Lanceer jezelf Astronomie voor beginners

Cursus Praktische
Sterrenkunde 2015 Deel 2
(c) Alle rechten voo
Cursus Praktische Sterrenkunde
• LES 1: 18 November (Jan Vanautgaerden)
Wat is er aan de (sterren)hemel te zien?
Sterrenbeelden, Welke ster is dat? Beweging van sterren en
planeten, waarnemen met het blote oog
• LES 2: 25 November (Joost Verheyden)
Verrekijkers en telescopen, observeren met een instrument,
sterrenkunde als vrijetijdsbesteding, software en literatuur.
• LES 3: Onder de sterrenhemel
Waar? Marollenkapel te Hoegaarden
Wanneer: weersafhankelijk (week of weekend)
SMS - telefoonnummers (lijst)
ONZE PLAATS
ONDER DE
HEMEL
En hoe alles draait: orientering aan de hand van sterren en zon
Foto Hans Coeckelberghs, Kasteel van Horst, Sint-Pieters-Rode
Foto Stéphane Guisard, Paaseiland
Foto NASA
De beste manier om ze te leren
STERRENBEELDEN
 Ken de windrichtingen van je locatie (zon, maan, kompas)
 Gebruik Stellarium of de draaikaart om de sterrenbeelden te vinden op dat
moment in DIE RICHTING
 Focus op de heldere sterren en sterrenbeelden
 Leer de patronen uit het hoofd, de namen ervan en die van de helderste ster
 Begin van iets wat je kent: Grote Beer en Cassiopeia
 Beste beelden voor deze winter: Orion, Auriga (Voerman), Gemini
(Tweelingen) en Sirius (helderste ster aan de hemel)
 De “standaard” waarneemrichting is het zuiden
 Hou geen rekening met de maan / let op voor planeten
Belangrijkste sterren en sterrenbeelden Zuid-oost vanaf december (Stellarium)
Essentiële hulpmiddelen
Verder kijken dan je oog kan zien
OPTISCHE INSTRUMENTEN:
PRINCIPES
Belangrijkste opdracht: licht vangen !!
Lichtinval naar verhouding
Oppervlak oog
= 38mm2
1x
Bino 50mm
= 1963mm2
51x
Telescoop 100mm
= 7854mm2
206x
Telescoop 200mm
= 31.416mm2
827x
ESO 16meter
= 201m2
5,3 miljoen
Helderheid van sterren: “magnitudes”
Magnitude
(afnemend)
Beschrijving
-26
Zon
-12
Volle Maan
-8
Helderste Iridium Flares
-4
Venus
-1,5
Sirius
0–3
Helderste Sterren
4–5
Zwakkere sterren
6
Zwakste sterren boven op een berg
7-9
Verrekijkergebied
10-15
Telescopen (amateurs)
16-19
Fotografisch (amateurs)
20+
Professionals
Tweede opdracht: scheidend
vermogen (details)
Derde Opdracht: vergroten
Verder kijken dan je oog kan zien
OPTISCHE INSTRUMENTEN:
VERREKIJKERS
Verrekijkers
“Elke kijker zijn hemel”
-
Plejaden, Melkweg, Kometen
Localiseren van objecten
Dagobservaties
Maan en Veranderlijke sterren
 8x40
 5x25
 7x50
Essentiele stap naar een telescoop!




Véél makkelijker
Groter beeldveld
Niet gespiegeld
Hoe instellen
Kwaliteit en aankoop




Tweedehands? Dubbel zicht?
Prijs
BAK-4 prisma’s vs. BK7
Mechanische kwaliteit
 Porro
 Dakkant
 Toneelkijker
“Constellation Bino”
2,3x40
Verder kijken dan je oog kan zien:
OPTISCHE INSTRUMENTEN:
TELESCOPEN
Telescopen: “The Sky is the limit?”
De opdracht blijft bestaan: licht vangen, details en
vergroten. Wat zijn de ‘normale’ telescopen?
Licht =
Details
Diameter
Vergroting
Magnitude Type
visueel
“Klein”
10cm15cm
1”
10x – 150x
12
Lenzenkijker
“Middel”
20cm30cm
0,5”
25x – 250x
15
Spiegel/Lens
Spiegel
“Groot”
30cm ...
50cm
0,3”
30x – 350x
16
Spiegel
Types Telescopen: lenzenkijkers
•
•
•
•
•
•
•
Archetype telescoop
Lang en onhandig
Dure types zee scherp
beeld
Beperkte diameters
Stabiele optica
Zenitspiegel nodig
Vooral fotografisch
Types Telescopen: Schmidt-Cassegrain
Kort en handig design
Gering gewicht
Fragiele frontplaat
Gevoelig voor dauw
Gevoelige collimatie
Universeel instrument
Groot commercieel aanbod
Drie reflecties
Types Telescopen: Newton




