Dans e i s s e r p x E Marijke Vancoillie Nico Van den Abeele Inhoud Woord vooraf............................................................................................................. 7 Deel 1: Inleiding: muzische vorming en dans........................................ 9 Bewegingsexpressie................................................................................................... 9 Dansexpressie........................................................................................................... 10 Kinderen en dansexpressie.................................................................................... 10 Algemene doelstellingen van dansexpressie....................................................... 11 Danselementen........................................................................................................ 12 - lichaam..................................................................................................... 12 - ruimte....................................................................................................... 13 - tijd............................................................................................................. 14 - kracht........................................................................................................ 15 Opbouw van een dansexpressiesessie.................................................................. 17 Begeleiden van een dansexpressiesessie............................................................... 17 Muziek...................................................................................................................... 18 Deel 2: Danstussendoortjes en opwarmingen.....................................21 Deel 3: Sessies...................................................................................................31 Sessies vanuit de afzonderlijke danselementen Eerste graad 4 - Clowns...................................................................................................... 32 - Ballonnendans......................................................................................... 35 - De GVR.................................................................................................... 38 - Beeldentuin.............................................................................................. 42 - Samen in een sprookje........................................................................... 45 Tweede graad - Ik ben de sterkste!.................................................................................. 49 - Mondriaan............................................................................................... 53 - Narnia....................................................................................................... 57 - Duel.......................................................................................................... 60 - De roestende ridder............................................................................... 64 Derde graad - Stoelendans.............................................................................................. 67 - Domino.................................................................................................... 71 - Door de spiegel....................................................................................... 74 - Gebarentaal.............................................................................................. 76 - Kadavergedaver....................................................................................... 79 Sessies vanuit gecombineerde danselementen Eerste graad - Het onderwaterfeest............................................................................... 83 - Jaspers poppenavontuur........................................................................ 87 - Brandweer ............................................................................................... 90 Tweede graad - Op wereldreis.......................................................................................... 94 - Klein geworden....................................................................................... 97 - Het filmcircus........................................................................................ 101 Derde graad - In de Wii................................................................................................ 104 - De beroepenstoet.................................................................................. 107 - Dierenparade......................................................................................... 