Bloedtransfusie thuis Inleiding Uw behandelend (huis)arts heeft u verteld dat u extra bloed nodig heeft. Dat wordt ook wel bloedtransfusie genoemd. Het geven van extra bloed kan onder bepaalde voorwaarden bij u thuis verzorgd worden. Een bloedtransfusie mag pas thuis worden gegeven als u tenminste al één keer een bloedtransfusie in het ziekenhuis heeft gehad en er een mantelzorger aanwezig is. Dit wordt gedaan door gespecialiseerde verpleegkundigen van het Transmuraal Team. In deze folder leest u onder andere hoe een bloedtransfusie verloopt, en wat de risico’s kunnen zijn. Waarom bloedtransfusie? Rode bloedcellen Deze cellen zorgen ervoor dat het zuurstof in uw lichaam naar alle weefsels gebracht wordt. Als u rode bloedcellen krijgt, kunt u zich minder kortademig(benauwd)en/of minder moe gaan voelen. Bloedplaatjes De bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij de bloedstolling. Als u te weinig bloedplaatjes heeft, neemt de kans op bloedingen toe. Daarom is het belangrijk om de bloedplaatjes weer aan te vullen. U krijgt alleen het bloedproduct, dat ú nodig heeft; dus of alleen de rode cellen of de bloedplaatjes. Hoe krijg ik een bloedtransfusie? De bloedcellen of de bloedplaatjes worden toegediend via een infuus. Hetzij door een infuusnaaldje in uw arm of door een centrale lijn. Een centrale lijn is altijd eerder ingebracht door een arts van het ziekenhuis in een groot en dieper liggend bloedvat. 1 Als u de bloedtransfusie via een perifeer veneus infuus krijgt, dan brengt de verpleegkundige van het Transmuraal Team zelf het naaldje in. Waar komt het bloed vandaan en is het veilig? Het bloed dat u krijgt, komt van de Sanquin Bloedbank. Sanquin zorgt onder andere voor onderzoek op infecties, bewaring, bewerking en levering van het bloed. In principe is al het bloed dat van de Sanquin Bloedbank komt veilig en gecontroleerd. Toch is het nooit helemaal uit te sluiten dat er zich virussen in het bloed bevinden, die tot nu toe onbekend zijn. Het bloed wordt altijd gecontroleerd op Hepatitis B + C, syfilis, HIV en enkele andere virussen. Om het risico van besmetting met andere virussen zo klein mogelijk te houden, worden er veel voorzorgen genomen, zowel in de afname als de verwerking van het bloed. In Nederland hebben we dan ook één van de veiligste bloedtransfusiesystemen. Kan ik een bloedtransfusie weigeren? U kunt te allen tijde een bloedtransfusie weigeren. Maak dit goed duidelijk aan uw behandelend (huis)arts. 2 Zijn er vervangende middelen voor bloedproducten? Voor rode bloedcellen en bloedplaatjes zijn nog geen geschikte vervangende middelen beschikbaar. Tegenwoordig wordt veel gebruik gemaakt van groeihormonen om zodoende de aanmaak van nieuwe cellen te stimuleren. Wat doet het Transmuraal team? Het Transmuraal Team regelt alles voor u wat nodig is voor de bloedtransfusie: Meebrengen van de pomp en de te gebruiken materialen. Bestelling en aflevering van de materialen/medicijnen van de apotheek. Bestelling en aflevering van de bloedproducten. Voorbereiding Eén of twee dagen voor de bloedtransfusie wordt bij u een buisje bloed afgenomen voor het kruisen van uw bloed met het donorbloed. Het is belangrijk om te weten of uw lichaamstemperatuur goed is op de dag van de bloedtransfusie. Daarom moet u zich temperaturen. Uw lichaamstemperatuur mag niet hoger zijn dan 38ºC. Is uw temperatuur hoger, dan zal de verpleegkundige van het Transmuraal team altijd eerst overleggen met uw behandelend (huis)arts. 3 De bloedtransfusie Als de bloedtransfusie door kan gaan, dan wordt het infuus ingebracht op het met u afgesproken tijdstip. Het bloed wordt geleverd in zakjes. Er zijn meestal één of meer zakjes bloed nodig. Voordat het bloed wordt aangesloten, telt de verpleegkundige uw pols en wordt uw bloeddruk gemeten. De snelheid waarmee het bloed inloopt, wordt geregeld door de pomp. Per zakje bloed moet u rekenen op ongeveer 2½ - 3 uur inlooptijd (tenzij uw arts anders beslist). Als er meer zakjes bloed gegeven worden, dan wordt tussendoor het infuussysteem gespoeld met een zoutoplossing. Daardoor kan het iets langer duren. Per dag geven we maximaal drie zakjes bloed. Beslist de arts voor vier zakjes, dan wordt dit verdeeld over twee dagen. De infuusnaald kan in dat geval blijven zitten. De verpleegkundige blijft de eerste twintig minuten van de bloedtransfusie bij u en gaat hierna weg. De verpleegkundige komt later terug om het zakje te wisselen of om het infuus te verwijderen. Zij/hij is telefonisch direct te bereiken voor u. Het is erg belangrijk dat er tijdens de bloedtransfusie iemand bij u blijft die zo nodig de verpleegkundige direct kan oproepen, als er zich problemen voordoen. Kosten Voor informatie over vergoedingen adviseren wij u contact op te nemen met uw zorgverzekering. Controle De behandelend (huis)arts overlegt met u of en wanneer u weer terug moet komen voor controle. 4 Kan ik bijwerkingen verwachten? Soms kunnen er bijwerkingen optreden. Op de volgende pagina ziet u welke bijwerkingen dat kunnen zijn en wat u in dat geval moet doen. Mogelijke bijwerkingen Bijwerking Wat moet u doen Benauwdheid en/of pijn op de borst, hartkloppingen Neemt u direct contact op met het Transmuraal Team Koorts (> 2ºC stijging) met of zonder koude rilling Neemt u direct contact op met het Transmuraal Team Gevoelige insteekplaats van het infuus Neemt u direct contact op met het Transmuraal Team Koude rilling Neemt u direct contact op met het Transmuraal Team Huiduitslag en jeuk Deze bijwerking is vervelend maar onschuldig. Neem contact op met het Transmuraal Team. Hoofdpijn Deze bijwerking is vervelend maar onschuldig. Neem contact op met het Transmuraal Team. 5 Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u die altijd stellen aan uw behandelend arts. Heeft u specifieke vragen over het bloed van Sanquin Bloedbank Zuidwest Nederland, tel. (010) 463 06 30 of www.sanquin.nl Heeft u specifieke vragen voor of over het Transmuraal Team, tel. 06- 53 93 26 43. Wilt u uw mening geven over deze folder? Dat kan hier: www.asz.nl/foldertest/ 6 Albert Schweitzer ziekenhuis april 2016 pavo 0842