Jeroen Bosch zh Projectplan knowledge brokers CVA

Projectplan knowledge brokers CVA
Informatievoorziening in de acute fase van een CVA patiënt.
Edith van Ede, Linda Paulus, Geertje de Vries
April 2015
Projectplan “Informatievoorziening” op de afdeling neurologie van het Jeroen Bosch
ziekenhuis.
Opdrachtgevers:
Projectgroep:
Lisette Mölder (hoofd PMA)
Idillia van Herpen (hoofd verpleegafdeling neurologie)
Edith van Ede, fysiotherapeut (knowledge broker)
Linda Paulus, logopedist (knowledge broker)
Geertje de Vries, verpleegkundige niveau vijf (knowledge broker)
Startdatum:
Einddatum:
1 april 2015
1 december 2015
Voor akkoord:
Datum:
Datum:
Handtekening projectleiders
Handtekening opdrachtgevers
Probleemanalyse en probleemstelling
In het Jeroen Bosch ziekenhuis is de gemiddelde opnameduur van een CVA patiënt slechts 5
dagen. In deze acute fase is het zeer belangrijk dat patiënt en naasten direct betrokken
worden in het revalidatieproces omdat zij hierin zelf een actieve rol hebben. Om hierin
optimaal betrokken te kunnen worden is het noodzakelijk dat patiënt en naasten goed
geïnformeerd zijn over diagnose, prognose en behandeling.
Uit de spiegelgesprekken met CVA patiënten en naasten vanuit het Jeroen bosch ziekenhuis
(02-12-2013) blijkt dat patiënten over het algemeen vinden dat ze op een verkeerde manier
informatie krijgen (bijvoorbeeld te veel informatie tegelijk, op het verkeerde moment, te
weinig schriftelijk). Ook uit onderzoek van Avans (januari 2014) blijkt dat de
informatievoorziening aan CVA patiënten en naasten onvoldoende gestructureerd en
eenduidig verloopt op de afdeling neurologie van het Jeroen Bosch ziekenhuis.
In mei 2014 is er een enquête gehouden onder CVA- patiënten, naasten, artsen,
verpleegkundigen en paramedici in het Jeroen Bosch ziekenhuis. Hieruit blijkt dat
patiënten/naasten behoeft hebben aan meer persoonlijke informatie die zowel mondeling
als schriftelijk wordt gegeven. Op dit moment is er geen eenduidigheid in het geven van
informatie door zowel verpleegkundigen, artsen als paramedici. (Zie bijlage 1 voor de
nulmeting en uitwerking van de enquête).
Bovenstaande resultaten komen overeen met de zorgstandaard CVA/ TIA (2012). Hieruit
blijkt eveneens dat patiënten en naasten vaak meer informatie wensen te ontvangen dan
wordt verkregen. Het is niet ongebruikelijk dat patiënten rapporteren geen informatie te
hebben gekregen over hun ziekte, terwijl zorgverleners dit onderwerp wel hebben
besproken en geschreven informatie hebben gegeven. Dit kan verschillende oorzaken
hebben, waarbij wordt geadviseerd de informatie gefaseerd en herhaaldelijk aan te bieden,
aangepast aan de persoonlijke situatie. Een eerste stap in de behandeling is de
informatieverstrekking en educatie over de ziekte en de gevolgen die een CVA kan hebben,
aan zowel patiënt als naasten.
Aanleiding keuze project:
Vanwege de korte opnameduur, is er binnen het Jeroen Bosch ziekenhuis voor gekozen het
project te richten op goede informatievoorziening aan patiënt en naasten. Patiënten en
naasten die goed geïnformeerd zijn over diagnose, prognose en behandeling zullen beter
voorbereid zijn op hun rol in het revalidatieproces. Omdat het belangrijk is dat de informatie
binnen de keten op elkaar wordt afgestemd, zal er samen met de partners uit de CVA keten
Den Bosch een ketenbrede, persoonlijke informatiemap worden ontwikkeld en
geïmplementeerd.
