Hormonen - Biologiepagina

Thema 5: Regeling
Basisstof 2 Hormonen
• (Vetachtige of eiwitachtige) Signaalstoffen
die door bloed vervoerd worden
• Hebben specifieke werking  reageren op
receptoreiwitten van doelwitorgaan
• Hormoonconcentratie bepaalt
reactiesnelheid van doelorgaan
• Altijd negatieve terugkoppeling
(geproduceerde stof remt productie van
het stimulerende hormoon)
Exocriene klier
Endocriene klier
Hormoonproducerende
kliercellen
Bloedvat
Kliercellen
Hormoonklieren zijn endocrien, oftewel ze
geven als kliercel hun stoffen af aan het bloed
1 = Epifyse(pijnappelklier)
2 = Hypofyse
3 = Schildklier
4 = Thymus
5 = Bijnieren
6 = Alvleesklier
7 = Eierstokken
8 = Testes
Afgifte van:
• Releasing hormonen: via bloedvaatjes afgegeven die naar
hypofysevoorkwab lopen, waardoor deze hormonen gaat
afgeven (o.a. TSH, FSH, LH, groeihormoon)
• (Als het hormoon een remmend effect heeft op de
hormoonafgifte noemen we dat een inhibiting hormoon)
• Neurohormonen: gemaakt in neuronen waarvan de uitlopers
naar de hypofyseachterkwab lopen, waardoor deze hormonen
gaat afgeven (ADH, oxytocine) = neurosecretie
Hypofyse
Produceert hormonen die de
werking van andere
hormoonklieren beinvloeden.
Hypothalamus
Nieren
ADH
Oxytocine
Voorkwab
(= adenohypofyse)
Achterkwab
(= neurohypofyse)
Baarmoeder (weeën)
TSH
Borsten
Schildklier
Thyroxine
Bijnieren
Borsten
FSH
Oestrogeen en
progesteron
LH
Eierstok en testis
De schildklier
Schildklier
• Stimuleert de
stofwisseling, groei en
ontwikkeling.
•Bij Jood tekort ontstaat
Struma.
Animatie Bioplek schildklier
Te weinig thyroxine?
De eilandjes van Langerhans
Insuline
glucose
insuline
glucagon
Animatie Bioplek insuline-glucagon
glycogeen
Bijnieren
• Hormoon adrenaline
• Heeft een snelle kortdurende werking in stress-situaties
• Glycogeen wordt omgezet in glucose (in spieren en lever)
• Hartslag en ademhaling omhoog, verwijden bloedvaten
naar skeletspieren en hersenen. Vertering wordt geremd.