Management rapportage De Waarde van Ondernemerschap Resultaten onderzoek bij bedrijven (MKB) Hoe ondernemend en innovatief is uw organisatie? Woord vooraf Hoe ondernemend en innovatief is uw organisatie? Deze vraag stond centraal in het onderzoek dat vanuit de Erasmus Universiteit werd uitgevoerd voor Avéro Achmea. Dit onderzoek richtte zich op de financieel adviseurs en als zakelijke klant / bedrijf heeft u daar aan bijgedragen. Nu kunt u vergelijken hoe uw onderneming presteert ten opzichte van andere bedrijven (MKB) die aan dit onderzoek deelnamen. Deze managementrapportage informeert u over het ondernemend vermogen van bedrijven en de innovatieve kwaliteiten die hun bedrijven kenmerken. Op basis van deze resultaten kunnen we dan een beeld vormen. Een beeld van de waarde van ondernemerschap voor hun onderneming en hun vermogen om nieuwe businessmodellen te ontdekken. Wilt u uw eigen resultaten vergelijken met de scores van andere bedrijven? In de bijlage staan de scores in een overzichtelijke tabel. Deze kunt u naast de e-mail leggen die u ontving na het invullen van de vragenlijst. De afzender van deze e-mail is [email protected] hierop kunt u zoeken in uw mailbox. Prof.dr. Henk W. Volberda Drs. Ing. Kevin Heij Disclaimer Bij het trekken van conclusies o.b.v. dit onderzoek dient voorzichtigheid te worden betracht. Vermelde resultaten zijn gebaseerd op de percepties van respondenten. In deze rapportage wordt enkele keren gesproken over ‘sterk’, ‘zwak’ e.d. Dergelijke kwalificaties hebben uitsluitend als doel om de positie ten opzichte van het neutrale middelpunt van een schaal weer te geven. Het onderzoeksteam en de auteurs kunnen niet verantwoordelijk worden gesteld voor gevolgen die herleidbaar zijn tot bevindingen naar aanleiding van deze rapportage. Zonder toestemming van de auteurs is het niet toegestaan deze rapportage te vermenigvuldigen of digitaal te verspreiden, anders dan binnen de organisatie van de geadresseerde. Management samenvatting: de Waarde van Ondernemerschap Een markt die vraagt om innovatie én efficiëntie De markt waarin de zakelijke klanten van financieel adviseurs opereren vereist dat zij zichzelf opnieuw blijven uitvinden. De uitslagen ten aanzien van de dynamiek en de concurrentiedruk vallen boven het neutrale niveau. Tezamen leiden zij tot een kwalificatie van de omgeving als ‘hyper-concurrerend’. In een hyper-concurrerende markt is verandering schering en inslag, worden opgebouwde concurrentievoordelen in no-time teniet gedaan en zijn spelers vrijwel niet in staat om de toekomst te voorspellen. Voor de gevestigde orde en ingedutte bedrijven is dat zeer bedreigend. Maar voor innovatieve ondernemingen biedt het ook kansen. Frequente en intense veranderingen (lees: een hoge dynamiek) scheppen immers ruimte voor vernieuwing en kansen voor nieuwe businessmodellen. Een hoge concurrentiedruk vraagt daarentegen juist om meer efficiëntie en lagere prijzen. Dat leidt tot lagere marges en minder speling voor vernieuwing en innovatie. Overall blijkt de markt door de combinatie van concurrentiedruk en dynamiek schijnbare tegenstrijdige eisen stellen. Bent u in staat om in zo’n hyper-concurrerende markt te opereren? Kunt u nieuwe waarde toevoegen voor uw klanten? En tegelijkertijd dalende marges compenseren met efficiëntere 1 processen? De uitdagingen waar bedrijven voor staan zijn divers en complex en vragen om ondernemerschap. Ondernemerschap dat leidt tot de ontwikkelingen van nieuwe businessmodellen en de ontginning van nieuwe marktposities. Management samenvatting: de Waarde van Ondernemerschap Ondernemerschap: nieuwe bedrijfsmodellen ontdekken dienstverlening aan de zakelijke klant van de toekomst voor Minstens zo belangrijk als de huidige prestaties van een bedrijf, is het vermogen om in de toekomst succesvol te kunnen zijn. Dat vereist een ‘oriëntatie op ondernemerschap’ en de innovatie van het bedrijfsmodel? Bij de zakelijke klanten die aan het onderzoek hebben deelgenomen is de oriëntatie op ondernemerschap niet sterk ontwikkeld. Op een schaal van één tot zeven scoren zij gemiddeld 3,7. Een sterke oriëntatie op ondernemerschap vereist drie kwaliteiten. Een pro-actieve instelling: initieert u meestal als eerste vernieuwingen in uw branche en reageren uw concurrenten daarop? Een gezonde appetijt voor risico: introduceert u ook veel en vaak nieuwe producten en diensten. En ten derde een focus op onderzoek en ontwikkeling en innovativeit. Op al deze aspecten scoren zakelijke klanten exact 3.7. Bij het ontwikkelen van hun bedrijfsmodel gaat de aandacht van de onderzochte zakelijke klanten vooral uit naar perfectioneren en kopiëren van het bestaande businessmodel, oftewel naar ‘businessmodel replicatie’ (score 4,6). Businessmodel vernieuwing geeft de mate weer waarin een bedrijf zichzelf opnieuw uitvindt. Dit is een veel radicalere vorm van innovatie die leidt tot nieuwe waarde proposities en verandert de onderneming fundamenteel. De score op deze dimensie valt tegen: bedrijven beoordelen zichzelf hier gemiddeld genomen hooguit neutraal (3,8). De beoordeling van klanten geeft nagenoeg dezelfde uitkomsten. Het doel van deze focus op incrementele innovatie is om de huidige concurrentiepositie te verbeteren of te handhaven. Businessmodel replicatie is minder risicovol op de korte termijn dan businessmodel vernieuwing. Echter kan op de lange termijn blijken dat ‘replicatie’ niet afdoende is om de concurrentiepositie te handhaven. 