Werner syndroom

Door: Jac van Dongen
Werner syndroom
Vitamine C normaliseert verouderingsproces
Opmerkelijke resultaten in dierexperiment
Uit een experiment met muizen blijkt dat vitamine C de voornaamste aspecten
van de verouderingsziekte Werner syndroom onder controle kan brengen.
Vitamine C verlengde de gemiddelde levensspanne.
G
Vrouw met het Werner
syndroom. Tot de puberteit ontwikkelen patiënten
zich normaal, maar tussen
het 20e en 30e levensjaar
verouderen zij zichtbaar
snel en overlijden vóór het
vijftigste levensjaar.
erontologen en moleculair biologen die verouderingsprocessen bestuderen, maken vaak
gebruik van medische gegevens van patiënten met een progeria syndroom. Werner syndroom is
een voorbeeld van een progeria syndroom, een zeldzame erfelijke ziekte die leidt tot een bekorting van de
levensduur. De aandoening gaat gepaard met typerende
verschijnselen van vervroegde ouderdom: grijze haren,
kaalheid, staar, suikerziekte en hart- en vaatziekten. Tot
de puberteit ontwikkelen patiënten met Werner syndroom zich normaal. Tussen het 20e en 30e levensjaar
verouderen zij zichtbaar snel. Patiënten overlijden vóór
het vijftigste levensjaar aan kanker of hartziekte. De oorzaak is een mutatie in het DNA van chromosoom 8. Hierdoor ontbreekt het enzym helicase dat een belangrijke rol
speelt bij de replicatie van DNA. Helicase is verantwoordelijk voor de despiralisatie van DNA, DNA-reparatie,
transcriptie en de handhaving van telomeren.1
Grote overeenkomst met humane vorm
Canadese onderzoekers hebben via genetische modificatie een muis ontwikkeld, speciaal voor het bestuderen
van Werner syndroom. Deze genetisch gemodificeerde
114
ORTHO 3-2010
muis heeft een defect in de genen voor het enzym helicase, waardoor de dieren grote overeenkomsten vertonen met de humane vorm van Werner syndroom. Deze
Wrn-muizen leven 15% korter dan de oorspronkelijke
stam (wild type, WT). Wrn-muizen ontwikkelen voortijdig leverschade met ontstekingen en metabool syndroom. De lever is een cruciaal orgaan voor de stofwisseling. Tijdens veroudering treden veranderingen op
in structuur en functie. Verstoringen in de leverfunctie
leiden tot afwijkingen in de lipoproteïnenhuishouding
met als gevolg het optreden van hart- en vaatziekten.2
Eén van de kenmerkende veranderingen in biochemische parameters bij het Werner syndroom en ook
waar te nemen bij de Wrn-muizen is de pro-oxidatieve
toestand van bloed en weefels door voortdurende hoge
productie van vrije zuurstofradicalen.3
Het vitamine C-onderzoek
Aan het Centre de Recherche en Cancérologie de
l’Université Laval in Quebec (Canada) deden dr. Michael Lebel en collega’s onderzoek naar de effecten van
vitamine C op Wrn-muizen.4 Hiertoe werd besloten op
grond van de hypothese dat de ontwikkeling van metabool
www.ortho.nl
(advertentie)
syndroom bij Wrn-muizen het gevolg is van stoornissen
in de lichaamseigen redoxregulering. De vorming van vrije
zuurstofradicalen kan toenemen en normale leverprocessen
raken ontregeld.5
Groepen Wrn-muizen en WT-muizen werden op een standaard type voeding gehouden. In het drinkwater kregen de
dieren 0,4% vitamine C in de vorm van natriumascorbaat.
De toediening van vitamine C resulteerde in dramatische
verbeteringen in het metabool profiel van de Wrn-muizen.
Genenanalyses van leverweefsel van onbehandelde Wrnmuizen toonden significante verschillen met de vitamine
C-behandelde Wrn-muizen voor wat betreft genexpressie.
De toevoer van vitamine C had als effect dat genen die bij
Werner syndroom en bij kanker tot verhoogde expressie
komen, nu juist verminderde expressie toonden. Tegelijkertijd was de expressie van genen die betrokken zijn bij de
respons op weefselbeschadiging verhoogd. De verstoorde
redoxbalans herstelde tot normale waarden. De gemiddelde levensspanne van de Wrn-muizen herstelde tot een
normale leeftijd. De gezonde WT-muizen leken geen voordeel te hebben van een verhoogde inname van vitamine C.
De studie is de eerste in zijn soort en toont aan dat permanente behandeling van Wrn-muizen met vitamine C
de voornaamste aspecten van Werner syndroom onder
controle kunnen brengen. Vitamine C verlengde de gemiddelde levensspanne van Wrn-muizen. Tenslotte concluderen de onderzoekers dat de resultaten van vitamine
C-suppletie bij muizen met een sterk op Werner syndroom
gelijkende mutatie, van nut kunnen zijn voor patiënten met
Werner syndroom.
ProbIotIca,
voor allE lEEFtIjDEn
GeGarandeerd vrij van
lactose en melkeiwitten
De opbouw van de bacteriële flora in de darm begint al
bij de geboorte. Daarna vraagt het behoud van een gezonde darmflora het hele leven aandacht. Door tal van
factoren kan de darmflora veranderen. Bij de aanpak
van een dergelijke verandering is de leeftijdsfase heel
bepalend. Bonusan heeft drie probiotica in het assortiment die inspelen op verschillende veranderingen
in de flora: Darmocare Infantis, Darmocare Pro en
Darmocare Extensis.
1. Gray MD, Shen JC, [..], Loeb LA. The Werner syndrome protein is a DNA helicase. Nat Genet 1997; 17(1):100-3
2. Lebel M, Leder P. A deletion within the murine Werner
syndrome helicase induces sensitivity to inhibitors of topoisomerase and loss of cellular proliferative capacity.
Proc Natl Acad Sci U S A 1998; 95(22):13097-102
Wilt u meer informatie over Bonusan of over de specifieke toepassingsgebieden van Bonusan Probiotica?
Kijk op www.bonusan.nl/vademecum.
Bonusan BV
T: (0186) 651 022 E: [email protected]
3. Massip L, Garand C, [..], Lebel M. Increased insulin, triglycerides, reactive oxygen species, and cardiac fibrosis in mice with a mutation in the helicase domain of the Werner syndrome gene homologue. Exp Gerontol 2006; 41(2):157-68
4. Massip L, Garand C, [..], Lebel M. Vitamin C restores healthy aging in a mouse model for Werner syndrome. FASEB J 2010; 24(1):158-72
5. Le Couteur DG, Warren A, [..], McCuskey RS. Old age and the hepatic sinusoid. Anat Rec (Hoboken) 2008; 291(6):672-83
Nieuw Bonusan logo
Rood vierkantje (pms 032) en grijze tekst (pms 430)
FytothEraPIE En orthomolEculaIrE
thEraPIE voor DE PraKtIjK
Bonusan logo zonder 'R' in het vierkantje voor logo's kleiner dan 4,2 x 0,63 cm
Rood vierkantje (pms 032) en grijze tekst (pms 430)
www.ortho.nl
ORTHO 3-2010
115