Huidproblemen bij het paard

Huidproblemen
Huidproblemen bij het paard
De huid is het grootste orgaan van het lichaam. Haar belangrijkste functie
bestaat uit het beschermen van het lichaam tegen invloeden van buitenaf,
maar hiernaast speelt de huid bijvoorbeeld ook een rol bij het reguleren
van de lichaamstemperatuur. Bij de beoordeling van de gezondheid van
een paard, zal de dierenarts huid en vacht altijd zorgvuldig bekijken, want
deze vertellen veel over het algemeen functioneren van het paard en vaak
is letterlijk te zien of het paard ‘lekker in zijn vel zit’.
Door Paardenkliniek Venlo
De opbouw van de huid is vrij eenvoudig en kan globaal in 3 lagen worden ingedeeld (zie afbeelding hierboven): De buitenste laag, de opperhuid, ook
wel epidermis genoemd bestaat uit verschillende typen huidcellen. De
laag hieronder, de lederhuid, ook wel dermis genoemd bestaat uit bindweefsel en geeft de huid zijn stevigheid. In de dermis komen de talg- en
zweetklieren en de haarzakjes uit en bevindt zich de bloedvoorziening
van de huid. De onderste laag, de subcutis, bestaat voornamelijk uit
vetweefsel en functioneert als schokbreker, isolatielaag en als opslag-
32
plaats voor voedingsstoffen. In deze laag liggen ook de spiervezels van
de huid, die het mogelijk maken de huid te bewegen, bijvoorbeeld om
vliegen te verjagen.
Huidproblemen komen veelvuldig voor bij paarden. Globaal kan er
een indeling gemaakt worden tussen infectieuze en niet infectieuze
aandoeningen. Veelvoorkomende infectieuze aandoeningen zijn onder
andere schimmelinfecties, infecties met mijten of luizen en regenrot
Hippisch Zuid Nederland - augustus 2011 - jaargang 1
ACTIE! Proefabonnement voor maar € 7,50
www.hippischzuidnederland.nl
Huidproblemen
(bacteriële huidinfectie). Onder niet infectieuze aandoeningen vallen
onder andere de allergische aandoeningen en tumoren van de huid.
Veel aandoeningen van de huid zijn door middel van nauwkeurige
inspectie van de huid te diagnosticeren. Echter, in sommige gevallen
is het lastiger een diagnose te stellen en is het noodzakelijk aanvullend
onderzoek te doen. Het is mogelijk een huidafkrabsel te maken en deze
met behulp van een microscoop te controleren op de aanwezigheid van
parasieten of schimmels. Op de foto hiernaast een voorbeeld van een
microscopisch beeld van een infectie met mijten. Eventueel kan er ook
een swab genomen worden. Deze wordt naar het laboratorium gestuurd
om te kijken of er ziekteverwekkende bacteriën of schimmels aanwezig
zijn. Een derde mogelijkheid is het nemen van een huidbiopt.
Met behulp van een biopteur wordt een klein stukje huid verwijderd
en opgestuurd voor histopathologisch onderzoek. In het laboratorium
wordt dan microscopisch gekeken naar ziekteprocessen in het weefsel.
Casus 1 Schimmelinfecties
De eigenaresse van de ruin op de foto hieronder, kwam bij ons op de kliniek omdat haar paard op de plaats van het halster 3 kale, schilferige
plekjes had gekregen. De meest waarschijnlijke oorzaak van de huidbeschadiging op de foto is een schimmelinfectie. Een schimmelinfectie begint vaak met wat kleine bultjes en wat losse haren. Hierna ontstaan de typische ringvormige huidbeschadigingen, waaraan de infectie de naam
‘ringworm’ te danken heeft. De diagnose kan door de typische verschijningsvorm meestal met het blote oog gesteld worden. Echter, soms is dit
lastiger en kan uw dierenarts besluiten een haarmonster te nemen om deze microscopisch te onderzoeken. Er zijn 2 schimmelsoorten die ‘ringworm’, ook wel dermatofytose genoemd, kunnen veroorzaken: de trichophyton en de microsporum. Het is belangrijk om uw paard bij verdenking van een schimmelinfectie direct te laten behandelen, want geïnfecteerde dieren kunnen gemakkelijk zowel andere dieren alsook mensen
besmetten. Het overbrengen van de schimmelinfectie kan door direct contact met de dieren, maar eventueel ook via borstels of dekens.
