Borstvoeding

Borstvoeding:
voorbereiding tijdens de
zwangerschap
1
Deze folder geeft u algemene informatie over borstvoeding. Het Van WeelBethesda ziekenhuis stimuleert het geven van borstvoeding. De eerste zes
maanden heeft uw baby niets anders nodig dan borstvoeding. Het is de
beste start voor uw baby, die alleen u kunt geven. Het Van Weel-Bethesda
ziekenhuis is sinds 2010 ook in het bezit van het borstvoedingscertificaat
van Unicef. Daarmee hopen we u op een goede manier kunnen begeleiden
met het geven van borstvoeding.
Borstvoeding is de beste start!
Borstvoeding is de beste start voor een baby. De eerste borstvoeding heet
colostrum, dat is dikke gele melk die iedere zwangere maakt in de zwangerschap,
om de baby direct te kunnen voeden na de geboorte. Colostrum is rijk aan
antistoffen en biedt bescherming tegen allerlei infecties. Ook bevat de colostrum
veel eiwitten en relatief weinig vet. Tevens werkt het laxerend, zodat de baby snel
zijn meconium kwijt raakt. Meconium is de eerste ontlasting van de baby en is
meestal zwart en kleverig.
Na enkele dagen verandert de colostrum in ‘normale’ melk. Deze melk past zich
aan, aan de leeftijd en ontwikkeling van de baby. Borstvoeding bevat precies de
juiste hoeveelheden voedingsstoffen, antistoffen en groeihormonen.
Ook de baby is er helemaal klaar voor. De aangeboren reflexen die de baby heeft,
zijn gericht op het zoeken naar de borst. Toch is het geven van borstvoeding een
kunst die aangeleerd moet worden. We helpen u graag hierbij, ondanks deze
vanzelfsprekendheid van de baby, is hulp bij de borstvoeding veelal vaak
gewenst.
Waarom is borstvoeding de beste start voor de baby?
 De samenstelling is afgestemd op de leeftijd van de baby;
 Het is hygiënisch.
 Het heeft de juiste temperatuur.
 Borstvoeding geeft minder kans op allergieën.
 Het heeft een laxerende werking.
 Het is licht verteerbaar.
 Het ondersteunt het afweersysteem van de baby, waardoor minder kans op
infecties van o.a. luchtwegen, middenoor, maag darmstelsel
 Het draagt bij aan een goede hersen- en kaakontwikkeling.
 Bescherming tegen ziektes zoals obesitas, en diabetes mellitus type 1.
2
Waarom is borstvoeding de beste start voor de moeder
 Het is goedkoop.
 Geen verpakking, dus geen afval.
 U hoeft het niet klaar te maken.
 Minder bloedverlies na de geboorte, baarmoeder trekt sneller samen.
 U bent sneller op oude gewicht.
 De menstruatie blijft langer uit
 Minder kans op borst en eierstokkanker voor de menopauze.
 Minder botontkalking op oudere leeftijd.
Huid op huid contact
Direct na de bevalling, maar ook in de kraamtijd is huid op huidcontact heel erg
belangrijk. De baby ligt bloot op de blote borst van de moeder. Hierdoor komt het
hormoon oxytocine vrij. Oxytocine bevordert onder andere het toeschieten van de
melk.
Huid op huidcontact geeft vele voordelen:
 Hechting van moeder en kind.
 Reflexen worden gestimuleerd.
 Grotere kans op succesvolle borstvoedingsperiode.
 Baby huilt weinig, ervaart weinig stress en is kalm.
 Houdt zich beter op temperatuur.
 Stabiele ademhaling en hartslag.
 Hogere bloedsuikers.
Kennismaken met uw baby
De eerste uren na de geboorte is de baby meestal rustig en alert. Als de baby dan
op zijn buik, bloot tegen moeder aanligt, worden zijn reflexen optimaal
gestimuleerd. Na enige tijd gaat de baby zelf op zoek naar de tepel om te zuigen.
