- -+ .,-" (H) OOR "--"" (zaken) Het oor, hoe je deze kan beschermen tegen lawaai en wat als je ineensje gehoor (deels) verliest?! Motivatie We hebben ervoor gekozen om mee te doen met deze actie omdat ons de prijs natuurlijk enorm aanspreekt, maar ook omdat het ons erg leuk leek, omals klas een gezamenlijk werkstuk te maken. Wij zitten in een combinatieklas groep 6, 7 en 8 en zijn door elkaar gemixt tijdens het werken. "'--"' Wij hebben ervoor gekozen om met de klas (12 kinderen) 1 groot werkstuk te maken,door de klas in groepjes te verdelen met ieder een eigen onderdeel. Deze onderdelen hebben we bij elkaar gevoegd en samen doorgesproken, zo wist iedereen wat de ander had gedaan en gemaakt. Zo hebben we ongemerkt eigenlijk heel wat opgestoken over het onderwerp horen / doof zijn / het oor en dergelijke. We hebben de website als uitgangspunt genomen! Groetjes, Groep 6, 7, 8 en Juf Adrianne CBS Het KomPaS ~ Steintjeskreek 2 4675 RZ Anna J acobapolder 0167-573173 InhoudsODQQVe ........... 0 Het oor 0 Help, ik hoor minder of zelfs niet meer"" 0 Oorzaken van gehoorverlies 0 Praten zonder woorden 0 Handalfabet 0 Hulpmiddelen I I-=.., '-"" Het oor Om te begrijpen hoe het oor werkt, heb je eerst kennis nodig van alle onderdelen waaruit je oor bestaat. Je ziet ze hier op het plaatje. lIitwendig \ ~ middenoor oor inwendig oor I t I I 1 \ 1 i . I I ,~ .. gehoorgang Ciorschelp """'-/ ", : rom melv lies' -" , Je oor bestaat uit 3 gedeelten: - het uitwendige oor - Het inwendigeoor - Het middenoor Geluidkomt van buitenaf. Eigenlijkis geluid alleen maar trillende lucht. Deze lucht wordt opgevangendoor je oorschelp. In je oor zit je trommelvlies. Dit vlies gaat meetriUen met de lucht. Die trillingen worden via je zenuwcellenweer doorgegeven aan je hersenen en deze zetten eigenlijk pas die trillende lucht om in geluid. Als je geen trommelvlies zou hebben, kunje dus eigenlijk geen geluid horenl r '-" Je uitwendigoor vormt voor die trillende lucht een soort gang waarin de geluidsgolvenvan hoog naar laag kunnen.Hoe sneller de trilling, hoe hoger de toon. Denk maar aan tokkelen op een dik en een dun elastiek. Het "geluid"is heel anders. Hele hoge tonen kunnenhet menselijk oor niet horen. Sommigedieren als dolfijnen en vleermuizen bijvoorbeeld wel. Als de lucht langsje trommelvlies gaat passeert hij daarna 3 kleine botjes met grappige namen:hamer, aambeeld en stijgbeugel. Deze versterken het trillen van de lucht en geven dit door aan het inwendigeoor. Het binnenste vanje oor lijkt op een slakkenhuis. Het is gewld met een vloeistof. Door de tri lIende lucht komt deze vloeistof in beweging.Deze vloeistof gaat langs oorhaartjes en deze geven via de gehoorzenuw de impulsendoor aan de hersenen. Niemand is er ooit achtergekomen hoe je hersenen deze impulsen omzetten in geluid horenl Je hebt harde en zachte geluiden, dit heeft te maken met geluidssterkte. Te harde geluiden zijn niet goed voor je. In de loop van de tijd zal je trommelvlies hierop reageren of het kan zelfs kapot gaan. De gevolgenkunnengroot zijnl '-' Help, ik hoor minder of zelfs niet meer"" Als iemand te maken krijgt met gehoorverlies, dan zeggen ze vaak: "ik hoor het wel, maar ik versta het niet." Gehoorverlieskan leiden tot 3 problemen: a Moeite krijgen / hebben met het verstaan van zachte spraak en geluid Misschien herken je dit van oude mensen uit je omgeving.De Tv