Wat zijn uw rechten en plichten als patiënt? Inleiding Een opname of een behandeling in een ziekenhuis kan een ingrijpende en verwarrende periode zijn. U vertrouwt uw welzijn toe aan het ziekenhuis, aan artsen, verpleegkundigen en andere hulpverleners. In deze brochure leest u wat uw rechten en plichten als patiënt zijn. Deze rechten en plichten zijn geregeld in de WGBO, de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst. Het eerste deel van de brochure gaat over de rechten van de patiënt, met name: informatie en toestemming; wilsverklaring; inzage in uw dossier; bescherming van uw privacy en uw persoonlijke gegevens; medisch experimenteel onderzoek; klachtbehandeling; second opinion (tweede mening); ontslag uit het ziekenhuis; nazorg ‘medisch specialistisch uitbehandeld’. Daarnaast heeft een patiënt ook plichten. Hierover gaat het tweede deel van deze brochure. Onderwerpen zoals de informatieplicht aan de arts, huisregels en financiën worden hier beschreven. Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen, dan kunt u contact op nemen met de afdeling Patiëntenservice. Het telefoonnummer vindt u achter in deze brochure. Opleidingsziekenhuis Zuyderland Medisch Centrum Heerlen, Brunssum, Kerkrade is één van de grootste niet-academische opleidingsziekenhuizen van Nederland. Dit betekent dat er naast de specialisten die u behandelen, ook artsen in opleiding tot medisch specialist, coassistenten (studenten geneeskunde in het vierde of vijfde studiejaar), semi-artsen (studenten geneeskunde in het laatste jaar van hun studie) en bijvoorbeeld studentverloskundigen en leerling-verpleegkundigen bij uw onderzoek en behandeling aanwezig en betrokken kunnen zijn. Indien u hun aanwezigheid niet op prijs stelt, laat dit dan weten, zodat wij hiermee rekening kunnen houden. Gemengd verplegen In Zuyderland Medisch Centrum Heerlen wordt gemengd verpleegd met uitzondering van de afdeling Gynaecologie/Obstetrie. Dit betekent dat op een patiëntenkamer zowel mannen als vrouwen worden opgenomen. Waar mogelijk wordt rekening gehouden met de wensen van de patiënt. | patiënteninformatie 2 Uw rechten als patiënt Informatie Bij alles wat er met u gebeurt, zijn uw toestemming en medewerking noodzakelijk. Uiteindelijk bent u degene bij wie een onderzoek wordt uitgevoerd of een behandeling wordt gestart. Het is daarom belangrijk dat u goed bent geïnformeerd. Als een patiënt toestemming geeft op basis van geïnformeerd zijn, wordt dat vaak aangeduid met de Engelse term ‘informed consent’. Een hulpverlener moet u in begrijpelijke taal informatie geven over: ● zijn naam en functie; ● uw ziekte of aandoening; ● de behandeling of het te verrichten onderzoek; ● de uitslag van de onderzoeken; ● de verwachte duur van de behandeling en de verwachte resultaten; ● de eventuele andere behandelingsmogelijkheden; ● de gevolgen of de eventuele risico's van de behandeling of het onderzoek (bijvoorbeeld medicijnen, pijn of ● ongemak en eventuele bijwerkingen); ● de reden waarom u naar een andere arts wordt verwezen. Tips voor het gesprek met de hulpverlener ● Als u niet alle informatie wenst te weten, maak dit duidelijk kenbaar bij uw behandelend arts. ● Geef duidelijk aan dat u meer wilt weten, of dat u nog niet alles begrijpt. ● Schrijf van tevoren uw vragen op. ● Neem een familielid of een goede bekende mee. Die kan u bijstaan of aanvullen wanneer dat nodig is. ● Vraag naar aanvullende informatie (schriftelijk/internet) zodat u alles op uw gemak nog eens kunt doorlezen. Anderstaligen In Zuyderland Medisch Centrum worden ook patiënten die de Nederlandse taal niet machtig zijn behandeld. Binnen Zuyderland Medisch Centrum Heerlen is een groep gevormd van medewerkers die vreemde talen spreken, vaak omdat ze zelf van buitenlandse afkomst zijn. De hulpverlener schakelt leden uit deze groep in