Wetenschap & Literatuur Eerste Bijeenkomst – 26 april 2006 Grondhoudingen • Angst • Hilariteit • Enthousiasme Angst De Oerscène Icarus-Complex Hilariteit • • • • • • Aristophanes (± 400 v. Chr.) De Wolken Lucianus (± 200 n. Chr.) Filosofen te koop Erasmus (16e eeuw) Lof der zotheid Molière (17e eeuw) Le malade imaginaire Swift (18e eeuw) Voyage to Laputa Hermans (20e eeuw) Onder professoren Archetypen • • • • • • • • • • Scheikunde: ontploffing Natuurkunde: onzichtbare straling Biologie: monster Wiskunde: het astronomische getal Informatica: het netwerk Geneeskunde: de (iatrogene) epidemie Milieuwetenschap: de antropogene catastrofe Oceanografie: de trog Astronomie: Buitenaards leven; Oneindige niets Archeologie: de verdwenen stad ; tijdreizen Jules Verne (1828 – 1905) Jules Verne - Archetypen • • • • • • • • • • • Algemeen: vaderarchetype, moederarchetype, etc. Scheikunde: de ontploffing Fysica: onzichtbare straling Mechanica: de gigantische machine Biologie: het monster Oceanografie: de afgrond Wiskunde: het astronomische getal Antropologie: missing link Archeologie: vergeten beschaving Wetenschapper: het gevaarlijke genie Filosofie: kalmte en zelfbeheersing Titel Jaar Wetenschap Archetype Drame dans les airs 1856 Pneumatica Afgrond Paris au XX siècle 1863 Cinq semaines en ballon 1863 Pneumatica Moeder Voyage au centre de la terre 1864 Geologie Monster De la terre à la lune 1865 Ballistiek Moeder Vingt mille lieues sous les mers 1869 Diverse Monster, trog, vergeten beschaving, genie Autour de la lune 1870 Ballistiek Moeder Une ville flottante 1871 Machinebouw Machine Les Indes noires 1877 Mijnbouw Ontploffing; Labyrint, trog, afgrond Hector Servadac 1877 Astronomie Astronomische getal Les cinq cents millions de la Bégum 1879 Scheikunde Ontploffing Aventures Chinois en Chine 1879 Filosofie Matthias Sandorf 1885 Machine, hypnose Robur-le-Conquérant 1886 Machine Ile à hélice 1895 Machine Face au drapeau 1896 Scheikunde Ontploffing Le village aérien 1901 Antropologie Missing link Jean-Marie Cabidoulin 1901 La chasse au météore 1908 Fysica Onzichtbare straling Le secret de Wilhelm Storitz 1910 Alchimie Homunculus Mission Barsac 1919 Machinestad Monster Ontploffing Herman Melville – Moby-Dick Michael Crichton (1942 - ) Michael Crichton • • • • • • • Andromeda Strain (1969) Jurassic Park (1990) Disclosure (1994) Airframe (1996) Timeline (1999) Prey (2002) State of Fear (2004) Emergency Room Michael Crichton Novel Science Concern Archetype Jurassic Park Molecular biology, genomics Commercialization Monster Prey Nanoscience Commercialization, warfare Swarm State of Fear Environmental science Non-governmental organizations Environmental catastrophe Jurassic Park (1990) Jurassic Park (1990) Jurassic Park Prey (2002) State of Fear (2004) Carl Gustav Jung (1875 – 1961) Centrale concepten • • • • • • • Woordassociaties (“complex”) (1904) Twee vormen van denken (1912) Introvert – extravert (1921) Levensfasen (“mid-life crisis”) (1930) Archetypen (1936) Alchemie (1940 - ) Vliegende schotels (1959) Archetype • • • • • • • Beeld Onbewust Collectief Scenario Verwachting Activeerbaar Chronisch Gaston Bachelard (1884 – 1962) Gaston Bachelard • 1934 - Le nouvel esprit scientifique • 1935 - Les intuitions atomistiques • 1937 - L'expérience de l'espace dans la physique contemporaine • 1938 - La formation de l'esprit scientifique : contribution à une psychanalyse de la connaissance objective • 1938 - La psychanalyse du feu • 1942 - L'eau et les rêves • 1943 - L'air et les songes • 1948 - La terre et les rêveries de la volonté • 1949 - La terre et les rêveries du repos • 1951 - L'activité rationaliste de la physique contemporaine • 1957 - La Poétique de l'Espace Gaston Bachelard • Epistemologische breuk • Wetenschap & verbeelding • Vergelijkende epistemologie Publiek Wetenschappers Bewust Onbewust Opzet 1 2 3 4 5 6 7 8