Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II

Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
Aarde
Opgave 3 − Luchtstromen
Bestudeer de bronnen 1 en 2 die bij deze opgave horen.
1p
2p
3p
2p
10
Gebruik bron 1.
De klimaatgrafiek van Arusha vertoont twee pieken in de neerslagverdeling.
Geef de oorzaak van het ontstaan van deze twee pieken.
11
Gebruik bron 2.
Geef twee oorzaken voor de droge periode in Yangon.
12
13
In een bepaalde periode van het jaar is er een luchtstroming van Australië naar
het vasteland van Zuidoost-Azië. Deze luchtstroming verandert onderweg van
richting.
Wat is de oorspronkelijke windrichting bij Australië?
Wat is de windrichting bij het vasteland van Zuidoost-Azië?
Waardoor wordt de verandering van windrichting veroorzaakt?
Gedurende het jaar verschuiven de maxima en minima en de bijbehorende
windsystemen op het noordelijk halfrond veel meer dan op het zuidelijk halfrond.
Geef de verklaring voor dit verschil tussen het noordelijk en het zuidelijk
halfrond.
Je verklaring moet een situatiebeschrijving en een algemene regel bevatten.
▬ www.havovwo.nl
-6-
www.examen-cd.nl ▬
Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
Aarde
Opgave 3 − Luchtstromen
bron 1
Klimaatgrafiek Arusha (Tanzania)
35.0
32.5
30.0
neerslag
(cm) 27.5
25.0
22.5
20.0
17.5
15.0
12.5
10.0
7.5
5.0
2.5
0
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
38
32 temperatuur
C
27
21
16
10
4
0 -1
-7
-12
-18
-23
-29
-34
-40
bron 2
Klimaatgrafiek Yangon (Myanmar)
54.7
60.2
55.9
36.8
35.0
32.5
neerslag
(cm) 30.0
27.5
25.0
22.5
20.0
17.5
15.0
12.5
10.0
7.5
5.0
2.5
0
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
38
32
temperatuur
27
C
21
16
10
4
0 -1
-7
-12
-18
-23
-29
-34
-40
vrij naar: Christopherson, R.W, Geosystems, an introduction to physical
geography, Upper Saddle River, New Jersey, 2006
▬ www.havovwo.nl
-7-
www.examen-cd.nl ▬
Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
Opgave 4 − Plaatbewegingen, vulkanisme en aardbevingen in
het Middellandse Zeegebied
Bestudeer de bronnen 1 en 2 die bij deze opgave horen.
2p
2p
2p
14
15
16
Gebruik de bronnen 1 en 2.
Het Middellandse Zeegebied is een tektonisch actieve regio. Er zijn in dit gebied
verschillende vulkanen en eilandenbogen. In bron 1 zien we de ligging van de
eilandenbogen bij de Helleense subductiezone.
Leg uit waarom de buitenboog geen vulkanisme kent.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten.
Gebruik bron 2.
In het westelijke Middellandse Zeegebied tref je nauwelijks vulkanen aan.
Leg uit waarom er in landen als Spanje, Marokko en Algerije nauwelijks of geen
sprake is van vulkanisme.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten.
Afhankelijk van het type plaatbeweging ontstaan er verschillende eruptietypes.
Het eruptietype weerspiegelt zich in de vorm van de vulkaan.
Schrijf de cijfers 1 en 4 uit onderstaand schema op je antwoordblad.
Zet achter elk van beide cijfers het bijbehorende begrip.
type plaatbeweging
convergerend
divergerend
1p
1p
17
18
eruptietype
1
3
vulkaanvorm
2
4
Welke vulkaanvorm (zie bovenstaand schema) zul je in het oostelijke
Middellandse Zeegebied het meeste aantreffen, gelet op de tektonische
processen in dit gebied?
Er bestaat een verband tussen het type plaatbeweging (zie bovenstaand
schema) en de zwaarte van een aardbeving als gevolg van deze beweging.
Beschrijf dit verband.
▬ www.havovwo.nl
-8-
www.examen-cd.nl ▬
Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
Opgave 4 − Plaatbewegingen, vulkanisme en aardbevingen in
het Middellandse Zeegebied
bron 1
Vulkanisme in Griekenland
Egeische Zee
Methana
ar
Peloponnesos
m/ja
lk
a
n
G
is
EI
S
35 m
vu
E
Nisyros
ch
Santorini
e bi
b
nnen
oo
g Rhodos
CHE
PLA AT
b
Kreta
u
i
10
mm
/jaa
r
AFR
IKA
AN
SE
t
e
n
o
b
o
g
MIDDELLANDSE
ZEE
PL
AA
T
Legenda:
Helleense subductiezone
plaatbeweging
actieve vulkaan
0
100
200 km
vrij naar: Vulkanisme in Griekenland, Beukenkamp, P., Vulcanus roert de
trom, Geografie jaargang 16, nummer 6, juni 2007
bron 2
Tektoniek in het Middellandse Zeegebied
A. TEKTONIEK
1 : 32 000 000
E U R A Z I AT I S C H E
P L A AT
2,5 cm/jr.
IBERISCHE PLA AT
IRAANSE
P L A AT
N o o rd -A
n a to li s
u k li
c h e b re
jn
2,5 cm/jr.
APULISCHE
PLAAT
ANAT OLISCHE PLA AT
Bi tl
2,5 cm/jr.
is Z
ag ro
s
Bo
og
Vu
EGEISCHE
P L A AT
4 cm/jr.
g
lk
oo
ani
sche B
1 cm/jr.
Breuklijn/vermoedelijke breuklijn
Opschuivingsbreuk (convergentie)
Afschuivingsbreuk (divergentie)
Zijschuivende breuk (transform)
Extensie door afschuiving
Zeer zware aardbeving na 1975
(7 en hoger op schaal van Richter)
Vulkanische activiteit
Bewegingsrichting en snelheid
tektonische platen
A F R I K A A N S E P L A AT
He
llee
nse Boog
Cypri
sch
e
D o d e - Z e e b r eu k l i j n
1 cm/jr.
3 cm/jr.
ARABISCHE
PLAAT
2,5 cm/jr.
vrij naar: De Grote Bosatlas, 53e druk
▬ www.havovwo.nl
-9-
www.examen-cd.nl ▬