Dermatologie Mohs’ chirurgie Dermatologie Bij u is huidkanker geconstateerd. In overleg met u heeft de dermatoloog gekozen voor een operatieve behandeling. De operatie die bij u wordt toegepast heet Mohs' chirurgie. Deze folder beschrijft in grote lijnen wat de operatie inhoudt. De dermatoloog in het UMCG bepaalt of deze techniek van toepassing is voor uw specifieke situatie. Mohs’ chirurgie De officiële naam is Mohs’ micrografische chirurgie. De naam is ontleend aan Frederik Mohs, een arts die deze operatietechniek heeft ontwikkeld. Mohs' chirurgie is een techniek voor het verwijderen van huidkanker. De huidkanker wordt laag voor laag verwijderd. Iedere laag wordt op het laboratorium door een patholoog onder de microscoop bekeken om te zien of er nog huidkanker aanwezig is. Zolang er nog huidkanker onder de microscoop wordt gezien, gaat de dermatoloog verder met laagjes wegsnijden, totdat alle huid­ kanker verdwenen is. Op deze manier wordt alleen de huidkanker verwijderd, waarbij de gezonde huid er omheen zoveel mogelijk blijft bespaard. Deze operatie kan een hele dag in beslag nemen. Wanneer wordt er voor Mohs’ chirurgie gekozen? Mohs’ chirurgie kan worden toegepast bij een aantal vormen van huidkanker, maar wordt vooral toegepast bij basaalcel- en plaveiselcelcarcinomen in het gezicht. Meestal wordt voor Mohs' chirurgie gekozen bij: • huidkanker in het gezicht (neus, ooghoek, oor, lip); • een grote vorm van huidkanker; • huidkanker die groeit in uitlopers (sprieterig); 1 Mohs’ chirurgie • huidkanker die optreedt op een plaats waar al eerder een behandeling van huidkanker heeft plaatsgevonden (recidief). Voorbereidingen thuis Om de behandeling zo goed mogelijk te laten verlopen begint u thuis met een aantal voorbereidingen: • Met pijnstillers met een ontstekingsremmend effect zoals Diclofenac, Ibuprofen en Voltaren stopt u bij voorkeur ook 5 tot 10 dagen van tevoren. • Wij adviseren u 10 dagen voor en 10 dagen na de behandeling niet te roken. Roken vernauwt de kleine bloedvaten waardoor het genezingsproces vertraagt. Aangezien van tevoren niet helemaal te voorspellen is hoe groot de huidkanker is, kan de operatie de hele dag duren, waarbij de operatie en de wachttijd elkaar steeds afwisselen. Wij adviseren u daarom iemand mee te nemen die de hele dag bij u aanwezig kan zijn. Verder kunt u een boek, puzzelboek of handwerk meenemen voor de tijd die u moet wachten. Op de polikliniek is koffie, thee en warme chocolademelk verkrijgbaar. Wij bieden u en uw partner/ begeleider een maaltijd aan. Uiteraard mag u ook zelf eten meenemen. In het ziekenhuis zijn mogelijkheden tot het kopen van drankjes, broodjes enzovoort. Het is niet verantwoord om na afloop zelf naar huis te rijden. Na de operatie kan uw begeleider aan de balie van de polikliniek Dermatologie een uitrijkaart krijgen voor de parkeergarage. 2 Dermatologie De dag van de operatie U kunt thuis van tevoren gewoon ontbijten. Ook de medicijnen die u normaal inneemt - met uitzondering van de medicijnen waarvan is aangegeven dat u daarmee moet stoppen - kunt u innemen. Het is het belangrijk dat u geen sieraden draagt en geen make-up of crème gebruikt. Omdat het meestal gaat om een operatie in het gezicht, is het aan te raden gemakkelijke kleding aan te trekken. Bijvoorbeeld een bloes of en vest, die niet over het hoofd hoeft worden aan- en uitgetrokken. Voor de operatie kunt u zich, zoals vermeld in de afsprakenbrief, melden bij de balie van de Polikliniek Dermatologie, Fonteinstraat nummer 16. De operatie De operatie wordt uitgevoerd door een dermatoloog en een verpleegkundige. Soms is er nog een tweede operateur, verpleegkundige of co-assistent aanwezig. In de behandelkamer neemt u plaats op de operatietafel. De te opereren plek wordt verdoofd. U krijgt zowel een plaatselijke verdoving als een langwerkende verdoving om de wachttijd te kunnen overbruggen. De dermatoloog verwijdert de eerste laag van de huidkanker. Bij een ‘gewone’ operatie zou de wond nu gesloten worden. Bij u wordt de operatie nu tijdelijk beëindigd en u