2 Management samenvatting: de Waarde van Ondernemerschap Een nieuw businessmodel kan de concurrentieverhoudingen in een sector compleet veranderen en ontwrichten. Soms ontstaat zo een geheel nieuwe waarde propositie. Businessmodel-vernieuwing draait niet uitsluitend om radicale technologische vernieuwing maar kan ook terugkomen in het aanboren van nieuwe markten, klantsegmenten of het overstappen of andere distributiemethodes. 3 In het onderstaande schema zijn de twee varianten van businessmodel-innovatie tegenover elkaar gezet. Hieruit ontstaat een matrix met vier cellen. Gemiddeld genomen valt de beroepsgroep op de grens van een replicatie focus en een duale focus. De best presterende bedrijven doen meer aan businessmodel-replicatie en businessmodelvernieuwing. Voor een betere balans, oftewel een duale focus, is met name meer aandacht voor businessmodel-vernieuwing nodig. Management samenvatting: de Waarde van Ondernemerschap Voorwaarden voor ondernemerschap: de kwaliteiten van de onderneming Een sterke oriëntatie op ondernemerschap en businessmodel-innovatie stelt hoge eisen aan een organisatie. In hoeverre zijn de onderzochte bedrijven voldoende geëquipeerd om te ondernemen? In het onderzoek is gekeken naar de kwaliteiten van het leiderschap, de interne samenwerking en het vermogen van de organisatie om nieuwe kennis op te nemen. Leiderschap kan zijn gericht op het bereiken van doelen en ruimte te creëren voor verandering door gedeelde belangen te benadrukken. We spreken dan van ‘transformationeel leiderschap’ (zie ook de toelichting bij de thermometer). De onderzochte bedrijven scoren hier met gemiddeld 4,4 iets boven het neutrale niveau. De meer traditionele vorm van ‘transactioneel’ leiderschap, gericht op het bereiken van doelen door een focus op uitzonderingen op de norm en het betalen van medewerkers voor het voldoen aan de norm, is prominenter aanwezig (score: 4,9). Overigens zijn de vragen over transactioneel leiderschap niet in elke vragenlijst opgenomen. Het aantal respondenten bij deze vraag is dus beperkt. Het vermogen om nieuwe kennis in de organisatie op te nemen, is vrij sterk ontwikkeld bij de onderzochte bedrijven. Gemiddeld scoren zij hier 5,0 (opnieuw betreft het hier een beperkt aantal waarnemingen). De interne kennisuitwisseling blijft hier bij achter met een score van 4,1. Juist deze interne samenwerking is bepalend voor het slaan van bruggen tussen de incrementele innovatie-activiteiten van een onderneming en meer op radicale innovatie gerichte activiteiten. Hier is dus nog werk aan de winkel, mede gezien de beperkte focus op businessmodel vernieuwing. 4 Management samenvatting: de Waarde van Ondernemerschap Bedrijfsprestaties en oordeel over financieel adviseurs De onderzochte zakelijke klanten zijn over het algemeen niet negatief over de eigen bedrijfsprestaties. Gemiddeld beoordelen zij zichzelf met een 4,4 (op een zeven-puntenschaal). Hoe beoordeelden de zakelijke klanten financieel adviseur? Gevraagd naar toegevoegde waarde van de diensten van financieel adviseur, zijn zij positief (4,8). Zij 5 hun de hun zijn tevreden (5,3) en loyaal (5,2) en over de gehele linie dus positiever over hun financieel adviseur dan over de eigen prestaties. Ten opzichte van deze scores blijft de samenwerking tussen de financieel adviseur en zakelijke klanten wat achter. Mede door co-creatie met klanten blijken bedrijven tot vernieuwing van hun businessmodel te komen. Management samenvatting: de Waarde van Ondernemerschap Vergelijk uw scores eenvoudig met de gemiddelden van collega’s U heeft een e-mail ontvangen met uw persoonlijke resultaten. In de onderstaande tabel staan de gemiddelde resultaten van de gehele beroepsgroep in dezelfde volgorde. Zo kunt u uw scores gemakkelijk vergelijken. Alle scores zijn gemeten op een 7-puntsschaal waarbij 1 de laagste en 7 de hoogste score is. In het e-mail bericht worden ook beknopte definities van deze begrippen verstrekt. Onderwerp Gemiddelde ‘zakelijke klanten’ Dimensies van “Oriëntatie op ondernemerschap” Proactiviteit 3,8 Risico-oriëntatie 3,6 Innovativiteit 3,8 Bedrijfsprestaties 4,4 Transactioneel leiderschap 4,9* Transformationeel leiderschap 4,4 Businessmodel-replicatie 4,8 Businessmodel-vernieuwing 3,8 Interne samenwerking 4,1* Kennisabsorptie 5,0* Dynamiek van uw omgeving 4,4 Concurrentiedruk in uw markten 4,3 Over uw financieel adviseur Ervaren toegevoegde waarde 4,8* Tevredenheid 5,3* Loyaliteit 5,2* De mate waarin u en uw financieel adviseur met elkaar samenwerken 4,3* * Deze vragen kwamen niet in elke vragenlijst voor. 6