Machinerichtlijn CE-markering Door René Schoenmakers TES Industrial Systems B.V. Europese richtlijnen RICHTLIJNEN EU M M M M TES Industrial Systems B.V. DOEL: Harmoniseren van wetgeving teneinde te komen tot vrij verkeer van goederen en diensten in Europa. (EER = Europese Economische Ruimte) WELKE RICHTLIJNEN: - arbeidsmiddelen - omgevingslawaai - televisie - speelgoed - persoonlijke beschermingsmiddelen - scheepsbenodigdheden - ……………………………(totaal een 22-tal). Europe richtlijnen RICHTLIJNEN EU Belangrijke richtlijnen voor ET: - Machinerichtlijn, machineveiligheid NEN-EN-60204-1 (32) M M M M - EMC-richtlijn, elektromagnetisch compatibiliteit Indirect de Laagspanningsrichtlijn, elektrisch materieel TES Industrial Systems B.V. Machinerichtlijn REGELGEVING MACHINEVEILIGHEID EU M TES Industrial Systems B.V. Machine Definitie van een machine TES Industrial Systems B.V. Samenstel met één bewegend deel met aandrijfmechanisme bedienings- en vermogensschakeling een bepaalde toepassing Samenstel van machines Verwisselbaar uitrustingsstuk Machinerichtlijn REGELGEVING MACHINEVEILIGHEID Machine EU Risico-analyse M TES Industrial Systems B.V. Begrippen mbt risico-analyse Gevaar: latente (potentiële) gevaren en acute gevaren Gevaarzone: Het gebied in en/of rondom een machine waarin een persoon is blootgesteld aan gezondheidsrisico’s. Risico’s: Combinatie van waarschijnlijkheid en ernst van mogelijk letsel en potentieel gevaarlijke situatie. Risico = kans x effect. (gezondheids- en NIET de economische risico’s) Opmerking over gevaar en risico: Een scherpe rand is een latent gevaar en wordt een acuut gevaar als iemand in de buurt is. Het risico beschouwd de ernst van mogelijk letsel en de kans op het optreden daarvan. TES Industrial Systems B.V. Risico-analyse Risico-analyse = Ontwerpbeoordeling Uitvoeren aan begin van ontwerptraject Procedure risico-analyse conform NEN1050. Gevaren lokaliseren bv Kraanopgang Opgang kat Einde baanbeveiliging Risico uitsluiten, ontwerp Risico beperken, beveiligen Risico’s beperken door informatie aan gebruiker TES Industrial Systems B.V. Einde baanbeveiliging snelheid weg Vm = 0,3m/sec Vooreind TES Industrial Systems B.V. Einde baanbeveiliging snelheid weg Vm = 0,3m/sec Vooreind TES Industrial Systems B.V. Einde baanbeveiliging snelheid weg Smart slow-down Vm = 0,3m/sec Vooreind encoder TES Industrial Systems B.V. Controle Machinerichtlijn REGELGEVING MACHINEVEILIGHEID Machine EU Risico-analyse Veiligheidscomponenten M TES Industrial Systems B.V. Veiligheidscomponenten Vervullen een veiligheidsfunctie. Een gebrek of slechte werking vormt een gevaar voor de veiligheid of gezondheid van personen. Voorbeelden van veiligheidscomponenten: Lichtgordijn Bewegende schermen Tweehandenbediening Verplichte toepassing afhankelijk van: Stand der techniek (Commerciële) haalbaarheid Gebruikelijk in sector TES Industrial Systems B.V. Machinerichtlijn REGELGEVING MACHINEVEILIGHEID Machine EU Risico-analyse Veiligheidscomponenten Constructiedossier en handleiding M TES Industrial Systems B.V. Constructiedossier en handleiding Het dossier bevat alle ontwerp en productiegegevens zoals: Berekeningen motor-regelaarcombinaties, kabelberekeningen Risico-analyse Testrapport(en) Handleiding bevat: Beschrijving van alle handelingen Procedures Demontage De handleiding is geschreven in de taal van de eindgebruiker. TES Industrial Systems B.V. Machinerichtlijn REGELGEVING MACHINEVEILIGHEID Machine EU Risico-analyse Veiligheidscomponenten Constructiedossier en handleiding Verantwoordelijkheden M TES Industrial Systems B.V. Verantwoordelijkheden Machinebouwer (diegene die “plakt”) 10 jaar op ontwerp 2A verklaring (Vermoeden van overeenstemming) Gevaarlijke machines, dan Notified Body : een van overheidswege aangewezen keuringsinstantie, zoals KEMA, Liftinstituut, TNO, Aboma-Keboma. Toeleveranciers (voor machinebouwer) 2B verklaring (Verbod tot in gebruikname) Leveranciers van veiligheidscomponenten 2C verklaring (Vermoeden van overeenstemming) Beheerder voor onderhoud (ARBO) Risico-inventarisatie Gebruiker voor het juiste gebruik (uit handleiding producent) TES Industrial Systems B.V. Machinerichtlijn REGELGEVING MACHINEVEILIGHEID Machine EU Risico-analyse Veiligheidscomponenten Constructiedossier en handleiding Verantwoordelijkheden Handhaving M TES Industrial Systems B.V. Handhaving Bij calamiteiten onderzoekt de Arbeidsinspectie en zal het constructiedossier opvragen. Constructiedossier moet aantonen dat is voldaan aan Machinerichtlijn. Hulpmiddelen voor aantonen: normen ISO-certificering TES Industrial Systems B.V. Ombouw / modificatie Belangrijk: verandert het wezen van de machine? JA Dan risico-analyse (als nieuwe machine behandelen) NEE Geen risico-analyse noodzakelijk (stand der techniek) Bestaande machine zonder CE-markering: Omgebouwd deel voldoen aan Machinerichtlijn, doch enkel 2B-Verklaring nodig. Machine NIET voorzien van CE-stikker! TES Industrial Systems B.V. Normen en ISO 9001 Wat is de wettelijke status van de normen? Normen zijn NIET wettelijk!!! De Machinerichtlijn is wet!!! TES Industrial Systems B.V. Normen Onderverdeling van geharmoniseerde Europese normen Type A-normen: Fundamentele veiligheidsprincipes. Bv NEN-EN 1050, Principes voor de risicobeoordeling Type B-normen: Technische veiligheidsaspecten en -voorzieningen voor alle machines waarop die aspecten van toepassing zijn. Bv NEN-EN 418, Noodstopvoorzieningen, functionele aspecten. Ontwerpbeginselen. NEN-EN 60204-1 Veiligheid van machines, Elektrische uitrusting van machines. Type C-normen: Veiligheidsspecificaties voor bepaalde (groepen) machines. Bv. NEN-EN 12077-2, Veiligheid van kranen. Begrenzings- en aanwijsinrichtingen. TES Industrial Systems B.V. ISO 9001 Continue verbetering Bedrijfsproces Directie verantwoordelijkheid Klant Pakket van eisen Tevredenheid Management van middelen Meting, analyse en verbetering Realisatie van het product TES Industrial Systems B.V. Product Klant Einde TES Industrial Systems B.V.