Doelstelling voor de afdeling neurologie van het Jeroen Bosch ziekenhuis
De informatieverstrekking en educatie over ziekte en de gevolgen die een CVA kan hebben
wordt toegespitst op de individuele patiënt en gefaseerd en herhaald aangeboden aan de
patiënt en naaste op de afdeling neurologie. Informatie is door verschillende zorgverleners
eenduidig (Zorgstandaard CVA/ TIA, 2012).
Resultaten
Op 1 juli 2015 is de “Informatiemap beroerte” aangepast. De aanpassingen zijn gedaan op
basis van aanbevelingen van het onderzoek dat door studenten van Avans is uitgevoerd, de
uitkomst van de nulmeting die er is gedaan en de uitkomst van de spiegelgesprekken. De
informatiemap is aangepast in samenwerking met de ketenpartners.
Vanaf 1 september 2015 krijgt iedere CVA patiënt en de eerste contactpersoon gedurende
de opname persoonlijke informatie over diagnose, prognose en behandeling. Deze
informatie wordt zowel mondeling als schriftelijk gefaseerd gegeven.
Vanaf 1 september 2015 geeft de verpleegkundige aan iedere CVA patiënt/naasten
opgenomen op de Neuro Care Unit van het Jeroen Bosch ziekenhuis de vernieuwde
“Informatiemap beroerte”.
Vanaf 1 september 2015 ontvangt iedere CVA patiënt/naasten opgenomen op de Neuro
Care Unit van het Jeroen Bosch ziekenhuis zowel mondeling als schriftelijk informatie over
de diagnose en prognose van de behandelend arts.
Vanaf 1 september 2015 bespreekt de verpleegkundige in alle tussengesprekken met
patiënt en naasten of zij begrijpen wat de diagnose en prognose is. Wanneer dit niet
duidelijk is, herhalen zij de informatie van de arts om dit te verduidelijken.
Vóór 1 augustus is de richtlijn “verpleegkundige gesprekkencyclus” op de afdeling neurologie
aangepast, zodat diagnose/ prognose in alle tussengesprekken aan bod komen, elke
verpleegkundige van de afdeling neurologie wordt geïnformeerd over de aanpassing.
Vanaf 1 september 2015 is voor iedere patiënt en naasten duidelijk wie zijn behandelaars
zijn, zowel arts als paramedici.
Projectgrenzen
Dit project beperkt zich tot het geven van informatie aan de klinische CVA patiënten op de
afdeling neurologie van het Jeroen Bosch ziekenhuis.
Projectactiviteiten
Voorbereiding
 Bekijken van projectplannen van andere instellingen.
 Afstemming project met ketenpartners.
 Tijdsplanning maken.
 Projectplan bespreken met medewerkers en opdrachtgevers.
 Projectplan en werkwijze afstemmen met ketenpartners.
 Verpleegkundige kartrekkers op de afdeling neurologie werven.
 Aanpassen van de inhoud van de gesprekken cyclus tussen patiënt en/of naasten met
verpleegkundige op afdeling neurologie.








Overleg met patiënten communicatie over de inhoud van de persoonlijke informatie
map.
Communicatieplan maken.
Opstellen van een begroting.
Overleg met artsen over hun rol binnen het project.
PMA medewerkers actief mee laten denken over hun rol bij het project.
Verpleegkundigen van de afdeling neurologie actief mee laten denken over hun rol
bij het project.
Verpleegkundige kartrekkers informeren over hun rol bij het project.
Overleg met ketenpartners over afstemmen inhoud van “Informatiemap beroerte”
Realisatie
 Aanpassen “Informatiemap beroerte” samen met ketenpartners.
 Aanpassen van verpleegkundig gespreksprotocol van tussen gesprekken.
 Afspraken maken, wanneer en hoe PMA collega’s patiënten en naasten informeren.
 Verpleegkundige kartrekkers coachen en motiveren hun collega’s bij het uitvoeren
van het project.
 Niveau vijf verpleegkundige “uit” zorg coacht collega’s bij het uitvoeren van project,
heeft een controlerende taak hierin.
