PODIUM DE VORSTIN Beleidsvisie 2016 – 2020 1. Inleiding Het gaat goed met Podium De Vorstin, maar niet goed genoeg. In vijf jaar tijd is Podium De Vorstin uitgegroeid tot een factor van betekenis in de Gooi en Vechtstreek. We hebben een coördinerende rol in vele culturele initiatieven in Hilversum en als poppodium hebben we alle Nederlandse acts die ertoe doen binnen de muren gehad, met uitzondering van Anouk en de Golden Earring. Nu staat de Earring geboekt voor oktober, dus dat komt goed. We hebben overwogen om Alleen Anouk nog als ludieke titel boven dit plan te zetten, maar dat zou suggereren dat er verder niet zo veel nodig is. En er is veel meer nodig. Want ondanks onze grote maatschappelijke impact, het artistieke succes en de oplopende bezoekcijfers gaat het financieel nog niet goed met De Vorstin. We kampen met een negatief eigen vermogen en een exploitatietekort. We zijn hard bezig om die problemen het hoofd te bieden. In deze beleidsvisie zetten we op hoofdlijnen uiteen hoe. 2. Trends en ontwikkelingen Aanbod Gevolg van de technische ontwikkelingen in de muziekindustrie is dat muziek via geluidsdragers steeds goedkoper wordt en muzikanten andere verdienmodellen moeten inzetten. Live spelen voor publiek is een belangrijke rol van inkomsten geworden. Dat betekent dat het muziekaanbod de komende jaren zal groeien. Echter, die groei vindt vooral plaats op de grote (zomer)festivals, omdat daar zowel het publieksbereik als de budgetten veel zijn. Het is voor podia van april tot oktober moeilijker geworden acts te boeken. Managements houden hun bands liever vast om hen in te kunnen zetten op festivals. Voor wat betreft de podia drijven de artiesten hun prijs op en zoeken ze het in toenemende mate in de grote zalen: Paradiso/Melkweg in Amsterdam, Patronaat in Haarlem, Paard in den Haag, 013 Tilburg of Effenaar Eindhoven, Oosterpoort in Groningen, Tivoli/Vredenburg in Utrecht. Landelijke spreiding is een belangrijk criterium. Gelegen tussen Utrecht en Amsterdam heeft Hilversum een achterstand ten opzichte van veel andere steden. Vraag De ontwikkeling van de vraag heeft negatieve invloeden ondergaan. Zo heeft de economische crisis zijn sporen achtergelaten. In combinatie met genoemde festivalisering heeft dat in de jaren 2010 – 2014 tot een structurele daling van het clubbezoek geleid. Desalniettemin weet De Vorstin vanaf 2013 een toenemend aantal bezoekers te trekken. In 2015 vestigden we met 58.000 bezoekers zelfs een record. Daar staat tegenover dat de horeca-uitgaven per bezoeker zijn gedaald. In Hilversum speelt daarbij de trend van ontgroening en vergrijzing mee. Al jaren trekken jongeren weg bij gebrek aan aanbod op het gebied van opleidingen en betaalbare huisvesting, wat al geleid heeft tot sluiting van jongerencafés. Met het verdwijnen van de HKU wordt deze situatie er niet beter op, zeker niet als je bedenkt dat het bezoek aan podia in de meeste steden wordt gedomineerd door studenten – die hebben we hier eenvoudigweg niet veel. Conclusie Als poppodium verdienen we ons geld met name in het eerste en het vierde kwartaal. Het komt erop aan die kwartalen rendabeler te maken. Gezien de grote concurrentie met de festivals doen we er verstandig aan om ons in Q2 en Q3 te concentreren op een andersoortige programmering door onze positie als podium van de stad te verbreden. We richten ons daarbij vooral op de doelgroepen tot 21 en vanaf 30, omdat daar de meeste massa is te halen. De tussengelegen groep, met name de middelbaar- en hoger opgeleiden, verliezen we daarbij niet uit het oog. Weliswaar is deze groep kleiner, maar zeker niet onbelangrijk. Daarom gaan we meer investeren in jong talent en het ontwikkelen van eigen programma’s. 3. Ambitie: Podium van de stad Belangrijkste constatering na ruim 5 jaar is dat we onze maatschappelijke inbedding hebben vergroot; we zijn een factor van betekenis in de Gooi en Vechtstreek. Dat geldt voor onze rol in het culturele veld, maar ook voor het bezoek: 50% van de totale bevolking is hier minstens één keer binnen geweest. