File

Opdracht Evolutie
3VMBO-tl
In dit boekje staan een aantal opdrachten. Je maakt deze opdrachten
thuis en levert ze op tijd in bij je docent.
Voor elke opdracht kun je 10 punten verdienen. Ook kun je extra punten
verdienen, als je meer doet dan er van je gevraagd wordt.
Als je alles goed doet, kun je een 8 als eindcijfer behalen. Alleen met de
extra punten erbij kun je tot een 10 als eindcijfer komen.
Het eindcijfer telt 2 maal mee voor je eindrapport (net zo zwaar als een
proefwerk)
Veel plezier!
Naam
klas
Inleverdatum
Opdracht 1
Je hebt misschien de afgelopen maand in het nieuws wel gezien dat de
natuur soms vreemde dingen doet. Zo is er in de Verenigde Staten een
man met bed en al in een sink-hole verdwenen en is er een deel van een
eiland afgebroken.
Deze en andere verschijnselen zoals aardverschuivingen en aardbevingen,
zorgen ervoor dat er soms een nieuwe aardlaag zichtbaar wordt. De
ouderdom van deze aardlaag kan bepaald worden aan de hand van de
aanwezige fossielen.
In een aardlaag wordt het volgende fossiel gevonden:
 Zoek op met behulp van je biologieboek, hoe oud dit fossiel
ongeveer is en welke andere fossielen je hier ook zult aantreffen.
Opdracht 2
Een fossiel was ooit een levend organisme. Na zijn dood hebben een
aantal gebeurtenissen plaatsgevonden, waardoor het organisme niet is
vergaan, maar is versteend. Hieronder zie je een tekening van een
huisjesslak. Deze kan onder de juiste omstandigheden ook verstenen.
 Maak een stripverhaal over het proces van verstenen (fossilisatie)
van deze slak. Begin met de dode slak en eindig met de versteende
slak. Laat in je tekeningen zien welke omstandigheden er nodig zijn
en welke delen van de slak verstenen.
Opdracht 3
Door de vondst van de vele fossielen kunnen de wetenschappers
terugkijken in de tijd en aangeven hoe het leven op aarde zich heeft
ontwikkeld. In de geschiedenis van de aarde zijn planten en dieren
ontstaan en weer verdwenen. De bekendste diersoort die al uitgestorven
was voor de mens op de aarde wandelde, is de dinosaurus.
Het uitsterven van de dinosaurus is waarschijnlijk veroorzaakt door de
inslag van een grote meteoriet bij Mexico.
Deze meteoriet veroorzaakte een grote aswolk, die enkele jaren de zon
verduisterde. Hierdoor groeiden de planten minder goed en werd het flink
kouder.
 Leg uit hoe het verdwijnen van de planten en het lager worden van
de temperatuur, zorgden voor het uitsterven van de dinosauriërs.
Opdracht 4
Door veranderingen in de omgeving kunnen soorten uitsterven en andere
soorten ontstaan. Je hebt al in het vorige hoofdstuk (Thema 4,
Erfelijkheid) geleerd dat binnen een groep kleine verschillen aanwezig zijn,
doordat de groepsleden genetisch niet gelijk zijn. Deze kleine verschillen
kunnen ervoor zorgen dat het ene organisme beter kan overleven dan een
ander. Door de tijd heen kunnen de verschillen steeds groter worden. Van
alle gewervelde dieren is het bouwplan van het skelet ongeveer gelijk.
Door de verschillende leefomstandigheden zijn er wel hele grote
verschillen in bouw en functie. Toch blijven de botten van een arm
herkenbaar.
 Kleur in de drie organismen hierboven het opperarmbeen rood
Opdracht 5
Deze afbeelding herken je natuurlijk wel. Hij is in verschillende vormen te
vinden. Zoals deze cartoon bijvoorbeeld.
In onze stamboom vinden we verschillende mensachtigen, homoniden.
Van hen is Lucy misschien wel de bekendste. Zij behoort tot de soort
Australopithecus afarensis. Deze soort liep al rechtop en gebruikte
eenvoudige werktuigen. Het fossiel van Lucy, bestaande uit een aantal
delen van haar skelet, is in Afrika gevonden. Lucy is geen aap en geen
mens. Haar skelet heeft onderdelen die al bijna mensachtig zijn en
onderdelen die nog bij de aapachtige passen
Deze laatste opdracht is een knip en plak opdracht. Hij is best lastig, maar
dat kun je wel aan. Je kunt heel veel informatie over de skeletten vinden
op internet.
 Het is de bedoeling dat je de skeletten van een chimpansee, een
mens en van Lucy in elkaar zet. Het makkelijkste is om bij de mens
te beginnen en vandaar uit de chimpansee en Lucy in elkaar te
zetten. Schrijf van de gebruikte onderdelen de letters bij het in
elkaar geplakte skelet.