Titel van de presentatie

Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Zwart op wit
De intrede van allochtonen op de arbeidsmarkt
Uitgeverij Garant, 2009, 119 blz.
Ignace Glorieux, Ilse Laurijssen & Yolis Van Dorsselaer
Vakgroep sociologie
Onderzoeksgroep TOR
SSL-tweedaagse – 24-25 feb 2011
Situering
– Steunpunt Studie en Schoolloopbanen (SSL)
– Studiegroep van ONderwijs naar
ARbeidsmarkt (SONAR)
– Onderzoekslijn VUB: Sociale ongelijkheid in
schoolloopbanen en in de overgang van
school naar werk
– Thema: verschillen naar etnische herkomst
– Vervolg van Wit krijt schrijft beter.
Schoolloopbanen van allochtone jongeren in
beeld (Garant, 2006)
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Zwart op wit
• Tweeledig doel:
– In kaart brengen van de arbeidsmarktintrede
van allochtonen
• Verschillen naar geslacht en naar specifieke
etnische afkomst allochtonen
– Verklaring zoeken voor de achterstand van
allochtonen
• Door schoolachterstand of andere factoren?
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
SONAR-data
23-jarigen
26-jarigen
29-jarigen
geb. 1976
X
X
X
geb. 1978
X
X
-
geb. 1980
X
-
X
• Totaal aantal : 9.010
• Schoolverlaters : 8.272
• Eerste baan : 7.639
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Definitie “allochtoon”
• Strenge definitie “autochtoon” (86%)
–
–
–
–
–
Belgische nationaliteit én
Geboren in België én
Grootmoeder : Belgische nationaliteit én
Grootmoeder : geboren in België én
Nederlands belangrijkste (of enige) thuistaal
• Eén criterium voldoende “allochtoon” (14%)
– Weggelaten indien enkel op thuistaal Frans of Duits
• 4 groepen allochtonen naargelang regio van herkomst
–
–
–
–
Turks: 18%
Noord-Afrikaans (Marokko, Algerije): 18%
Zuid-Europees (Spanje, Portugal, Italië, Griekenland): 15%
Andere / overige: 49%
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Arbeidsmarktintrede allochtonen
• Allochtone jongeren vaker niet-werkend en gemiddeld langere
zoektijd naar de eerste baan
In %
Auto.
Allo.
Turks
N-Afr.
Mannen
12.7
22.2
25.5
38.6
Vrouwen
16.2
43.4
76.0
56.5
Mannen
4.7
7.4
8.6
9.8
Vrouwen
5.8
21.2
50.8
34.3
Niet-werkend 1 j. na sv
Werkloosheid ≥12 mnd
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Bron: TOR/VUB tabel 10 p.27; 11 p.28; 12 p.29; 13 p.30
Arbeidsmarktintrede allochtonen
• Kleinere kans op een uitdagende baan : precair arbeidsstatuut,
grotere mismatch met opleiding, weinig intrinsiek belonend werk
Auto.
Allo.
Turks
N-Afr.
40.4
18.5
26.0
36.1
56.0
26.4
29.7
50.0
75.0
31.5
28.4
66.9
63.4
29.9
29.0
60.2
Uitleven
6.8
6.4
6.3
6.1
Autonomie
4.7
4.1
3.6
3.7
Geest. inspanning
6.4
5.9
5.4
5.5
Variatie
4.8
3.9
2.9
3.5
Uitdagende baan
0.00
-0.34
-0.62
-0.55
In %
Arbeider
Interim
Overschoold
Richting past niet
Gem. score
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Bron: TOR/VUB tabel 14 p.32; 16 p.34; 23 p. 41; 24 p.42; 26 p.44; 29 p.48
Arbeidsmarktintrede allochtonen
• Werken vaker in slechte omstandigheden
• Gemiddeld lager beroepsprestige
Gem. score
Auto.
Allo.
Turks
N-Afr.
