Emo`s Reis

Lezing over een fietsreis naar Rome
Vrijdagmiddag 18 november 2016 heeft Fred Hermsen, FNT werkgroeplid
van de Vereniging Oud Goud, een lezing verzorgd over zijn fietsreis naar
Rome.
Fred heeft altijd fietsreizen gemaakt en is ook naar Santiago de Compostela
gefietst. Pelgrimswegen zijn goed voorzien van slaapplaatsen waar je
betrekkelijk voordelig kunt verblijven. Daarnaast zijn ze goed beschreven
en makkelijk met GPS te volgen. Oorspronkelijk gingen pelgrims naar
Jeruzalem, voor de heilige grafkerk, later werden in Europa de locaties
Rome, vanwege St Pieter en St Paulus, en Santiago di Compoastela, vanwege
St Jacob populair. Naar Rome is de pelgrimsroute via Francigena in
opkomst, deze valt deels samen met het laatste deel van Emo’s route.
Met opmerkingen [W1]: Dit is niet zo in Frankrijk en
België. In Italië langs de via Francigena en de Camino in
Spanje is er een ruime keus, Reserveren indien mogelijk is
aan te bevelen.
Met opmerkingen [W2]: Wel heb je een daartoe geschikt
apparaat nodig, bijvoorbeeld Garmin Etrex 30.
Emo’s Reis
h p://www.voorheen-de-boswachter.nl/Emosreis/
heenreis/romerswerf-rome.html
Het boek ‘Emo’s reis’ inspireerde Fred tot het maken van de fietstocht naar
Rome. Op basis van de Kroniek van het Klooster Bloemhof en talloze andere
historische documenten beschrijft prof. Dr. Dick E.H. de Boer in dit boek de
reis van de Fries-Groningse abt Emo van dag tot dag. Emo verlaat het
klooster van zijn neef in Wierum, omdat hij vindt dat het klooster onrecht
wordt aangedaan, Emo wil zijn zaak bepleiten in de Abdij van Prémontré
maar moet uiteindelijk op audiëntie bij de paus. Op 9 november 1211
Met opmerkingen [W3]: ISBN 9789033007880
Met opmerkingen [W4]: De Bisschop van Munster maakt
een schenking ongedaan waardoor Emo de
eigendomsrechten dreigt te verliezen.
verliet Emo huis en haard voor een reis die hem via Frankrijk in Rome
bracht. Emo hield aantekeningen bij die door Emo’s opvolger verwerkt zijn
in ‘De kroniek van het Klooster Bloemhof’, die o.a. de basis voormde voor
het boek van prof. De Boer.
Via de site ‘Voorheen de boswachter’ is is n.a.v. het boek een fietsreis
gepubliceerd, die ook met GPS te volgen is. De reis gaat via Romerswerf,
Coevorden, Duisburg, Prémotré (Abdij), de alpen, Col d’Epine, Turijn, Siena
en verder naar Rome.
26 april 2016 vertrekt Fred met zijn vriendin Liesbeth uit Soest naar
Groningen. Het is koud, 8 °C, en ze overnachten in Nunspeet in een huisje
van www.vriendenopdefiets.nl. Het Nijeklooster van toen is nu boerderij
Nieuwenklooster, een nieuw gebouw, de eerste sporen van Emo ontdekken
ze in het kerkje van Jukwerd. Er zijn nog resten van de kloosterkerk onder
de kerkvloer te zien.
Langs de hele route zijn nog enkele kerken uit Emo’s tijd over, de meeste
zijn er niet meer of vervangen. Vaak moesten Fred en zijn vriendin in de
pastorie van de kerk een pelgrims-stempeltje halen, voordeel daarvan is dat
je op basis van een Credenziale (pelgrims paspoort) gebruik kunt maken
van Pelgrims Ostello’s goedkope logies vaak op basis van een vrijwillige
donatie, nadeel was dat het soms lastig van te voren te reserveren.
Gedurende een groot deel van de reis was het erg koud en vaak ook nat, in
het begin zelfs hagel en later in de alpen sneeuw. Daardoor was kamperen
niet favoriet bij Fred en Liesbeth, ze konden gelukkig meestal wel droog
onderdak vinden. Emo liep met een metgezel Hendrik, die een grote
fascinatie had voor bouwkunst.
Met opmerkingen [W5]: http://voorheen-deboswachter.nl/Emosreis/emosreisdeel.html
Met opmerkingen [W6]: Dit is in Wittewierum even
verderop.
Met opmerkingen [W7]: Tenzij je goed Italiaans spreekt.
