Bouwend Nederland Advies Voorlichtingsbijeenkomst contactgroep Financiën Regio Zuid: “VAR wordt afgeschaft, Wat nu?” door: Chantal Bos Maart 2016 Programma • Even voorstellen • Wet DBA (geen nieuwe wet, maar een afschaffing van een wet!) • Hoe werkt het ook al weer? • Beoordeling overeenkomsten • Modelovereenkomst bouw & infra (cao afspraak) • Overgangsperiode • Vragen Even voorstellen Stukje geschiedenis • Niks / VAR / BGL / DBA • Alternatief gewenst lobby belangenorganisaties: – ‘papiertje’ om vrijwaring te krijgen – Opdrachtgever medeverantwoordelijkheid door maatschappelijke positie ZZP-er • Rol Belastingdienst • Rol UWV Wet DBA • Wat staat er in de wet? – Dat de VAR wordt afgeschaft. Dat is alles • Faciliteit Belastingdienst? – Belastingdienst kan van te voren een modelovereenkomst checken (bestaand recht) – Ter voorkoming dat er duizenden modellen worden voorgelegd voorbeeld overeenkomsten en sectorale overeenkomsten (Wiebes) – Vergemakkelijkt het handhaven voor de Belastingdienst • Wat wordt er nog meer afgeschaft? – Dat een ZZP-er geen uitkering kan aanvragen – UWV kan daardoor onderzoek door Belastingdienst opstarten Hoe werkt het ook al weer? Arbeid in dienstbetrekking? ja loonheffing ja loonheffing Nee Fictieve dienstbetrekking? Nee Arbeid in Zelfstandigheid VAR versus DBA IH LH Nadeel ZZP: Opdrachtgever geen IH bewijs, kent voorwaarden en zelf opletten bij aangifte omstandigheden vooraf Arbeid in dienstbetrekking? • Arbeid verrichten – persoonlijke nakomingsplicht (geen vrije vervanging) – inspanningsplicht • Gezag – taken, manier van uitvoeren, middelen • Loon – uurloon – stukloon Fictieve dienstbetrekking? • Aanneming van werk • Agenten • Stagiairs • Uitzending • Bestuurders • Etc. Fictieve dienstbetrekking = Loonheffing Gelijkgestelden • Arbeid die gelijk kan worden gesteld aan arbeid in dienstbetrekking: – Maximaal 1 of 2 opdrachten per jaar – Persoonlijke verrichting van de arbeid – Overeenkomst voor minimaal een maand – Minimaal 2 dagen per week, ongeacht uren – Vergoeding hoger dan 40% van het minimumloon – Geen familieverhouding Fictieve dienstbetrekking • Aanneming van werk is een fictieve dienstbetrekking, tenzij: – Er samen wordt gewerkt met een SCHRIFTELIJKE! Aanneemovereenkomst of Onderaanneemovereenkomst in de zin van 7:750 BW – Er sprake is van Zelfstandig Ondernemerschap Modelovereenkomst • In principe alleen als er twijfel bestaat over de aard van de arbeidsrelatie • Maar aanneming van werk is een fictie • Cao Bouw & Infra: – Protocolafspraken artikel 96 lid 8: • Modelovereenkomst bouw & infra • VOL VCA certificaat Modelovereenkomst • Cao partijen bouw & infra maken een model • Werkingssfeer verplichting om met dat model te werken • Dus: niet zelf een model voorleggen! • En ook niet het model van ZBO/ZZP Nederland (zij zijn geen partij bij de cao) Wat staat er in het model • Dat.. – er niet wordt gewerkt onder gezag, en dat het gezag ook volledig uitgesloten is • NIET: gezag over wijze van uitvoering of taken • WEL: organisatorisch gezag (zoals planning en veiligheid) – er wordt gewerkt volgens aanneming van werk (7:750 BW) of overeenkomst van opdracht (7:400 BW) – er een resultaatsverbintenis wordt aangegaan – geen