Opgesteld door Creatiedatum Geldig tot Publicatiedatum Versie Aantal pagina’s : R. Boon : 01 augustus2018 : 01 augustus 2020 : 01 augustus 2018 :5 :5 Protocol: Het verzorgen van een PEG - of gastrostomiesonde PROTOCOL: HET VERZORGEN VAN EEN PEG - OF GASTROSTOMIESONDE DOEL Het hygiënisch verzorgen van de insteekopening van een PEG -sonde (met intern fixatieplaatje) of gastrostomiesonde (met ballon). UITVOERING Bevoegd Uitvoerend Medewerker. INDICATIES Indicatiestelling door arts. Voorbeelden: infectiepreventie; voorkomen dat het interne fixatieplaatje vastgroeit; decubitus preventie. CONTRA-INDICATIES De meest voorkomende: Geen. MOGELIJKE COMPLICATIES De meest voorkomende: infectie rondom intredeplaats PEG-katheter (pus); dislocatie gastrostomiesonde; ingroei PEG-katheter in maagwand. 1 Opgesteld door Creatiedatum Geldig tot Publicatiedatum Versie Aantal pagina’s : R. Boon : 01 augustus2018 : 01 augustus 2020 : 01 augustus 2018 :5 :5 Protocol: Het verzorgen van een PEG - of gastrostomiesonde BENODIGDHEDEN handdoek washandje water zeep onsteriel gaas 10 x 20 steriele splitgazen onsteriele handschoenen 4 steriele gazen zn Hibicetverdunning 1 2 2 4 5 6 8 9 10 handenalcohol desinfectans WERKWIJZE De verzorging van een PEG-katheter de eerste 2 weken na plaatsing Voorbereiding Huisdieren en overige mensen van de kamer af. Zet de benodigdheden klaar op tafel. Bijzettafeltje of (vlakke)zitting van de stoel. OPMERKINGEN zn 2 paar Bij aanwezigheid van bloedresten en/of wondvocht. Chloorhexidine in alcohol 70% (Sterilon). Creëer een schone plaats waar je alle materialen binnen handbereik hebt liggen. Gebruik hiervoor een schone handdoek, theedoek of dienblad als onderlaag. Bij voorkeur in rugligging, platliggend. Leg de patiënt in een prettige houding. Desinfecteer je handen met handalcohol. Trek onsteriele handschoenen aan. Open de verpakkingen van de steriele Laat de gazen in de verpakking liggen. gazen. Bevochtig de gazen met chloorhexidine en zo nodig een paar met hibicetverdunning. Handeling Verwijder het aanwezige verbandmateriaal. Trek de handschoenen uit over het vuile verband. 2 Opgesteld door Creatiedatum Geldig tot Publicatiedatum Versie Aantal pagina’s : R. Boon : 01 augustus2018 : 01 augustus 2020 : 01 augustus 2018 :5 :5 Protocol: Het verzorgen van een PEG - of gastrostomiesonde 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Trek nieuwe handschoenen aan. Reinig zo nodig de huid rondom de fistel Controleer evt. dislocatie van de PEG-katheter. met Hibicetverdunning. Desinfecteer de huid rondom de fistel met chloorhexidine in alcohol 70%. Breng nieuwe splitgazen aan rondom de sonde. Fixeer zo nodig de splitgazen. Het externe fixatieplaatje mag nooit gefixeerd worden. Nazorg Leg de patiënt in de gewenste houding. Ruim alle materialen op. Verzorg de fistel minimaal 1 x daags. Indien de fistel productief is 2 á 3 maal daags In verband met de vorming van het fistelkanaal: 1. de eerste 2 weken mag patiënt niet douchen of baden 2. het externe fixatieplaatje moet kort op de huid blijven zitten 3. de sonde mag niet verschoven worden Indien de sonde niet in gebruik is voor Indien er sondevoeding op aangesloten wordt; toediening van voeding; minimaal één doorspoelen conform protocol G4. keer daags doorspoelen