PLAN TEN De levende natuur wordt verdeeld in 5 rijken: • het bacterierijk • het monerarijk • het schimmelrijk • het plantenrijk • het dierenrijk Het plantenrijk wordt gekenmerkt doordat de cellen een celwand, een grote vakuole en chloroplasten bezit. Vaatplanten worden gekenmerkt door het bezit van vaten waardoor het transport van water met opgeloste stoffen plaats vindt. De bekendste zaadplanten zijn de naaktzadigen en de bedektzadigen met de monocotylen en de dicotylen monocotyl dicotyl Bouw plant De planten waar wij dit hoofdstuk over praten is standaard een dicotyle plant. Deze is modulair opgebouwd Bouw van de plant 2 • Opperhuidweefsel: bescherming tegen uitdroging – Opperhuidcellen + cuticula – Kurk • Transportweefsel: vervoer water + opgeloste stoffen – Houtvaten (xyleem) – Bastweefsel (floeem) • Vulweefsel: opslag, vulweefsel, fotosynthese Geslachtelijke vrpl 1 Geslachtelijke vrpl 2 De stamper De meeldraad 1. 2. 3. 4. Helmdraad Helmknop Helmas helmhokje Rijping stuifmeelkorrel Dubbele bevruchting Zaadontwikkeling Na bestuiving en bevruchting: 1. uit vruchtbeginsel => vrucht 2. Uit zaadbeginsel => zaadje met daarin het kiemplantje. Verspreidingsvormen van vruchten en zaden klit scherm vrucht schieten Ontkieming De kiemplanten (de eerste echte blaadjes) ‘groeien’ op verschillende manieren door de aarde. • de zaadlobben worden door de grond getrokken en dan ontvouwen zich de eerste echte blaadjes (a) • opgevouwen worden ze door de grond getrokken, de zaadlobben blijven in de grond (b) • om de top zit een beschermend hulsje, boven de grond verdwijnt dit (c) Processen de plant Regeling in de plant • • • • • • • • • Cell enlargement - auxin stimulates cell enlargement and stem growth. Cell division - auxin stimulates cell division in the cambium and, in combination with cytokinin, in tissue culture. Vascular tissue differentiation - auxin stimulates differentiation of phloem and xylem. Root initiation - auxin stimulates root initiation on stem cuttings, and also the development of branch roots and the differentiation of roots in tissue culture. Tropistic responses - auxin mediates the tropistic (bending) response of shoots and roots to gravity and light. Apical dominance - the auxin supply from the apical bud represses the growth of lateral buds. Delayed leaf senescence. Leaf and fruit abscission - auxin may inhibit or promote (via ethylene) leaf and fruit abscission depending on the timing and position of the source. Delayed fruit ripening. Groei • • • • • • Celdeling Plasmagroei Vakuole vorming Vakuole versmelting Celstrekking Differentiatie IAA en groeirichting Groei worteltop Groei: primair meristeem: wortel Rol auxine op •Zijknopdormancy •Zijwortelvorming •vruchtontwikkeling Ethyleen stimuleert 1. Verkurking bladsteel 2. Rijping fruit Groei: prim.meristeem: stam= secundaire dikte groei Watertransport in plant Watertransport in plant door OSMOSE. Om een osmotische gradiënt te krijgen worden zouten en andere stoffen actief getransporteerd. Hierdoor twee stromen: • opwaarts door houtweefsel = xyleem • neerwaarts door bastweefsel = floeem Wateropname de celwand OSMOSE Water verplaatst zich door een semi permeabele wand in de richting van de hoogste concentratie Osmose in dierlijke en plantaardige cellen Wateropname wortelcellen Door de cellen Het cytoplasma van alle cellen staan via ‘stippels’ en plasmodesmata met elkaar in verbinding: de SYMPLAST Alle celwanden+ intercellulaire ruimten vormmen de APOPLAST Transportwegen vooral voor: cel tot cel Titel: Detail van de verschillende typen weefsel in eenjarig takje van de vlier Nederlandse naam: Vlier 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 lenticel epidermis kurk cambium collenchym sclerenchym floeem secundair xyleem primair xyleem merg Het kurkcambium ontstaat uit de bovenste cellaag van het collenchym, die het vermogen om te differentieren behouden heeft. Ga verder naar een detailopname van kurk. http://www.vcbio.science.ru.nl/virtuallessons/