De meeste beheerders van de Ostello’s spreken niet of
nauwelijks Engels
VIA FRANCIGENA
Meerbusch komen we St Jaco tegen
Emo liep zo 30 tot 40 km per dag, in het begin fietsten Fred en Liesbeth ook
deze afstand, later gingen ze wat sneller. Door het industriegebied in
Duitsland was het niet leuk fietsen wegens industrie en druk autoverkeer,
Wat we nu het Roergebied noemen in de 13de eeuw nog niet men was een
sompig en gevaarlijk gebied. In Meerbusch werd voor het eerst
gekampeerd. In Neuss staat een kerk uit 1209, toen nog wel in aanbouw,
Emo is er met Hendrik geweest, Hendrik heeft de staat van de kerk
beschreven. Na Neuss in drie dagen door naar St Gerlach waar in de refugio
wordt overnacht, het is het Jaar van de Barmhartigheid! Fred en Liesbeth
worden op het Château St Gerlach als VIP’s ontvangen en naar de refugio
begeleid, Château St Gerlach wat in het verleden een enorm klooster maar
nu een duur restaurant en hotel. Men ontvangt er nog steeds pelgrims in de
achter het Château gelegen refugio. . De mooie en uitgestrekte tuin het
Château is openbaar toegankelijk.
In Maastricht wordt de stempel bij de St Servaas gehaald. Het Château
Hélécine is een voormalig premonstratenzer abdij. In Avenes-sur-Helpe is
het lastig om een hotel te vinden, de een is gesloten, de ander is er helemaal
niet meer, uiteindelijk belanden Fred en Liesbeth op een camping met
brasserie. Nu door naar Noord Frankrijk, waar het vaak lastig is om de
kleine boodschapjes te doen, de kleine winkeltjes zijn er niet meer, alleen
maar gigantisch grote supermarkten. Wel zijn er in Frankrijk nog veel
kerken en kloosters over of de resten ervan. In Prémontré is het klooster,
nu ziekenhuis. Emo ging er naar toe om zijn zaak te bepleiten. Meer dan een
met aanbevelingsbrief voor de Paus schrijven konden ze voor hem niet
doen zodat hij na een aantal dagen doorging naar de paus in Rome.
Door naar de alpen via Château’s, campings en soms een hotel om de natte
boel te wassen en te drogen. De eerste kennismaking met de Alpen is een
klim van 10% bij de Col d’Epine, via een aantal cols in de sneeuwstorm naar
Col du Mont Cenis, 2083 m, op naar Turijn. Bij de afdaling is daar wel de
luwte! In Turijn valt Fred doordat zijn fietstas achter een paaltje blijft
hangen. Langs de rijstvelden voor de risotto in Piemonte naar Abbazia St
Albino bij Montara. Daar is voor de overnachting een Ostello,
verzorgingsplaats voor de pelgrim, je mag zelf weten wat je betaald
inclusief de maaltijd! Dat is Barmhartig! Aan Ostello’s werden wel legaten
achter gelaten, later werden de Ostello’s vaak ziekenhuizen, maar vaak nog
met de verplichting om pelgrims te ontvangen. In Orio Litta worden Fred en
Liesbeth door de burgemeester ontvangen. Zo gaat het door naar San
Gimignano, vanwege de goede camping en het is een aardig plaatsje om te
bezoeken. Emo is hier echter niet geweest. In Siena was het slecht weer, ze
nemen een hotelletje.
Door Toscane gaat het naar de camping “Flaminio Village Rome”. Emo
logeerde in de kerk van de Friezen, hij moest 40 dagen wachten op
audiëntie. Emo bezocht veel kerken in Rome, door zijn lange verblijf moest
hij geld lenen voor de terugweg. Als je in Rome fietst kan je dat het beste
langs de oevers van de Tiber doen, dat is beter dan tussen de files te staan.
Fred en Liesbeth zijn aan de terugtocht begonnen, maar door ziekte
uiteindelijk in Pisa gestrandDaarna besloten ze om via het openbaar
vervoer terug te gaan. Na ettelijke pogingen om met de trein te gaan, het is
eigenlijk onmogelijk om een treinkaartje naar Nederland te kopen, zijn ze
maar gaan vliegen, na 53 dagen waren zij terug. Emo was na 241 dagen
weer terug in Nijeklooster.
Met veel dank aan Fred voor deze uitermate boeiende lezing met duidelijke
beelden en videomateriaal.
Simone Bogaers
Hier volgen nog enkele links van interessante sites:
Via deze site kun de credential bestellen. Deze wordt aangetekend verstuurd
en dat zijn dan de meeste kosten. De site beschrijft de (officiële) route vanaf
Zwitserland en heel belangrijke punten waaronder de Ostello’s
http://www.viefrancigene.org/en/
De fietsroute wordt beschreven op de site:
http://www.voorheen-de-boswachter.nl/Emosreis/emosreisdeel.html
Vooral Camino Santiago,
https://www.santiago.nl/
Met opmerkingen [W8]: Ziek werden we een paar
etappes eerder waarna de fut er een beetje uit was en mede
door heet aanhoudende slechte weer.
maar er is ook een link naar Rome. Dit is een vereniging waar de credentiale
ook verkrijgbaar is.
http://pelgrimswegen.nl/
Logeeradressen in NL maar ook in het buitenland voor fietsers en
wandelaars.
http://www.vriendenopdefiets.nl/nl/
Fietsroutes
https://www.europafietsers.nl/fietsroutes
http://www.reitsmaroutes.nl/
http://www.cyclingeurope.nl/routes/rome/