als hij hulp nodig heeft bij de communicatie met een anderstalige patiënt. Dit gebeurt op vrijwillige basis; aan de inhoud van de vertaling kunnen geen rechten worden ontleend. Daarnaast wordt het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVCN) worden ingeschakeld. Het Tolkencentrum levert tolk- en vertaaldiensten. | patiënteninformatie 3 Zo kan onder andere een tolk worden ingeschakeld die telefonisch een gesprek tussen een arts en een buitenlandse patiënt vertaalt. Vertel bij het maken van een afspraak met een hulpverlener dat u (of de patiënt namens wie u belt) tolkenhulp nodig heeft. Deze hulp moet namelijk van tevoren worden geregeld. Toestemming In het algemeen geeft de patiënt altijd zélf toestemming. Hierop zijn uitzonderingen. Kinderen De WGBO onderscheidt voor kinderen drie leeftijdscategorieën en regelt voor elke categorie afzonderlijk de rechten van het kind en die van de ouders. Kinderen tot twaalf jaar Deze categorie valt volledig onder de zeggenschap van de ouders of voogd. ● Voor een onderzoek of behandeling van een kind jonger dan 12 jaar is toestemming van de ouders/voogden vereist. Het kind hoeft zelf geen toestemming te geven, maar heeft wel recht op informatie. De hulpverlener moet de inhoud van de informatie en de wijze waarop hij deze geeft afstemmen op het bevattingsvermogen van het kind. ● Het kind moet zoveel mogelijk worden betrokken bij beslissingen die worden genomen. ● Zowel het kind als de ouders hebben recht op begrijpelijke en volledige informatie. ● De ouders hebben inzagerecht in dossiers, de kinderen niet. Ouders kunnen het dossier of een deel daarvan met het kind doornemen. Jongeren van twaalf tot zestien jaar Deze categorie heeft volgens de wet bij medische behandelingen of onderzoeken een belangrijke eigen stem. ● Zowel kind als ouders moeten toestemming geven. ● Zowel kind als ouders hebben recht op begrijpelijke en volledige informatie. ● Het kind heeft inzagerecht in zijn medisch dossier. Het verlenen van inzage aan ouders is niet toegestaan zonder toestemming van het kind. Jongeren van zestien jaar en ouder Deze categorie wordt door de WGBO op één lijn gesteld met volwassenen. ● De jongere vanaf zestien jaar heeft dezelfde patiënten-rechten als volwassenen. ● De jongere geeft zelf al dan niet toestemming. ● Alleen de jongere heeft recht op begrijpelijke en volledige informatie. ● Alleen de jongere heeft recht op inzage in het dossier (ouders niet tenzij de jongere hiervoor toestemming geeft). | patiënteninformatie 4 Raadpleeg voor uitgebreide informatie de website van de Landelijke Stichting Kind en Ziekenhuis. Het (web)adres vindt u achter in deze brochure. De Stichting Kind en Ziekenhuis heeft voor minderjarigen de website www.jadokterneedokter.nl ontwikkeld. Hier wordt bovengenoemde informatie als stripverhaal gepresenteerd in de entourage van een ziekenhuis. Toestemming geven Een hulpverlener vraagt niet altijd schriftelijk om uw toestemming. Het kan ook mondeling, of bij eenvoudige handelingen, stilzwijgend. Bijvoorbeeld bij het afnemen van bloed: op het moment dat u uw arm uitsteekt, geeft u eigenlijk al toestemming. In alle gevallen geldt de gegeven toestemming voor de totale behandeling. Wanneer de behandeling eenmaal is gestart, hoeft de hulpverlener niet meer voor elke handeling apart toestemming te vragen. Intrekken gegeven toestemming Ook al heeft u eerder toestemming gegeven voor een onderzoek en/of behandeling, u kunt deze altijd weer intrekken. Ook als deze toestemming schriftelijk is gegeven. De hulpverlener moet de behandeling dan stoppen. Hij zal u wel uitleggen wat de eventuele risico’s en gevolgen zijn van uw beslissing. Wilsonbekwaamheid Iemand die niet voor zichzelf kan beslissen, noemt men ‘wilsonbekwaam’. In sommige situaties is het overduidelijk dat het niet meer mogelijk is