samenvatting ORC De Stamper

Haalbaarheidsonderzoek ORC i.c.m. houtsnipperketel, zwembad De Stamper
Het zwembad “De Stamper” te Vriezenveen is het zwembad van de Gemeente Twenterand. Het
zwembad bevat een 25 meter bad en een instructiebad. In 2012 is er een houtketel naast het
zwembad geplaatst om te verduurzamen en energiekosten te minimaliseren. De houtketel is
eigendom van COGAS en wordt ook door COGAS geëxploiteerd.
Er zijn momenten waarbij de warmtevraag van het zwembad lager is dan de minimale capaciteit van
de houtsnipperketel. Hierdoor gaat er een gedeelte van de warmte verloren door de schoorsteen.
Een manier om deze warmte nuttig in te zetten is het toepassen van een Organic Rankine Cycle
(ORC). Een ORC is een bewezen techniek om met hoogwaardige warmte elektriciteit te produceren.
Daarnaast produceert de installatie laagwaardige warmte dat gebruikt kan worden voor het
verwarmen van baden en/of ruimtes.
Organic Rankine Cycle
Een ORC is te vergelijken met een stoomturbine. Een vloeistof wordt verhit waardoor het over gaat in
de gas fase en onder druk komt te staan. Het gas wordt langs een turbine geleid die een generator
aandrijft waarmee elektriciteit wordt geproduceerd. Een ORC werkt ten opzichte van een
stoomturbine met een andere vloeistof dan water, waardoor het proces op een lagere temperatuur
kan worden bedreven. Deze techniek wordt al toegepast, maar vooral bij zeer grote installaties,
motoren of ketels. Tegenwoordig zijn er ook kleinere systemen op de markt die al genoeg hebben
aan 300 kW thermische warmte.
Proces ORC
Subsidie
Een ORC in combinatie met een houtketel komt in aanmerking voor een SDE+ (Stimulering Duurzame
Energieproductie) subsidie. De SDE+ regeling stelt enkele eisen aan de installatie. Zowel de
houtsnipperketel als de ORC moeten nieuw aangeschaft worden. Dit betekent voor De Stamper dat
er geen SDE+ kan worden aangevraagd. De houtketel is immers al in gebruik vanaf 2012.
Een tweede eis is dat de netto elektriciteitsproductie minimaal 6% (SDE+ 2015) van de netto
energieproductie bedraagt. In 2016 is de categorie <10MWe samen gegaan met <100MWe.
Daarnaast wordt het rendement genomen op de ingaande warmte van de ORC en is het rendement
verhoogd naar 10%. De huidige kleine capaciteit ORC kan dit rendement niet behalen en is daarom
uitgesloten van een SDE+ subsidie.
Resultaten
Een ORC installatie in combinatie met een houtketel, waarbij de laagwaardige warmte nuttig ingezet
kan worden, is voor De Stamper met een SDE+ subsidie haalbaar. De investering is terugverdiend
binnen 5 jaar. Zonder een SDE+ subsidie is de case echter niet haalbaar.
Conclusie
Het zwembad De Stamper heeft al een houtketel staan, daarom wordt de installatie uitgesloten van
een SDE+ subsidie 2015. De case voor De Stamper is daardoor niet haalbaar. Desondanks kijken
COGAS en CCS naar nieuwe projecten.
Het haalbaarheidsonderzoek is opgezet in opdracht van COGAS en uitgevoerd door CCS. De studie is
mede mogelijk gemaakt door Provincie Overijssel.