krijgt een tijdelijk verband op de wond. U wacht dan in de wachtkamer van de polikliniek. Het is niet toegestaan tijdens het wachten de polikliek Dermatologie te verlaten. De verwijderde huid wordt naar het laboratorium gebracht en microscopisch onderzocht. Dit neemt ongeveer 45 minuten in beslag. Als blijkt dat er nog huidkanker aanwezig is, wordt opnieuw huid weggesneden. Aansluitend wordt dit weer onderzocht. Dit wordt herhaald totdat alle huidkanker weg is. 3 Mohs’ chirurgie Als alle huidkanker weggesneden is moet de wond die is ontstaan worden gesloten. Als de wondranden niet direct tegen elkaar gehecht kunnen worden, wordt er huid uit de omgeving in de wond geschoven. Er kan ook een stukje huid van elders van uw lichaam worden gebruikt. Hiervoor krijgt u een extra verdoving. In sommige gevallen wordt er voor gekozen de wond gedeeltelijk of volledig spontaan te laten genezen. Het sluiten van de wond duurt over het algemeen één tot anderhalf uur. Dit is afhankelijk van de manier waarop het moet gebeuren. Na het dichtmaken van de wond wordt er een drukverband aangebracht. Na de behandeling Vijf of zes dagen na de operatie komt u voor controle op de polikliniek. U krijgt hiervoor een afspraak mee. Het is raadzaam om tot die tijd rustig aan te doen. Houdt u daarnaast rekening met de volgende zaken: • Het verband dat is aangebracht laat u zitten tot de controleafspraak. • Als de wond vlak bij het oog zit kunnen de oogleden de eerste paar dagen gezwollen en blauw van kleur zijn, dit trekt vanzelf weer weg. • Het is beter niet te bukken. Als u bukt komt er druk op de wond waardoor de zwelling toeneemt. • Er bestaat altijd een kans op nabloeden. Als de wond blijft bloeden, moet u deze een half uur afdrukken (constante druk) met een schone doek. Als de bloeding niet stopt neemt u telefonisch contact op met de dermatoloog in het UMCG die u behandeld heeft. Deze kunt u overdag bereiken via de polikliniek Dermatologie. ’s Avonds of in het weekend belt u naar de centrale van het UMCG, telefoon­ nummer (050) 361 61 61 en vraagt u naar de dienstdoende dermatoloog. 4 Dermatologie • Na de behandeling kan het geopereerde gebied enige tijd gevoelig blijven. • Bij pijn mag u altijd paracetamol nemen, maximaal 3 keer daags 2 tabletten van 500 mg tenzij de arts anders voorschrijft. U mag geen aspirine innemen in verband met bloedverdunning. • De arts bespreekt met u wanneer u weer mag starten met de medicijnen waarmee u gestopt bent voor de ingreep. • Het is mogelijk dat u een antibioticakuur krijgt voorgeschreven. Dit is afhankelijk van de duur en grootte van de operatie. Indien dit nodig is krijgt u de tabletten mee van de arts. Tijdens de controleafspraak bekijkt de dermatoloog de wond en de verpleegkundige verwijdert de hechtingen. Over het algemeen gaat er dan weer een verband op en krijgt u opnieuw een afspraak voor controle. Mogelijke complicaties Voor geen enkele chirurgische ingreep kan absoluut gegarandeerd worden dat de behandeling zonder complicaties zal verlopen. Mohs’chirurgie is daarop geen uitzondering. • Bij de operatie kunnen noodgedwongen kleine zenuwtakjes worden doorgesneden. Dit geeft een verminderd gevoel in het geopereerde gebied en is meestal tijdelijk. Bij uitzondering wordt een zenuwtakje doorgesneden wat blijvende verminderde beweeglijkheid van het gezicht geeft. Als er op de ontstane wond een stukje huid van elders is geplaatst of als er ter plaatse huid van de wond verschoven is om de wond te kunnen sluiten, kan het een enkele keer voorkomen dat de huid niet ‘aanslaat’. Dit levert over het algemeen geen problemen op, de huid geneest later vanzelf. 5 Mohs’ chirurgie • Bij uitzondering komt het voor dat bij de controleafspraak blijkt dat er alsnog een wondinfectie is opgetreden. U krijgt dan een antibioticakuur mee. Vragen Als u vragen heeft over deze operatie kunt u altijd contact opnemen met het secretariaat van de polikliniek Dermatologie. Het telefoonnummer is (050) 361 80 25. 6 Dermatologie Aantekeningen 7 Mohs’ chirurgie 8 Patiënteninformatie vlc 259/1102