Natuurkrachten Presentatie Brian Cox

Bezoekadres
Wim T. Schippersplein 5
1217 WD Hilversum
Postadres
Postbus 29000
1202 MA Hilversum
T 088 77 99 999
E [email protected]
I www.ntr.nl
……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
persbericht
………………………………….……
Natuurkrachten
Presentatie Brian Cox
Uitzending: vrijdag 31 maart, 7, 14 en 21 april 2017 om 19.25 uur op NPO 2
Website: www.ntr.nl/natuur
Van de makers van Human Universe
Een serie waarin de immense natuurkrachten van onze wereld worden onderzocht aan de hand van
simpele vragen met vaak verbluffende antwoorden. In Natuurkrachten worden toegankelijke
wetenschap en baanbrekende cameratechnieken gecombineerd om te laten zien wat onze wereld zo
levend en uniek maakt.
Deze serie neemt de kijker mee op een reis rond de wereld in vier thema-afleveringen waarin vragen
worden beantwoord over de complexe krachten die vorm geven aan onze planeet.
Waarom is water blauw? Hoe kan een vorm de zwaartekracht trotseren? Waarom maken bijen
zeshoekige honingraten? En hoe is dit alles van invloed op ons eigen leven?
Ontdek wat er verscholen ligt achter de opzienbarende schoonheid van de aarde in deze serie waarin de
geheimen van de kosmos en de natuurlijke krachten die alles daarbinnen regeren worden ontrafeld.
Aflevering 1 – Het heelal in een sneeuwvlok
Professor Brian Cox onderzoekt de natuurkrachten die ons omringen en onze wereld regeren. Met het
blote oog kunnen we ze niet zien, maar we zien hun schaduw in de vormen waaruit deze wereld en het
heelal bestaan.
Zwaartekracht geeft vorm aan onze wereld. In Tarragona in Spanje komen elke twee jaar dorpen uit de
hele streek samen om de hoogste en meest complexe menselijke torens te bouwen. Met honderden
mensen per team worden torens van wel tien mensen hoog gebouwd. Als de torens instorten, zoals
regelmatig gebeurt, vallen de jongste en lichtste deelnemers op hun oudere teamgenoten onder hen,
maar niet op de grond. Ze vallen richting de kern van onze planeet. Zo is het met alles op aarde.
IJsbergen zijn de spectaculairste beeldhouwwerken van de natuur. Elk jaar breken duizenden ijsbergen
af van de Groenlandse ijskap en drijven naar de Atlantische Oceaan, waar ze een groot gevaar vormen
voor schepen en olieplatformen. Anders dan alle andere vloeistoffen op aarde zet water uit als het
bevriest. Diep in de ijsberg zorgt elektromagnetisme, de natuurkracht die atomen en moleculen
verbindt, ervoor dat de watermoleculen zich verbinden tot een raster van miljarden zeshoeken. Door de
holtes in de structuren is het ijs minder compact dan het water en kan de ijsberg drijven.
Hoog in de Himalaya in Nepal trekt het Gurung-volk in Annapurna eropuit om honing te oogsten van de
grootste honingbijen ter wereld. Deze bijen bouwen enorme honingraten hoog op verticale rotswanden,
die perfect gevormd zijn om zo veel mogelijk honing te bevatten. De zeshoek is hiervoor de meest
efficiënte vorm. Er is minder energie en was voor nodig om een zeshoek te bouwen, zodat de bijen meer
energie kunnen stoppen in het produceren van honing.
De vormen op onze planeet zijn complex en divers, maar komen voort uit enkele simpele regels en de
natuurkrachten.
NTR : speciaal voor iedereen
Pagina's
2/3
……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
Aflevering 2 – Ergens in de ruimtetijd
De aarde draait met een onvoorstelbare snelheid om zijn as en draait ook nog om de zon, en toch
merken we niets van deze beweging. In deze aflevering gaat professor Brian Cox de lucht in met een van
de meest geavanceerde vliegtuigen ter wereld, de Eurofighter Tycoon, voor een zorgvuldig geplande
operatie om sneller te vliegen dan de aarde draait en een paar seconden lang de zon stil aan de horizon
te laten hangen.
De aarde beweegt door de ruimte met zijn trouwe metgezel, de maan. Een paar keer per jaar staan
aarde, zon en maan op één perfecte lijn en de gezamenlijke zwaartekracht zorgt voor extreme getijden.
De meest extreme is wel de Pororoca, een vloedbranding die zich ontwikkelt in de Braziliaanse
Amazone. De lokale bevolking vlucht weg voor de verwoestende kracht van deze watermuur, maar
Sergiñho Laus is een surfer die een afstandsrecord heeft gevestigd door ruim 11 kilometer over de
Pororoca te surfen.
