Kwaliteitskosten

© NEVI
pag.: 1 van 2
code: LEV-KETM-kre-010-bl versie 1.1
Kwaliteitskosten
Het uitvoeren van alles wat met kwaliteit te maken heeft, brengt met zich mee dat er kosten
worden gemaakt. Kwaliteitskosten zijn de kosten die worden gemaakt om te voldoen aan
kwaliteit, vermeerderd met de kosten die worden gemaakt indien toch niet wordt voldaan
aan kwaliteit.
De kwaliteitskosten kunnen we onderverdelen in drie hoofdgroepen: preventiekosten,
beoordelingskosten en faalkosten. Ze komen nog uitgebreid aan de orde als we bespreken
hoe een inkoper de kwaliteit zeker kan te stellen. In het ene geval zal er veel aan preventie
worden gedaan (omdat de faalkosten erg hoog zijn), in het andere geval wordt er niets aan
beoordeling of aan preventie gedaan. Zie voor de onderverdeling de afbeelding.
afbeelding: onderverdeling kwaliteitskosten
kwaliteitskosten
preventiekosten
beoordelingskosten
faalkosten
interne faalkosten
externe faalkosten
Preventiekosten
Preventiekosten zijn al die kosten die worden gemaakt om fouten te voorkomen: kosten
voor het opstellen van kwaliteitsspecificaties, kosten voor het invoeren en instandhouden
van het kwaliteitssysteem en de procesbeheersing, voor kwaliteitsborgingactiviteiten
(opstellen van procedure voor ingangskeuring), voor processtudies (het laten uitvoeren van
proeven) en voor kwaliteitsopleidingen.
Beoordelingskosten
Beoordelingskosten zijn alle kosten die worden gemaakt om vast te stellen of er kwaliteitsafwijkingen in het product of de dienst aanwezig zijn. Dus kosten voor ingangscontrole,
tussenkeuring, eindkeuring en steekproefcontrole, laboratoriumonderzoek, onderhoud en
kalibreren van meet- en testapparatuur, verzamelen, uitwerken en presenteren van de
controlegegevens en andere controlekosten (bijvoorbeeld sorteerkosten). Deze kosten
worden ook wel keuringskosten of controlekosten genoemd
Externe faalkosten
Externe faalkosten zijn alle kosten die moeten worden gemaakt als blijkt dat een product of
dienst niet voldoet, terwijl het al is verkocht. Dit loopt van foutieve leveringen tot het op de
markt brengen van compleet foute producten. Onder de externe faalkosten vallen onder
andere alle herstel- en retourkosten.
© NEVI
pag.: 2 van 2
code: LEV-KETM-kre-010-bl versie 1.1
Interne faalkosten
Interne faalkosten zijn de kosten die een bedrijf maakt doordat fouten worden gemaakt
voordat de producten zijn verkocht of geleverd. Deze kosten worden in het bedrijf vaak niet
meer als kosten gezien, maar zijn wel degelijk verspillingen. Bijvoorbeeld afgekeurde
producten binnen het bedrijf, een slechte bezetting van de productiecapaciteit of de
herstelkosten van foutieve producten of diensten. Onder interne faalkosten vallen
opbrengstverlies (tweede keus of prijskorting), vermijdbare afval, kosten van herstellen of
herbewerken, sorteerkosten, procesverliezen door niet gerealiseerde kwaliteit, kosten van
herkeuring en kosten van trouble shooting.
praktijkvoorbeeld
Een inkoper van een handelsbedrijf sluit een afroepcontract af voor diverse soorten
kleding. De vraag of meer aan kwaliteitsbeleid moet worden gedaan met deze
leverancier, wordt bepaald door onder andere de volgende kwaliteitskosten:
(1) De preventiekosten die de leverancier en de inkoper maken, zoals het opstellen van
een kwaliteitsplan, het met de computer opstellen van de patronen voor alle maten en de
kosten van de kwaliteitsaudits bij de toeleveranciers van de leverancier.
(2) De beoordelingskosten bij de leverancier, zoals de tussenkeuring van de stof na het
snijden, de tussenkeuring van de gestikte schoudernaden, de eindkeuring en de
ingangscontrole bij de inkoper.
(3) De interne faalkosten bij de leverancier, zoals foutief en onbruikbaar geworden
stukken stof, herstelkosten van slordig ingezette ritsen en de kosten van herkeuring van
een partij herstelde mouwen.
(4) De externe faalkosten van de leverancier, zoals de kosten van het retourneren van
de bij de ingangscontrole afgekeurde partijen en de gevolgkosten bij de afnemer door te
late levering.
Hier behoort duidelijk aan kwaliteitsbeleid te worden gedaan.
Bijvoorbeeld: de leverancier en de inkoper kunnen de verspillingen, de faalkosten,
beperken door middel van werkinstructies voor het inzetten van ritsen (kwaliteitshandboek bij de leverancier) en procedures voor het bestellen (kwaliteitshandboek bij de
afnemer).
Goede afspraken en vastlegging daarvan in een contract (wie is waarvoor verantwoordelijk?) zijn natuurlijk ook noodzakelijk.