Presentatiehulp Cabaret

Presentatiehulp Cabaret*
In dit document vind je een aantal aanknopingspunten voor je presentatie. Binnen het kopje
‘’kunstwerk’’ kun je onderstaande vragen eventueel gebruiken, misschien bedenk je na het lezen
van een bepaalde vraag wel dat je het daar inderdaad even over moet hebben. Doe het in jouw
eigen en meest logische volgorde, de vragen zijn enkel invalshoeken binnen jouw verhaal. Ook de
kijkwijzer verderop kun je goed gebruiken om te kijken of je bepaalde vragen wilt bespreken.
Tijdens je presentatie wordt ook gekeken of je het zgn. vakjargon een beetje eigen bent, verdiep je
dus in de termen die bij de discipline die jij gaat bespreken horen. Succes!
*Het is slim ook de presentatiehulp theater en/of muziek even te openen en te kijken of daar punten
zijn die je in de presentatie zou kunnen bespreken
Locatie: Voordat je inhoudelijk op de cabaretvoorstelling in gaat is het goed eerst een duidelijk beeld te
schetsen van de plek waar je de voorstelling gezien hebt.
Personages
 Wie waren de belangrijkste personages?
 Probeer ze te karakteriseren (goed of slecht etc.), waren ze geloofwaardig?
 Hoe zijn hun onderlinge relaties?
 Met wie heb je het meest meegeleefd (kon je jezelf erin herkennen)? Hoe komt dat?
Het toneelbeeld
 In wat voor soort ruimte vond de voorstelling plaats?
 Waar zit het publiek, heeft dat nog een bepaald effect?
 Beschrijf het toneelbeeld: decor, licht, attributen en kostuums (hebben deze ook een symbolische
functie?)
 Beschrijf toneelgebruik/ gebruik attributen.
 Op welke manier richt(en) de cabaretier(s) zich tot het publiek?
 Worden er rollen gespeeld, wordt er gezongen, wordt er direct gereageerd op het publiek?
Muziek en geluidseffecten
 Werd er gebruik gemaakt van muziek en/of geluidseffecten?
 Ondersteunen ze de handeling, dienen ze alleen maar als overgang naar een volgende scène of spelen
ze een overheersende rol?
Structuur
 Hoe werden de gebeurtenissen gepresenteerd?
 Hoe is de opbouw van het stuk?
 Zijn er veel wisselingen van tijd en plaats en hoe werden die gerealiseerd?
Thematiek en interpretatie
 Geef een korte samenvatting van het stuk.
 Waar ging de voorstelling volgens jou over?
 welk soort onderwerpen komen aan de orde
 loopt er een rode draad door de voorstelling, is er een bepaalde thematiek te ontdekken?
 Wat boeide je in deze voorstelling?
 Wat vond je niet boeiend?
 Wat vond je van de voorstelling als geheel?
 Wat vond je van het gebruik van de theatrale middelen?
 Welke argumenten zou je gebruiken als je een ander de voorstelling zou willen aanraden of afraden?
Kijkwijzer Cabaret
1 Wat zie je: waar wordt gespeeld?

Grote schouwburgzaal

Kleine theaterzaal

Andere locatie, café,
bedrijfskantine, etc.

Geen doek, cabaretier(s)
staan al op het toneel

Abstracte decors en
kostuums.

Speelt een belangrijke eigen
rol


Livemuziek belangrijk
Mime of dans belangrijk

Reacties vanuit de zaal
bepalen mede de
voorstelling
2 Wat zie je: hoe begint de voorstelling?

Doek gaat op

Geen doek, cabaretier(s)
komen op
3 Wat zie je: hoe is de voorstelling aangekleed?

Geen of nauwelijks decor,
alledaagse kleding

Decor en kleding realistisch
maar niet alledaags
4 Wat hoor je: welke rol spelen muziek en geluid?

Muziek speelt (nagenoeg)
geen rol.

Ondersteunt stemmin op
toneel
5 Werkwijze: hoe is de voorstelling samengesteld?


Losse sketches
Afgewisseld met liedjes


Doorlopende verhaallijn
One-(wo)manshow
6 Werkwijze: wat is de rol van het publiek?

Speler(s) richten zich niet
direct tot publiek

Speler(s) activeren het
publiek mee te doen
7 Werkwijze: hoe is de voorstelling tot stand gekomen?

Voorstelling geschreven en
bedacht door speler(s) zelf

Soms gebruik gemaakt van
andere tekstschrijvers,
componisten, etc.