moet harder, je moet harder praten en sommige normale geluiden horen '-" deze mensen niet meer. Door het geluid harder te zetten, kunje dit probleem vaak compenseren. a Moeite krijgen/ hebben met het horen van medeklinkers Vaak merk je dat mensenje woorden dan verkeerd horen, tonen als t, sh, f, p, s worden verkeerd verstaan en daardoor begrijpen mensen je verkeerd. Het wordt met deze vorm van gehoorverlies steeds moeilijker om met mensen gesprekken te voeren. Mensen raken boos omdat je ze niet begrijpt en de mensen met het gehoorverlies wordensteeds onzekerder. °,--" 0 Moeite met het verstaan in lawaai Dit soort gehoorverlies kan soms lang verborgen blijven. In een rustige omgevingof een l-op-l situatie kunnen mensenje prima verstaan. Moar o.lser achtergrond lawaai bijkomt, krijgen deze mensen moeite met het verstaan van de klanken.Dit kunnen heel gewone geluiden zijn o.lseen auto die voorbij rijdt, achtergrondmuziek of pratende mensen die niet bij het gesprek horen. Geluidwordt gemeten in decibel. Bijeen volwassenpersoon is een verlies van 25 dB vaak de aanleiding tot gehoorproblemen, bij kinderen is dit al bij een verlies van 15 dB. Bijeen verlies van 40' dB praat je over gemiddeld gehoorverlies en vanaf 70 dB over een ernstig gehoorverlies tot zelfs doof worden bij een verlies van 90 dB. Hoe weet je of je zelf last hebt van gehoorverlies? Er zijn een aantal dingen, die je bij jezelf kunt opmerken..Hieronder een aantal van die symptomen zoals dat met een moeilijkwoord heet. '-' . Mensen lijken vaak te mompelen . Je moet je inSPannenom iemandte horen . verstaan Je merkt dat je naar de mondmoet kijken om de woorden goed te . Je hebt er moeite mee om het te horen dat iemandachter je je roept of vanuit een andere kamer. . verstaat. De televisie en radio moeten steeds harder omdat je het niet .. Telefoongesprekken worden steeds onduidetijker Mensen zeggen dat ze vaak iets twee keer moeten of zelfs meer moeten zeggen of vragen. "-" % 00 69 ?O tiC \".. 4~ 50 40 30 <!O .. IJ: 7 10 0 muzllcsle geluiden gelUideo O/BncJe zee OOIIIimen flulfefl PIBI*I RJl5ef1 SUIZel! Oorzaken van gehoorverlies Onze oren zijn kwetsbaar en heel gevoelig.We moeten ze goed beschermen en verzorgen. Lawaaiis de grootste vijand van onze oren. Ieder dag komener verschillend geluiden op ons af en vaak weten we niet eens dat ze onze oren kunnenbeschadigen. We noemeneen aantal oorzaken vangehoorverlies en hoe je dit kunt voorkomen. , , Erfelijk of aangeboren? Soms is een kindal vanaf de geboorte doof of slechthorend. Als slechthorendheid vaker in een bepaalde familie voorkomt is de afwijking erfelijk. Bij het groeien van de baby in de moederbuik kan ook iets misgegaan zijn. Dan is de slechthorendheid een aangeboren afwijking. De gehoorgang kan bijvoorbeeld afgesloten zijn. Of het binnenoor werkt niet goed. Ontsteki ngen Veel kinderen hebben wel eens last van een middenoorontsteking. Er ontstaat dan een vieze taaie vloeistof, die pus genoemd wordt. Pus en vocht drukken tegen het trommelvlies. Een middenoorontsteking doet veel pijn. Je kunt er heel ziek van zijn. De dokter kan dan een buisje in het trommelvlies aanbrengen, of hij prikt een gaatje in het vlies. Door het buisje of gaatje kan het vocht naar bui,tenen is er minder druk. Meestal geneest een middenoorontsteking goed, maar soms kan ze chronisch worden. Dat betekent dat de ontsteking