met 30 tot 50 ml Bij kinderen is 10 tot 15 ml voldoende. lauwwarm water. Desinfecteer je handen met handalcohol. WERKWIJZE De verzorging van een PEG of gastrostomiesonde 2 weken na plaatsing Voorbereiding Zet de benodigdheden klaar op tafel. Bijzettafeltje of (vlakke)zitting van de stoel. Leg de patiënt in een prettige houding. Desinfecteer je handen met handalcohol. Trek onsteriele handschoenen aan. OPMERKINGEN Creëer een schone plaats waar je alle materialen binnen handbereik hebt liggen. Gebruik hiervoor een schone handdoek, theedoek of dienblad als onderlaag. Bij voorkeur in rugligging, platliggend. 3 Opgesteld door Creatiedatum Geldig tot Publicatiedatum Versie Aantal pagina’s : R. Boon : 01 augustus2018 : 01 augustus 2020 : 01 augustus 2018 :5 :5 Protocol: Het verzorgen van een PEG - of gastrostomiesonde 25 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 34 35 36 37 38 Handeling Haal de sonde los uit het externe fixatieplaatje. Schuif het externe fixatieplaatje omhoog. Inspecteer de huid rondom de fistel op Controleer evt. dislocatie van de PEG-katheter. huidirritatie, infectie of decubitus. Indien de huid geïnfecteerd is verzorgen met steriele gazen en chloorhexidine in alcohol 70%. Reinig de huid rondom de fistel met water en zeep. Evt. tijdens het douchen. Spoel de huid goed na wanneer zeep gebruikt wordt. Zorg dat de huid goed droog is. Maak onder en bovenzijde van het externe fixatieplaatje schoon. Duw de sonde 3 cm in de maag, draai de Dit voorkomt ingroei van het interne sonde 360º rond in het fistelkanaal, trek fixatieplaatje of ballonnetje aan de binnenzijde daarna weer voorzichtig aan. van de maag. Deze handeling dagelijks uitvoeren. Bij pijnklachten, arts waarschuwen. Schuif het externe fixatieplaatje terug en Plak de sonde nooit af met pleisters. plaats de sonde weer in het externe Zorg voor een muntdikte ruimte tussen de huid fixatieplaatje. en het fixatieplaatje. Trek de handschoenen uit. Desinfecteer je handen met handalcohol. Nazorg Zorg voor een goede mondhygiëne Minimaal 1 x daags verzorging van de fistel. 2 weken na plaatsing kan de patiënt douchen en baden, mits de fistel goed genezen is. De sonde dient goed afgesloten en de voedingsklem dicht te zijn. Leer de patiënt, zo mogelijk, dagelijks de sonde in het fistelkanaal heen en weer te bewegen en 360º rond te draaien. Controleer 1x per week de inhoud van de Door met behulp van een spuit, aangesloten op ballon van de gastrostomiesonde. het ballonventiel, de balloninhoud op te trekken. Vul de ballon weer met de voorgeschreven hoeveelheid NaCl 0,9%. Zorg ervoor dat de sonde niet verplaatst. Vervang de gastrostomiesonde zo snel Binnen 30 minuten kan het fistelkanaal zich 4 Opgesteld door Creatiedatum Geldig tot Publicatiedatum Versie Aantal pagina’s : R. Boon : 01 augustus2018 : 01 augustus 2020 : 01 augustus 2018 :5 :5 Protocol: Het verzorgen van een PEG - of gastrostomiesonde mogelijk, wanneer deze uit het fistelkanaal is gevallen. gaan vernauwen/verkleven. De PEG-sonde kan gemiddeld tot 3 jaar meegaan. Een gastrostomiesonde (met ballon) dient elke 2 a 3 maanden verwisseld te worden door de verpleegkundige of arts. VERSLAGLEGGING 39 Noteer datum en tijdstip verzorging, en eventueel bijzonderheden. In het zorgdossier. 5
