Innovatie geboren uit brandonderzoek 2010 2017

29-5-2017
Innovatie geboren uit
brandonderzoek
door Erik Overtoom re IAAI-CFI
Introductie
2010
transitie
2017
• Internationaal gecertificeerde brandonderzoekers IAAI-CFI en IAAI-FIT
• Tactisch en technisch onderzoek door specialisten
1
29-5-2017
Waarom Brandonderzoek
Brand moet niet alleen worden onderzocht om mogelijke fraude aan te tonen.
Brandonderzoek geeft de mogelijkheid om er van te leren t.b.v. risicobeheersing .
• BRANDUITBREIDING-OORZAKEN-BEWUSTWOORDING
Hoe ontstaat brand?
Brand ontstaat als een geschikte ontstekingsbron warmte overdraagt aan een brandbaar materiaal waardoor
dit materiaal ontsteekt, waarna het brandproces zelfstandig kan voortzetten.
Belangrijk vraag daarbij is wat de omstandigheden waren dat een ontstekingsbron in contact kon komen met
het eerst ontstoken materiaal.
2
29-5-2017
Resultaten uit tien jaar eigen onderzoek
2003 – 2013
Totaal 1250 branden onderzocht
• 82 X riet gedekte panden; Meestal destructieve brandschades
• 21 X Elektra of onbekend
• 17 X brandstichtingen
• 20 X ondeugdelijke rookgasafvoerkanalen
• 16 X vonken uit/van vonkenvangers (12 ondeugdelijke)
• 8 X overige (lassen, slijpen, solderen verfbranden enz.)
Schoorsteeneffect brandstof gecontroleerd
• Meer ventilatie
 Brandsnelheid neemt toe
 Temperatuur rookgassen neemt toe
 Dichtheid rookgassen neemt af
 Opwaartse kracht neemt toe
 Versnelling neemt toe
 Stroomsnelheid neemt toe
Fysische aspecten bij stoken
3
29-5-2017
Ventilatie gecontroleerd is de praktijk
Schoorsteeneffect ventilatie gecontroleerd
 Opwaartse
kracht

Rookgassen
vertragen
 Stroomsnelheid
neemt af
 Opwaartse
kracht neemt
af
 Rookgassen
vertragen verder