111 Deel 4: Zelf aan de slag...............................................................................115 5 Deel 2 Dans e i s s e r p x E Danstussendoortjes en opwarmingen Alle delen van je lijf lichaam Doel: • kinderen kunnen lichaamsdelen isoleren tijdens bewegingen Extra info: • algemene opwarming • naargelang van de muziekkeuze is dit eerder een rustige of een uitbundige opdracht Lesverloop De kinderen staan in een kring. Elke kind krijgt een lichaamsdeel aangeduid waarmee het iets moet gaan voordoen. Bijvoorbeeld: • kind 1: hoofd • kind 2: armen • kind 3: romp • kind 4: benen • kind 5: hele lijf Wijs een kind aan. Dit doet een beweging voor, de groep kopieert die beweging. Geef een teken als het volgende kind aan de beurt is om een beweging voor te doen. De groep kopieert nu de nieuwe beweging. Zo gaan we de hele kring rond. 21 Ramen wassen ruimte Doel: • kinderen maken bij het strekken van het lichaam gebruik van verschillende ruimtelagen Extra info: • algemene stretch oefening • kan zowel bij het begin als het einde van een danssessie • rustgevend door de bewegingen in slow motion Lesverloop: De kinderen zoeken een plaats in de zaal waar ze ruimte hebben. Terwijl ze hun plaats zoeken, doen ze alsof ze een zware emmer met water meesleuren. Eenmaal op hun plaats gekomen, schudden ze zichzelf los. Begeleid dit schudden. Zeg tegen de kinderen welk lichaamsdeel ze eerst moeten uitschudden (armen, benen, hoofd, …). Daarna nemen ze een denk­ beeldige spons uit hun emmer. Ze wringen deze uit en gaan de ramen wassen. Ook dit begeleid je. Laat ze eerst allemaal samen heel hoog beginnen, zo hoog ze kunnen. Laat ze van links naar rechts bewegen. Heel belangrijk is dat de kinderen blijven staan en niet heen en weer lopen. Zo ga je helemaal naar beneden. 22 Gezellig samen op een stoel samenwerking Doel: • kinderen verzinnen samen oplossingen voor een bewegingsprobleem Extra info: • prima bruikbaar als opwarming bij een sessie waar veel in een groep gewerkt moet worden Lesverloop: Alle kinderen, op één na, hebben een stoel. Het is hetzelfde idee als bij de bekende stoelendans, maar in plaats van telkens een stoel en een speler weg te nemen, verdwijnen er alleen maar stoelen. Zolang de muziek te horen is, danst iedereen tussen de stoelen. Stop je de muziek, dan gaan alle kinderen op een stoel zitten, staan, … zonder de grond te raken. De kinderen moeten dus oplossingen zoeken om met meerdere tegelijk op één stoel te zitten. Hoeveel stoelen blijven er over voordat de eerste persoon de grond raakt? 23 1 – 2 – 3 STOP! kracht Doel: • kinderen kunnen plotseling stoppen als ze bewegingen uitvoeren Extra info: • bruikbaar om de basisafspraak (muziek is bewegen, geen muziek is stilstaan) te oefenen • ook bruikbaar als herhaling van begrippen die voorkwamen in eerdere danssessies (gevoelens, hoog en laag, klein en groot, …) Lesverloop: De kinderen bewegen door elkaar. Hierbij zorgen ze dat de hele ruimte gebruikt wordt. Vertel de kinderen op welke manier ze moeten bewegen. Enkele voorbeelden zijn: -- zo groot/klein mogelijk -- zo hoog/laag mogelijk -- blij, droevig, boos -- als baby, oud mannetje, clown, dronkaard, … Als je de muziek stopt, worden alle kinderen meteen een standbeeld. Voor je de muziek weer start, vertel je de kinderen hoe ze moeten bewegen. Als je de muziek weer start, komen de kinderen weer in beweging. 24 Raak me niet aan! ruimte Doel: • kinderen worden zich bewust van de plaats die ze innemen in de ruimte Extra info: • een prima eerste oefening in het leren samenwerken, de kinderen moeten samenwerken zonder dat ze er afspraken over maken Lesverloop: Baken de ruimte waarin de kinderen zich mogen bewegen duidelijk af. Maak deze niet te ruim, het is de bedoeling dat de kinderen moeten opletten als ze zich bewegen. De kinderen bewegen zich door elkaar in een beperkte ruimte. Vertel de kinderen op welke manier ze zich moeten bewegen. Enkele voorbeelden zijn: -- op je tenen lopen -- met je armen wijd gestrekt -- achteruit lopen -- op handen en voeten -- op je hielen -- niet hoger dan … Let wel, er is één heel belangrijke regel: de kinderen mogen elkaar niet aanraken! Als je de muziek stopt, worden de kinderen meteen een standbeeld. Je verkleint de ruimte waar de kinderen mogen bewegen en zet de muziek weer aan. Zo verklein je steeds de ruimte en maak je het moeilijker voor de kinderen om te bewegen. 25 Ik doe dit of dat concentratie Doel: • kinderen kunnen geconcentreerd een bewegingsopdracht uitvoeren Extra info: • speelse oefening in verband met de concentratie Lesverloop: De kinderen staan in een kring. Wijs een kind aan. Dit wordt even de voordanser. De voordanser verzint een beweging, voert die uit en zegt: “Ik doe dit” of “Ik doe dat”. Bij “Ik doe dit” doen de andere kinderen de beweging na. Bij “Ik doe dat” blijven ze stil staan. Kinderen die zich vergissen vallen af. Als er vijf kinderen afgevallen zijn, wordt een ander kind de voordanser en mag iedereen weer meedoen. Eventueel ben je zelf eerst voordanser. 26