RHIZOPOST VOORJAAR 2009 De rol van h e t s t e k bla d Herstel wondvlak In de praktijk is al duidelijk naar voren gekomen dat een stek die direct na het oogsten wordt gestoken slechter en trager bewortelt dan een stek welke eerst een dag bewaard wordt. Het is van groot belang dat de stek direct na het oogsten wordt beschermd tegen uitdrogen. Veelal wordt de stek daarom verpakt en teruggekoeld. Er zijn waarschijnlijk meer oorzaken waarom een stek die bewaard wordt beter bewortelt. Doordat de wond bij bewaring zich eerst kan sluiten ontstaat een natuurlijke barrière tegen invallen door pathogene micro-organismen. Een tweede reden is de aanmaak van verschillende stoffen in de directe omgeving van de wond (snijvlak). De cellen in de directe omgeving van de wond zullen stoffen aanmaken om de wond te herstellen. Op hetzelfde moment zullen reserves in de rest van de stek gemobiliseerd worden om het herstelproces van de wond van energie en bouwstoffen te voorzien. Deze stoffen zullen wellicht ook bouwstoffen en energie leveren voor de celdeling die nodig is bij de wortelvorming. Door de aangepaste omstandigheden zullen deze processen waarschijnlijk efficiënter verlopen dan wanneer de stek direct wordt gestoken. Verder leert het onderzoek van Dr. Miguel Costa ons dat de fotosynthese van de stek (het stekblad) een belangrijke bijdrage levert aan de hoeveelheid en kwaliteit van de wortels daarover meer in deze nieuwsbrief. Stekblad en beworteling De rol van het stekblad bij de beworteling Als testgewas is in dit onderzoek gekozen voor ROSA HYBRIDA MADELON®. Het is bij iedere stekvermeerderaar bekend dat een stek van een goed gevoede moederplant beter en makkelijker bewortelt dan een stek van een verwaarloosde plant. Ook is bekend dat bladeren aan de stek gaaf en goed ontwikkeld moeten zijn. Voor een roos is dat minimaal een 5-blad. Effect van het originele stekblad op de beworteling en groei Op verschillende momenten na het steken van de stek werd het originele stekblad verkleind of verwijderd. Het werd duidelijk dat vooral in de eerste week vermindering van het bladoppervlak of het volledig verwijderen van het stekblad desastreuze gevolgen had voor de overleving van de stek. Dr. Ir.J.M. (Miguel) Costa is in 2002 aan de Landbouw Universiteit in Wageningen gepromoveerd op het proefschrift ``De rol van het blad op de dynamiek van de groei en beworteling van Rozenbladstek`` Dit onderzoek geeft ons inzicht in de mogelijkheden om de kwaliteit van de planten positief te beïnvloeden door de stekomstandigheden te sturen. Belangrijk gegeven uit dit onderzoek is dat de kwaliteit van de stek wel van invloed is maar dat de mogelijkheid om te kunnen assimileren voor een rozenstek bepalend is voor de kwaliteit en de hoeveelheid wortels. Om te kunnen assimileren moet de stek een goed functionerend blad hebben, voldoende licht en voldoende CO2. DEZE NIEUWSBRIEF IS EEN PRODUCT VAN RHIZOPON BV Invloed van het stekblad op de Koolhydraten in de bewortelingszone Bij vergelijkende proeven kwam duidelijk naar voren dat een gedeeltelijk of geheel verwijderd stekblad het drooggewicht en het koolhydraat gehalte deed verminderen in de bewortelingszone. Het gevolg daarvan was dat er eerder zwartrot en minder beworteling ontstond. Het stekblad had dus direct invloed op de beschikbaarheid van koolhydraten in de basis van de stek. Wanneer het stekblad in de eerste 7 dagen verwijderd werd was het gevolg in bijna alle gevallen zwartrot aan de basis. Dat geeft aan dat het oorspronkelijke reserveniveau onvoldoende is om de stek te laten bewortelen. Verder werd onderzocht of het steksubstraat invloed had op het ontstaan van zwartrot. De conclusie was dat de belangrijkste oorzaak van zwartrot aan de stekbasis veroorzaakt wordt door een tekort aan koolhydraten in dat deel van de stek. www.RHIZOPON.com RHIZOPOST Bewortelingsproeven Rhizopon b.v. assisteert graag bij het optimaliseren van uw bewortelingsresultaat. Onze adviseurs hebben veel ervaring in de verschillende sectoren en zijn discreet. Kleine verbeteringen in het bewortelingsresultaat kunnen verder in de teelt grote teelttechnische en ook <inanciële voordelen opleveren. Anatomische en morfologische beschrijving van de beworteling van rozenstek De klimatologische omstandigheden van dit onderzoek waren: 22-23°C, 85 µmol/s-1.m-2, 16 uur per dag (zonder auxine behandeling). Wortelinitiatie bij deze roos ontstaat tussen dag 3 en dag 7. Het ontwikkelen en uitgroeien van het wortelpromordia is tussen dag 7 en 11. De (zichtbare) groei van de wortel en het ontwikkelen en uitgroeien van de vaten vind plaats na dag 14. Het verloop van drooggewicht, fotosynthese en ademhaling tijdens de beworteling Direct na het verwijderen van de stek van de moederplant daalt de fotosynthese van de stek. Binnen enkele uren herstelt de fotosynthese van de stek zich tot 70% van het normale niveau van bladeren aan de moederplant. Van de toename in het versgewicht na 21 dagen was 70% terug te vinden in de wortels en nieuwgevormde scheutjes en de resterende 30% werd terug gevonden in de toename van het oorspronkelijke stekblad en stengeltje. DEZE NIEUWSBRIEF IS EEN PRODUCT VAN RHIZOPON BV Dit onderzoek geeft aan dat: De bladkwaliteit, zoals bladoppervlak, leeftijd en gaafheid voor een belangrijk deel de mate van beworteling en scheutvorming bepalen. Om dat te realiseren moeten de omstandigheden om te kunnen assimileren echter wel optimaal zijn. Minder belangrijk zijn de reserves die een stekje mee krijgt. Deze worden onder optimale omstandigheden nauwelijks gebruikt bij de wortel- en scheutvorming. www.RHIZOPON.com