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst. Die is erop gericht om meer nog dan tevoren het live Podium van de stad te worden, voor de gehele samenleving. Naast een professionele muziek- en theaterprogrammering willen we de sfeer behouden van een culturele vrijplaats waar jong talent zich kan ontwikkelen. In samenwerking met culturele en maatschappelijke partners willen we uitgroeien tot de creatieve en maatschappelijke hotspot van de stad, in nauwe verbintenis met het publiek: hier vindt het publieke debat plaats, hier genieten we samen van allerlei vormen van live muziek en entertainment, hier maken we met elkaar de stad. Dat brengt ons tot vijf speerpunten, die in het volgende hoofdstuk worden uitgewerkt: 1. Culturele aanjager 2. Nieuw talent 3. Eigen programmering 4. Commerciële activiteiten 5. Efficiency 4. Speerpunten 2016 – 2020 4.1 Culturele aanjager We willen onze rol als aanjager van culturele activiteiten in Hilversum versterken, verbreden en formaliseren. Voor het leeuwendeel van de culturele activiteiten was De Vorstin hetzij initiatiefnemer dan wel werden we gevraagd om te participeren of te ondersteunen: Paasfestival – initiatiefnemer, coördinatie, festival promotie TOP 2000 - mede initiatiefnemer, deelnemer, evenement promotie Rondje 35 - bijdrage promotie evenement Koningsdag - samenwerking Kerkbrink, programma, promotie, realisatie Winter Circus - promotie en ticketverkoop Bosjesfestival – promotie en ticketverkoop Daarnaast ondersteunen we het Muziek Centrum van de Omroep bij hun programmering, hetzelfde doen we voor de Bibliotheek. Voorts organiseren we de Gezondheidsstudio voor Ter Gooi en zijn we de initiatiefnemer van het cultuurplatform. Steeds vaker worden we door de gemeente en door sociale/culturele partners gevraagd om hen te helpen of om een project weer vlot te trekken. Met name bij het afgelopen Top 2000-festival viel ons op hoe veel dynamiek er in de samenleving zit; Verenigingen, scouting, sportclubs, de fanfare; allemaal kwamen ze in actie. De stad heeft een grote culturele potentie die onvoldoende wordt gebruikt. Wij willen ons inspannen om die creatieve dynamiek aan te jagen, teneinde de culturele zelfredzaamheid te versterken. Daar zoeken we een passende, iets meer geformaliseerde rol voor; Het is nu nog te ad-hoc. In dat kader zijn we in gesprek met het Stadsfonds om hen te ondersteunen bij middelgrote en grote aanvragen. Verder willen het publiek een grotere rol geven in de culturele ideeënvorming, met het oprichten van een stadsplatform. Ook daar kunnen ideeën uitkomen waarvoor Podium de Vorstin de logische locatie is. 4.2 Nieuw talent De Vorstin wil jong talent een kans geven om zich te ontwikkelen en te profileren. Dat geldt voor onder meer muzikanten, bands, cabaretiers, dj’s of vj’s. Maar ook producers, multi-media ontwerpers, game ontwikkelaars etc. geven we graag een kans. Deze worden op individuele basis en via het onderwijs bereikt. Lokaal muzikaal talent Eind 2011 is een pad uitgezet om talentvolle regionale bands te stimuleren en te ondersteunen (zowel artistiek, organisatorisch als op het gebied van professionalisering). Dat loopt via een open podium, regionale bandwedstrijd, deelnemer aan festivals, bandcoaching tot