items - Peter Otto

David Caspar Friedrich. Avond, 20 x 27 cm. 1824. Kunsthalle Mannheim, BRD.
Op die zondag van de eerste januari dook bijna onzichtbaar
onderzeeboot 265 H uit de Walrusklasse in de Neder-Rijn
op. Slechts zijn periscoop en ijzeren hals verschenen boven
water en trokken stilletjes een stuwgolf met langgerekte
rimpelingen achter zich aan. Hoeveel bemanningsleden
waren er op dat moment aan boord en waarheen voerde de
reis? IJspegels kleefden aan de periscoop die als een
antenne uitstond, terwijl het water geen spoor van
bevriezing vertoonde. In een strakke koerslijn ging het
ding geruisloos richting de oude Rijnbrug.
Simon legde uit dat hij het woord periscoop altijd leest als
der-is-hoop, vooral wanneer de grijze dagen overheersen
en de duisternis van de nacht koortsdromen opwekt die het
hart beklemmen.
Als twee onafscheidelijke vrienden liepen we in de wat
versleten winterjassen een stuk mee met de voortdrijvende
hals en in niets school het kwaad dat zich zo dicht bij de
brug had afgespeeld. Langs de Nieuwe Kade trilde de
grond van het zware verkeer dat er overheen rolde. We
naderden het militaire slagveld. Hier was op geen honderd
meter afstand gevochten tussen de Mof, de geallieerde
Engelsen en de Polen. Oorlog is na dit strijdtoneel een spel
geworden sinds het re-enactment jaarlijks plaatsvindt rond
de herdenkingsdagen in september.
Kerels in uniformen staan dan met glimmende koppen en
scheve baret met een zweem van ongeloof in de ogen te
kijken naar resten van oude tijden. De keien kunnen het
niet meer uitschreeuwen en de nieuwbouw die altijd op de
tenen van het verleden wordt opgericht, staat er als een
kartonnen decor bij. De militairen hebben een beroepsuitje
naar de historische grond waar hun voorgangers het leven
gelaten hebben. Een bedrukte stilte wacht op het hijsen van
de vlag en het leggen van de krans.