nooit echt overgaat. De gehoorbeentjes kunnendan beschadigen. Het gevolg is dat je minder gaat horen. Lawaai Bijeen harde klap of gil vlak bij je oor, gaan er een heleboel haartjes in het binnenoor plat. Je oren gaan suizen. Na een tijdje gaan ze weer overeind. Door bepaalde geluiden kunnende haartjes beschadigd worden. Dat kan in één klap gebeuren, bijvoorbeeld door een explosie of hevig vuurwerk. Maar meestal gaan de haartjes heel geleidelijk kapot. Dat kan gebeuren als ze een lange tijd achter elkaar harde geluiden moeten verwerken. Ze krijgen dan niet de tijd om te herstellen. Eerst gaan de haartjes kapot die de tonen vanaf 4000 Hz opvangen. Daarna gaan ook de andere haartjes stuk. Totdat je nog maar heel weinig hoort. Wat je dan nog hoort, heet het rest gehoor - In sommige beroepen hebben mensen veel te maken met harde geluiden. Bijvoorbeeld wegwerkers met een drilboor of mensen die dicht bij startende vliegtuigen werken. Zij zijn verplicht oorbeschermers te dragen. De haartjes in het gehoor hebben het meest te lijden in disco's en bij popconcerten. En daar worden meestal geen gehoorbeschermers gedragen' v Ouderdom Jongeren horen beter dan ouderen. Veel oude mensen hebben last van slechthorendheid. Bij het ouder worden gaan steeds meer gehoorhaartjes plat liggen. Vooral de haartjes die de hoge tonen moeten opvangen.Ook verstarren de gehoorbeentjes. Ze bewegen minder en kunnen daardoor het geluid minder goed versterken. Oude mensen hebben vaak moeite om hoge klanken waar te nemen. De helft van de bejaarde mensen hoort slecht. Ouderen zijn daarom de grootste groep slechthorenden. Andere oorzaken. \...j Door een ongeluk, een valpartij of een harde klap op het oor kan je binnenoor kapotgaan. Ook bepaalde medicijnen kunnen slechthorendheid veroorzaken. En sommige mensen worden doof of slechthorend na een ziekte, zoals hersenvliesontsteking, de mazelen, de bof of roodvonk. Als je weet wat de oorzaken van gehoorverlies kunnenzijn, kunje er ook iets aan doen en er rekeningmeehoudenin je eigen omgevingen leven.Dusoo,kal is de muzieknogzo geweldig,zet hem iets zachter zodat je ook later nog iets aan je oren hebtl Wees zuinig op je oren~ Praten zonder woorden Soms is het te laat om nog iets aan je gehoorproblemen te doen. Dan is de schade aangeboren, erfelijk of op latere leeftijd veroorzaakt onomkeerbaar. .......... '--"' Je zult dan een manier moeten vindenom toch duidelijk te maken aan anderen wat je bedoelt en vindt. Praten zonder woorden, zo zou je gebarentaal kunnenomschrijven. Een heleboel dingen kunnenmensen al zeggen zonder woorden te gebruiken, denk maar eens aan de volgendegebaren: ja knikken,nee schudden, je tong uitsteken, je hand achter je oor zetten, een vragend gezicht, schouders ophalen, en zo kunje doorgaan. Toch is de echte gebarentaal wel wat ingewikkelderdan de lichaamstaal van mensenl Gebarentaa.1is niet alleen handig voor doven. Ook voor mensen die op grote afstand iets tegen elkaar wilIen zeggen, komt het van pas. Of waar er erg veel lawaaiis, zoals op een vliegveld.Vanverkeersagenten wist je waarschijnlijk wel dat ze met gebaar het verkeer kunnenregelen. Bi,jvoorbeeldgebaren voor 'stop' en 'doorrijden'. Maar ken je ook de gebarentaal op vliegvelden? Met 2 seinvlaggenin zijn handen kan iemandop de grond alle letters spellen. Indianen makenal heel langgebruik van gebarentaal. Veelstammen