Spelers brengen geen eigen
repertoire

Verhalend cabaret
Doorbreekt taboes,
provocatie
Houdt publiek een spiegel
voor
8 Inhoud: tot welk gerne rekenen we de voorstelling?

Stand-up comedy

One-man/woman show
9 Betekenis: welke betekenis geef je de voorstelling?

Amusement, vermaak

Autobiografische betekenis


Stelt politieke of
maatschappelijke items aan
de orde

Morele boodschap


Theatraal spektakel

Roept emoties op

Roept vragen op
Toelichting kijkwijzer Cabaret
1 Wat zie je: Waar wordt gespeeld?
De grootte van de zaal zegt veel over het succes van de kunstenaar; hoe groter hoe meer publiek. De grootte van de
zaal heeft ook een belangrijke invloed op hoe je de voorstelling beleeft. Kun je de cabaretier bijna ruiken, of kun je pas
met toneelkijkertje z’n gezichtuitdrukkingen zien. Of zit je in de kroeg met veel achtergrondlawaai naar een stand-up
comedian te kijken; het maakt nogal verschil.
2 Wat zie je: hoe begint de voorstelling?
Het doek gaat op en de show begint. Zo gaat het in de traditionele, grote, theaters, met alles erop en eraan. In
kleinere en modernere theaters is dit al decennia niet meer het gebruik.
3 Wat zie je: hoe is de voorstelling aangekleed?
Bij cabaret en kleinkunst is het toneel vaak leeg, maar soms is er ook een realistisch, net echte inrichting op het toneel
gemaakt. Of er staan een aantal objecten, die wel betekenis hebben, maar niet realistisch zijn. De inrichting en
kostuums kunnen een belangrijke rol spelen, of alleen maar als achtergrond en aankleding dienen.
4 Wat hoor je: Welke rol spelen muziek en geluid?
Variërend van veel live muziek met big band op het toneel tot alleen maar gesproken woord, bij cabaret en kleinkunst
kun je het allemaal tegenkomen. Vaak spelen liedjes een belangrijke rol, maar dat hoeft niet altijd.
5 Werkwijze: hoe is de voorstelling samengesteld?
Kleinkunst is een samengestelde kunstvorm. Van oudsher bestaat een cabaretprogramma uit losse stukjes toneel,
conferences en liedjes. Hoe iedere kleinkunstenaar dit tegenwoordig aanpakt, is heel verschillend. De een rapt en
danst goed en de ander is geweldig met typetjes.
6 Werkwijze: wat is de rol van het publiek?
Meestal speelt het publiek een grote rol bij cabaret, het wordt vaak direct aangesproken en mag soms ook
antwoorden of meezingen. Maar niet iedereen kiest daarvoor, soms maakt de cabaretier of kleinkunstenaar een eigen
wereldje op het toneel, waarbij het publiek alleen toeschouwer is.
7 Werkwijze: hoe is de voorstelling tot stand gekomen?
Soms is het afhankelijk van het geld of iemand de voorstelling helemaal zelf maakt, of dat hij mensen kan inhuren
voor de regie, de muziek etc. Soms is het gewoon een keuze. Een succesvolle cabaretier met genoeg geld heeft niet
altijd een heel team nodig. Kijk in het programmaboekje om deze vraag te beantwoorden.
8 Inhoud: tot welk genre reken je de voorstelling?
Binnen de kleinkunst zijn vele soorten mogelijk. Deze drie genres maken de grofste indeling. Stand-up comedy is
meestal kort. Een avond wordt door meerdere vrij onbekende mensen gevuld. Bij een one-man of -woman show staat
één persoon centraal, die een showachtig programma brengt.
Theatraal / verhalend cabaret heeft meer spel en verhaal en minder show, en het kan door meerdere cabaretiers
gebracht worden.
9 Inhoud:Welke betekenis geef je aan de voorstelling?
Soms is een zaal die hard klapt en veel gelachen heeft het enige doel van de voorstelling? Veel cabaretiers zijn daar
niet tevreden mee en dragen een maatschappelijke, persoonlijke of morele boodschap uit. Vaak laat een voorstelling
je achter met meer vragen dan antwoorden; je wordt aan het denken gezet. Wanneer niet de teksten maar
toneelbeeld, slapstick en mime belangrijk zijn, kun je spreken van theatraal spektakel. Je kunt bij deze vraag
meerdere antwoorden combineren.