Eindexamen economie 1-2 havo 2006-I havovwo.nl Opgave 6 In economische publicaties wordt veel gebruikgemaakt van tabellen en grafieken. In het informatieboekje staan zeven statistieken met gegevens over de Verenigde Staten van Amerika (VS), Japan en Nederland. Naar aanleiding van deze statistieken worden in deze opgave vijf vragen gesteld. 2p 18 Bereken in één decimaal nauwkeurig met hoeveel procent het prijspeil in Nederland in 2001 ten opzichte van 1999 is gestegen. 2p 19 In welk jaar of in welke jaren is de werkgelegenheid in personen in Japan ten opzichte van het voorafgaande jaar gedaald? 2p 20 2p 21 2p 22 In statistiek 2 ontbreekt een gegeven. Bereken het indexcijfer van de loonkosten per werknemer in de VS in 1999. Met behulp van de statistieken 1, 2 en 3 kan worden beoordeeld hoe de onderlinge concurrentiepositie van de drie landen zich heeft ontwikkeld tussen 1996 en 2002. Welke van de statistieken 1, 2 of 3 is voor deze beoordeling het meest geschikt? Verklaar het antwoord. Japan bevond zich in de periode 1998-2002 in een laagconjunctuur. Noem, naast een daling van de werkgelegenheid in personen, twee kenmerken van laagconjunctuur die afgelezen kunnen worden uit de statistieken. Licht de kenmerken toe. www.havovwo.nl -1- Eindexamen economie 1-2 havo 2006-I havovwo.nl statistiek 1 Loonkosten per eenheid product VS Japan Nederland statistiek 2 1996 100 100 100 1997 97,5 99,1 99,3 1998 97,5 104,2 101,1 1999 95,6 99,6 102,5 2000 94,8 90,7 102,5 2001 97,2 97,7 107,5 2002 94,7 93,1 111,2 1996 100 100 100 1997 103,2 101,6 102,0 1998 108,4 100,9 105,8 1999 ..... 99,7 109,7 2000 119,3 100,2 114,8 2001 125,3 100,1 120,5 2002 129,4 98,8 126,5 1996 100 100 100 1997 105,8 102,5 102,7 1998 111,2 96,8 104,6 1999 118,2 100,1 107,0 2000 125,8 110,5 112,0 2001 128,9 102,5 112,1 2002 136,6 106,1 113,8 Loonkosten per werknemer VS Japan Nederland statistiek 3 eenheid indexcijfer indexcijfer indexcijfer eenheid indexcijfer indexcijfer indexcijfer Arbeidsproductiviteit VS Japan Nederland eenheid indexcijfer indexcijfer indexcijfer werkgelegenheid in personen statistiek 4 4 procentuele verandering ten opzichte van het voorafgaande jaar 3 2 1 Nederland 0 VS -1 -2 www.havovwo.nl Japan 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 -2- Eindexamen economie 1-2 havo 2006-I havovwo.nl statistiek 5 prijspeil 5 procentuele verandering ten opzichte van het voorafgaande jaar 4 4,6 3,5 3,5 3 2,5 2 2,1 1,9 2,2 1,9 1,7 0 1,5 1,1 1,0 1 2,0 1,8 1,6 -0,1 -0,1 -0,5 -0,8 -1 -1,1 -2 1996 1997 1998 1999 -1,5 2001 2000 2002 Legenda: VS Japan Nederland saldo van de lopende rekening van de betalingsbalans statistiek 6 8 in procenten van het BBP 6,2 6 5,4 5,3 4 4,0 3,5 2,7 2,3 2 4,0 3,4 2,5 2,4 2,5 2,2 1,4 0 -2 -1,6 -1,8 -2,6 -4 -3,7 -4,1 -4,8 -6 1996 1997 1998 1999 2000 2001 -5,3 2002 Legenda: VS statistiek 7 Japan Bruto Binnenlands Product (BBP) VS Japan Nederland eenheid %-mutaties* %-mutaties* %-mutaties* 1996 4,3 0,8 5,5 * ten opzichte van het voorafgaande jaar Nederland www.havovwo.nl -3- 1997 6,2 2,6 6,1 1998 5,4 – 2,6 5,9 1999 5,9 – 0,2 5,8 2000 6,7 1,3 6,9 2001 3,2 – 0,4 6,0 2002 3,9 – 0,5 3,8