Deze situatie is ideaal voor het kennismaken met de baby.
U mag dan ook minimaal een uur lang met uw baby huid op huid contact hebben,
voordat de arts of verloskundige uw baby gaat nakijken en wegen. Mits de
conditie van moeder en kind dit toelaat.
Borstvoeding op verzoek (borstvoeding on demand)
Wij adviseren u te voeden “op verzoek” van de baby. Dat betekent zo vaak
voeden, als de baby om voeding vraagt. Geef acht tot twaalf voedingen per dag,
liever twaalf keer dan acht keer. Dit is om de voeding op gang te brengen. Is de
borstvoeding goed op gang dan adviseren wij u te voeden op verzoek. U volgt dan
het normale gedrag van een baby. U kijkt naar de baby en niet naar de klok. Om
geen voedingssignalen te missen, is het belangrijk om uw kindje dicht bij u in de
3
buurt te houden. Dit noemen we rooming in. Het is ook belangrijk voor een goede
hechting en het opbouwen van een band met uw baby.
Bij het gebruik van een fopspeen, zal de baby voedingen gaan overslaan. U mist
voedingssignalen van de baby. De baby kan met de fopspeen in slaap vallen,
zonder dat u de baby gevoed heeft. Tevens heeft een baby met een fopspeen een
andere zuigtechniek en het zuigen op een speen kost de baby ook energie. In
plaats van de fopspeen kunt u de baby veel beter een keer extra aanleggen.
Daarom gebruiken wij op de kraamafdeling voor kinderen die de borst krijgen, in
principe geen fopspeen.
Als u in het verloskundig centrum Cura Vita komt bevallen, dan verblijft u op een
kraamsuite. Op de kraamsuite staat “gezinsgerichte zorg” centraal.
Door samen te zorgen voor uw kind willen we het verblijf in het ziekenhuis zoveel
mogelijk op thuis laten lijken.
Voorbereiding van uw borsten
 Is in principe niet nodig.
 Koop pas na de bevalling een goed passende voedings bh.
 Geloof niet in de oude bakerpraatjes, waar de borsten geruwd moesten
worden met oude tandenborstels en koud water. Dit is echt niet nodig.
Ingetrokken tepels
Sommige vrouwen hebben ingetrokken tepels, dat is niet erg. Indien u twijfelt of u
ingetrokken tepels heeft, overleg dan in de zwangerschap met uw verloskundige
of zij naar uw borsten wil kijken. U kunt dan nog zo nodig advies vragen aan de
lactatiekundige IBCLC.
Sommige baby’s hebben moeite met het aanhappen van ingetrokken tepels,
andere helemaal niet. Wat u in ieder geval nodig hebt, is goede hulp bij de eerste
keer aanleggen. Deze hulp kan zijn een ervaren kraamverzorgster,
kraamverpleegkundige, of verloskundige.
Indien u problemen ervaart met het geven van borstvoeding, wacht dan niet te
lang. Neem contact op met een van de vrijwilligers van LLL of VBN, of met een
lactatiekundige IBCLC.
Voedingsadvies
U mag in principe alles eten als u borstvoeding geeft. Wel is het voor uzelf
verstandig om gezond en gevarieerd te eten. Zorg dat u zelf ook voldoende drinkt.
Drink naar dorstbehoefte. Het is af te raden om alcohol te gebruiken of te roken
omdat alcohol en nicotine in de moedermelk terecht komt. Wees ook matig met
cafeïne, niet meer dan 4 à 5 kopjes per dag.
4
Borstvoeding en medicijnen
Indien u medicijnen gebruikt, kunt u meestal gewoon borstvoeding geven. Vraag
dit na bij uw arts of lactatiekundige of de combinatie van de medicijnen die u
gebruikt, samen kan gaan met het geven van borstvoeding. Soms kunnen
medicijnen bijwerkingen hebben en is het verstandig om over te gaan op andere
medicatie.
