overtuigingen-artikel-1-pdf1

© hartsupport loopbaansupport.
Overtuigingen
Overtuigingen hebben we allemaal en daar is op zich niets mis mee. Soms echter komen we er achter
dat deze ons beperken; beperken in ons zicht, in ons denken en in ons handelen. Dan zou je kunnen
zeggen dat het ‘beperkende overtuigingen’ zijn geworden. In deze White paper zal ik dit onderwerp in
het kort wat verkennen, misschien kan je er zelf op voortborduren of komt het je nog van pas.
Wat is een overtuiging
Voor deze paper is een overtuiging: ‘opgedane kennis en innerlijke conclusies op basis van bepaalde
ervaringen, die een leidraad vormen voor actuele en toekomstige situatie”. In het vervolg worden in het
kort de elementen van deze definitie verkend.
Opgedane kennis
Het betreft kennis die je je eigen hebt gemaakt. Dit is op basis van onder meer: voorbeeld gedrag en
informatie van je ouders en van je omgeving. Denk aan: school, tv, vrienden, kranten, media enzovoort.
Hoe jonger je bent hoe sneller je deze kennis als het ware ‘indrinkt’; je neemt het dan voor waar aan.
Innerlijke conclusies
Dit zijn conclusies die je trekt op basis van bepaalde en/of herhalende ervaringen. Dit zijn meestal
ervaringen met belangrijke mensen om je heen zoals je ouders of opvoeders, maar ook broers en
zussen, vrienden en grootouders behoren tot de groep ‘belangrijke mensen om je heen’. Een voorbeeld
is een ouder die een kind met een onvoldoende cijfer zegt; ‘zie je wel het wordt niets met jou’. Op basis
van dergelijke nare ervaringen (onvoldoende behaald) en de reactie van je ouders (het wordt niets met
jou), is de kans aanwezig dat je later bij gevoelens van falen, dezelfde overtuiging hebt ‘zie je wel het
wordt niets met mij’. Ook dit neem je dan waarschijnlijk nog voor waar aan.
Bepaalde ervaringen
Het gaat over ervaringen maar dan in ruime zin van het woord. Alles is hier een ervaring; de leraar die
zijn mening geeft over bijvoorbeeld de Islam, of je vader die je zegt dat je alleen voldoet als je goed ben
in sport, of je moeder die zegt dat je niet moet zeuren, of de buurvrouw die je uitscheldt voor rotkind, of
enzovoort. Deze ervaringen zitten opgeslagen in je geheugen en kunnen nog steeds een rol spelen in je
leven, vooral als deze destijds emotionele impact op je hadden.
Herhaling in toekomstige of actuele situaties
Het vervelende van (oudere) beperkende overtuigingen, is dat deze min of meer op een onbewuste laag
zitten. Hierdoor ben je je niet altijd bewust van de rol die zij nog steeds spelen in je huidige leven. Je
komt er soms achter doordat je bij herhaling verzeild raakt in vergelijkbare negatieve situaties, met een
behoorlijke emotionele impact op jezelf. Dan is de kans aanwezig dat je de ervaring nog inkleurt op basis
van je beperkende overtuiging en dat maakt het dubbel zuur; machteloos zou je ook kunnen zeggen.
Vrijkomen
Het is een apart gegeven dat het vrij komen van deze beperkende overtuigingen, helemaal niet zomaar
gebeurt. Vooral omdat zij (deels) in je onderbewustzijn zijn opgeslagen. Je kunt er dan ook pas wat mee
doen als je ze ontdekt. Dit ontdekken kan door toeval of gericht onderzoek, ook het kijken naar situaties
die je lastig vindt is praktisch. Op het moment dat je ontdekt wat je beperkende overtuiging is, kun je
reflecteren op zowel het realiteitsgehalte als op de oorsprong. Enige hulp van een coach of therapeut
kan hierbij zinvol zijn.
Succes!
Karel van Nimwegen is Gestalt- en Psychosociaal therapeut. De artikelen in de -White papers- brengen veelal een
beperkte doch zinvol geachte toelichting van bepaalde onderwerpen onder de aandacht. Feedback is welkom.