voor een patiënt om zelf wensen kenbaar te maken. Dat is bijvoorbeeld zo bij bewusteloosheid of coma. Soms kan iemand het ene moment wel en het andere moment niet voor zichzelf beslissen. Of sommige beslissingen wel zelf nemen en andere niet. Iemand is wilsbekwaam, totdat het tegendeel blijkt. Bij de eerste tekenen van wilsonbekwaamheid - zoals bij beginnende dementie - mag een ander dus zeker niet zomaar alle beslissingen overnemen. Alle relevante informatie over wilsonbekwaamheid is te lezen op www.npcf.nl Wilsverklaring Zoals hiervoor al beschreven kunt u in een situatie terechtkomen waarin u niet meer voor uzelf kunt beslissen. Als u het belangrijk vindt dat er, als het erop aankomt, naar uw wensen gehandeld wordt, is het verstandig om deze wensen schriftelijk vast te leggen. Een duidelijke verklaring wordt in principe gerespecteerd. U kunt in uw wilsverklaring bijvoorbeeld vastleggen onder welke omstandigheden u niet meer gereanimeerd wilt worden. Deze verklaring moet voorzien zijn van een datum en uw handtekening, anders kan de arts hieraan geen gehoor geven. | patiënteninformatie 5 Meer informatie over dit onderwerp leest u in de brochure ‘Omgaan met wilsverklaringen’ die bij de verpleegafdeling en bij de afdeling Patiëntenservice verkrijgbaar is. Inzage in uw dossier U (of iemand die u heeft gemachtigd) heeft recht op inzage in uw medisch en verpleegkundig dossier. Het gaat dan om gegevens uit het dossier zoals onderzoekuitslagen, operatieverslagen, röntgenfoto’s en bevindingen van verpleegkundigen en andere hulpverleners. Wanneer u in uw dossier feitelijke onjuistheden tegenkomt, kunt u de hulpverlener vragen deze te wijzigen, iets toe te voegen of te schrappen. Het is ook mogelijk om tegen de wettelijk vastgestelde vergoeding een kopie te krijgen van uw dossier of een gedeelte daarvan. Voor meer informatie kunt u terecht bij de afdeling Patiëntenservice. Bescherming van uw privacy en uw persoonlijke gegevens Inzage in uw gegevens door hulpverleners In de wet is geregeld dat alleen hulpverleners die bij uw behandeling zijn betrokken, recht hebben op inzage in uw gegevens. Dit geldt niet alleen voor hulpverleners die binnen de muren van Zuyderland Medisch Centrum werken, maar ook voor hulpverleners buiten ons ziekenhuis, zoals uw huisarts. In het kader hiervan en uit het oogpunt van goede behandeling en zorg geeft Zuyderland Medisch Centrum uw huisarts toegang (inzage) tot de medische gegevens die wij over u bijhouden. Medisch beroepsgeheim Alle hulpverleners hebben een beroepsgeheim. Dit verhindert dat medische gegevens zonder meer aan anderen worden verstrekt. Dit betekent dat informatie niet zonder uw toestemming mag worden doorgegeven aan bijvoorbeeld uw partner, familie of vrienden. Wij vragen daarom ook expliciet wie de contactpersoon is. Het medisch beroepsgeheim geldt niet altijd. Er zijn wetten die de hulpverleners verplichten om bepaalde medische informatie te melden. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een gevaarlijke besmettelijke ziekte en/of er ernstig gevaar dreigt voor de patiënt zelf of voor anderen. Artsen en andere hulpverleners mogen wel informatie aan derden geven als u daar zélf toestemming voor heeft gegeven. Daarnaast betekent ‘privacy’ dat gesprekken tussen u en uw hulpverlener en medische handelingen zoveel mogelijk worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen horen of zien. Geef aan als u behoefte heeft aan meer privacy dan u op dat moment wordt geboden. Zuyderland Medisch Centrum beschikt over een privacyregeling. Hierin staat beschreven wat het ziekenhuis doet om de privacy van patiënten te beschermen. | patiënteninformatie 6 U kunt deze downloaden van onze website www.atriummc.nl/privacy Ter beschikkingstelling van gegevens aan derden Ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek (bijvoorbeeld kankerregistratie) en statistieken levert het ziekenhuis anonieme gegevens op het gebied van patiëntenzorg aan een aantal registratiesystemen. U kunt hierbij denken aan organisaties zoals het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), ziektekostenverzekeraars, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief (PALGA). Registratie is een belangrijk instrument voor het verkrijgen van inzicht in het vóórkomen en behandelen van ziekten zoals kanker. Wanneer u het verstrekken van uw gegevens aan deze registratiesystemen niet op prijs stelt, kunt u dit kenbaar maken bij uw behandelend arts. Op elk aanvraagformulier voor weefsel- of celonderzoek staat namelijk aangegeven of de patiënt bezwaar maakt tegen de opname in het registratiebestand. Weefselonderzoek Bij het zoeken naar de oorzaak van uw klachten en het toepassen van de juiste behandeling kan het voorkomen dat er weefsel en/of vocht bij u wordt afgenomen. U kunt hierbij denken aan: ● stukjes (een biopt) van huid, slijmvliezen of andere lichaamsdelen, ● losse cellen uit lichaamsvochten zoals bloed en urine, ● delen van een orgaan die werden weggenomen in verband met ziekte van dat orgaan (long, maag, darm, borst, enzovoort). Nadat de onderzoeken zijn afgerond en u de uitslag heeft gekregen, wordt er altijd nog wat materiaal (weefsel en/of vocht) achtergehouden. Dit ‘restmateriaal’ wordt in een archief opgeslagen omdat: ● bij eventuele herhaling van uw klachten het materiaal ter vergelijking opnieuw kan worden gebruikt. ● door de beschikking over nieuwe onderzoek- en/of behandelmethoden een hernieuwde bewerking van het materiaal van pas kan komen. In dergelijke gevallen kan in overleg met de behandelende specialisten besloten worden om patiënten met een zelfde aandoening op te sporen en het onderzoek opnieuw te verrichten. ● het noodzakelijk is dat in het kader van kwaliteitsbewaking en - verbetering van de handelingen die in het laboratorium worden verricht, aanvullend onderzoek wordt gedaan op dit restmateriaal. Hiervoor wordt het eerst anoniem gemaakt. Zo is het steeds mogelijk om de kwaliteit van onderzoeken en de daaruit verkregen informatie te verbeteren in uw voordeel, zonder dat u daarvan hinder ondervindt. Wanneer u er bezwaar tegen heeft dat restmateriaal voor één van bovengenoemde doelen wordt gebruikt, kunt u dit kenbaar maken bij uw behandelend specialist. | patiënteninformatie 7 Medisch experimenteel onderzoek De Wet Medisch-Wetenschappelijk Onderzoek met Mensen biedt bescherming aan proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. U moet toestemmen met deelname aan medisch experimenteel onderzoek of experimentele behandelingen. Dat geldt ook voor het onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen of medische hulpmiddelen. Medisch wetenschappelijk onderzoek mag nooit worden uitgevoerd zonder dat u geïnformeerd bent over wat het onderzoek inhoudt en u hiervoor schriftelijke toestemming heeft gegeven. U mag uw toestemming ook weer zonder verdere opgaaf van redenen intrekken. Klachtenbehandeling Zuyderland Medisch Centrum wil zorg van goede kwaliteit leveren. Toch gaat er soms iets mis of lopen de zaken niet zoals u verwacht. Dat kan aanleiding geven tot klachten. Het is belangrijk dat die klachten worden geuit. Vaak kunnen ze opgelost worden, zodat u alsnog op een goede manier de zorg krijgt die u verwacht. Meer informatie over het indienen van een klacht, kunt u lezen in onze brochure ‘Een klacht, wat doet u daarmee?’, of via onze website www.atriummc.nl. De brochure is verkrijgbaar bij de poliklinieken, verpleegafdelingen en de afdeling Patiëntenservice. Letsel- en zaakschade Onder schade wordt volgens de wet in het algemeen verstaan: het nadeel dat voor iemand uit een gebeurtenis voortvloeit. Diegene die aansprakelijk is, dient een