De ziekte APP Een eenzijdige longontsteking veroorzaakt door APP

De ziekte APP
Een eenzijdige longontsteking veroorzaakt door APP komt relatief vaak voor. Bij een acute
uitbraak kan snelle hulp noodzakelijk zijn. In het verleden werd de naam Haemophilus
gebruikt, maar tegenwoordig is de aandoening vernoemd naar de bacterie die de ziekte
veroorzaakt, namelijk Actinobacillus Pleuropneumoniae. Er zijn veel verschillende serotypen
bekend, bij ons komen met name type 2 en type 9 veel voor.
Verschijnselen
APP komt in verschillende vormen voor, de peracute vorm, de acute vorm en de chronische
vorm. Onder bepaalde omstandigheden kan de infectie ook subklinisch blijven, de
varkenshouder ziet dan geen of alleen wat niet specifieke verschijnselen. Aan de slachtlijn
kan het tot hoge percentages borstvliesontsteking leiden.
Bij de peracute vorm vertonen slechts enkele dieren zeer acute en ernstige longproblemen.
Soms worden er zelfs dode dieren gevonden, voordat er iets aan gezien is.
Bij de acute vorm zijn er veel dieren tegelijk ziek. Ze hebben hoge koorts, zijn benauwd en
eten niet of nauwelijks. Het beeld lijkt sterk op een griepuitbraak en wordt vaak niet meteen
herkend als een uitbraak van APP. De acute en peracute vorm komen ook vaak samen voor.
Bij de chronische vorm kunnen de varkens hoesten en slecht groeien en hebben ze vaak niet
of nauwelijks koorts. Deze dieren kunnen drager blijven van de bacterie in de keelamandelen
en de longen.
Diagnose
Aan de hand van de verschijnselen is de diagnose vaak niet met 100% zekerheid te stellen.
Met name bij de chronische vorm is dit lastig. Bovendien kan APP samen met andere
verwekkers voorkomen, zoals met Mycoplasma, het PRRS virus en het griep virus. Met
behulp van (gepaard) bloedonderzoek of door middel van sectie is de diagnose over het
algemeen vrij makkelijk te stellen. Overleg voor het maken van een plan of voor de
interpretatie van een uitslag met uw dierenarts.
Risicofactoren
Wat betreft het voorkomen van APP zijn er meerdere risicofactoren, de belangrijkste zijn:
De aankoop van varkens van een ander bedrijf. APP wordt niet overgebracht via de lucht en
moet dus actief het bedrijf worden binnengehaald. Varkens waar niks aan te zien is, kunnen
toch besmet zijn. Door geen varkens aan te kopen kun je het risico van binnenhalen van
ziektes waaronder APP dus flink beperken.
Een slechte bedrijfsvoering. Hieronder vallen onder andere het niet volledig of niet goed
toepassen van het all-in all-out systeem, overbezetting, het terugleggen van varkens naar
een andere leeftijdsgroep, geen goede hygiëne etcetera. De interne biosecurity moet
optimaal zijn om versleep van de ziekte binnen het bedrijf te voorkomen (via dieren
terugleggen, niet schone overalls, etc.). Stress kan de verschijnselen verergeren.
Een slecht klimaat. Een goed klimaat en een goede ventilatie zijn belangrijk om APP
problemen te voorkomen. Bij APP problemen is het controleren van het klimaat en de
ventilatie dus het eerste dat je moet doen.
Het aanwezig zijn van andere ziektes. Ziekten zoals griep, PRRS en Mycoplasma kunnen de
weerstand van het dier verzwakken en de longen beschadigen. Hierdoor kan de weg vrij
gemaakt worden voor eventueel aanwezige APP bacteriën.
Aanpak
De aanpak van APP problemen kan verdeeld worden in de categorieën management,
medicatie en vaccinatie.
Wat betreft management is het belangrijk de genoemde risicofactoren aan te pakken.
Wat betreft medicatie is het belangrijk hier op tijd mee te starten. Bij de eerste
verschijnselen van APP dienen de aangetaste dieren en hun hokgenoten per injectie te
worden behandeld. Het is belangrijk je hierbij te houden aan het formularium van het
betreffende antibioticum qua dosering en behandelingsduur. Medicatie via het voer of
drinkwater heeft bij varkens met een (per)acute APP infectie niet of nauwelijks zin omdat
deze niet vreten en vaak ook niet of nauwelijks drinken. Wanneer er sprake is van regelmatig
optredende chronische infecties kan medicatie via het drinkwater wel zin hebben. Overleg
met uw dierenarts welke aanpak op uw bedrijf het meest zinvol zal zijn.
Als u eventuele stalklimaatsfouten hebt opgespoord en verholpen, all-in all-out strikt toepast
en als ondanks medicatie de APP problemen steeds terugkomen, kan het zinvol zijn een
vaccinatie in te zetten. Uw dierenarts kan adviseren wat in uw geval een goed entschema zal
zijn.