Dichtheid
rookgassen
neemt
verder
toe

Rookgassen
koelen af

Opwaartse
kracht
 Stroomsnelheid
neemt verder af
gering
Fysische aspecten bij stoken
4
29-5-2017
Vervuiling tijdens het stookseizoen
Vervuiling tijdens het stookseizoen
5
29-5-2017
Vervuiling tijdens het stookseizoen
Vonkenvangers in de praktijk
6
29-5-2017
Leren van kleine (bijna) branden
Voorbeeld 1
Voorbeeld 1
7
29-5-2017
Voorbeeld 1
Voorbeeld 1
8
29-5-2017
Voorbeeld 1
Voorbeeld 1
9
29-5-2017
Voorbeeld 2
Voorbeeld 2
10
29-5-2017
Voorbeeld 2
Voorbeeld 2
11
29-5-2017
Voorbeeld 2
Voorbeeld 2
12
29-5-2017
Voorbeeld 2
Voorbeeld 2
13
29-5-2017
Het Vonkenvanger Project
• De probleemstelling
• Richtlijnen en regelgeving
• Uitreden vonken en aanhechting creosoot
• De huidige vonkenvanger
• De gebruiker
• De nieuwe vonkenvanger
Het Vonkenvanger Project
• De probleemstelling
- Brand op de rieten dakbedekking ontstaat als daar hete creosoot op terecht komt, waarna
ontsteking van de brandbare dakbedekking kan plaatsvinden. (Riet/mossen)
- Brandoorzaak vaak aan het eind van het stookseizoen en in droge periodes.
- Menselijke factor een belangrijke invloed op het ontstaan van deze brandgevaarlijke
situaties.
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
14
29-5-2017
Het Vonkenvanger Project
• Uitreden vonken en aanhechting creosoot
Het brandgevaarlijke creosoot ontstaat hoofdzakelijk ter hoogte van de uitmonding van
het rookgasafvoerkanaal als gevolg van de koeling van onvolledig verbrande rookgassen.
Creosoot is het gevolg van het neerslaan van fijne deeltjes vermengd met waterdamp op
koude oppervlakken.
Als er voldoende massa aan creosoot ontstaat zal bij het stoken warmte (energie) van de
rookgassen worden opgenomen.
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
Het Vonkenvanger Project
• Richtlijnen en regelgeving
- Wat zijn de wettelijke regelgeving en richtlijnen waaraan een vonkenvanger moet voldoen?
- Wat bepaald de verzekeraar?
- Bepaalde gemeenten stellen dat er een vonkenvanger aanwezig moet zijn. (APV)
- Waarop is de maaswijdte van de vonkenvangers op gebaseerd, op het praktisch gebruik?
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
15
29-5-2017
Het Vonkenvanger Project
• De huidige vonkenvanger
• Geplaatst op de uitmonding van het rookgasafvoerkanaal.
• Maaswijdte vonkengaas kan worden gekozen ter voorkoming van het dichtslaan. Geadviseerd
wordt tussen de 9 en 12 mm
• Oppervlak vonkengaas minimaal 3 x het oppervlak van de binnendiameter.
• Amerikaanse literatuur.
• Geen wettelijke regelgeving.
• De keuze van de maaswijdte meer gekozen gericht op het gebruikersgemak dan het
veiligheidsbewustzijn.
Het Vonkenvanger Project
• De gebruiker
• De haard/kachel is vaak de hoofdverwarming en ze vinden dat ze zelf goed kunnen stoken.
• Er wordt veelvuldig gesmoord en het rookgasafvoerkanaal wordt één keer per jaar geveegd,
omdat dit zo door de verzekeraar is voorgeschreven. Het vegen vindt over het algemeen na
het stookseizoen plaats.
• De gebruikers zijn over het algemeen onwetend over het brandproces en de gevolgen van
veelvuldig en onjuist stookgedrag.
• Een bewustwordingsproces kan een eerste stap zijn in de richting van brandpreventie.
16
29-5-2017
Oplossing op basis van analyse gevaarzetting
• Een vonkenvanger die niet kan afkoelen en waar geen massa creosoot kan ontstaan dat
vervolgens met brandbaar materiaal in contact kan komen.
• De vervuilende gebruiker zou frequenter onderhoud moeten uitvoeren.
Het Vonkenvanger Project
De analyse van ervaringen en kennis levert in theorie een nieuwe vonkenvanger op.
OUD
NIEUW
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
17
29-5-2017
Het Vonkenvanger Project
• Test Smilde 2014/2015
• Vonkenvanger is zelfregulerend
• De vervuiler pleegt meer onderhoud dan de
incidentele stoker.
• Onderhoud op de plaatsen waar het nodig is.
• Onderhoud is eenvoudig.
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
Het Vonkenvanger Project
• Het onderhoud.
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
18
29-5-2017
Het Vonkenvanger Project
• Het onderhoud.
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
Het Vonkenvanger Project
• Het terugplaatsen.
Bas Vredeveld en Erik Overtoom
19
29-5-2017
Het Vonkenvanger Pilot Project
Testfase op 4 riet gedekte daken i.s.m. Univé 2016/2017
EEXT
TYNAARLO
KOEKANGE
HIJKEN
Volgende en laatste finale testfase 2017/2018
• 10 riet gedekte woningen.
• Na evaluatie van de 10 testen wordt besloten de vonkenvanger officieel in gebruik te nemen.
20
29-5-2017
Vragen ?
Erik Overtoom re
Desk. A Brandonderzoeken
IAAI - CFI
Overtoom Brand Expertise Groep
Postbus 64
9530 TB Borger
telefoon 00316.81723767
WWW.OBEG.NL
[email protected]
21