Slechte
werkomstandigheden
4.0
4.6
5.2
4.8
Beroepsprestige
43
35
28
31
Bron: TOR/VUB tabel 30 p.49; 26 p.44
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Arbeidsmarktintrede allochtonen
• Belangrijkste bevindingen m.b.t. de
arbeidsmarktintrede
– Moeilijker om eerste baan te bemachtigen
– Eerste baan is kwalitatief minder gunstig
• Vooral allochtonen van Turkse en NoordAfrikaanse origine zwakke arbeidsmarktpositie
• Verklaringen?
– Werkgevers: duale arbeidsmarkt en discriminatie
– Werkzoekenden: opleiding, sociale achtergrond, en
culturele factoren
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Achtergrondkenmerken
allochtonen
• Lagere opleiding
• Uit kwetsbare milieus
Gem. score
Auto.
Allo.
Turks
N-Afr.
Geen diploma
14.4
34.5
49.8
31.4
Vader is niet-werkend
11.3
32.7
64.5
46.9
Bron: TOR/VUB tabel 6 p.18; 9 p.21
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Werkloosheidsduur 12 maanden of langer
Autochtoon
Turk
Noord-Afrikaan
Zuid-Europeaan
Andere
0
5
ongecontroleerd
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
10
15
20
gecontroleerd voor sociale achtergrond
25
30
gecontroleerd voor onderwijsniveau
35
Werkloosheidsduur 12 maanden of langer
(gecontroleerd)
50
40
30
Man
Vrouw
20
10
0
Autochtoon
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Turk
Noord-Afrikaan
ZuidEuropeaan
Andere
Score op uitdagende baan
(autochtonen ref)
Turk
Noord-Afrikaan
Zuid-Europeaan
Andere
Bron:
TOR/VUB tabel 32 p.74
-0,7
-0,6
ongecontroleerd
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
-0,5
-0,4
-0,3
-0,2
gecontroleerd voor sociale achtergrond
-0,1
0
gecontroleerd voor onderwijsniveau
Score op slechte omstandigheden
(autochtonen ref)
Turk
Noord-Afrikaan
Zuid-Europeaan
Andere
Bron:
TOR/VUB tabel 34 p.79
-0,4
-0,2
ongecontroleerd
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
0
0,2
0,4
0,6
0,8
gecontroleerd voor sociale achtergrond
1
1,2
gecontroleerd voor onderwijsniveau
Score op beroepsprestige
(autochtonen ref)
Turk
Noord-Afrikaan
Zuid-Europeaan
Andere
Bron:
TOR/VUB tabel 33 p.76
-16
-14
-12
ongecontroleerd
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
-10
-8
-6
-4
gecontroleerd voor sociale achtergrond
-2
0
2
gecontroleerd voor onderwijsniveau
Conclusies
•
Belangrijkste verklarende indicator = onderwijsniveau van de respondent :
zwakkere positie vnl. verklaard door gemiddeld lager opleidingsniveau
•
Lagere kans om uit de werkloosheid te raken grotendeels onverklaard
•
En autonoom effect van etniciteit op de kans op het hebben van een
‘uitdagende’ eerste baan
•
Discriminatie en/of culturele factoren?
MAAR globaal:
•
Indien gelijk onderwijsniveau, meer gelijke kansen op de arbeidsmarkt
•
Lagere opleidingsniveau (‘verworven’ kenmerk) wordt vnl. verklaard door
economische en culturele deprivatie (‘toegeschreven’ kenmerken)
(resultaten Wit Krijt)
Zwart op wit
SSL-tweedaagse, 24-25 feb 2011
Zwart op wit.
Wit krijt schrijft beter.
De intrede van allochtonen
De schoolloopbanen van
op de arbeidsmarkt
allochtone jongeren in beeld
(2009)
(2006)
Meer informatie:
http://www.vub.ac.be/TOR/
http://www.garant.be/
SSL-tweedaagse – 24-25 feb 2011