INVESTEREN IN WERK VOOR KWETSBARE GROEPEN Schriftelijke Inbreng Landelijke Cliëntenraad (LCR) voor de Hoorzitting Tweede Kamer op 22 juni 2017 De Landelijke Cliëntenraad is niet uitgenodigd voor de door u georganiseerde hoorzitting over werk voor kwetsbare jongeren. De LCR levert hierbij zijn inbreng. Een deel van de kwetsbare jongeren is buiten beeld - Veel kwetsbare jongeren rond hun 18e levensjaar worden niet goed geholpen door de afdelingen Werk en Inkomen. Het ontbreekt vaak aan beleidsplannen en werkinstructie over de overgang van 18- naar 18+. Maar ook als deze er wel zijn is dat geen garantie voor een goede samenwerking ten behoeve van kwetsbare jongeren. Dit terwijl een degelijke aanpak voor deze jongeren van het allergrootste belang is. - Vele jaren hebben gemeenten decentralisatie bepleit met als een van de argumenten dat zij dan ontkokerd kunnen werken. Maar nu ze dat kunnen vormgeven, lukt dat onvoldoende. De problematiek van zwerfjongeren ligt al vele jaren grotendeels op het bordje van gemeenten en is dus niet nieuw. Al meer dan 10 jaar neemt de omvang van rond de 10.000 dak- en thuisloze jongeren niet af, er is zelfs sprake van een toename. Helaas wordt de veel gepredikte mogelijkheid van integraal werken nog niet opgepakt. - De LCR concludeert dat de verplichte zoekperiode nog steeds een bottleneck is voor een deel van de kwetsbare jongeren. De door staatssecretaris Klijnsma aangereikte mogelijkheden om ín de verplichte zoekperiode voor jongeren hulp aan te bieden wordt onvoldoende opgepakt. Kwetsbare jongeren krijgen geen of onvoldoende ondersteuning; te goed voor de Wajong 2015 en te slecht voor de Participatiewet - Een aanzienlijk deel van de jongeren krijgt volgens de verordening van gemeenten en in de praktijk geen ondersteuning naar werk als een loonwaarde lager is dan 40/50% WML. Van UWV hebben zij te horen gekregen dat er geen recht is op Wajong 2015 omdat ze arbeidsvermogen hebben. Ze zijn doorverwezen naar de Participatiewet. Wel een lagere uitkering met de prikkel om aan het werk te gaan maar geen hulp om aan het werk te komen. En zonder deze hulp redden kwetsbare jongeren het niet om werk te vinden. Zij kunnen het niet alleen! - Jongeren die niet over arbeidsvermogen beschikken, maar waarbij de duurzaamheid hiervan nog onbekend is, worden bij beoordeling voor Wajong 2015 door UWV verwezen naar de Participatiewet. jaarlijks zijn dit er 1500-3000! Deze groep wordt niet goed ondersteund (geen beleid, budget, geen deskundigheid, niet altijd in beeld). De jongeren hebben herstelbegeleiding nodig, dat wordt hen niet geboden. - Jongeren met een arbeidsbeperking die hun Wajong zijn kwijtgeraakt vanwege (5 jaar oude Wajong, danwel 1 jaar het WML verdienen Wajong (Wajong 2010-2014). Die hun werk zijn kwijtgeraakt en in de WW komen en waarbij hun arbeidsvermogen is achteruitgegaan waardoor zij niet langer het WML kunnen verdienen, komen niet meer aan het werk omdat hun werkgever hun loonwaarde te laag vindt! UWV kan hen geen loondispensatie bieden. Ook kunnen zij geen LKS krijgen. Op grond van artikel 7 lid 7 Participatiewet zouden UWV en gemeente kunnen overeenkomen hier een oplossing voor te vinden. Een omslachtige manier van werken die in de praktijk niet of nauwelijks wordt toegepast. De jongere wordt niet aan werk geholpen. LCR/TK/17-0046/GM/ER d.d. 21 juni 2017 www.landelijkeclientenraad.nl Inzet van instrumenten om aan het werk te blijven laat veel te wensen over. - Gemeenten houden de hand op de knip bij de inzet van jobcoaching. Dat betekent dat jongeren met beperkingen die zonder de ondersteuning van een jobcoach niet kunnen werken het kind van de rekening zijn. - De LCR ziet ook forse verschillen tussen gemeenten bij de inzet van jobcoaching . Dat is niet gebaseerd op maatwerk maar op financiële overwegingen. Voor jongeren is dit funest, maar ook voor werkgevers. Doelgroep banenafspraak verwatert - Vanuit werkgevers- en gemeentekringen klinkt de roep om de doelgroep van de banenafspraak te verbreden naar werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zonder arbeidsbeperking. De LCR vindt dit onaanvaardbaar. Jongeren met een arbeidsbeperking die geacht worden te gaan werken, blijven dan achteraan in de rij staan! De LCR pleit voor de volgende acties - Gemeenten dienen een zorgplicht te krijgen. Kwetsbare jongeren uitsluiten van ondersteuning, op financieel terrein en richting werk is ontoelaatbaar. Maak van werkvoorzieningen en jobcoaching een recht en financier dit uit de werknemersverzekering (wanneer ondersteuning voor behoud van werk nodig is, zij zijn immers werknemer!. - Schrap de verplichte zoekperiode. - Schrap artikel 7.7 van de Participatiewet en vervang dit door: De werkgever van een werkzoekende jongere met een arbeidsbeperking van UWV, niet zijnde een Wajonger, krijgt op aanvraag LKS als sprake is van een lagere loonwaarde. - Breng het recht op een maatwerkvoorziening in de Participatiewet. Zo wordt de rechtspositie van cliënten/jongeren verbeterd naar een niveau dat ook geldt in de Wmo. - Stel een onderzoek in wat jongeren zonder arbeidsvermogen die toch in de Participatiewet komen voor herstelvragen hebben en wat zij in praktijk geboden krijgen. Samenstelling Landelijke Cliëntenraad • Landelijke cliëntenorganisaties: Vakcentrale voor Professionals / Christelijk Nationaal Vakverbond (VCP/CNV), Ieder(in) (2 zetels voor het netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte), Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO), Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV, publieke sector), Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV, private sector), Vertegenwoordiger organisaties van Minderheden (SMN, IOT), MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid. • Vertegenwoordigers van cliëntenraden: cliëntenraden SVB en UWV. Vertegenwoordigers van de gemeentelijke cliëntenparticipatie: Mobility, cliëntenraden G4, vertegenwoordiger dak- en thuislozen. LCR/TK/17-0046/GM/ER d.d. 21 juni 2017 www.landelijkeclientenraad.nl