aan het voorprogramma op het hoofdpodium en uitwisseling met andere podia. Dit aanbod versterken we door samenwerking te zoeken met diverse muziekdocenten in Hilversum. Daarnaast is er de mogelijkheid om met andere lokale bands te spelen op het maandelijks minifestival PlugPlay eindigend met een Best of Festival. Iedere 2 jaar wordt er een lokale bandwedstrijd gereorganiseerd onder de noemer Gooise Goden; de winnaar gaat door naar de Provinciale wedstrijd Hollands Glorie waarvan de besten doorgaan naar een landelijke finale. De meest veelbelovende bands stromen door naar de mogelijkheid om te spelen als voorprogramma bij een nationale of internationale act. Bovendien worden deze acts onder de aandacht gebracht van collega-programmeurs van andere podia en festivals. Verder willen we een podium zijn voor amateurbands. In samenwerking met de Gooise Scholenfederatie hebben we een schoolbandwedstrijd in voorbereiding. Speerpunt voor de komende periode is het verbinden van lokaal talent met de muziekindustrie. We hebben de onafhankelijke platenmaatschappijen regelmatig over de vloer; niet alleen houden ze hun jaarvergadering bij ons, we hosten ook hun manageroverleg. Dat netwerk willen we actief gaan inzetten om lokale bands te stimuleren en kansen te bieden. Interne talentontwikkeling De Vorstin werkt graag en veel met vrijwilligers (zie ook 4.5). In onze organisatie worden ze beschouwd als integraal onderdeel van het personeel. We ondersteunen hen dan ook met opleidingen. Op deze manier leidt De Vorstin jonge creatieve zelfstandige professionals op, onder meer op het gebied van theater- en muziektechiek, programmering, marketing en communicatie. Daarnaast bieden we jaarlijks plaats aan circa 12-15 stagiairs. We werken samen met een groot aantal opleidingsinstellingen: InHolland, NHTV, ROC, Hogeschool Amsterdam, Herman Brood Academie, Schoevers, Hogeschool Utrecht. Deze samenwerking kent een groot aantal verschillende vormen: stages, werkbezoeken, gastcolleges, programmabezoek, praktijkbezoeken, adviesfuncties van medewerkers. 4.3 Eigen programmering De eigen producties maken inmiddels een substantieel deel uit van ons totale programma-aanbod: Open Podium. Voor het ontwikkelen/ontdekken van jong talent is er maandelijks op zondagmiddag een open podium, met veel bezoekers. Plug&Play is de periodieke bandjesavond voor vooral regionale bands. Krachtstroom: metall, hardcore, punk en alles wat staat voor keihard scheurend gitaarwerk Pop/rock koor. Dé gelegenheid om te zingen met een live-band Jamsessie. De grootste oefenruimte wordt gebruikt door groepen muzikanten om samen te spelen, nieuwe ideeën uit te proberen, nieuwe samenstellingen uit te proberen. Desray & Friends. Desray verwelkomt de Nederlandse soul & funk top voor een sessie op het hoogste niveau Seven Eleven. Lokale en regionale dj’s, vj’s en decorbouwers ontwikkelen 4x per jaar een eigen clubconcept. Living room. Onze ‘woonkamer’ waar je kunt chillen op deep & funky housemuziek onder het genot van een drankje. Lounge banken en alles om relaxed een avond door te brengen. Soulfood. Soulfood, black movie en heel veel oude en nieuwe soul. Iedere show dit jaar was uitverkocht. Tijdmasjien. Classic danceparty waar Hilversum 35+ iedere maand de oppas voor inhuurt. POP BiZZ QUIZ. Onvolprezen maandelijkse muziekquiz waarvoor je ruim op tijd binnen moet zijn om een plaatsje te vinden. Daarnaast vindt op 29 januari de eerste editie van Lokaal Kabaal plaats. Na opening van De Vorstin zijn we er niet in geslaagd de oude Tagrijn-achterban aan ons te binden. Die hadden niet zo veel met het nieuwe pand en bleven weg. Na organisatie van een reünie kwam daar verandering in. Inmiddels zijn ze helemaal terug met hun eigen evenement: Lokaal Kabaal. 