Handleiding statistische verwerking met de GR fx-9860 In onderstaande tabel staan 69 wiskundecijfers behaald door brugklassers. Als je de backup uit de ’CASIO~2 map hebt geïnstalleerd vind je deze lijst met MENU, STAT, SHIFT SETUP(MENU) Cursor op List File, FILE(F1) 2 5,1 4,8 3.7 4.2 5,1 5,1 5,3 5,3 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,1 6,3 6,4 6,4 6,4 6,4 6,5 6,5 6,7 6,7 6,7 7,0 7,0 7,0 7,0 7,0 7,1 7,1 7,3 7,4 7,5 7,5 7,5 7,7 7,7 7,9 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,0 8,2 8,3 8,3 8,5 8,5 8,5 8,5 8,5 9,0 9,0 9,1 9,1 9,1 9,5 9,5 9,5 9,5 9.9 Om de cijfers te verwerken is het makkelijker om ze in te delen in klassen. Zie onderstaande tabel. klasse frequentie [3; 4> 1 [4; 5> 2 [5; 6> 5 [6; 7> 16 [7; 8> 15 [8; 9> 20 [9; 10> 10 Als de 69 gegevens niet netjes op volgorde staan, kan de GR dat voor je doen. Doe ▸(F6) en dan TOOL(F1); SRT-A(F1) kies voor het sorteren van één list en kies List1 In het onderstaande gaan we uit van de klassenindeling. Neem als getallen voor de klassen de middens, dus 3,5 en 4,5 enz. Het programma KLAS~IND kan dit voor je doen, (die staat ook in de backup) De mediaan (enz.) is nu altijd een klassenmidden. Staafdiagram/frequentiepolygoon Om van deze tabel een staafdiagram/frequentiepolygoon te maken, moet je het volgende doen: 1. Ga naar menu STAT 2. In List2 staan de waarden van de klasse. Gekozen is voor de middens van de klassen. 3. In List3 de bijbehorende frequenties. • • • • • • • • • • GRPH(F1); SET(F6) Graph Type Xlist Ylist Frequency Mark Type GRH1(F1) Start : Width : DRAW(EXE) :Hist (Staafdiagram) :List2 : :List3 : 3 1 of xyLine (Frequentiepolygoon) List2 List3 1 o EXE EXE Centrum- en spreidingsmaten Om de verschillende centrum- en spreidingsmaten wilt bepalen, moet je het volgende doen: • • • • • CALC(F2); SET(F6) 1Var Xlist :List2 1Var Freq :List3 EXE rest niet van toepassing (nvt) 1VAR(F1); er verschijnt een tabel 1-Variable x bar = 7.55797101 Sum x = 521.5 sum x^2 sigma x sx n minX Q1 Med Q3 maxX Mod Mod Mod = 4071.25 = 1.37138518 = 1.38143209 = 69 = 3,5 = 6,5 = 7,5 = 8,5 = 9,5 = 8,5 n=1 F=20 Betekenis Gemiddelde De som van alle getallen, rekening houdend met de freq. nvt Standaardafwijking (vroeger x sigma n) nvt (vroeger x sigma n – 1) Aantal, dus som van de freq. Minimale waarde 1ste kwartiel Mediaan 3de kwartiel Maximale waarde Er is één modus, zijn freq. is 20. Zijn er meer, dan zeggen we: er is geen modus. NB: Q1, Med en Q3 zijn alleen te bepalen bij absolute frequenties. Boxplot Om een boxplot te maken moet je het volgende doen: • • • • • GRPH(F1); SET(F6) Graph Type Xlist Frequency Outliers • GRH1(F1); Er verschijnt een boxplot, na TRACE (Shift TRACE(F1) ) kun je de waarde van de 5 belangrijke getallen zien :Box(F2) op de tweede regel staat nu MedBox :List2 :List3 :Off EXE NB: Boxplot is alleen te tekenen bij absolute frequenties. Heeft het kleinste getal (of het grootste) frequentie nul, dat noemt de GR dit toch minX (maxX) en dat is FOUT. Sla getallen met frequentie nul dus over. Absoluut en relatief De frequenties zijn absolute getallen. Om nu in List4 de relatieve frequenties van List3 te krijgen moet je het volgende doen: • Zet de cursor op het kopje List 4: OPTN; LIST(F1); (F6); (F6); %(F4); OPTN; LIST(F1); List(F1); 3; EXE. Op de GR staat nu het volgende: List2 List3 List4 3,5 1 1.4492 4,5 2 2.8985 5,5 5 7.2463 6,5 16 23.188 7,5 15 21.739 8,5 20 28.985 9,5 10 14.429 In Lis4 staan nu de relatieve frequenties in procenten. Het totaal is 100. NB: Het eerste getal in list 3 lijkt 1.4492, maar als je de cursor erop zet zie je rechts onder 1.449275362 Het getal in de tabel is AFGEKAPT. Als je het zelf afrondt, moet je 1.4493 nemen. Cumulatieve frequenties Om nu de relatieve frequenties van List4 om te zetten in cumulatieve of somfrequenties doe je het volgende: • Zet de cursor op het kopje List 5: OPTN; LIST(F1); (F6); (F6); Cuml(F3); OPTN; LIST(F1); List(F1); 4; EXE. • Zet de cursor op het kopje List 2: OPTN; LIST(F1); List(F1)21 + 0,5 EXE Dit moet omdat bij de cumulatieve frequentie de RECHTER klassengrens moet worden gebruikt. Een freq. polygoon wordt nu een somfreq. polygoon. Op de GR staat nu het volgende: List2 4 5 6 7 8 9 10 List3 1 2 5 16 15 20 10 List4 1.4492 2.8985 7.2463 23.188 21.739 28.985 14.495 List5 1.4492 4.3478 11.594 34.782 56.521 85.507 100 In List5 staan nu de cumulatieve frequenties. Heb je List4 niet nodig, dan maak je de cum.freq. direct uit List3 als volgt: Zet de cursor op het kopje List 4: OPTN; LIST(F1); ▸(F6); ▸(F6); Cuml(F3); OPTN;LIST(F1);▸(F6); ▸(F6); %(F4); ▸ (F6); List(F1); 3; EXE Doe nu nog even MENU, STAT, SHIFT SETUP(MENU) Cursor op List File, FILE(F1) 1