 Informeren en scholen van alle medewerkers op de afdeling neurologie over het
gebruik van de persoonlijke informatiemap.
 Feestelijke start (1 september 2015)
 Pilot van het project (september 2015)
 Ludieke acties om het project onder de aandacht te brengen.
 Medewerkers tussentijds mondeling en schriftelijk informeren over de voortgang van
het project.
 Poster maken voor het symposium van het kennisnetwerk CVA Nederland (november
2015)
 Bericht op intranet plaatsen.
 Bericht plaatsen in de nieuwsbrief van de CVA keten Den Bosch.
Nazorg
 Uitvoeren van de effectmeting.
 Uitwerken van de effectmeting.
 Evalueren van de pilot en de effectmeting met alle medewerkers.
 Aanpassen van protocol/omschrijving indien nodig.
 Evalueren met ketenpartners.
 Borging van het project.
Planning
Voor de planning van bovenstaande activiteiten zie bijlage 2.
Risico analyse (SWOT)
Sterke punten:
 Voldoende kennis bij PMA.
 Enthousiast projectteam.




Projectgevers gaan akkoord met het project.
Er bestaat al een ketenbrede projectgroep om de informatiemap aan te passen.
Artsenvisite wordt sinds kort dagelijks aan bed gelopen (patiënt ziet sneller de arts/
krijgt sneller informatie)
Verpleegkundige gesprekkencyclus aanwezig
Zwakke punten:
 Medewerkers op de afdeling zijn “projectmoe”.
 Wisselend hoge werkdruk op de afdeling
 Implementatie op de afdeling van JCI voor juli (veel veranderingen in korte tijd)
 Door de korte opname duur moeten veel activiteiten binnen een korte tijd
uitgevoerd worden.
 Er wordt een actievere rol van de artsen gevraagd in dit project. Het is nog niet
duidelijk of zij deze rol op zich willen nemen.
 PMA medewerkers treffen niet altijd familie om informatie over te dragen.
Kansen:
 Goede samenwerking opbouwen met ketenpartners uit CVA keten Den Bosch.
 Meer betrokkenheid van de artsen ten aanzien van een goede informatievoorziening.
 Betere uitkomst van spiegelgesprekken en patiënt tevredenheidenquête ten aanzien
van informatievoorziening.
Bedreiging:
 Tijdsdruk, de extra taken voor de verpleging mogen geen extra formatie kosten. Veel
nieuwe collega’s binnen het verpleegkundig team.
 Mogelijk wordt de keuze van de nieuwe informatiemap beïnvloed door de kosten.
Financiële aspecten
Tijdsinvestering van de drie knowledge brokers (3 keer 2 uur per week).
De aanschaf van de nieuwe informatiemappen. (In maart 2015 is er akkoord gegeven voor
het aanschaf van deze mappen).
Projectteam
Het projectteam bestaat uit de 3 knowledge brokers en de verpleegkundige kartrekkers.
Communicatie
Edith en Linda verzorgen de communicatie met de medewerkers van de PMA (overleg
tijdens neuroteam vergaderingen via mail).
Edith en Linda verzorgen de communicatie naar de artsen en de opdrachtgever vanuit PMA.
Edith, Linda en Geertje schrijven een artikeltje dat geplaatst zal worden op intranet.
Geertje verzorgt de communicatie samen met de verpleegkundige kartrekkers naar de
verpleegkundigen op de afdeling neurologie.
Geertje verzorgt de communicatie naar het hoofd van de afdeling neurologie.
Edith, Linda en Geertje verzorgen de communicatie naar de ketenpartners.
Bijlage 1, nulmeting uitwerking enquêtes nulmeting
Nulmeting formulier nog toevoegen.
Uitslag enquête : informatievoorziening stroke (patiënten/ familie)
Heeft u uitleg gekregen over wat een CVA is: 20/24 van de ondervraagden. Hiervan hebben
14/24 dit bij opname op de SEH gekregen. 20/24 hebben dit alleen mondeling gekregen en
7/24 ook schriftelijk.
