BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 1 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA Godsdiensten op Aruba Departamento Arubiana 2005 1 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 2 INHOUDSOPGAVE Godsdienst ..................................................................... Godsdiensten op Aruba .................................................... Op Aruba... .................................................................... Protestantisme ................................................................ Christelijke feestdagen..................................................... Vastentijd (Cuaresma) ..................................................... Aswoensdag ................................................................... Eerste communie en het heilig vormsel .............................. Een ander geloof aannemen (Comberti) ............................. Departamento Arubiana 2005 3 3 4 5 6 6 6 7 8 2 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 3 GODSDIENST Wat is eigenlijk een godsdienst verschillende godsdiensten? en waarom zijn er God is de benaming voor een bovenmenselijke macht. Vele mensen willen in het bestaan van een god geloven. Dat geloof komt vaak tot uitdrukking in een godsdienst. De gelovigen van een bepaalde godsdienst komen samen in een gebouw, een kerk of een tempel. Dan danken ze hun god voor zijn steun. Of ze roepen juist zijn hulp in1. GODSDIENSTEN OP ARUBA Op Aruba kennen we verschillende godsdiensten. Deze zijn door de eeuwen heen ‘overgewaaid’ naar Aruba. Ze zijn meegekomen met de kolonisten en immigranten. Aruba heeft een multiculturele samenleving, dat betekent dat de samenleving gevormd wordt door mensen die in een ander land zijn geboren of danwel hun ouders of grootouders. Allerlei mensen dus van verschillende culturen wonen op dit eiland. De verschillende groepen in de samenleving wisselen gewoonten uit, veranderen deze en passen deze aan. De verschillende groepen hebben ook verschillende tradities en gewoonten, verschillende ideeën over voedsel en ga zo maar door. Vaak hebben die te maken met hun godsdienst. 1 Kinderencyclopedie : voor kinderen van 7 tot 9 jaar Departamento Arubiana 2005 3 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 4 De grootste en misschien de oudste godsdienst op Aruba is het Rooms-katholicisme. Hoewel de indianen van vroeger natuurlijk ook een godsdienst hadden. Door verschillende gebeurtenissen in de geschiedenis van Aruba zijn er meerdere godsdiensten naar het eiland gekomen. De Lago heeft bijvoorbeeld een zeer belangrijke invloed gehad op de vorming en ontwikkeling van de Arubaanse samenleving. De Lago trok werkers aan van de andere eilanden in het Caribisch gebied. Zo kwamen er mensen van verschillende culturen en verschillende godsdiensten naar Aruba. En ook later, in de jaren negentig kwamen er veel nieuwe mensen bij. OP ARUBA... Zo komt het dat er op dit eiland Arubanen zijn van het Katholieke geloof, Protestants, Methodisten, Jehova getuigen, 7-daags adventisten, Baptist, Anglicaans, Pinkstergemeente en andere godsdiensten. Elke godsdienst heeft zijn eigen geschiedenis, eigen gebruiken en rituelen. Sommige godsdiensten lijken erg op elkaar met hier en daar kleine verschillen. Op Aruba kennen we voornamelijk christelijke godsdiensten maar er wonen op Aruba ook personen met de Indiase godsdienst, Islam en van het Joodse geloof. In de bibliotheek kun je boeken vinden over alle godsdiensten. Departamento Arubiana 2005 4 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 5 ROOMS-KATHOLICISME Het katholicisme is door de Spanjaarden op Aruba terechtgekomen. Af en toe kwam er een pastoor vanuit het vasteland (Venezuela) naar Aruba. Waarschijnlijk is de katholieke gemeente op Aruba ontstaan ergens begin 1700. Rond 1750 werd op Aruba het eerste katholieke kerkje gebouwd te Alto Vista. In 1778 werd de St. Anna kerk te Noord gebouwd. PROTESTANTISME Het Protestantisme is door de Nederlandse kolonisten op Aruba geïntroduceerd. De Protestantse gemeente heeft in 2002 haar 180-jarig bestaan gevierd. De eerste diensten werden gehouden in het huis van de familie Eman. Het aantal leden van de Protestantse gemeente op Aruba ligt nu boven de 2.000. Er staat een