INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 - DE LICHAAMSBOUW 16 18 19 20 22 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 Richting- en positieaanduidingen van het lichaam Lijnen en vlakken van het lichaam Uitsplitsing van het lichaam in onderdelen Lichaamsstelsels I Lichaamsstelsels II Borst- en buikorganen van voren Borst- en buikorganen van achteren Borst- en buikorganen van rechts Borst- en buikorganen van links Skeletspierstelsel van voren Skeletspierstelsel van achteren Röntgenopname CT (computertomografie) MRI (Magnetic Resonance Imaging) Echografie Scintigrafie PET (positronemissietomografie) Hoofdstuk 2 - HET SKELET, DE SPIEREN EN DE GEWRICHTEN 38 40 41 42 _ 43 44 45 Skelet Skeletspierstelsel van voren Skeletspierstelsel van achteren Structuur van de skeletspieren Botopbouw, soorten botten Ontwikkeling van de botten Botbreuken 46 47 De hersenschedel van voren De hersenschedel van opzij 48 49 50 51 52 53 Schedelbasis, schedelnaden en fontanel Aangezichtsschedel Aangezichtsspieren Nekspieren Nekwervels Wervelkolom 54 55 56 57 58 59 60 62 63 64 Rugspieren, beweeglijkheid van de wervelkolom Doorsnede van de wervelkolom Opbouw van de tussenwervelschijven Fases van tussenwervelschijfdegeneratie Tüssenwervelaandoening ‘hernia’ Borstkas, ademhalingsspieren Buikwand, lieskanaal, breuken Spieren van de schoudergordel Botten van de schoudergordel De arm 65 66 67 Spieren van de bovenarm Skelet van de hand Spieren van de hand 68 69 70 71 72 74 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 Peesscheden van de hand Carpaaltunnelsyndroom Het bekken van de vrouw Het bekken van de man Het heupgewricht Botten en spieren van het been Het kniegewricht Beschadigde meniscus De voet van opzij De voet van voren Blessures aan het enkelgewricht Afwijkingen aan de voet Echte gewrichten Gewrichtsvormen I Gewrichtsvormen II Gewrichtsvormen III Hoofdstuk 3 - BLOEDSOMLOOP, BLOEDVATEN- EN LYMFENSYSTEEM 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 Arteriële bloedsomloop Veneuze bloedsomloop Weergave van de bloedsomloop Capillair systeem Slagaders van de ledematen Aders van de ledematen Grote slagaders van de romp Windketelfunctie van de aorta Het functioneren van de aders Spataders Pols aan de arm Pols aan het hoofd en de hals Pols aan het been Het lymfestelsel Lymfeklieren in de hals Opbouw van de lymfeklieren De milt Zwezerik Hoofdstuk 4 - HET HART 108 109 110 111 112 Vooraanzicht van het hart Röntgenopname van de borstkas Achteraanzicht van het hart Dwarsdoorsnede van het hart Pompactiviteiten van het hart 113 114 115 116 118 119 120 Zeilvormige en halvemaanvormige kleppen Opbouw van de zeilvormige en halvemaanvormige kleppen Kunstmatige hartkleppen Kunsthartsystemen Hartkransvaten Coronaire stenose Hartinfarct 122 123 124 125 126 127 Elektrogeleidingssysteem van het hart Ecg-waarneming Hartritmestoornissen Pacemaker, ICD’s, eventrecorder Aangeboren hartfalen Hartklepaandoening Hoofdstuk 5 - D E ADEMHALING 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 Overzicht van de ademhalingsorganen De keelholte De neusholtes De neusbijholtes Strottenhoofd en luchtpijp De bronchiaalboom Longsegmenten Het bronchiale slijmvliesepitheel Longblaasjes Ademtechniek Klaplong Longkanker Hoofdstuk 6 - HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL 144 145 146 147 148 Spijsverteringsorganen Een kijkje in de geopende mondholte