De grootste invloed van de maan op al het leven voert terug naar het ontstaan ervan. Wetenschappers
vermoeden dat na het ontstaan van de aarde 4,5 miljard jaar geleden, een meteoriet ter grootte van
Mars erop knalde, waardoor rotsblokken de ruimte in werden geslingerd. Uit die meteoriet ontstond de
maan en na de botsing draaide de aarde in een hoek van 23,5 graden. Die kanteling zorgt voor de
seizoenen en hoe heftig de seizoenswisselingen zijn hangt af van waar op aarde je woont.
Zonder dat we het door hebben, zijn we allemaal passagiers op een epische reis door de ruimte op een
aarde die om zijn eigen gekantelde as draait. In één jaar reizen we 900 miljoen kilometer rond de zon,
maar ook ons hele zonnestelsel, de Melkweg, is constant in rotatie. In elk jaar dat we op aarde zijn,
reizen we 7 miljard kilometer door de ruimte. We zijn allemaal ruimtevaarders op ons eigen ruimteschip,
de aarde.
Aflevering 3 – De mot en het licht
De natuurkrachten maken de aarde tot een rusteloze planeet, maar maken ook het leven op aarde
mogelijk. Om te begrijpen hoe zoiets complex kon ontstaan uit een kale rots, moeten we eerst weten
waar onze planeet van gemaakt is.
De aarde bestaat voor een derde uit ijzer. Onder het groene gras van de Grote Riftvallei in Tanzania zijn
de rotsen rood gevlekt door het ijzer, doordat elementen op elkaar reageren en zich tot moleculen
vormen. Hier heeft ijzer met zuurstof gereageerd en zo roest gevormd. Deze natuurlijke chemische
reactie is overgenomen door het leven op aarde: zoals het ijzer in de rots verbindt het ijzer in ons bloed
zich aan de zuurstof die we inademen.
De twee meest voorkomende elementen in het heelal zijn waterstof en zuurstof. Samen vormen die
elementen water, dat in vloeibare vorm leven kan geven. Water is het universele middel waarin de
ingrediënten oplossen die onmisbaar zijn voor alle levensvormen. Zelfs massieve rotsen lossen erin op.
In een grottenstelsel in de Dominicaanse Republiek zien we een halocline, gevormd door de oplossende
kracht van water.
De elementen die oplossen in water, worden de hele aarde over gevoerd en bereiken elk levend wezen
op de planeet. Die wezens gaan tot het uiterste om aan de ingrediënten te komen die ze nodig hebben
om te overleven. In Italië beklimt de alpensteenbok de bijna verticale wand van de Cingino-dam om
essentiële mineralen op te likken die op de rotswand zijn verdampt.
Maar een ander soort scheikunde stond aan de wieg van de overgang van onze planeet van kale rots tot
een wereld vol leven. In een fjord voor de kust van IJsland borrelt een bron op uit de zeebodem. Met een
simpel experiment wordt aangetoond hoe dit water energie opwekt. Dit mechanisme bestaat ook in
levende wezens en geeft energie aan al onze lichaamscellen.
Aflevering 4 – Het vage blauwe stipje
Pagina's
3/3
……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
De aarde is getooid met prachtige kleuren. Als we begrijpen hoe deze kleuren ontstaan en wat ze
betekenen, kunnen we in het heelal op zoek gaan naar planeten die net zo levendig en kleurrijk zijn als
de onze.
De aarde wordt verlicht door de zon, maar ook de maan kan voor prachtige kleuren zorgen. Dat zien we
in een magische maanboog bij een waterval in IJsland.
De kleuren die we zien, ontstaan door de manier waarop het licht van de zon gereflecteerd wordt door
het oppervlak waarop het valt. De hoofdkleur van onze planeet is blauw, door de oceanen. De unieke
kleur die het water in combinatie met licht krijgt, is de reden dat elk jaar duizenden bultruggen
samenkomen in de zee voor de Dominicaanse Republiek.
De aarde wordt ook gehuld in een andere kleur, de kleur van het leven: het groen uit het pigment
chlorofyl, dat een deel van de levensenergie absorbeert en een deel reflecteert. In het droge seizoen
wordt het gras van de Serengeti verschroeid door de brandende zon. Het gras gaat in rust en de
chlorofylproductie wordt stilgelegd. Als het vervolgens gaat regenen, wordt het grasland weer
weelderig groen en worden gezinnen herenigd als de Masai-herders terugkeren om hun vee op het
verse gras te laten grazen.
De aarde heeft zich in prachtige kleuren gehuld en wij mensen mogen daarvan genieten. Het
hoogtepunt daarvan is wel het Noorderlicht in de Poolcirkel. Zoals alle kleuren heeft het paars en groen
van de nachtelijke lucht een betekenis.
Noot voor de redactie (niet ter publicatie): neem voor meer informatie contact op met NTR Marketing
& Communicatie, tel. 088-7799 111, [email protected] of kijk op www.ntr.nl/pers