Protestantse kerk in Piedra Plat, één in Seroe Colorado, één in San Nicolas In Oranjestad zijn er twee protestantse kerken. (Wilhelminastraat). Naast de grote kerk (1950) in Oranjestad staat een kleine kerk die in 1846 is gebouwd. De Marine Kazerne heeft ook een kapel waar er oecumenische diensten worden gehouden. Een oecumenisch dienst betekent dat het niet aan een bepaald geloof is verbonden, alle mensen zijn welkom. Andere Protestantse gemeenten op Aruba zijn bijvoorbeeld de Baptisten, de Evangelische broedergemeente (Dakota), de Anglicaanse gemeente (San Nicolas) en de Methodisten gemeente (San Nicolas). Departamento Arubiana 2005 5 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 6 CHRISTELIJKE FEESTDAGEN In vele landen in de wereld worden de belangrijkste christelijke feestdagen in ere gehouden en meestal zijn dit vrije dagen zoals Kerst (geboorte van Christus), Goede vrijdag (overlijden van Christus), Pasen (opstanding van Christus), Hemelvaartsdag en Pinksteren. Dan zijn de scholen ook gesloten. VASTENTIJD (CUARESMA) De 40 dagen tijd is de tijd tussen aswoensdag (25 februari) en Paas zaterdag (10 april). Deze 40 dagen wordt in de Katholieke kerk vastentijd genoemd. Vroeger werd er in deze tijd gevast (geen vlees eten, niet snoepen, geen luxe dingen kopen of doen). In de protestantse kerken heet deze tijd de lijdenstijd. Lijdenstijd is een tijd van bezinning (nadenken, en alvast vooruit kijken naar Pasen). Het is de periode in het kerkelijk jaar waarin het lijden en sterven van Jezus Christus wordt herdacht, vanaf de zevende zondag voor Pasen. Het gaat erom dat we ons voorbereiden op het grote feest: Pasen. ASWOENSDAG Het was een gebruik uit het oude oosten, om, als je bedroefd was of in een vasten- en bezinningstijd, om dan scheuren te maken in je kleding en as op je hoofd te strooien. Departamento Arubiana 2005 6 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 7 Zo kon iedereen zien waar je mee bezig was. Iets daarvan hebben wij overgenomen in de rituelen, de gebruiken op Aswoensdag. Omdat we die tijd van soberheid en bezinning op ons af zagen komen, hebben we aan de vooravond nog evengoed feest gevierd (Carnaval), op Vastenavond. Daarna bestrooien mensen het hoofd met as, met het askruisje om te laten zien dat ze de komende tijd van boete en verzoening serieus willen nemen. EERSTE COMMUNIE EN HET HEILIG VORMSEL Bij elk geloof zijn er verschillende rituelen, gebruiken. Kinderen worden langzaam, stap voor stap, geïntroduceerd als gemeentelid. Meestal is er eerst de doop. Het joodse geloof kent de ‘Bar-mitzvah’ voor jongens rond de dertien jaar. De protestanten kennen bijvoorbeeld ‘belijdenis’, dit vindt plaats rond het 18e jaar of daarna. In de katholieke kerk zie je de eerste communie en het heilig vormsel (confirmacion). Rond de zeven-jarige leeftijd doen de katholieke kinderen eerste communie, dan zijn ze groot genoeg om gebeden op te zeggen en te begrijpen. De eerste communie is een sacrament. Eerste communie wordt meestal gevierd met een feest, nieuwe kleren, cadeaus. Rond de 12-jarige leeftijd zien we de confirmacion, het heilig vormsel wordt dan toegediend. Dan ontvangen zij een zegen. Na de confirmacion zijn de kinderen volwassen leden van de katholieke kerk. Departamento Arubiana 2005 7 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 8 EEN ANDER GELOOF AANNEMEN (COMBERTI) Sommige mensen zijn niet (meer) tevreden met de godsdienst waarmee ze zijn opgegroeid en willen liever tot een ander geloof behoren. Dan laten ze zich ‘omdopen’. Bij sommige godsdiensten gaat dit redelijk makkelijk. Bij andere godsdiensten gaat dit niet zo makkelijk en moet de persoon eerst veel leren van de andere godsdienst. Ook kijkt de kerkraad aan de hand van de een aantal regels of de persoon wel voldoet aan de eisen. Departamento Arubiana 2005 8 BIBLIOTECA NACIONAL ARUBA 9 Literatuur Boeken Kinder-encyclopedie : voor kinderen van 7 tot 9 jaar Mogen de eilanden zich verheugen : geschiedenis van het protestantisme op de Nederlandse Antillen / door J. Hartog Artikels Godsdienstig leven op Aruba / De klok, jan. 1980, no. 375 E noticia, no. 68, mei 2002 Documentatiemap ‘Godsdiensten’ (Dept. Arubiana) Documentatiemap ‘Kerken’ (Dept. Arubiana) Departamento Arubiana 2005 9