Bij een schimmelinfectie is een aantal behandelingen mogelijk. In de meeste gevallen is het afdoende het paard een aantal keer te wassen
met een antischimmel middel, zoals bijvoorbeeld
Imaverol (3 keer met steeds een week ertussen).
Naast dat het paard zelf gewassen moet worden
moeten ook de borstels en dekens etc. gewassen
worden. Indien uzelf ook rode en geïrriteerde huid
heeft, is het verstandig uw huisarts te consulteren
en aan te geven dat bij uw dier een schimmelinfectie
speelt. Uitbraken van schimmelinfecties op maneges
en trainingsstallen kunnen soms erg hardnekkig zijn.
Het kan dan noodzakelijk zijn om de dieren te laten
enten tegen ringworm. Meestal is het afdoende om
uw paard tweemaal te vaccineren met 14 dagen ertussen, een enkele keer moet het dier nog een derde
keer gevaccineerd worden. Het kan verstandig zijn
ook niet besmette paarden te vaccineren om hiermee
te voorkomen dat zij ook besmet raken.
>>verder op pagina 34
Hippisch Zuid Nederland - augustus 2011 - jaargang 1
33
Huidproblemen
Casus 2 Tumoren
Het paard op de foto hieronder links werd door de eigenaresse aangeboden omdat hij op de singelplaats een bult had gekregen, die langzaam groter
werd. Bij nauwkeurige inspectie bleek het hier te gaan om een sarcoid. Sarcoiden zijn veruit de meest voorkomende huidtumoren bij paarden en kunnen zich op verschillende manieren manifesteren. Veel voorkomende verschijningsvormen zijn het occulte, het verruceuze en het nodulaire sacoid.
Op onderstaande foto was er sprake van het verruceuze type, waarbij de tumor een wratachtig aspect heeft. De occulte vorm kan erg lijken op een
schimmelinfectie (zie foto vorige pagina), waarbij er haaruitval optreedt en de huid wat schilferig wordt. De nodulaire vorm wordt gekenmerkt door een of
meerdere bulten met een glad aspect (foto hieronder rechts). Als oorzaak voor het ontstaan van sarcoiden wordt vaak het bovine papilloma virus ge-
noemd. Hoewel deze tumor mogelijk dus als gevolg van een virus ontstaat, lijkt de aandoening niet van paard op paard overdraagbaar. Een sarcoid is
vrijwel altijd een goedaardige tumor en zaait niet uit naar andere organen. Toch is het verstandig uw paard te laten behandelen wanneer u een sarcoid
vermoedt. Er zijn meerdere therapieën mogelijk zoals het smeren van antivirale zalven, inspuiten van de tumor met entstof en het chirurgisch verwijderen of bevriezen van de tumor. Afhankelijk van het type en de locatie van de tumor zal uw dierenarts voor een van deze therapieën kiezen.
Casus 3 Overgevoeligheidsreacties
Het paard op de foto hiernaast werd in stal
aangetroffen met bulten over het hele lijf,
die plotseling waren ontstaan. Een dergelijk
ziektebeeld, ook wel urticaria genoemd, ontstaat
als gevolg van een overgevoeligheidsreactie.
Er zijn veel factoren die deze allergische reactie
kunnen veroorzaken, o.a. medicijnen, stoffen in
de omgeving en stress. Meestal is het afdoende
wanneer uw dierenarts het paard eenmalig
behandelt met ontstekingsremmende medicatie.
Contact:
Paardenklinie
34
k Venlo, Maa
sbreeseweg
286
5927 NZ, Ven
lo-Blerick
Telefoon, 24
u per dag be
reikbaar!
077-3663053
www.paarden
kliniekvenlo.n
l
Hippisch Zuid Nederland - augustus 2011 - jaargang 1