hadden hun eigen taal. Diegebarentaal begreep iedereen. Zo konden indianenvan verschillende stammen elkaar toch verstaan. Hoe qebarentaal ontstaan is. Woorden zijn vaak ontstaan door het horen van klanken,zoals het woord sissen of koekoek. Op diezelfde manier is gebarentaal ontstaan. In gebarentaal is er voor elk woord een gebaar. Bij het woord lucifer bijvoorbeeld stelt je ene hand een doosje voor. Met je andere hand strijk je zogenaamdmet een lucifer. De gebaren in gebarentaal veranderen met de tijd mee. Zo leek horloge vroeger op een gebaar waarbij een horloge uit een vestzak gehaald werd. Nu wijs je naar je pols. '-' \..,../ Gebarentaal is een echte taal, net als Nederlands. In de gebarentaal kunje grapjes maken, ruzie makenen gedichten voordragen. Gebarentaal in het Nederlands is anders dan in het Frans of in het Engels. Knapiingewikkelddus, maar ontzettend belangrijk voor dove mensen. Naast gebarentaal kunnendove ook de letters van de woorden spellen. Ze doen dat met het handalfabet. Net als hun gebarentalen zijn de handalfabetten in elk land anders. We dachten na over welke gebaren je als eerste nodigzou hebben als je doof zou worden of een doof persoon zou tegenkomen. We hebben ons beperkt tot 8 hoofdgebaren. Je ziet deze op de volgende bladzijde. Ook kwamenwe erachter dat veel gebaren ook voor ons erg vanzelfsprekend zijn. ~ ;"L . '-:t,. 'y 1 J", ( \ ,. ~ ~ . - . . . . \ " ~) }j -..l. ", ~ ) ". .. Wl~' ~~ ' \. . '. . 111' .' ~ \\ ; J I Slapen zitten ~(~ 't'- -\ \-,--,-y '-' H /~~ / -'" \ \ \ i /' ~. { ii ~ ' . ~' <: \ . . lopen' eten ') " \. .J/---... ~. = /~-" "-./. ? .~":--7" "'-.'~' \ ~ ~ ~.>-- . ! . II , , kijken hallo \ \,':/'"", "~"f! ~ ~ "\ ~L." ,,,\" ... ..""".' ~.~. ."",' \";' . ' . '~ I-- " ~.' '":;" l--,J (\...1' d . . \ T;. !"" . . ( ':>, ,,,' '. '. ,.,.) ' " "- ,, i "\.../~ \ tot 7ipnc: ) f f rlrinkpn \ (. I! 1 ,<ij.;)' ~.i-:;:- ( J Handalfabet We zochten het Nederlands handalfabet op. Hieronder zie je het in een plaatje. ~f btfl~ J. ~ -~I~ c (?? ~ 9 h ~ ~ ~~ ~ é' l ; ~ j _.,~ kd' n °r71€(~(~ F q~~S ~)~ ~l ç?; _/1\ . '..-/ ~1V~:W (9!7\~ ..,~ ~ Het Nederlandse handalfobet. We hebben zelf ook even geoefend, maar dat valt nog echt niet mee' Ook vonden we nog een oud handalfabet . Je ziet dat de letters duidelijk veranderd zijn. Niet alleen onze spreektaal gaat met zijn tijd mee (wie had er immersooit gehoordvanwoordenals gaaf vet megawijscool).Ook I I het handalfabet is aan tijd onderhevig. Wel is het nu vastgesteld, zodat duidelijk is welke gebaren bij welke letter horen. Net als ons alfabet eigenlijk~ i 1\ t) 1:.L t UA l( JU ~ .~c "... -.r i DE.WONSnAlIYO : l ~ , . 41" "-" ': -: A ~ - ',.. ~ :- ,f ~ ;; ~I t. D ;:~, f \;.J 1 ~,'-,: ,~ L ~ ~) :: . ~ : ï ~~'I: I .. ~ . II ;-J~ ~1 I , s 1,'I" i~ I~I " ", x ~t I ~ ~, z~ ~~. l~1 f ,,) Dit is een oud alfabet in gebarentaal. Zie je de verschillen??? " ~ Q:I ' I" ~!I~ e R 1~ p !