Heeft u uitleg gekregen over gevolgen van het krijgen van een CVA: 10/24 ondervraagden. Er
is veel discrepantie over het moment waarop hier iets over verteld is en door wie.
Heeft u informatie gekregen over de onderzoeken, die u hebt gekregen: 17/24
ondervraagden, waarvan 10 deze info hebben gekregen van de verpleegkundige.
Heeft u informatie gekregen over de behandeling van de PMA: 18/24 ondervraagden,
waarvan 14 door de PMA zelf.
Heeft u informatie gekregen over het belang van zelfstandig oefenen: 12/24 ondervraagden,
waarvan 11 door de PMA zelf.
Heeft u de info map gekregen: 17/24
Heeft de verpleegkundigen geëvalueerd hoe het zelfstandig oefenen gaat: 7/24
ondervraagden.
Hoe zou u graag informatie ontvangen? 5/24 gesprek met een neuroloog, 4/24
familiegesprek met een arts, 14/24 vooral ook schriftelijk ondersteund!
Uitslag enquête : informatievoorziening stroke (verpleging)
12/20 verpleegkundigen geven aan uitleg te geven over wat een CVA is, maar niet op een
vast moment.
14/20 verpleegkundigen geven aan uitleg te geven over de gevolgen van het krijgen van een
CVA. Dit gebeurd met name tijdens een zorgmoment (8)
19/20 verpleegkundigen geeft informatie aan de patiënt over welk onderzoek hij krijgt.
5/20 verpleegkundigen geeft informatie over de uitslag van een onderzoek. Toch geven ?/20
verpleegkundigen aan dat een arts dit moet doen.
15/20 verpleegkundigen geven aan dat zij informatie geven over het belang van zelfstandig
oefenen. 11 daarvan doet dit tijdens een zorgmoment en stimuleert de patiënt dan om
dingen zelf te doen.
12/20 verpleegkundigen geven aan dat de informatie, die zij geven niet wordt afgestemd
met de andere disciplines.
Voorstel uit een enquête: 2x per week een CVA uurtje met info en een film.
Uitslag enquête : informatievoorziening stroke (arts)
12/12 artsen geven aan dat de uiteg over wat een CVA is vaak al op de SEH wordt gedaan.
Het is alleen niet duidelijk welke info de spoedeisende hulp arts hierover geeft.
11/12 artsen geven aan dat zij denken dat de patiënt de informatie van een arts wil krijgen
(9 geven aan dat dit de neuroloog moet zijn.
7/12 artsen vinden zelf ook dat deze informatie door een arts verteld moet worden. 5 artsen
vinden dat dit ook kan door de PA.
12/12 artsen geven informatie over wat een CVA is, wat de gevolgen zijn en wat de uitslagen
van de onderzoeken zijn. Dit gebeurd m.n. tijdens de visite, waar lang niet altijd familie bij is.
7/12 artsen geven aan dat zij het belang van intensief en zelfstandig oefenen benoemen.
Aanvullende opmerkingen:
Wordt er info gegeven over een CVA?
2 neurologen geven aan zelf aan patiënt info te geven over een CVA tijdens visite waar arts.
ass. ook bij aanwezig is. Zij geven aan dit te doen omdat zij aangeven het belangrijk te vinden
zelf ook “contact”te hebben met de patiënt.
4 neurologen laten dit met name aan arts ass. over. Zij geven aan dat dit de taak is van de
arts ass.
Met name op de stroke unit wordt er bij patiënt en/of familie nagevraagd of het duidelijk is
wat een CVA is. Bij overplaatsing naar de afdeling is dit geen vast gespreksonderwerp en
wordt er vanuit gegaan dat dit duidelijk is wanneer patiënt/familie zelf niet met vragen
komt.
Onderzoeken:
Op SEH wordt info gegeven over de standaard onderzoeken die plaats vinden bij een CVA
patiënt (stroke protocol). Indien ander/aanvullend onderzoek tijdens opname nodig is,
wordt patiënt hierover soms wel/soms niet geïnformeerd door arts. Er zijn hierover geen
duidelijke afspraken.