schadevergoeding te betalen, zoals dit in wettelijke regelgeving is vastgelegd. Indien u recht meent te hebben op vergoeding van letselschade (schade met betrekking tot lichamelijk of geestelijk letsel) kunt u contact opnemen met de afdeling Patiëntenservice van Zuyderland Medisch Centrum Heerlen. In geval van zaakschade (schade aan eigendommen van waarde) kunt u dit melden bij het afdelingshoofd van de afdeling waar de schade is ontstaan. Second opinion (tweede mening) Het is soms moeilijk te beslissen of u met een behandeling moet instemmen. Als patiënt heeft u het recht om een 'second opinion' ofwel tweede mening te vragen. Dit kunt u doen wanneer u het met de diagnose en de voorgestelde behandeling niet eens bent, of hieraan twijfelt. Een andere deskundige dan uw eigen arts onderzoekt u dan en geeft zijn oordeel over uw medische toestand. Een second opinion aanvragen mag ook als een behandeling al is begonnen. Ons ziekenhuis verleent zijn medewerking aan een dergelijk verzoek. Uiteraard vindt dit plaats in goed overleg met de eerste behandelaar en de zorgverzekeraar (wat betreft de kosten van deze second opinion). Neem in elk geval vooraf contact op met uw behandelend arts en uw zorgverzekeraar. | patiënteninformatie 8 Ontslag uit het ziekenhuis Bij uw ontslag dient u te worden geïnformeerd over: ● uw lichamelijke toestand; ● de behandeling die u heeft ondergaan; ● de medicatie; ● de nazorg en controle. Voortijdig ontslag Wanneer u tegen het advies van uw arts in, het ziekenhuis verlaat is dit uw eigen verantwoordelijkheid. Als zich daardoor medische complicaties voordoen kan het ziekenhuis hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. Wanneer u op eigen verzoek het ziekenhuis verlaat, gebeurt dit altijd met een schriftelijke verklaring. Hierin staat, indien van toepassing: ● dat het ontslag op uw eigen verzoek is; ● dat het vroegtijdig verlaten van het ziekenhuis tegen het medisch advies is; ● dat u bekend bent met de eventueel nadelige gevolgen en medische complicaties; ● dat het ziekenhuis geen enkele aansprakelijkheid op zich neemt voor uw beslissing en dat u ook geen recht heeft op een schadevergoeding. Medisch uitbehandeld en eigen bijdrage Verblijft u langer in het ziekenhuis dan medisch noodzakelijk is, bijvoorbeeld als u moet wachten op plaatsing in een andere zorginstelling, dan melden wij dit aan uw zorgverzekeraar. In veel gevallen moet u dan een eigen bijdrage betalen. Meer informatie hierover krijgt u bij het Zorgkantoor Zuid-Limburg. U vindt ook informatie op de website www.hetcak.nl. Bij eventuele vragen over uw rekening kunt u zich wenden tot de afdeling Financiële administratie. Meer informatie kunt ook lezen op onze website www.atriummc.nl/uwrekening. Telefoonnummers vindt u achter in deze brochure. Nazorg ‘medisch specialistisch uitbehandeld’ Wanneer u medisch specialistisch uitbehandeld bent, is het in sommige gevallen niet mogelijk om naar huis te gaan. Bijvoorbeeld omdat u in een verpleeg- of verzorgingshuis moet worden opgenomen. In overleg met u zoekt het SCK (Service Center Ketenzorg) naar een plek met passende zorg. Vanwege mogelijke wachtlijsten kan het helaas gebeuren dat u niet direct naar de plek van uw voorkeur gaat, maar tijdelijk eerst naar een tweede of derde keus vervolgvoorziening. Meer informatie over dit onderwerp leest u in de brochure ‘Service Center Ketenzorg, bureau voor nazorg. | patiënteninformatie 9 Uw plichten als patiënt Als patiënt heeft u ook een aantal plichten. Die zijn er voor uw eigen veiligheid en welzijn, maar ook voor de veiligheid en het welzijn van uw medepatiënten en de medewerkers van Zuyderland Medisch Centrum. Afdelingsregels Naast de algemeen geldende regels hebben diverse afdelingen in het ziekenhuis hun eigen afdelingsregels. Deze zijn meestal een direct gevolg van de bijzondere