~, '-./ ,,' ~ ~' -i ~!h~~?ll' 0:: -~ 'i I " ;, " ( I ?' ,~ ~ ~l~Î ~~ ,~=- ~1 M ,I ',: j!f ~; ~ ,--" () i, :: I, I ~ I,] Hulpmiddelen Gelukkigzijn er meer hulpmiddelenvoor dove mensen dan alleen het handalfabet. Dove mensen kunnen namelijk bepaalde di ngen niet horen. . Als doven mensen op de fiets zitten kunnen ze geen auto aan horen komen. . .............. Ze kunnen ook geen ander verkeer horen komen. . In huis horen ze geen deurbel gaan. . Ze kunnen geen tv kijken alleen als er ondertiteling bij is of een tolk. . Sommige mensen wilIen toch een gehoorapparaat om toch een aantal geluiden te kunnen horen. Zo zijn er natuurlijk nog veel meer si.tuatie op te noemen. Gelukkig zijn er voor sommige situaties hulpmiddelen uitgevonden. De deur bel. Als je de deurbel of de telefoon niet goed kunt horen, kun je een hardere bel nemen. Voor slechthorenden is dit soms een goede oplossing. Maar voor doven niet. "-./ Gelukkig heb je ook apparaten die je op een andere manier waarschuwen. Je hebt bijvoorbeeld flitslampen of trillers. Stel dat er. iemand aanbelt, dan gaat er in de kamer een lamp Hitsen. Zonder iets te horen weet je, er staat iemand voor de deur. Telefoneren voor doven. Veelslechthorenden kunnengewoontelefoneren. Soms kan dat met een gewonetelefoon. Maar vaak gebruiken ze hier een speciale telefoon voor. Zo'n telefoon kunje harder zetten, zodat je toch goed kunt bellen. Dovengebruiken een teksttelefoon om met elkaar te praten. Het lijkt een beetje op chatten. Een teksttelefoon lijkt een beetje op een computer. De wekker "'--" Als je doof bent, kunje de wekker natuurlijk niet horen. Maar ook bijna alle slechthorenden horen de wekker niet. Zij doen namelijk's nachts hun hoortoestel uit. Er zijn wekkers met een snoertje met een trilschijf eraan. Die trilschijf leg je dan onder je kussen. Wanneer het tijd is, gaat de trilschijf trillen en word je vanzelf wakker. Ener zijn ook wekkers met een flitslamp. Als de wekker gaat, flitst de lampin je gezicht. '--./ Tv kijken Het kan zijn dat je de tv wel kunt verstaan, als je het geluid maar hard genoeg zet. Maar misschien vindt de rest van de familie dat wel veel te hard! Je kunt dan naar de tv luisteren met een ringleiding. Die sluit je aan op de tv. Zo kunje het geluid van de tv in je hoortoestellen horen. Maar je kunt de ringleiding natuurlijk ook aansluiten op je radio, je discman of je computer. Dit zijn maar een paar voorbeelden, maar je merkt dat doof zijn of doof worden niet betekent dat je niet kunt genieten in je leven. Er zijn ook speciale concerten voor doven die werken met trillingen en dingen die je kunt voelen. Er bestaan zelfs geurdj's die in een disco zorgen voor een geweldige avond uit. Je hoeft daarom ook geen medelijden te hebben met dove mensen. AI hebben zij een eigen wereldje, het zijn mensen zoals jij en ik. Ga met ze om, praat met ze. Wij hebben in ieder geval veel geleerd over de wereld van het oor en alle problemen en zaken daar omheen. Alle OORzakenzullen we maar zeggen. '--' We vonden het zelfs zo interessant dat we op internet heel wat gebaren hebben opgezocht. Viafilmpjes kunje zo heel veel gebaren leren. Misschien is het een idee om gebarentaal ats vak op de basisschoo I te krijgen? Zo kunnenwe altijd en overal met iedereen contact leggen. Want als je geen oren om te horen hebt, heb je altijd nogje lichaam en je handen' ~ t~~. ' ~ ~ ~ }i ~ , ',~,'~ "t~è' !t ~, ~ }i , ,-t ~~ ~ ~ ~ ~~}i!t .:, .J' P.' ., - ,., tjftjft~ '-" !t~~1l ~~..~~. ~ ~ ~n~! ~ ;~" ~ #2). ~~IL .,' / ~~fZ~ ~~~]i~ !~~ , ' , -. ~fL~~'TI 12~~~fl r" ~~~~~ ~flf2~~ &~ ~~~~ ~~ tifi ~ ~ ~E ~~fi ~t~~~~~fl Deze informatie hebben we verzameld met behulp van internetsites en boeken uit het documentatiecentrum van school. De informatie en plaatjes zijn alleen bestemd ter verduidelijkingvan dit werkstuk- En worden niet voor andere doeleinden gebruikt!