4.4 Commerciële activiteiten Als Podium van de stad zijn we in de eerste plaats dé plek voor professionele concerten en voorstellingen. Daarnaast zijn we de ontmoetings- en broedplaats voor nieuw (amateur)talent. Ten slotte bieden we plaats aan evenementen van anderen: Muziek: concerten, CD presentaties, opname radio- en tv muziekprogramma’s Branchegerelateerde producties als congressen/productpresentaties, muziek/media industrie, Maatschappelijke organisaties: scholen, (lokale) belangenorganisaties, politieke partijen, scholen en verenigingen. Onze rol als verhuurder voor derden gaan we versterken door ons meer te manifesteren op de zakelijke markt, met name in de ‘slappe’ kwartalen 2 en 3. Het gaat hierbij om commerciële verhuur: bedrijfsbijeenkomsten, congressen, productpresentaties en andere, niet-muzikale radio- en televisieproducties. Gezien de karakteristieken van De Vorstin richten we ons op bedrijven die op zoek zijn naar ruimte voor publieksevenementen tot duizend personen. Maar toch vooral evenementen die moeten plaatsvinden in een bijzondere sfeer en uitstraling, waar multi-media een belangrijke rol spelen, waar gasten, publiek, relaties elkaar op een prettige manier kunnen ontmoeten. Met een geheel nieuw team gaan we de komende periode de marketing professionaliseren, in cocreatie met de stad, de creatieve industrie en kunstopleidingen. Naast het bedenken van arrangementen voor het bedrijfsleven is het creëren van een (hernieuwd) clubgevoel speerpunt. Om klantentrouw te benutten zal een loyaliteitsprogramma ontwikkeld worden. Daarnaast zijn we bezig met een experiment op het gebied van niet goed/geld terug. Om nieuwe acts aan het publiek voor te stellen hebben we de volgende deal: na een kwartier weet je wel of je het wat vindt of niet. Wie het binnen een kwartier wel gezien heeft, krijgt zijn geld terug. 4.5 Efficiency We streven naar een slank, lean organisatiemodel. De interne reorganisatie is zo goed als afgerond, wat tot een plattere structuur heeft geleid. Korte lijnen en eigen verantwoordelijkheid zijn hierbij kernwoorden. Vrijwilligers Het werken met vrijwilligers wordt voortgezet. Vrijwilligers zijn noodzakelijk voor het functioneren van de organisatie en zorgen voor maatschappelijk draagvlak. Doordat vrijwilligers een afspiegeling van de bezoekers vormen, zijn zij een belangrijke informatiebron voor de programmeurs. Zij zijn daarnaast de ambassadeurs voor De Vorstin en spelen een grote rol in mond-tot-mond reclame. Extern wordt inbreng van vrijwilligers nog wel eens onderschat. De meeste medewerkers studeren of hebben een fulltime baan. De tijd die een vrijwilliger bij ons werkt neemt ieder jaar toe, tot een gemiddelde inzet van ruim 20 uur per maand, ook veelal in de nachtelijk uren. Acquisitie en interne opleiding zijn dan ook belangrijke aspecten binnen De Vorstin. Voor de meeste functies zijn er specifieke interne opleidingstrajecten (zie ook 4.2) maar ook algemene cursussen op het gebied van EHBO, BHV, Sociale Hygiëne en brandveiligheid. Synergie Een podium dat niet samenwerkt met zijn collega’s heeft geen bestaansrecht. We besteden dan ook veel aandacht aan kennisuitwisseling met collega’s, over technisch overleg, omgang met fans, uitwisseling met programmeurs. En trend in dit overleg is het streven naar meer efficiency en synergie. We vergelijken de prijzen die voor acts worden betaald, bespreken hoe we brouwers het beste kunnen aanpakken. Daarnaast zijn verkennende gesprekken gaande over gezamenlijke inkoop, promotie en verzekeringen.