wakker worden als insect

WAKKER WORDEN ALS INSECT
H
et is woensdagavond 18.00
uur. Nog even en dan druppelt bij Sonnevanck de eerste jeugd binnen. De meeste
jongeren worden door
ouders gebracht om twee uur later te
worden opgehaald. Want ja, in de leeftijd tussen elf en veertien jaar is ‘s
avonds alleen over straat niet altijd een
optie. Vijftien uit de regio afkomstige
jongeren komen deze avond weer naar
het Enschedese Theater om onder leiding van regisseur Timothy de Gilde
(32) te repeteren. Voor de tot muziektheatervoorstelling bewerkte versie van
De Gedaanteverwisseling. Een klassiek
verhaal van Franz Kafka over een jongen genaamd Gregor, die als hij op een
ochtend wakker wordt in een insect veranderd blijkt te zijn. Zijn ouders en zusje accepteren zijn nieuwe gedaante niet.
Een ‘coming of age’-voorstelling, vertelt
Timothy de Gilde. Vijf jaar terug werd
hij bij toneelgroep Oostpool in Arnhem
binnengehaald vanwege zijn visie op
jongerentheater. Al die jaren maakt hij
voorstellingen voor jeugd. Waren het in
Arnhem 14+-voorstellingen, bij het samenwerkingsverband met Sonnevanck
ligt de leeftijd lager: elf tot veertien.
„Ontzettend leuk. Geweldig om het er
met deze jongeren over te hebben waarom theater zo fantastisch is. Ik merk
dat ik bij deze leeftijd iets duidelijker
moet zijn in mijn aanwijzingen. Iets
preciezer moet zeggen wat ik van ze verwacht. Maar het is een geweldig stel. Ik
moet verschrikkelijk om ze lachen.”
Achterliggende gedachte bij deze voorstelling is de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs.
„Kinderen kunnen zich dan eenzaam
gaan voelen, de eerste seksuele
fantasieën steken de kop op. Kinderen
gaan zich ineens realiseren dat vriendjes en vriendinnetjes uit een ander
soort gezin kunnen komen dan zijzelf.
‘
De vraag is hoe ze naar zichzelf kijken.
Over dat soort dingen heb ik met scriptschrijver Casper Vandeputte uitgebreid
gesproken voor hij het boek bewerkte.”
Tussen de veertig en vijftig kinderen
hadden zich aangemeld voor de auditie.
Vijftien kon hij er gebruiken. „Ik vroeg
niet om ervaring. Ik heb bij de audities
gekeken of het leuk was om met ze te
werken. Verder probeerde ik in te schatten of hij of zij in een repetitieproces
zou kunnen meedraaien. Dan keek ik of
er drive en ambitie aanwezig waren om
in een druk proces te staan.”
Andere vraag is natuurlijk hoe je een
stuk over een in een insect veranderde
jongen, zijn zusje en ouders door vijftien jongeren kunt laten spelen. De
leek zou zeggen: vier is voldoende.
Maar het ligt anders: „In het verhaal
hebben we nog te maken met drie huurders. En we voeren Franz Kafka op als
verteller. Die wordt door vier kinderen
gespeeld. Bovendien hebben we twee
jonge muzikanten op het podium, die
samen met de professionele musicus
Bart Reijnink voor de muziek zorgen.”
En die vijftiende? „Er deed een tweeling auditie. Dat is natuurlijk een cadeautje. Dat zag ik direct al voor me:
die twee spelen samen het zusje van
Gregor.”
Maandagochtend 11.00 uur. De voorjaarsvakantie is begonnen. Maar niet
voor de vijftien jonge acteurs van de
nieuwe Sonnevanckproductie. Die worden geacht deze week hele dagen in het
theater aanwezig te zijn. Want er moet
gewerkt worden. Vrijdag is de try-out,
zaterdag de première en zondag is er
nog een matinee. Er zijn al wat jonge acteurs aanwezig en ze willen hun potje
tafelvoetbal graag onderbreken voor
een gesprekje met de krant. Dat betekent alweer een stapje dichter bij beroemdheid.