zorg die er op deze afdelingen geboden wordt. Bijvoorbeeld de afdelingen Neonatologie (‘couveuseafdeling’), Intensive Care en Hartbewaking. U kunt de afdelingsregels nalezen in de verschillende brochures die door deze afdelingen beschikbaar worden gesteld. U vindt deze brochures ook op onze website www.zuyderland.nl. Informatieplicht Het is belangrijk dat u uw hulpverlener eerlijk en volledig informeert over uw gezondheidstoestand, zodat deze een goede diagnose kan stellen en een verantwoorde behandeling kan geven. Ook wordt er van u verwacht dat u actief meewerkt aan uw eigen genezing. Daarbij hoort een nauwkeurige opvolging van de voorgeschreven therapie en een trouw gebruik van de voorgeschreven medicijnen. Gedrag Er wordt van u verwacht dat u op een respectvolle en fatsoenlijke wijze met het personeel, de artsen en uw medepatiënten omgaat. Wanneer dat niet gebeurt, kan het ziekenhuis in het uiterste geval de behandelingsovereenkomst beëindigen. Eventueel geplande vervolgafspraken kunnen worden ingetrokken of niet worden ingepland. Daarnaast kan het ziekenhuis overwegen u het betreden van en het verblijf in het ziekenhuis te ontzeggen. Bij ernstige verstoring of belemmering wordt de politie ingeschakeld. Ook van uw bezoek wordt verwacht dat zij met fatsoen en respect omgaan met het personeel, de artsen en de andere patiënten. Bezoek Wij vragen alle patiënten rekening te houden met elkaar. Rust is zeer belangrijk. Er mogen daarom niet meer dan twee bezoekers tegelijkertijd bij een patiënt aanwezig zijn. | patiënteninformatie 10 Legitimatieplicht U heeft binnen Zuyderland Medisch Centrum legitimatieplicht. Iedereen die gebruik maakt van de zorg moet zich kunnen legitimeren. Meer hierover leest u in de brochure ‘Legitimatieplicht verzekerden’ die verkrijgbaar is bij de afdeling Patiëntenservice of via www.zuyderland.nl. Annuleren afspraak Wanneer u om welke reden dan ook uw afspraak in ons ziekenhuis niet kunt nakomen, rekenen wij er op dat u dit van tevoren doorgeeft aan degene bij wie u uw afspraak heeft. Kosten als gevolg van het niet tijdig afzeggen van een afspraak kunnen bij u in rekening worden gebracht. Financiën U heeft de verplichting het ziekenhuis volledig te betalen voor de geleverde zorg. Betaling gebeurt vrijwel altijd via uw ziektekostenverzekeraar. Twijfelt u of u voldoende verzekerd bent, neem dan vooraf contact op met uw ziektekostenverzekeraar. Roken Binnen alle gebouwen van Zuyderland Medisch Centrum geldt een totaal rookverbod voor zowel medewerkers, patiënten als bezoekers. Hieronder valt ook de elektrische sigaret (e-sigaret). Roken is alleen toegestaan buiten het ziekenhuis. Op het ziekenhuisterrein zijn voorzieningen ingericht waar patiënten, bezoekers en medewerkers beschut kunnen roken. Deze zogenaamde rookabri’s bevinden zich nabij de ingangen van het ziekenhuis. Schade (directe en indirecte) die ontstaat door ongeoorloofd roken, kan verhaald worden op de veroorzaker van die schade. | patiënteninformatie 11 Adres Postadres Zuyderland Medisch Centrum T.a.v. afdeling/locatie …….. Postbus 5500 6150 MB Sittard Websites Zuyderland Medisch Centrum www.zuyderland.nl Landelijke Stichting Kind en Ziekenhuis www.kindenziekenhuis.nl Voor kinderen tot 16 jaar www.jadokterneedokter.nl Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie www.npcf.nl Integraal Kankercentrum Nederland www.iknl.nl | patiënteninformatie 12 Zuyderland Medisch Centrum Heerlen Henri Dunantstraat 5 6419 PC Heerlen T: (045) 576 66 66 Zuyderland Medisch Centrum Brunssum Kochstraat 2 6442 BE Brunssum T: (045) 527 99 99 Zuyderland Medisch Centrum Kerkrade Wijngracht 45 6461 AL Kerkrade T: (045) 545 09 11 Patiëntenservice Etage T, ruimte 48 T: (045) 576 63 00 E: [email protected] 200744 Afdeling Financiële administratie T: (045) 576 78 11 © 02-2016 www.zuyderland.nl