Borstoperatie
Indien u ooit een borstoperatie heeft ondergaan, vraag dan in uw zwangerschap
al een consult aan bij een lactatiekundige IBCLC. Zij kan u persoonlijk advies
geven of er problemen te verwachten zijn, bij het geven van borstvoeding.
Het is meestal wel mogelijk om borstvoeding te geven.
Zie de adressenlijst voor het vinden van een lactatiekundige bij u in de buurt.
U kunt ook een afspraak met de lactatiekundige van het ziekenhuis maken.
Tijdens de zwangerschap bieden we het consult gratis aan.
Wanneer mag u geen borstvoeding geven?
Indien u lijdt aan de ziekte HIV/Aids, wordt het in Nederland afgeraden om
borstvoeding te geven. Dit geldt ook wanneer uw baby lijdt aan een zeldzame
stofwisselingsziekte zoals galactosemie.
Borstvoeding en een baan
Als u weer gaat werken, kunt u gewoon doorgaan met het geven van
borstvoeding.
 U heeft recht om op het werk te kolven of de baby te voeden.
 Dit mag ¼ van uw werktijd in beslag nemen.
 U hoeft dus niet in uw pauze te kolven.
 Bespreek uw wens om borstvoeding te blijven geven met uw werkgever.
Lees de Arbowet nog eens na. www.arboportaal.nl.
 De werkgever dient voor een geschikte kolfruimte te zorgen.
U dient zelf voor een goede kolf te zorgen. Zorg dat u een koeltasje heeft om de
afgekolfde melk mee naar huis te vervoeren.
Ga op de leeftijd van zo’n 4 - 6 weken oefenen met het afkolven van moedermelk
en oefen een paar keer per week met uw kindje om uit een flesje te drinken. De
fles kan beter niet door de moeder zelf worden gegeven.
Informatieavonden
Indien u borstvoeding wilt gaan geven is het aan te raden om een van de
informatieavonden te bezoeken. Er worden avonden gegeven door vrijwilligers, de
data zijn te vinden in de regionale kranten of op de website van LLL en VBN.
Tevens worden er avonden gegeven door de lactatiekundige in het ziekenhuis.
5
De data van deze avonden zijn te vinden op de website www.curavita.nl. U kunt
zich aanmelden via de website Op de polikliniek verloskunde ligt er een flyer voor
u klaar.
Heeft u nog vragen?
Neem dan contact op met één van de onderstaande organisaties of hulpverleners.
Lactatiekundige IBCLC (professionele ondersteuning bij borstvoeding)
Nederlandse Vereniging
Lactatiekundige IBCLC (NVL)
Werkzaam in
Zuid Holland en Zeeland
www.nvlborstvoeding.nl
Lactatiekundige Praktijk
Borstvoeding Zeeland
Ellen de Bruine
Borstvoedingsvragen/ cursussen (vrijwilligers)
06-12789696
Regio
Melissant
Zierikzee
Telefoon
0187-600998
0111-412927
Naam
Vanessa Holleman (LLL)
Lydia de Raad (LLL)
Landelijke informatie
Kenniscentrum Borstvoeding
Samenwerkende Borstvoeding
Organisaties (SBO)
La Leche Leaque (LLL)
Vereniging Borstvoeding
Natuurlijk (VBN)
Forum Samenwerkende
Borstvoedings Organisaties
www.borstvoeding.com
www.borstvoeding.nl
www.lalecheleague.nl
www.borstvoedingnatuurlijk.nl
www.borstvoedingsforum.nl
Vergoeding ziekenhuiszorg
Niet alle ziekenhuiszorg wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook betaalt u
altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar na of uw
bezoek en/of behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Meer informatie vindt
u op onze website onder ‘kosten en vergoedingen’ en op www.dezorgnota.nl
6
Aantekeningen
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
7
Borstvoeding: voorbereiding tijdens de zwangerschap
B12/03 10122015
8