweigenaar, de gemeente, is in 2015 verder ingezet op
vergroening en brandveiligheid. Er zijn diverse investeringen
gedaan in het belang van een effectieve inzet van de
bedrijfshulpverlening. Met de investeringen in popodium 013
zijn politieke vragen gesteld over de huurdersinvesteringen
van andere culturele partijen. Theaters Tilburg kan stellen
dat in 2014 en 2015 alle noodzakelijke investeringen in de
vervanging van de deels verouderde infrastructuur zijn
voorzien. Na afronding voldoet de bekabeling weer aan de
laatste stand der techniek. Ook is in 2015 weer geïnvesteerd in
energiezuinige verlichting. Ten slotte zijn in de zomer van 2015
zijn de zaalstoelen (uit 1996) in de concertzaal opnieuw
gestoffeerd. De hiermee samenhangende kosten en
investeringen leidden ertoe dat exploitatie- en kapitaallasten
iets hoger zijn uitgevallen dan begroot.
Financiële doelstellingen voor 2015 zijn ruimschoots gehaald
Bij de begroting is ervan uitgegaan dat het rendement op a) de
programmering, b) de horeca en c) de activiteiten van derden
hersteld zou worden naar waarden die in 2012 en 2013 aan de
orde waren. We constateren dat dit bij alle drie de omzetgroepen
ruimschoots is gehaald. Daarnaast werd gestreefd naar verhoging
van het gemiddelde aantal bezoekers per voorstelling. Voor de
schouwburg en concertzaal is dit gelukt; voor de studio is het
gemiddelde aantal bezoekers iets teruggelopen.
nov
26
13 november: Hiromi Trio
Om grote, internationale jazzacts naar Tilburg te kunnen halen
heeft Theaters Tilburg de handen ineengeslagen met Paradox.
Onder de noemer PaRaDoXaal komt het Japanse Hiromi:
The Trio Project naar onze concertzaal.
De vooruitzichten zijn niet zonder zorgen
De prestatiecijfers en financiële gegevens tonen wellicht een
stabiel beeld, de toekomst is niet vrij van zorgen. Zoals gezegd is
het gedrag van de consument wispelturig, dat gedrag heeft zijn
weerslag op de aanbieders. Eind 2015 hebben enkele vrije
producenten aangekondigd dat een producties in het voorjaar
van 2016 geen doorgang vinden. Denk daarbij aan de volledige
week in mei met de musical Beauty & The Beast (een tour die
door Stage entertainment naar het Circustheater is verplaatst)
en aan grote uitverkochte shows zoals Blaze en de Buena Vista
Social Club. Het ontbreken van dergelijke producties zet de
bezoekcijfers en marges voor de eerste helft van 2016 onder
druk. Daarnaast toont het animo voor het toneel uit de
basisinfrastructuur vooralsnog geen verbetering. Theaters
Tilburg zal op het terrein van programmering en marketing alle
zeilen bij moeten zetten om binnen de marges van de begroting
2016 te eindigen.
De financiële buffers zijn op peil
Het eigen vermogen van Theaters Tilburg fungeert als buffer
voor schommelingen in de liquiditeit en als risicoreserve. Met
de veranderingen in het aankoopgedrag van gasten kan de
liquiditeit in gevaar komen, het eigen vermogen zal in de
komende jaren vaker tijdelijk worden aangesproken.
Tegelijkertijd is ondernemen bewust risico nemen en dient
Theaters Tilburg over voldoende financiële middelen te
beschikken om deze risico’s op te kunnen vangen. Het
belangrijkste financiële risico ligt aan de batenkant van de
­exploitatierekening. Kosten zijn, vanwege het stabiele karakter
van de onderneming, relatief goed voorspelbaar en beheersbaar.
Historische analyses tonen bescheiden schommelingen aan in de
kosten, maar meer omvangrijke schommelingen van de baten.
De huidige financiële buffer bedraagt 24% van de risicodragende
omzet (totale omzet minus subsidie). Als vuistregel wordt binnen
de branche een minimum van 20% gehanteerd.
dec
21 november: Oost west thuis niet best
Een kleurrijke verzameling musici en componisten uit
asielzoekercentra beklimmen de bühne van de concertzaal.
Een bijzonder project dat voor het Nederlands Blazers
Ensemble de verbindende rol van muziek vertolkt.
27
9 december: Nominatie Theater van het Jaar 2015
Theaters Tilburg wordt genomineerd voor de VVTP Theater van
het jaar Prijs 2015, die de waardering van producenten voor
theaters weergeeft, maar grijpt er bij de uitreiking in januari
net naast.
Tekst en redactie: Rob van Steen, Joosje Klaasse
Vormgeving: toelgroep, concept + creatie
Foto’s: Jostijn Ligtvoet
14 december: Beppen
Theater, muziek, dans en hulpverlening smelten
samen in een voorstelling die een bijzonder kijkje
geeft in het leven van (oud-)cliënten in de
maatschappelijke opvang van Tilburg, en kwam tot
stand als samenwerking tussen Stichting Traverse
en Theaters Tilburg.
dec
11 december: Sportgala
Wie zijn de beste sporters van Tilburg? Op 11 december wordt
dat bekendgemaakt tijdens het Tilburgs Sportgala in Theaters
Tilburg. In totaal worden zeven eervolle prijzen uitgereikt.
18 december: Fontys Nacht van de Kunsten
Op de vrijdag voor Kerst staan de deuren van de FHK en
de concertzaal wagenwijd open voor meer dan vijftig
optredens en exposities van talentvolle studenten:
van kamermuziek tot rock, van muziektheater tot dans
en van circus tot musical.