Elektrische arbeid en vermogen TV Elektriciteit Elektrische arbeid Wat heb je nodig om arbeid te leveren? Wat heb je nodig om arbeid te leveren? Wat heb je nodig om arbeid te leveren? ENERGIE Wat heb je nodig om elektrische arbeid te leveren? Wat heb je nodig om elektrische arbeid te leveren? Elektrische ENERGIE Besluit • In alle gevallen bezit een object een vorm van energie. • De voetballer, • De sportwagen, • De fietser, • …. • bezitten energie opgeslagen in voedsel of brandstof die getransformeerd wordt in arbeid. Boormachine • Welke energieomzetting vindt er plaats? • Elektrische energie bewegingsenergie + warmte • Wat is elektrische arbeid? • Het omzetten van elektrische energie in een andere energievorm is het verrichten van arbeid. • De elektrische arbeid is de totale hoeveelheid energie die omgevormd wordt. Gloeilamp • Welke energieomzetting vindt er plaats? • Elektrische energie lichtenergie + warmte-energie • Wat is elektrische arbeid? • Het omzetten van elektrische energie in een andere energievorm is het verrichten van arbeid. • De elektrische arbeid is de totale hoeveelheid energie die omgevormd wordt. Definitie • De elektrische arbeid is de totale hoeveelheid energie die omgevormd wordt. • W komt van Work • E = Energy = W Grootheid Symbool Arbeid W Eenheid Symbool Joule J Eenheden van energie SI-stelsel Praktische eenheid • Joule • Calorieën Hoe wordt arbeid gemeten? • In een woning wordt de arbeid gemeten met een kilowattuurmeter. • Vandaar dat de “kWh” (lees kilowatt-uur) de praktische eenheid is van arbeid. Eenheden van arbeid SI-stelsel Praktische eenheid • Joule • kWh Definitie • Arbeid wordt eveneens energieverbruik genoemd omdat energie de mogelijkheid biedt om arbeid te verrichten. • Het omzetten van elektrische energie in een andere energievorm is het verrichten van arbeid. Grootheid Symbool Arbeid W Eenheid Symbool Joule J Opwekken van elektrische energie • http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2164830 • https://www.electrabel.com/nl/corporate/activiteiten/productie? ns_mchannel=redirect&ns_source=corporate&ns_campaign=pe rmanent&ns_linkname=activitiesreport&ebl_redirect=activiteite nverslag Elektrisch vermogen Eerste manier Voorbeelden 60 W 800 W 1000 W 2500 W Gloeilamp Wat staat er op de verpakking van een lamp? Maw. Geef een kenmerk. 40 W / 60 W / 100 W Wat betekent dit? Welke energieomzetting vindt er plaats? Waar zit het verschil? Elektrische energie lichtenergie + warmte Wanneer we iedere lamp dezelfde elektrische energie geven (dezelfde elektrische arbeid laten leveren), waar zit dan het verschil? • Welke lamp brandt het langst? • • • • • • • Wat betekent dit? • De hoeveelheid energie die per seconde door de lamp wordt opgenomen of afgegeven, wordt vermogen genoemd. • Hoe meer energie per seconde, hoe groter het vermogen. Definitie • De elektrische energie die per tijdseenheid omgevormd wordt, noemt men het elektrisch vermogen “P” • P komt van Power Grootheid Symbool Vermogen P Eenheid Symbool Watt W Formule (1) • P = W / t (E=W) • P is het elektrisch vermogen, uitgedrukt in Watt “W”. • t is de tijd, uitgedrukt in seconden “s”. Formule (2) •W=Pxt • W is de elektrische arbeid, uitgedrukt in Joule “J” • P is het elektrisch vermogen, uitgedrukt in Watt “W”. • t is de tijd, uitgedrukt in seconden “s”. Herhaling SI eenheid • Een gloeilamp van 100 W is gedurende 60 seconden aangesloten op 230 V. • De lamp heeft dus een elektrische arbeid verricht van 6000 J. • Een verwarmingstoestel levert een arbeid van 60000 J per minuut. • Het verwarmingstoestel heeft dus een vermogen van 1000 W. Herhaling praktische eenheid • Wanneer een lamp van 60 W gedurende 10 h brandt, dan heeft deze lamp een arbeid (energie) “W” geleverd van: • formule: W = P x t = 60 W x 10 h =600 Wh. Elektrisch vermogen Tweede manier Proef • Schakel telkens een gloeilamp van 25 W, 40 W en 60 W en meet de spanning en de stroomsterkte. Besluit •P=UxI Afgeleide formules van •W=Pxt •W=UxIxt •I=U/R • P = U2 / R • W = (U2 x t)/ R •Q=Ixt •W=UxQ Proef: energiemeter Doel • Met een energiemeter zullen we van een aantal toestellen het vermogen en energieverbruik bepalen, via meting en berekening. Werkwijze • Een halogeenlamp is op het elektriciteitsnet aangesloten via een energiemeter. • We lezen op de energiemeter de gevraagde grootheden af. Benodigdheden Gebruikers • Halogeenlamp • Soldeerbout • Laptop • Boormachine Kenmerken • 230V / 120W Metingen en berekeningen Gebruiker Gemeten spanning Gemeten stroom Gemeten vermogen Berekend vermogen Tijd Gemeten arbeid Berekende arbeid Halogeenlamp U (V) I (A) P (W) P (W) t (h) W (kWh) W (kWh) Besluit • De halogeenlamp zet elektrische energie om naar lichtenergie en warmte-energie. •… Praktische tip • Monteer steeds een lamp met een vermogen lager of gelijk aan de toegelaten maximum waarde die genoteerd staat op het toestel. Is hier aan voldaan? • Respecteer de afstand tussen de lamp en een voorwerp. • Bij het monteren van een halogeenlamp de lamp nooit rechtstreeks de lamp met de vingers vast nemen. Vette vingers kunnen op de behuizing terechtkomen. Wat voor een grotere verhitting van de lamp en een kleinere levensduur van de lamp zorgt.