AC - Motoren @Home? o.a. • Ventilator • Droogkast • Wasmachine • Kleine pompen • … Géén drie fasen in huis!!! > oplossingen? - éénfase motoren - driefase motoren (steinmetzschakeling) Éénfasige inductiemotor BOUW WERKING SCHAKELING Herhaling: overzicht • Eenfasige motor zonder hulpwikkeling – Probleem? • Eenfasige motor met hulpwikkeling – Algemene configuratie – Met bedrijfscondensator – Met startcondensator – Met start- en bedrijfscondensator – Met inductieve wikkeling • Omkeren van de draaizin 1. Éénfasige inductiemotor zonder hulpwikkeling • Er loopt sinusoïdale stroom door de statorwikkeling. N Z >> Er ontstaat een magnetisch variërend veld >> Er is dus magnetische flux. Stator met 2 wikkelingen Φ T2: Φ N Z N Z T3: Φ T4: Φ N Z N • Stroom in de tijd T1: t3 t4 • Flux? Z t1 t2 N Z • Er is dus variërende flux aanwezig. • In dit magnetisch veld zijn er kortgesloten rotorgeleiders aanwezig. MAAR… Vanuit stilstand start de eenfasige motor zonder hulpwikkeling NIET op. Hoe verklaren we dit? > Ontbinding van wisselveld in 2 ingebeelde wisselvelden N Φ Z N Φ1 Φ2 Φ Z Elke flux levert een ‘eigen’ koppel. rechtsdraaiend linksdraaiend Verklaring waarom de motor niet opstart vanuit stilstand: Oplossingen om motor vanuit stilstand te laten werken • Lanceren van de motor is wenselijk. – Resulterend koppel is niet langer nul. – Lanceersnelheid voldoende hoog! Zo kan tegenwerkend koppel door resulterend koppel overwonnen worden. Hoe lanceren? • Handmatig de motor aanzetten (vroeger) • Hulpwikkeling voorzien zodat motor automatisch aanloopt. overzicht • Eenfasige motor zonder hulpwikkeling – Probleem? • Eenfasige motor met hulpwikkeling – Algemene configuratie – Met bedrijfscondensator – Met startcondensator – Met start- en bedrijfscondensator – Met inductieve wikkeling • Omkeren van de draaizin 2. De éénfasige motor mét hulpwikkeling • In de stator – Hoofdwikkeling – Aanloop- of hulpwikkeling U1 Z2 Z1 U2 Stromen in beide wikkelingen 90° verschoven! Via C of L of … ER IS EEN DRAAIVELD in de stator! Zie ontstaan van een draaiveld bij synchrone motoren. M 1~ Het draaiveld • Flux? Het draaiveld • Beide wikkelingen verschillend? – B.v. L hoofdwikkeling > L hulpwikkeling • |Im hoofwikkeling| > |Im hulpwikkeling| – |Φ hoofdwikkeling| > |Φ hulpwikkeling| – Gevraagd: Wat is de vorm van de flux? ΦH Φh Het draaiveld • Beide wikkelingen gelijk? – B.v. L hoofdwikkeling = L hulpwikkeling • |Im hoofwikkeling| = |Im hulpwikkeling| – |Φ hoofdwikkeling| = |Φ hulpwikkeling| – Gevraagd: Wat is de vorm van de flux? ΦH Φh Koppeltoerentalcurve? Koppeltoerental e voor motor met 1 Wikkelingsfase gevoed Stromen 90° verschuiven? • Éénfasige motor met capacitieve aanloopfase • Éénfasige motor met inductieve aanloopfase 1~ motor met hulpwikkeling met capaciteit • Condensatormotor • C & hulpwikkeling vormen een serietrillingskring. – ! Uc > Unet is mogelijk ! – C berekend i.f.v. start- en bedrijfseigenschappen . Koppeltoerental d voor motor met bedrijfscondensator 1~ motor met hulpwikkeling met capacitieve aanloopfase • Soms wordt C uitgeschakeld na opstart. – Reden: • Motor kan eenmaal in bedrijf uit zichzelf verder draaien zonder hulpwikkeling – Voordeel: • Kiezen van C om een hoog aanloopkoppel te krijgen. • Op koppeltoerentalgrafiek: – Curve d 1~ motor met hulpwikkeling met capacitieve aanloopfase en capacitieve bedrijfsfase • Cstart uitschakelen? – Laag koppel blijft. – Lastkoppel te groot? • Motor zal niet draaien… • Oplossing: – Een startC voor de opstart – Een bedrijfsC tijdens regimetoestand • Op koppeltoerentalgrafiek: – Curve c • Curve b: bedrijfscondensator 1~ motor met hulpwikkeling met inductieve hulpwikkeling overzicht • Eenfasige motor zonder hulpwikkeling – Probleem? • Eenfasige motor met hulpwikkeling – Algemene configuratie – Met bedrijfscondensator – Met startcondensator – Met start- en bedrijfscondensator – Met inductieve wikkeling • Omkeren van de draaizin Omkeren draaizin?