persoonlijke nakomingsverplichting Opletten met invullen van het model! • De resultaatsverbintenis bepalen: – Bij opdracht = de werkzaamheden resulteren in een (bijv.) advies, tekening, berekening (intellectueel of creatief) – Aanneming van werk = het werk van stoffelijke aard • Onvolledig (de output is onduidelijk) geen sprake van een resultaatsverbintenis maar inspanningsverbintenis GEVOLG: geen vrijwaring! • Conclusie: simpelweg overeenkomst downloaden en samen ondertekenen heeft geen zin. Ook invullen! Geldt ook voor… • De vrije vervanging (geen persoonijke nakomingsverplichting voor de arbeid): – ZZP-er mag zich volledig vrij en willekeurig laten vervangen – MAG: Afspreken dat ZZP-er meldt wanneer hij zich laat vervangen ook en eisen stellen in lijn met de Wet Arbeid Vreemdelingen en eis over VCA VOL – MAG NIET: persoonlijke eisen of kwaliteiten stellen, een pool van ZZP-ers oprichten, van te voren regelen door wie hij zich mag laten vervangen etc. Papier + praktijk • Papier en praktijk moeten met elkaar overeen komen • Wezen gaat voor schijn: – Wat was het oogmerk van de partijen – Hoe is daaraan uitvoering gegeven – Rekening houden met de maatschappelijke positie Handhaving 1 • Overgangsperiode tot 1 mei 2017: – Vanaf 1 mei 2016 gaat Belastingdienst handhaven met zachte hand geen boetes of naheffingen maar advisering en voorlichting • Vanaf 1 mei 2017: – Handhaving door Belastingdienst boetes en naheffingen – VAR kon niet terug in de tijd. DBA wel dus: – Handhaving tot 5 jaar terug maar – Tot 1 mei 2016 tenzij er geen geldige VAR was voor die tijd! • VAR WUO + kopie geldig id met daarop nationaliteit! Handhaving 2 • ZZP-er kan vanaf 1 mei 2016 een uitkering bij het UWV aanvragen • Aantonen dat hij feitelijk heeft gewerkt als werknemer • UWV stelt onderzoek in, bij gegrond vermoeden wordt Belastingdienst ingeschakeld: – Naheffing tot 5 jaar terug maar – Tot 1 mei 2016 tenzij er geen geldige VAR was voor die tijd! – VAR WUO + kopie geldig id met daarop nationaliteit! Plan van aanpak • Maak een inventarisatie van alle opdrachtnemers en onderaannemers zonder personeel die bij u in de organisatie werken • Kijk goed naar de manier waarop deze opdrachtgevers en onderaannemers voor u werken • Ga na of de werkzaamheden of manier van werken door de opdrachtnemers of onderaannemers twijfel oproept over het wel of niet aanwezig zijn van een arbeidsrelatie, gelijkgestelde of fictie Meer weten? • Ga naar de cursus “Aan de slag met ZZP-ers” voor praktijkvoorbeelden, mogelijke oplossingen en precieze kaders die gelden voor: – Aanneming van werk 7:750 BW – Overeenkomst van opdracht 7:400 BW – Met name hoe hiermee in de PRAKTIJK (en niet zo zeer op papier!) mee om te gaan – Ook arbeidsrechtelijk, arbo en veiligheid en in het kader van de Wet Aanpak Schijnconstructies Cursus ‘Aan de slag met ZZP-ers” Vragen? Zijn er nog vragen? Log in op www.bouwendnederland.nl Maak je eigen account aan! En blijf op de hoogte! - - Modelbrieven - Modelcontracten - Algemene voorwaarden Meest gestelde vragen en casussen uit de praktijk Volg ons op Twitter: @BNLAdvies Bedankt voor uw aandacht! mr. C.M. (Chantal) Bos Bouwend Nederland Advies – 079 32 52 250 [email protected]