Wordt info afgestemd met andere disciplines?
Met name PA stemt frequent af met andere disciplines. De rest ziet het groene vel veelal als
afstemmen van informatie. Er wordt door 4 artsen aangegeven dat de informatie die
gegeven wordt beter op elkaar afgestemd zou moeten worden. Nu is het niet altijd duidelijk
wie welke informatie geeft.
Voorstellen vanuit alle enquêtes:
Mag een verpleegkundigen uitslagen geven van onderzoeken juridisch gezien?(dit moet
besproken worden met Roos van de Avoort.
CVA nazorg verpleegkundigen zou al in de kliniek moeten starten.
Door snelle doorstroom zou de verpleegkundigen een actievere rol moeten spelen bij het
doornemen van de uitslagen.
Patiënt weet nu vaak niet wie de behandelaar is.
Meer wijzen op de schriftelijk info.
Info ook op de web site plaatsen
Persoonlijker maken: A4 om af te vinken, tijdens een fam gesprek en direct mee te
geven.(bloeding/infarct, link/rechts etc
Animatie van CVA: wat doet het met je brein!
Gestructureerde fam gesprekken. In Radboud standaard(op dag 3) in jbz niet standaard
ingepland. Dit is in het JBZ wel moeilijk omdat het hier veel drukker is. (niet duidelijk hoe dit
gerealiseerd kan worden)
Fam gesprek opnemen!
Filmpje TIA/CVA : op TIA site. (staat op website?!)
Meer filmpjes maken voor grote groepen.
Er staat ergens een regel op papier dat een patiënt binnen 24 uur een neuroloog te spreken
krijgt. (vlg arts assistent)
Het is onduidelijk wat de spoedeisende hulparts voor info geeft aan de CVA patiënten op de
EHBO (zij zien 30/40% van de opnamens!!!).
Meer duidelijkheid aan fam/pt over het werken met zaalartsen.
Meer visualiseren: afbeeldingen laten zien van CTscan/MRI.
Bijlage 2, activiteitenplanning.
Maand
Mei 2015
Taken
Eind mei concept projectplan klaar
Wie
Edith, Linda, Geertje
Juni
Vóór 5 juni projectplan opsturen en laten beoordelen door andere
instelling (KB’ers)
Edith, Linda, Geertje
Beoordelen projectplannen andere instellingen
Bespreken projectplan met opdrachtgevers + implementatieplan
informatiemap
Edith, Linda, Geertje
Nel vd Laar
Vóór 18 juni concept informatiemap klaar, bespreken in regiogroep CVA
keten
Geertje, werkgroep
Bespreken implementatie informatiemap met werkgroep (vpk
kartrekkers), bespreken implementatie/ ludieke actie bij start pilot
Edith, Linda
Juli
Bespreken implementatie informatiemap met PMA, artsen
Vóór 16 juli informatiemap klaar
Informeren verpleegkundigen informatiemap/ implementatie op
teamoverleg op 16 juli
Geertje
Informeren PMA, artsen informatiemap/ implemenatie
Edith, Linda
Aanpassen verpleegkundige gesprekkencyclus
Geertje
Augustus
Voorbereiden ludieke actie (start pilot)
Geertje, werkgroep
September
1 september start pilot informatiemap
Edith, Linda, Geertje
Oktober
Pilot
Poster maken voor het symposium van het kennisnetwerk CVA
November
Nederland
December
Evalueren pilot (uitvoeren effectmeting) + uitwerken effectmeting
Januari 2016
Aanpassen van protocol/ omschrijving indien nodig
Edith, Linda, Geertje
Evalueren resultaten effectmeting met alles betrokkenen binnen het JBZ
Februari
Maart
Definitief uitrollen nieuwe informatiemap n.a.v. evaluatie effectmeting
Edith, Linda, Geertje
Bericht op intranet plaatsen.
Edith, Linda, Geertje
Bericht plaatsen in de nieuwsbrief van de CVA keten Den Bosch.
Nel vd Laar
Borging project