Zeer efficiente telescoop
Lang en onhandig
Zijdelingse inkijk
Prijs/kwaliteit zéér goed
Telescoopmonteringen
Verder kijken dan je oog kan zien
OPTISCHE INSTRUMENTEN:
FOTOGRAFIE
M31 Andromeda, Tom Corstjens 11 cm telescoop
Wat je ziet in het echt
Jacques de Hooge , Sterlicht.nl
Auteur: Harro, Astrofurum.nl
317mm Dobson
Wat het
fototoestel ziet
M31 Andromeda 65mm APO Nikon D5100 foto: Joost Verheyden





Lichtgevoelige sensoren
Langdurige belichting
Gevoelig voor een breed spectrum
Kleurweergave zwakke objecten
Mooie plaatjes







Melkwegopnames
Satellieten
Maan & Zon
Poollicht
Star trails
Timelapses
Sterrenbeelden
oost Verheyden
Foto’s Joost Verheyden
Een amateur-astronoom zijn
STERRENKUNDE ALS PASSIE
TYPE AMATEUR
DOEL
KOST
NODIGE
ERVARING
Leunstoel
Boeken, literatuur
$
-
Cyberamateur
Internet, Fora
$
-
Natuurliefhebber
Sterrenbeelden, visueel blote oog fenomenen
-
X
Maan- en planeten
visueel/fotografisch
Observeren van maan/planeten
Fotograferen van Maan/Planeten
$$ - $$$$
$$$ - $$$$
X
XX
Visueel Deep-Sky
Observeren van Deep-Sky objecten
$$ - $$$$
XXX
Astrofotografie
All-round astrofotograaf
$$$$
XXX
Variabilist
Observeren en loggen van veranderlijke sterren
$
XX
Kometenjager
Observeren, fotograferen en/of ontdekken van $-$$$$
nieuwe kometen
XXX
Wiskundig
Berekenen van astronomische fenomenen
$
XXX
Zonnewaarnemer
Observatie van zonnevlekken, ....
$$$
XX
ATM: Telescopen
Bouwen van telescopen / optica / electronica
$-$$$$
XXX
Meteoren
Observatie van meteoren
-
X
Satellieten
Observatie van satellieten
$ - $$$$
XX
Astro-history
Geschiedenis van de sterrenkunde
- $$$$
X
Welke telescoop?
Doel
Telescoop
Beginner / All-Round
12cm Achromat / 20cm SCT
Astrofotograaf
Lenzen, APO’s, RC’s
Planeten en Maan visueel
Maksutov / Apo/ Newton
Planeten en Maan fotografisch
Maksutov / SCT / Newton / Apo
Deep-Sky
Dobson Newton / SCT
Zon
H-Alfa / Achromat + filters
Natuurliefhebber
Verrekijker
Kometen
Apo / Hyperstar SCT
Variabilist
Dobson / SCT
Astro-technieker
Zelfbouw observatorium
Hoe de cyberwereld helpt
SOFTWARE EN LITTERATUUR
LESMATERIAAL
Aanraders
Planetariumsoftware: www.Stellarium.org
SkySafari (iOS en Android, Plus: 17€ ; Pro)
www.Heavens-Above.com
www.te-les-koop.nl
Cartes du Ciel
AST Optics (Oostende)
Robtics (Nederland)
Teleskop-Service (Duitsland)
En dan nog dit:
Dinsdag 22 december: “50 jaar BIRA te Ukkel” ‘t Paenhuys Hoegaarden 20u Vrije toegang
www.vvscapella.be
Kursus Tienen “De kruisboog”: Vanaf 26 januari: 4 lessen + waarneemavond
www.dekruisboog.be
Lesmateriaal: Gebruikersnaam: Boutersem Paswoord: BibCursus18en25november
www.vvscapella.be
Ga naar “Cursus” en dan “Bestanden”
Kaartje Marollenkapel
Twitter: @StarpartyHoegaa
Email: Starparty Hoegaarden ? Toevoegen ja/neen
Facebook: besloten groep “Starparty Hoegaarden”
Clear Skies!