Het lymfoedeem Het lymfestelsel is een netwerk van lymfevaten en lymfeknopen, [lymfe klieren]. Ze maken deel uit van ons lichamelijke reinigings- en afweersysteem. Door een stoornis in het lymfestelsel wordt overtollig weefselvocht onvoldoende afgevoerd. Lymfoedeem geeft een (lood)zwaar gevoel in armen of benen, een gevoel van spanning rondom polsen, vingers, enkels, ellebogen of knieën, meestal aan de zijde van het lichaam waar het lymfestelsel beschadigd is. Soms veroorzaken de zwellingen een zeurende of stekende pijn en stijfheid in gewrichten. Bewegingen kunnen beperkt worden. Het gewicht en de lichaamsomvang kunnen toenemen. De lymfevaten verzamelen het vocht dat zich in de cellen tussen onze organen bevindt. Via de lymfevaten vloeit dit weefselvocht naar de lymfeknopen. Deze knopen zitten vooral in onze liezen, oksels en hals. Zij filteren, reinigen en ontsmetten het weefselvocht. Ze filteren afvalstoffen als beschadigde cellen, virussen, schimmels en bacteriën uit het weefselvocht en maken eventuele ziekteverwekkers onschadelijk. Als delen van het lymfestelsel beschadigd zijn of ontbreken, dan wordt het weefselvocht niet of slechts gedeeltelijk afgevoerd. Het ophopende vocht veroorzaakt zwellingen. Dit heet lymfoedeem. Bij primair lymfoedeem zijn de afwijkingen aan het lymfestelsel aangeboren. Het oedeem ontstaat vaak pas na een trauma (verstapping, overbelasting etc.) of een operatie. Secundair lymfoedeem ontstaat door invloeden van buitenaf, denk aan een (wondroos)infectie, ernstige verbranding van de huid of een open botbreuk. Secundair lymfoedeem kan ook een gevolg zijn van bestralingen (behandeling van kanker) of een operatie waarbij het lymfestelsel beschadigd raakt.