Ontwikkelingssamenwerking Cordaid – CIDIN Masterclass Radboud Universiteit 25 september 2015 Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingssamenwerking • • • • Begrippen Motieven Kanalen Bronnen Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Definities • Ontwikkelingssamenwerking • Ontwikkelingshulp Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingssamenwerking De samenwerking vanuit ontwikkelde landen en ontwikkelingsorganisaties met ontwikkelingslanden ten behoeve van de de economische en sociale ontwikkeling van deze landen op de terreinen van hulp, handel en politiek Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingssamenwerking is ook handel • Toegang tot markten via handelsverdragen (Lomé/Cotonou, Everything But Arms, Economic Partnership Agreements) • Bevordering van handel (CBI: expo’s; Aid for Trade) Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingssamenwerking is ook politiek • Samenwerking met ontwikkelingslanden in internationale organisaties en bij internationale conferenties • Versterking van de stem van ontwikkelingslanden, capaciteitsversterking van ontwikkelingslanden bij internationale onderhandelingen (voorbeeld: katoen) Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingshulp De overdracht van middelen aan ontwikkelingslanden1 in de vorm van geld, goederen of diensten2 onder concessionele voorwaarden3 ten behoeve van de sociale en/of economische ontwikkeling4 van deze landen Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingssamenwerking • • • • Begrippen Motieven Kanalen Bronnen Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Politiek/strategische motieven • • • • Invloedssferen Controle Strijd tegen terrorisme Invloed binnen internationale instellingen • Toegang • Vriendschap Economisch/commerciël e motieven • Landingsrechten, toegang tot havens • Exportbevordering • Anti-cyclisch, recessie bestrijden • Investeringen bevorderen • Toegang tot grondstoffen Ethisch/humanitaire motieven • De naaste te drinken geven, voeden, kleden, van onderdak voorzien • Solidariteit met de verworpenen der aarde • Mensenrechten: recht op een menswaardig bestaan Milieu motief • Milieuproblemen zijn grensoverschrijdend (aantasting van ozonlaag, broeikaseffect, ziektes van mensen en vee) • Conferentie van Stockholm: in rijke landen milieuproblemen door overvloed, in ontwikkelingslanden door armoede/gebrek aan middelen • Speelt maar een beperkte rol (vb. in internationale fondsen, zoals Montreal Protocol, Klimaatfonds) Vluchtelingen motief • Tinbergen: grote verschillen in welvaart leiden tot migratie; conclusie: verhoog hulp • Zijn slechts een paar voorbeelden • Vluchtelingenstromen afdempen: Haïti, Barcelona proces • Terugkeer mogelijk maken (Verdrag van Cotonou) Politiek/strategisch * USA * Japan * Frankrijk Noorwegen * Ethisch/humanitair Economisch/commercieel Distribution of ODA over countries & sectors 2010-2011 Ontwikkelingssamenwerking • • • • Begrippen Motieven Kanalen Bronnen Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Kanalen: hoe wordt ontwikkelingshulp gegeven? • Bilateraal: van regering naar regering • Multilateraal: via internationale organisatie (Wereldbank, VNorganisaties, mondiale fondsen) • Particulier: via ontwikkelingsorganisaties en stichtingen (foundations): World Vision, Cordaid, Oxfam-Novib en Bill en Melinda Gates Foundation; of (kleine particuliere initiatieven Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Ontwikkelingssamenwerking • • • • Begrippen Motieven Kanalen Bronnen Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Bronnen (1): voor algemene cijfers over ontwikkelingshulp • Development Assistance Commitee: Development Cooperation Report, Geographical Distribution of Financial Flows; website • NGO Database • Begrotingen • Jaarverslagen Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Bronnen (2): over specifieke organisaties • Development Assistance Commitee: bilateraal, multilateraal • Websites van de organisaties • Google de organisatie, eventueel in Google Scholar • Websites van universiteitsbibliotheken Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Bronnen (3): over specifieke landen • CIA Factbook, Wikipedia (met vraagtekens) • Website World Bank/Wereldbank • Website Europese Commissie (DG Development, DG Relex), zoek naar landeninformatie (CSPs) • Websites (donor)landen: DFID, Congress • Websites ontwikkelingslanden (?) Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies Bronnen (4): over specifieke sectoren/onderwerpen • Gespecialiseerde VN-organisaties: WHO, FAO/IFAD, UNEP, UNCTAD, UNHCR • Website World Bank/Wereldbank • NGOs: Greenpeace, SOMO, Oxfam(Novib), Cordaid, Solidaridad/Utz • Onderzoeksinstituten: ODI, IDS Sussex, CGD Washington, United Nations University, ASC Centre for International Development Issues Nijmegen Ontwikkelingsstudies