IK KIJK OF HET LEUK IS
MET ZE TE WERKEN, NIET
NAAR HUN ERVARING
DE TWENTSCHE COURANT TUBANTIA
donderdag 27 februari 2014
SONNEVANCK
AAN DE SLAG MET
JONGE ACTEURS
Hun hele week gaat nu op aan het theater. „Het is net school, maar dan leuk.”
Aldus de tweeling Selma en Berna Saçli
(12), die het dagelijks leven slijt op basisschool De Kubus in Enschede. Ze spelen het zusje van de hoofdrolspeler. De
rol is niet opgedeeld voor twee personen. Ze spelen synchroon. „We moeten
elkaars hand vasthouden en tegelijk de
tekst zeggen, als een soort Siamese
tweeling.”
Best lastig, geven ze toe. Maar het lukt.
Of ze ervaring hebben met acteren? Ze
hebben aan een musical meegedaan op
de Kaliber Kunstenschool. Daar moest
ze respectievelijk een oud mannetje en
een oud vrouwtje spelen. Ze hebben
wat acteren betreft een groot voorbeeld: hun moeder. „Zij is de dramaqueen van de familie. En wij staan bekend als dramaprinsesjes.”
Floris Faneyte (12), die de hoofdrol van
Gregor vertolkt, heeft minder acteerervaring. Hij zit in de brugklas van het
Oude Erasmus in Almelo. Hij volgt er
de kunststroom en de dramadocent
had hem op de auditie bij Sonnevanck
geattendeerd. Moeilijke rol? „Nou ik
speel Gregor, die wakker wordt als insect. En aan het eind ga ik dood. Ik heb
best wel veel tekst. De rol is niet zo zeer
moeilijk, maar de kleding wel. Ik ben
omwikkeld met plakband en dat is behoorlijk irritant, want ik blijf overal aan
vastkleven.” Maar goed, Floris snapt
ook wel dat dit nu eenmaal het lot is
van een bestaan als insect.
Ook aangeschoven is Augin-Matay
Sümer (12). Een routinier, want hij
speelt al vanaf zijn zevende bij theatergroep Barst. Deed meerdere musicals
bij het gezelschap en is ook in de speelfilm ‘Leerjongen in Petersburg’ te zien. En
dat is hem te weinig. Want altijd speurt
hij op internet naar audities. „Ik weet
niet meer op welke site ik het vond,
maar toen ik zag dat je hier bij Sonnevanck auditie kon doen, heb ik me meteen opgegeven.” Hij zit nu nog op de basisschool, de Godfried Bomanssschool
te Enschede. Maar hij heeft zijn toekomst al uitgestippeld, waarbij hij voor
alle zekerheid het voortgezet onderwijs
ongenoemd laat. „Ik wíl geen acteur
worden, ik wórd acteur. Het liefst in
films en tv-series. Ik dacht dat je dan
naar Amerika moest, maar het blijkt dat
er ook in Amsterdam een toneelacademie is. Dat ga ik doen.” Hij heeft ook
verschillende idolen zoals Leonardo DiCaprio en Tom Cruise. Als hij het voorlopig eerst maar eens schopt tot de Nederlandse Tom Cruise, is hij al aardig tevreden.
De andere drie hebben nog niet zo’n
uitgesproken toneelroeping. Selma twijfelt. „Ik denk dat ik arts wil worden.”
Maar ze laat erop volgen dat wanneer
het acteren onverhoopt heel erg goed
mocht gaan, ze de optie van beroemd
actrice worden ook niet uit de weg gaat.
Haar zuster Berna wil er geen misverstand over laten bestaan: haar toekomst
ligt in de medische wereld: „Ik wil chirurg worden. Dat weet ik zeker.”
En de hoofdrolspeler, die op de basisschool nog vast van plan was sportjournalist te worden, zag in de brugklas die
zekerheid vervliegen. „Ik ben heel erg
gaan twijfelen. Ik weet nog niet wat ik
wil. Ik weet één ding wel zeker, dat is
dat ik geen chirurg wil worden. Mijn vader is chirurg en hij heeft me dat vak
erg afgeraden. Acteur? Nou misschien,
maar ik denk van niet.”
IK BEN OMWIKKELD MET
PLAKBAND, BLIJF OVERAL
AAN KLEVEN, HEEL IRRITANT
’
9