De tong Het kauwsysteem Melktanden 149 Blijvende tanden 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 Opbouw van een tand landziektes Tandvervangingen Speekselklieren Overzicht van de keelholte Slokdarm en luchtpijp Slokdarm Slikken - boven Slikken - onder Lagen van de buikwand De maag van voren 161 162 164 165 166 167 168 170 171 172 173 175 176 177 178 179 180 181 182 183 De maag van binnen Maagslijmvlies Maagonderzoek Opbouw en positie van de dunne darm Nuchtere darm en kronkeldarm Dwarsdoorsnede van de dunne darm Lengtedoorsnede van de dunne darm Onderdelen van de dikke darm Blindedarm Poliepen Divertikel Endeldarm en anus Aambeien Andere aandoeningen aan de endeldarm De lever De lever en de galblaas Leverlichaampjes, levercellen Leverziektes De milt Buikvlies Hoofdstuk 7 - HET HORMOONSTELSEL 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 Endocriene organen Exocriene en endocriene klieren Ontwikkeling van het endocriene stelsel Hypothalamus en hypofyse Zwezerik van een pasgeborene Zwezerik van een volwassene Bijnieren Schildklier Bijschildklieren Alvleesklier Hoofdstuk 8 - HET CENTRALE ZENUWSTELSEL 198 199 200 201 202 203 204 205 206 209 210 211 Centraal zenuwstelsel Perifeer zenuwstelsel Ruggenmerg en ruggenmergzenuwen Wervelkanaal Dwarsdoorsnede van het ruggenmerg Verdeling van de grijze en witte stof Reflex en reflexboog Geleiding van een zenuwprikkel Bouw van zenuwen en zenuwcellen Neurotransmitter Hersenen De verschillende hersenkwabben 212 214 215 216 217 218 219 220 221 222 224 225 226 228 229 Grote hersenen en tussenhersenen Functie van de grote hersenschors Slagaderlijke doorbloeding van de hersenen Aderlijke doorbloeding van de hersenen Hersenvliezen Ruggenmergvliezen Hersenkamers Liquorruimte en lumbaalpunctie Hersenzenuwen Hersenstam Limbisch systeem Kleine hersenen Functies van de belangrijke hersengebieden Nervus trigeminus Nervus facialis Hoofdstuk 9 - DE GESLACHTSORGANEN 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 246 248 249 250 251 Mannelijke geslachtsorganen Vooraanzicht balzak Penis Zaadleiders Spermatozoa Vrouwelijke geslachtsorganen Vulva Perineum Baarmoeder Baarmoederverzakking Baarmoedermyoom Bouw van de placenta Ligging van de foetus Ontwikkeling van de foetus Geboorteproces Kunstmatige voortplantingstechnieken Structuur van de borst Borstkanker Hoofdstuk 1 0 - D E HUID 254 255 256 257 258 259 Bouw van de huid "Talg-, zweet- en geurklieren Vinger- en teennagels Structuur van haar Huidveranderingen Huidziektes Hoofdstuk 11 - DE ZINTUIGORGANEN 262 263 264 265 266 267 268 269 Oog aan de buitenkant Gezichtsbanen Doorsnede oogkas met inhoud Traansysteem Oogbol Werking van de oogspieren Iris en pupil Netvlieslagen en oogachtergrond 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 Ooglens Brekingsafwijkingen Licht-donkeraanpassing, kleurwaarneming Oogaandoeningen Bouw van het gehoororgaan Middenoor Binnenoor Prikkelverwerking Werking evenwichtszintuig Bouw van het evenwichtsorgaan Smaakpapillen van de tong Reukslijmvlies Gevoelsreceptoren in huid, spieren en gewrichten Pijngeheugen, hoofdpijn Hoofdstuk 12 - HET URINEWEGSTELSEL 286 287 288 289 290 292 294 295 Positie van de nieren Nieren Dwarsdoorsnede van de nier en nefron Dialyse en niertransplantatie Urineblaas Urinebuis bij de vrouw en man Prostaat BPH/BPS en prostaatkanker APPENDIX 296 304 Register Verantwoording afbeeldingen